Name: Ray Niyake Yuza Interview Part 1 by KILI Radio
Duration: 1 h 4 min 51 s
Description: Follow us as we talk with one of the many characters coming from Standing Rock. Ray Niyake Yuza / Reg Charging shares with us some of the ideas behind his online presence. Join our conversation.

Follow us as we talk with one of the many characters coming from Standing Rock. Ray Niyake Yuza / Reg Charging shares with us some of the ideas behind his online presence. Join our conversation.

Ray Niyake Yuza Interview Part 1

Ómakȟa kȟoktópawiŋǧe núm sáŋm akéšakowiŋ
Wazí Aháŋhaŋ, Oglála Lakȟóta tȟamákȟočhe etáŋhaŋ hómatȟaŋiŋ

Háu
Áta wókȟokipȟeya wahínažiŋ,
Iníhaŋ nayážiŋ,
Até tȟáŋka hemáčha, na níš héčhena ayáziŋ.
Wónawizi uŋ nitȟózi,
Eháš nayáwizi, makhíli,
Wahíyaya waŋmáyalake, nitȟá-wičhiŋčala kiŋ kičhí.
Ȟupákiglake Tȟáŋka ektá otúyačhiŋ naŋké.
Ektá iwáhuŋni kiŋháŋ, amáyaluta-hiŋ kte.
“Ešá Pahá miyé šni yeló” eníč’iyiŋ na hé
Tóhaŋni iyéčhetu kte šni čha áta čhéya naŋké.	
Čhéye šni yo, slolmáyaye ló, čhičípazo, lé miyé yeló, 
Éyaš imáyutȟe šni, tȟuŋškála iníla, íyotaka yo.
Tȟuŋškála? “Itȟúŋkala” uŋgnáš ečhíčiyiŋ kte ló,
Na hé waštéyalake šni háŋtaŋš, hiyómau wo.
Kat’á iȟpéčhiyiŋ kte, ot’á yaȟpáyiŋ kte.
Oyúȟpe-tá ačhíyiŋ na wóȟešma él éȟpečhiyiŋ kte.
Oyúȟpe šúŋka (kiŋ) ónimnapi na iyákopi, huŋhé, 
Naníčipȟab na níšnála ȟčiŋ él naŋké, pȟamágle.	
Yuŋkȟáŋ, iwátȟokšu šá él wahíyaya čha
Yuǧálǧal naŋkíŋ na, ináwažiŋ kȟá.
Íŋše čhignáye, ináwažiŋ šni.
Očhígnakiŋ kte? Hóȟ, héčhetu kte šni.

Wáŋ éya, tákuwe léyeȟčiŋ waépȟa hwo? 
Waštéič’ila iglátaŋ iyánamažiče ló. 
Tasé hemáyeča ka. Taŋyéla waephíŋ kte,
Hókahe! Hél iyáye ló. 

Wazí Aháŋhaŋ Oyáŋke kiŋ lé thewáȟila,
Na Lakȟóta Oyáte kiŋ é čha iyótaŋwala.
Wayáka imáčup šni, ečháŋleš miyéčhiŋka
Lél wathí wačhíŋ yeló, kȟolá, oíhaŋke wanílya.
Sičháŋǧu Oyáŋke, eyá, khilí nigláwa he? 
Wáŋ k’éya, Wazí Aháŋhaŋ kiŋ lé niwáŋkab yaŋké.
Ikčéya hepȟé, iblúkčaŋ éyaš líla niwášte,
Na Wakpá Wašté Oyáŋke na kál Íŋyaŋ Woslá Hé.
Lakȟóta Makȟóčhe kiŋ lé tókhel okíhika, oíyokiphi.
Naháŋ Lakȟól wičhóȟ’aŋ tuwé kiŋ iyúha gluhá mánipi.
Núŋǧe gluǧáŋ po, ták epȟé kiŋ lená nayáȟ’uŋpi,
KILI hetáŋ KINI heháŋ na K-L-N-D. 
Oglála hetáŋ, Wanblee heháŋ, 
Čhaŋkpé Ópi hetáŋ, Pȟežúta Ȟáka heháŋ,
Pȟayábya, Íŋyaŋ Šala, na kákhiya Pȟahíŋ Siŋté,
Oyúȟpe, Ógle Lúta, na kákhiya Bló Ok’é.
Napé yuǧáta po, Napé yuǧáta po,
Nilákȟota kiŋ ínitaŋ kiŋ napékoza yo.
Lemátaŋhaŋ šni, wamášiču čha slolwákiye
Éyaš Lakȟól wičhóuŋ kiŋ é ȟča čha awábleze.

“Lakȟótapi kiŋ othéȟike ló,” eyápi s’a.
Éyaš akhé Lakȟótapi kiŋ oíyokiphi yeló.
Oyáte waš’áka enítaŋhaŋ čha inážiŋ yo,
Aŋpétu Lúta ahí čha blihíč’iya yo.	

Zuzéča sápa waŋ ahíuŋpapi,
Na ogná – akšáka – ečháni líla wígli 
Sápa šápa óta hiyúyapi kta škhé ló.
Oyáte kiŋ theȟí wákhipȟa-wičháyape ló.	
Hó tkȟá, oyáte kiŋ khúl iyúŋkap šni
Enákiyapi šni.
Ée ptáyečaska khinážiŋpi.
Na khušéya ophíič’iyapi,
Napȟápi šni, Inážiŋp šni,
Anápte wačhíŋ, iyúha ipáȟlalya úŋpi.
Míla Háŋska akíčhita kiŋ awíčhayuta nážiŋpi,
Ištákakpaŋ šni wóčhekiye gluhá inážiŋpi.
Akíš’aš’api, na uŋgnáǧičala hotȟúŋ-haŋpi,
Na tuwéni tȟóȟ’aŋpi kiŋ éktuŋžapi kte šni.
Oháŋ, owátohaŋ itéšniyaŋ wówaglake.
“Mní wičhóni” eyápi čhaŋna hená wéksuye.
Éyaš lé tákuwe wakáǧe kiŋ imáyanuŋǧe
Háŋtaŋš, tóškhe ačhíyuptiŋ kte kačhéle.	
Íŋše lé, Lakȟótiyapi kiŋ lé, uŋspémič’ičhiye,
Na čhaŋté imáhel, čhokáta owégnake,
Naháŋ oíhaŋke wanílya thewáȟila kte,
Čha lé oyákaȟniǧa héči, hé líla wašté.	

Hó hé é, héčhegla yeló.

Lakota Rap

Lisa and Arlo sat down with us at their kitchen table, sharing the fun side of Indigenous food sovereignty and Lakota knowledge. Support the podcast:

Ray Niyake Yuza Interview Part 1

KILI Radio

Related tracks