قمرالملوک وزیری این تصنیف غم‌انگیز را در ابوعطا به یاد مبارز وطن میرزاده‌ی عشقی‌ خوانده است. میرزاده‌‌ی عشقی شاعر، نمایشنامه‌نویس، روزنامه‌نگار، نویسنده و مدیر نشریه‌ی قرن بیستم بود که با قمر دوستی داشت و از مشوّقان قمر در ادامه‌ی حیات هنری و آزادی‌خواهانه‌ی او در گشودن فضای جامعه برای زنان بود. این آواز با ویولن یاحقی بر اساس این غزل عشقی اجرا شده است:

هزار بار مرا، مرگ به از این سختی است
برای مردم بدبخت، مرگ خوشبختی است!

گذشت عمر به جان کندن، ای خدا مردم!
ز دست این همه جان کندن، این چه جان سختی است؟

رسید جان به لبم، هر چه دست و پا کردم
برون نشد دگر، این منتهای بدبختی است!

رجال ما همه دزدند و دزد بدنام است
که دزد گردنه، بدنام دزد پاتختی است

رجال صالح ما، این رجال خنثی یند!
که از رجال دگر، امتیازشان لختی است

زنان کشور ما زنده اند و در کفن اند
که این اصول سیه بختی، از سیه رختی است!

بمیر «عشقی » ار آسایش آرزو داری
که هر که مرد، شد آسوده، زنده در سختی است

قمر و عشقی دوستی عمیق و نابی داشتند و ترور عشقی برای قمر واقعه‌ای بس دردناک بود. پس از ترور عشقی به فرمان رضاخان در ۱۳۰۳ این صفحه ضبط شد و در سال ۱۳۰۶ در برلین تکثیر گردید و به بازار عرضه شد. خرید و فروش این صفحه در زمان رضاپهلوی ممنوع بود و از دسترس عموم جمع‌آوری گردید.

قمر درباره آخرین ملاقات‌اش با عشقی می‌گوید: «گاه گاهی برای دیدار عشقی نزد او می‌رفتم . آخرین بار مرا با روی خوش و چهره‌ی گشاده پذیرفت. در اتاقش زیلوی مندرس و رنگ و رو رفته‌ای افتاده بود. به اصرار او روی صندلی نشستم. از وضع زندگی‌اش معذرت خواست که وسیله پذیرایی از من را ندارد و گفت که قوطی سیگارش را برای یک بسته سیگار و کبریت پیش عطار سر کوچه گرو گذاشته. عشقی به من گفت «به زودی از بین خواهم رفت چون حکومت با من میانه ای ندارد.» مدتی بعد (تیر ماه ۱۳۰۳) یکی از آشنایان سراسیمه به ملاقات من آمد و بدون مقدمه گفت: قمر! عشقی را تیر زدند! با عجله لباس پوشیدم و به طرف منزل عشقی که در دروازه دولت بود رفتم. دو مامور نظمیه آنجا کشیک می‌دادند. خواستم داخل منزل عشقی شوم ممانعت کردند. بعد فهمیدم که او را به مریضخانه‌ی نظمیه برده‌اند و حالش خطرناک است. نزدیک ظهر خبر رسید که عشقی در مریضخانه درگذشته است...»

یاد هردو گرامی و روشن.

 

به یاد میرزاده‌ی عشقی؛ آواز قمرالملوک وزیری

از صومعه رختم به خرابات برآرید
گرد از من و سجادهٔ طامات برآرید

تا خلوتیان سحر از خواب درآیند
مستان صبوحی به مناجات برآرید

آنان که ریاضت کش و سجاده نشینند
گو همچو ملک سر به سماوات برآرید

در باغ امل شاخ عبادت بنشانید
وز بحر عمل در مکافات برآرید

رو ملک دو عالم به می یکشبه بفروش
گو زهد چهل ساله به هیهات برآرید

تا گرد ریا گم شود از دامن سعدی
رختش همه در آب خرابات برآرید

Shoorideh

من درد در رگانم

حسرت در استخوانم

چیزی نظیر آتش در جانم پیچید

سرتاسر وجود مرا گویی چیزی به هم فشرد

تا قطره ای به تفتگی خورشید جوشید از دو چشمم

از تلخی تمامی دریاها در اشکِ ناتوانی خود ساغری زدم


(احمد شاملو- با چشم ها (شعر آفتاب | Ahmad Shamloo- Ba Chashmha (Aftab)

Mənsum İbrahimov - Dinə bilmədim

محمد رضا شجریان - فرهنگ شریف - سایه

www.qwsa.blogfa.com

گل های تازه - 37

آتش عشق تو در جان خوشتر است
جان ز عشقت آتش‌افشان خوشتر است

هر که خورد از جام عشقت قطره‌ای
تا قیامت مست و حیران خوشتر است

Dood-e Oud-NavaYab.Com

ساز و آواز - شجریان - آلبوم دود عود - آتش عشق تو در جان خوشتر است

Frank Sinatra - Fly Me To The Moon

شاعر : اردلان سرفراز
» آهنگ ساز : فرید زولاند
بخش هایی از دکلمه ابتدایی سروده شاعر و غزل سرای معاصر، بهمن رافعی است
***********************

برای گفتن من . شعر هم به گل مانده
نمانده عمری و صدها سخن به دل مانده
صدا که مرهم فریاد بود زخم را
به پیش زخم عظیم دلم خجل مانده
از دست عزیزان چه بگویم . گله ای نیست
گر هم گله ای هست دگر حوصله ای نیست
سرگرم به خود زخم زدن . در همه عمرم
هر لحظه جز این دسته مرا مشغله ای نیست
از دست عزیزان چه بگویم . گله ای نیست
گر هم گله ای هست دگر حوصله ای نیست
سرگرم به خود زخم زدن . در همه عمرم
هر لحظه جز این دسته مرا مشغله ای نیست
دیری است که از خانه خرابان جهانم
بر سقف فروریخته ام چلچله ای نیست
در حسرت دیدار تو آواره ترینم
هر چند که تا منرل تو فاصله ای نیست
روبروی تو کیم من ؟ یه اسیر سرسپرده
چهره تکیده ای که تو غبار آینه مرده
من برای تو چی هستم ؟ کوه تنهای تحمل
بین ما پل عذابه . من خسته . پایه پل
ای که نزدیکی مثل من به من اما خیلی دوری
خوب نگاه کن تا ببینی چهره درد و صبوری
کاشکی میشد تا بدونی من برای تو چی هستم
از تو بیش از همه دنیا . از خودم بیش از تو خسته ام
ببین که خسته ام . غرور سنگم اما شکستم
کاشکی از عصای دستم یا که از پشت شکسته ام
تو بخونی یا بدونی از خودم بیش از تو خسته ام
ببین که خسته ام . تنها غروره . عصای دستم
از عذاب با تو بودن در سکوت خود خرابم
نه صبورم و نه عاشق . من تجسم عذابم
تو سراپا بی خیالی . من همه تحمل درد
تو نفهمیدی چه دردی زانوی خسته امو تا کرد
زیر بار با تو بودن . یه ستون نیمه جونم
این که اسمش زندگی نیست . جون به لبهام میرسونم
هیچی جز شعر شکستن . قصه فردای من نیست
این ترانه زواله . این صدا . صدای من نیست
ببین که خسته ام . تنها غروره . عصای دستم
کاشکی میشد تا بدونی من برای تو چی هستم
از تو بیش از همه دنیا . از خودم بیش از تو خسته ام
ببین که خسته ام . غرور سنگم اما شکستم
از عذاب با تو بودن در سکوت خود خرابم
نه صبورم و نه عاشق . من تجسم عذابم
تو سراپا بی خیالی . من همه تحمل درد
تو نفهمیدی چه دردی زانوی خسته امو تا کرد 


Dariush gelayehگلایه داریوش

محمدرضا شجریان و محمدرضا لطفی، دستگاه سه گاه، پاریس، تیر ماه ۱۳۷۲،بخش دیگر چشمه نوش
محمدرضا شجریان: آواز 
محمدرضا لطفی:سه تار
مجید خلج: تنبک
پاریس، تیر ماه ۱۳۷۲
بخش دیگر چشمه نوش که مجوز انتشار نیافت.
 


محمدرضا شجریان و محمدرضا لطفی، سه گاه، پاریس، تیر ماه ۱۳۷۲

اي که گفتي هيچ مشکل

غناء: قمر الملوك وزيري (1905 - 1959)

الشاعر: سعدي الشيرازي

اي که گفتي هيچ مشکل چون فراق يار نيست --- گر اميد وصل باشد همچنان دشوار نيست 

خلق را بيدار بايد بود از آب چشم من --- وين عجب کان وقت مي‌گريم که کس بيدار نيست

نوک مژگانم به سرخي بر بياض روي زرد --- قصه دل مي‌نويسد حاجت گفتار نيست

بي‌دلان را عيب کردم لاجرم بي‌دل شدم --- آن گنه را اين عقوبت همچنان بسيار نيست

Shoorideh

akbar rezvaniyeh

Related tracks