Springvossen

Gast: Zanne Jeghers, beeldend kunstenaar

In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Zanne Jeghers over werk dat nog tot en met 19 juli  is te zien in de groepstentoonstelling ‘De Assistenten’ bij kunstruimte Stokker Jaeger, Lomanstraat 112 in Amsterdam.

Foto (installatie):  tentoonstelling 'De Assistenten' bij kunstruimte Stokker Jaeger

SPRINGVOSSEN 
redactie + presentatie: Robert van Altena 
contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen

Springvossen 559 Zanne Jeghers

Gast: Sara Bjarland, beeldend kunstenaar

In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Sara Bjarland over onder andere haar sculpturale installatie ‘Stranding’. ‘Stranding’ bestaat uit een groep van zeven bronzen sculpturen die is geïnstalleerd op het eiland Vallisaari bij Helsinki als onderdeel van de Helsinki Biënnale 2025.

Foto  (installatie): Sara Bjarland, 'Stranding' (2025). Courtesy: Sara Bjarland & Helsinki Biënnale

SPRINGVOSSEN 
redactie + presentatie: Robert van Altena 
contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 560 Sara Bjarland

Guest: Sofía Salazar Rosales, visual artist

In this episode Robert van Altena has a conversation with Sofía Salazar Rosales about the installation she presented at Offspring 2025 at De Ateliers.

Photo (installation): Sofía Salazar Rosales, Offspring 2025, De Ateliers (photo: Gert Jan van Rooij)

SPRINGVOSSEN 
redactie + presentatie: Robert van Altena 
contact: springvossen[at]gmail.com

linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 561 Sofía Salazar Rosales

Schilder Reinier Lucassen is op 14 juni j.l. overleden. Ter nagedachtenis een herhaling van een gesprek met Lucassen dat eerder werd uitgezonden op 14 maart 2023.

“Als je vraagt hoe ik tot mijn beeldtaal kwam, dat begon met mijn overtuiging [eind jaren 50 begin jaren 60] dat de enige echte, goede en belangrijke moderne kunst abstracte kunst was. Maar er ontstond bij mij ook belangstelling, of die was er al, voor figuratieve kunst. Dan denk ik vooral aan figuratieve kunst die in de dertiger jaren gemaakt is: de nieuwe zakelijkheid en magisch realisme. Dat waren voorbeelden die aantoonden dat moderne kunst wel degelijk figuratief kon zijn. Maar in de periode van de vijftiger jaren kwam dat eigenlijk niet meer voor.

Er was bij mij op een gegeven moment toch het idee dat er zoiets als een synthese mogelijk moest zijn. Daar dacht ik aan: een synthese tussen abstractie en figuratie die dus wel een nieuwe bijdrage aan de figuratieve kunst zou opleveren en ook moderne kunst zou zijn.

Dus wat je kan zeggen is dat die nieuwe figuratie een voorbeeld is van een kunst die door de abstracte kunst is heen gegaan. Geheel anders dan de figuratie die in die periode beoefend werd en waar de moderne kunst eigenlijk niet voor bestond.”
RL
—————


Afbeelding (gekropt): Lucassen, 'Traum' (1979-1980), 90 x 80 cm acryl op doek. Courtesy: Erven Lucassen & Baars Projects


SPRINGVOSSEN
redactie + presentatie: Robert van Altena 
contact: springvossen [at] gmail.com

www.instagram.com/springvossen
https://pixelfed.social/Springvossen
www.amsterdamfm.nl/onderwerp/springvossen

Springvossen 478 Lucassen

Gast: Elisabeth Tonnard, kunstenaar

In augustus iedere week een keuze uit het Springvossen-archief. Deze week een gesprek van Robert van Altena met Elisabeth Tonnard.
 Dit gesprek werd voor het eerst uitgezonden op 25 april 2017.

Foto (detail installatie): Elisabeth Tonnard, One swimming pool (2013),  ca. 648 x 648 cm. en in boekvorm 14.8 x 18.8 x 19 cm. Full color digitale print, 3164 pagina's. ( in het Stedelijk Museum in 2014). 

Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen 
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 287 Elisabeth Tonnard

In de maand augustus iedere week een keuze uit het archief. Deze week een gesprek met literair vertaler Rokus Hofstede.
Robert van Altena spreekt met Rokus Hofstede over de schilderslevens van de Franse schrijver Pierre Michon.

Rokus Hofstede: “Namen opduiken uit het archief, met een geboortedatum en een sterfdatum en daar dan een leven bij verzinnen dat is heel kort gezegd wel de werkwijze van Michon. Hij zegt ook waarom zou je personages moeten verzinnen? Er zijn zoveel mensen die zijn gestorven die wachten op wederopstanding, die wachten op een levensbeschrijving. Hij noemt dan zelfs het beroemde scheermes van Ockham: Je moet het aantal entiteiten niet nodeloos vermeerderen.

Dat is natuurlijk een soort boutade maar hij zegt al die mensen die anoniem en vergeefs gestorven zijn, zij wachten misschien op een verhaal, zij wachten er misschien op dat hun verhaal wordt verteld. Dus hij heeft een soort mededogen voor de naamlozen uit de geschiedenis. Met die blik kijkt hij ook naar de beroemde namen, de halfgoden, de heiligen, de kunstenaars die vaak gemythologiseerd worden tot halfgoden en heiligen, en hij ziet hen ook als de naamlozen die ze ooit waren of die ze hadden kunnen blijven als het anders was gelopen, als ze niet boven zichzelf waren uitgegroeid in hun werk.”


Afbeelding: een detail van het centrale paneel van het Veelluik van de Barmhartigheid (1445-1462) van Piero della Francesca (collectie: Museu Civico in Sansepolcro).
Dit centrale paneel toont een meer dan levensgrote Madonna die met haar opengespreide mantel een kapel vormt in de beschutting waarvan een klein gezelschap in aanbidding is neergeknield.  Piero heeft zichzelf in deze scene geschilderd: hij is de omhoogkijkende figuur met de rode kraag.
Piere Michon schreef in zijn bundel 'Meesters en Knechten' een verhaal over Lorentino, een leerling van Piero die nog een keer bij zijn inmiddels blinde meester op bezoek gaat.

*Dit gesprek werd voor het eerst uitgezonden op 4 oktober 2019.

SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

www.linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 364 Over de schilderslevens van Pierre Michon

Gast: Erik Hinterding, conservator prenten Rijksmuseum

In augustus iedere week een keuze uit het Springvossen-archief. Deze week een gesprek van Robert van Altena met Erik Hinterding. Als onderwerp van gesprek werd gekozen voor De drie kruisen (1653). Als contrapunt heeft Erik Hinterding De predikende Christus uitgekozen, beter bekend als ‘De Honderdguldenprent’ ( ca. 1646 – ca. 1650).

Dit gesprek werd eerder uitgezonden op 13 mei 2019.

Foto's van beide etsen  in hoge resolutie vindt je op de website van het Rijksmuseum:
https://short-url.org/1bys6

Van 15 februari t/m 10 juni 2019 was in het Rijksmuseum de tentoonstelling 'Alle Rembrandts' te zien. Dit was een overzicht van alle etsen, tekeningen en schilderijen van Rembrandt uit de collectie van het Rijksmuseum. Deze door Erik Hinterding samengestelde tentoonstelling markeerde het 350e sterfjaar van Rembrandt.

Het Rijksmuseum heeft het boek 'Rembrandt x Rijksmuseum' (2019) uitgebracht (ontwerp Irma Boom), waarin alle werken van Rembrandt uit de collectie van het Rijksmuseum zijn opgenomen.

Foto bovenaan aankondiging: detail van Rembrandts 'De Predikende Christus'

SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 355 Over de etsen van Rembrandt

Gast: Jos Vos, literair vertaler

In de maand augustus iedere week een keuze uit het archief. Deze week een gesprek van Robert van Altena met Jos Vos.*  Hij vertaalde Het verhaal van Genji een meesterwerk uit de klassieke Japanse literatuur.

Het verhaal van Genji werd aan het begin van de 11e eeuw geschreven door de erudite en literair begaafde Murasaki Shikibu, hofdame aan het keizerlijk hof.

*Dit gesprek werd voor het eerst uitgezonden op 15 april 2014.

Afbeelding:  Illustratie van Het verhaal van Genji, Hoofdstuk.5  Wakamurasaki, traditional toegeschreven aan Tosa Mitsuoki (1617–1691). De illustratie maakt deel uit van  de zogeheten Burke Albums, Collectie : Mary Griggs Burke
Bron:  Wiki Commons




SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 139 Over Het verhaal van Genji

Gast: Hannah van Bart, schilder
.
In de maand augustus iedere week een keuze uit het archief.*  Deze week een gesprek van Robert van Altena met Hannah van Bart over haar tentoonstelling die van 1 april t/m 20 augustus 2023 te zien was in Landhuis Oud Amelisweerd.
.
*Dit gesprek werd eerder uitgezonden op 30 mei 2023
.
Over het werk op de bijgaande foto zegt Hannah van Bart:
“Bijvoorbeeld nu, dat idee van dat zilveren [thee-]potje, dan blijf ik kijken naar die lichtvlek en dan ligt het allemaal voor de hand om dat heel precies te gaan schilderen, naar waarneming, of naar de foto of…het staat dan ook in het echt voor me, maar ik merk dan dus heel snel dat dat niet werkt, of dat dat niet de bedoeling is omdat ik eigenlijk die lichtvlek wil pakken en ermee vandoor gaan [lacht] en hem heel ergens anders, als idee, in het schilderij gebruiken. En eigenlijk is het schilderij de tocht om uit te zoeken waar en hoe dat moet gebeuren.
.
Dus ja zelfs in die kleine poging die hier hangt, in dat donkere potje, is dat gebeurt, en is het een hele andere ruimte geworden en zijn de schenktuit en de lichtvlek en het handvat, dat wat ik allemaal zag, er allemaal uit verdwenen en is er alleen maar een potje overgebleven zo simpel als het oog, of een knoop op een schilderij.”
.
.
Het in 1770 gebouwde landhuis met het bijbehorende park is niet alleen een historische bezienswaardigheid maar sinds 2022 ook een tentoonstellingsplek voor hedendaagse kunst. Naast het bestaande programma van Landhuis Oud Amelisweerd is het Centraal Museum te gast op de 1e verdieping van het landhuis met een programma dat bestaat uit twee solotentoonstellingen per jaar van Nederlandse kunstenaars. De tentoonstelling van Hannah van Bart is de derde in de reeks, Amie Dicke en Marijke van Warmerdam gingen haar voor. Deze tentoonstellingen-reeks is een samenwerking van het Centraal Museum, Landhuis Oud Amelisweerd en de Hartwig Foundation. 
.
De nu lopende duo tentoonstelling Light on Things van Katja Mater en Evi Vingerling is de laatste in deze tentoonstellingen-reeks.
.
.
Foto (installatie): Hannah van Bart, Zonder titel (2023) olieverf op doek, 45 x 50 cm. zoals te zien in de tentoonstelling in Landhuis Oud Amelisweerd (Fotografie: Gert Jan van Rooij)
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com
linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 488 Hannah van Bart

Gast: Lieven Hendriks, schilder
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Lieven Hendriks over zijn tentoonstelling ‘Day & Night’. 
De tentoonstelling is tot en met 11 oktober te zien bij galerie Gerhard Hofland.
.
.
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen
.
Afbeelding (aangesneden): Lieven Hendriks, Untitled (2025), acryl, polyester doek, 115 x 140 cm.
Courtesy: Lieven Hendriks & Galerie Gerhard Hofland

Springvossen 562 Lieven Hendriks

Gast: Annaleen Louwes, fotograaf

In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Annaleen Louwes over haar tentoonstelling 'Es gibt keine Sahne, es gibt Krieg' die tot en met 11 oktober is te zien bij Bradwolff Projects.

SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 563 Annaleen Louwes

Gast: Klaartje van Essen, beeldhouwer
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Klaartje van Essen over  'Venster van het voorbestemde' een tijdelijk werk in de publieke ruimte voor Land Art Flevoland. Het beeld is alleen op zaterdag 18 en zondag 19 oktober te zien in de Flevopolder bij  'Riff, PD#18245' (2018) van beeldhouwer Bob Gramsma.
.
Voor de precieze locatie zie de aankondiging op de website van AmsterdamFM:
https://www.amsterdamfm.nl/springvossen-564-klaartje-van-essen
.
.
Foto: Klaartje van Essen, 'The Time We Shared the Sound of Dust' (2024), installatie in De Ateliers (foto: GJ van Rooij)
.
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 564 Klaartje van Essen

Gast: Lily van der Stokker, schilder
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Lily van der Stokker over haar 'Nothing wall', een muurschildering waar nu twee zeer uiteenlopende uitvoeringen van zijn te zien.
.
De ene uitvoering beslaat alle wanden van Galerie Van Gelder en is daar te zien tot en met 26 april 2026. De andere is gemaakt in opdracht van de Hartwig Art Foundation. Dit is een schildering van 92 x 2,45 meter, op 77 panelen. die een scheidingswand vormen tussen het fietspad en de voormalige rechtbank aan de Parnassusweg dat de komende jaren wordt verbouwd voor het Hartwig Museum.
.
N.b. in de aankondiging op de website van AmsterdamFM meer afbeeldingen van de installaties.
.
Foto : Lily van der Stokker, 'Nothing Wall' (2025), 440 x 800 cm & 440 x 1700 cm, muurschildering met acrylverf. installatie bij Galerie van Gelder, 20 september 2025 t/m 26 april 2026 (foto Harm van den Berg)
.
SPRINGVOSSEN 

Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 565 Lily van der Stokker

Gast: Adam Colton, beeldhouwer
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Adam Colton over diens tentoonstelling 'Shining Through'. De tentoonstelling, met beelden, reliëfs en werken op papier is tot en met 15 november te zien bij Galerie Slewe.
.
.
Foto: Adam Colton, Shining Through (2025), 55 x 45 x 20 cm, gips en staal.
Courtesy: Adam Colton & Galerie Slewe
.
.

SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 566 Adam Colton

Gast: Rein Kooyman, beeldend kunstenaar
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Rein Kooyman n.a.v. zijn tentoonstelling  'A house is not a home', tot en met 8 november te zien bij galerie Josilda da Conceição.
.
.
Foto: Rein Kooyman, 'Navigating the unseen'
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 567 Rein Kooyman

Gast: Henk Schut, beeldend kunstenaar

In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Henk Schut over zijn werk. Henk Schut is beeldend kunstenaar maar nagenoeg al zijn werken zijn ook geluidswerken. In dit gesprek aandacht voor onder andere In Tune (2022-2025) een werk van Schut dat het komende jaar nog te zien en te horen zal zijn in het water bij de Y- helling van de NDSM werf. Momenteel werkt Henk Schut aan een nieuw ‘in situ’ werk voor het Glazen Huis in het Amstelpark in samenwerking met Zone2Source.

Foto:  Henk Schut, 'In Tune' (2022-2025), installatie op de Y – helling van de NDSM Werk. Curator Petra Heck in opdracht van de NDSM Werf

SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  

https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 568 Henk Schut

Gasten: Richtje Reinsma & Roosmarijn Schoonewelle & Heleen Wiemer; collectief Het Harde Potlood.
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Richtje Reinsma & Roosmarijn Schoonewelle & Heleen Wiemer naar aanleiding van hun tentoonstelling 'Clogging up eternity', die tot en met 18 november is te zien bij 30m3. 30m3 is een initiatief van kunstenaar Su Tomesen.
.
De soundscape van 'Clogging up eternity' waarvan een fragment is te horen in de uitzending, is gemaakt door het collectief in samenwerking met Thomas Koelewijn.
.
.

Foto: portret van het collectief Het Harde Potlood
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
https://linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 569 Het Harde Poltlood

Gast: Mariken Wesseling, beeldend kunstenaar
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Mariken Wessels over vertellingen, over verdichting en werkelijkheid in haar werk, waarin zij de begrenzingen en mogelijkheden van verschillende disciplines — het kunstenaarsboek, fotografie, grafische technieken en beeldhouwkunst — gebruikt om haar fascinatie voor lichaam en leven — veelal het vergeten, het onzichtbare leven —, om sensualiteit en verwording op een tegelijk onverbiddelijke en tedere manier uitdrukking te geven.
.
.
Foto: Mariken Wessels, 'Nude upside down and back again' (2018), digitale afdruk op lompen papier, 52,4 x 39,9 cm
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen
.
.

Springvossen 570 Mariken Wessels

Gast: Marien Schouten
.
In deze aflevering gaat Robert van Altena in gesprek met Marien Schouten ter gelegenheid van het verschijnen van zijn overzichtscatalogus ‘Ground & Figure, Figure & Ground’  (JapSam Books). Marien Schouten ontwierp het boek zelf. Met teksten van Ernst van Alphen, Ulrich Look en Hans Janssen†.
.
Marien Schouten gebruikte ooit het raster als ordenende structuur binnen het schilderij. Dit stelde hem in staat om er -in zijn woorden-  ‘als het ware organische vormen om heen te draperen.’ Vervolgens haalde Schouten dit met potlood of houtskool getekende raster uit het schilderkunstig vlak. Het kreeg nu de vorm van metaalbeslag of een metalen traliewerk bevestigd aan het schilderij. Het kunstwerk werd een hybride object : het was tegelijk schilderij en reliëf / wandsculptuur.
.
Marien Schouten doorbrak zo op zijn eigen manier de symbolische ruimte van het schilderij. De werking van dit gebaar moet hem verrast hebben, het daagde hem uit om een sterker begrip, een duidelijker beeld te krijgen van de mogelijkheden die dit gekozen pad hem bood. Dit deed Schouten door dezelfde gedachte die uit zijn werk was opgekomen nog scherper te articuleren. Juist in de heldere formulering wordt het kunstwerk vaak raadselachtig,  in de heldere formulering vindt het zijn poëtische werking. 
.
En zo transformeerde het getekende raster,  uiteindelijk, geradicaliseerd,  in een onverbiddelijk stalen hekwerk. Dit uitbreken uit het schilderkunstig vlak zorgt ervoor dat niet alleen het schilderij maar uiteindelijk de gehele ruimte tot symbolische ruimte wordt. De beschouwer kijkt niet meer op een veilige afstand naar het werk, de beschouwer wordt voor even, staand in de symbolische ruimte, deel van het drama dat het kunstwerk is. (RvA)
.
.
Marien Schouten: "Die rasters had ik nodig omdat ik zo’n worsteling had met de figuur. Die figuur was heel ongrijpbaar en ik gebruik het raster als een soort ritme om daar organische vormen over heen te draperen als het ware, om daar een soort innerlijk ritme in te construeren. Die rasters begonnen heel dun met potlood of houtskool. En, ja, die dynamiek tussen de figuur en het raster vond ik steeds interessanter dus heb ik het raster steeds meer benadrukt. […] Je kunt het raster heel zacht maken, dat heeft zij [Agnes Martin, red.] dan gedaan, maar je kunt het ook overdrijven. Dat heb ik dan gedaan. De andere kant uit, om te kijken, hoe ver kun je gaan? Dus toen ik dat hek maakte de eerste keer, schrok ik enorm, van mezelf. Dus er stond ineens een hek in mijn atelier. Ik dacht, wat heb ik gedaan? Ik vond het bedreigend."
.
.
Foto (installatie): Marien Schouten, Gewonde leeuw (2013) bij Galerie Paul Andriesse, Amsterdam.
.
SPRINGVOSSEN 
Redactie + presentatie: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
.
linktr.ee/springvossen
www.amsterdamfm.nl/programma/springvossen

Springvossen 571 Marien Schouten

Guest: Jerry Zeniuk, painter
.
In this episode Robert van Altena has a conversation with Jerry Zeniuk on the occasion of his show New paintings at Slewe Gallery, which will be on view up until 20 December.
.

”Painting is not only the formal process of creating, but it is also the acknowledgment of the presence of the work, this inanimate object which will be observed. [… ] And I got this from Goethe. I read an essay — I must have been twenty-six — where he says that the object of an artist is to bring you into a garden and give you a journey and then that the artist also leads you out of the garden back to yourself. And I thought that’s right, that’s profound. So that I show you how to come into the painting and I show you how to come out of the painting, back to yourself .” — Jerry Zeniuk
.
.
Photo: Jerry Zeniuk, Untitled (Murnau) 2025, oil on linnen, 70 x 70 cm. Courtesy: Jerry Zeniuk & Slewe Gallery (photography: Peter Cox)
.
SPRINGVOSSEN 
Editor + presentation: Robert van Altena 
Contact: springvossen[at]gmail.com  
linktr.ee/springvossen
.
.
.

Springvossen 572 Jerry Zeniuk

Unieke podcasts met mensen uit de wereld van kunst en cultuur; over beeldende kunst, theater, literatuur, muziek, wetenschap en alles daar tussenin, gepresenteerd door cultuurzender AmsterdamFM