کوردستان

آهنگی از خواننده ی انقلابی خلق کردسعید قرمزی زیتوپراک معروف به (دکتر شوان ) که در سال 1971 بقتل رسید.

دکتر شوان

dengbêjm temburvanm** leşkrm şorşvanm ** roja cengê şervanm 

 دەنگبێژم تەمبورڤانم** لەشکرم شۆڕشڤانم ** رۆژا جەنگێ شەرڤانم


Sivan-Perwer

Hani-Chawerwani

كوباني شفان برور  at Lübeck

"برای کوبانی"
(خواننده : رها (راحله برزگری
آهنگ و تنبور : محمد ذوالنوری
دف و دهل : حمید رضا اجاقی
کلام : فریاد شیری
: شعر قطعه
دیت چوی خزان هات باخمان ویران کرد
باخه وان پیر مات و حیران کرد
نه گلای دار هیشت نه وه گل رحم کرد
چوی هویته بردی گشت و تالان برد
خزانه گیانه،کوبانی تنیاس
شین و  روله رو لی شاره منیاس
دیت چوی دواره گشت تنیا منیم
چوی گلای هوشکیگ و مویک بنیم
خزان عمره کوبانی تنیاس
بزه منالیل له سر لیوه تور یاس
لالکه بکه ن دی خزان بای سر
شنه بای شمال دنیا بگریه ور
شان به یمه شان یک شنگ قطار بکیم
ده س وه دامانی که و سوار بکیم
خزان گیانه، کوبانی تنیاس
:شین و روله رو لی شاره منیاس
:ترجمه
ببینید چطور باز خزان آمدو باغمان را ویران کرد
باغبان پیر را مات و حیران کرد
نه برگی بر درخت گذاشت نه به گل رحم برد
مانند حریصان همه را به تاراج برد
خزان جان شد کوبانی تنهاست
شیون بر عزیزان در این شهر بجا مانده است
دیدید که چطور باز تنها ماندیم
مانند برگی خشک به مویی بند شدیم
خزان عمر شد سرزمین تنهاست
خنده از روی لب کودکان قهر کرده
بیایید دعا کنیم خزان به سر آید
تا صدای باد موافق دنیا را در بر بگیرد
بیایید مانند قطار فشنگ شانه به شانه  هم دهیم
وخواهان صلح از خداوندگار شویم
خزان عمر و جان شد...



Haft Aseman/For Koobani| هفت آسمان _برای کوبانی

The Flowers Of Kurdistan

کوبانی
وە دەنگ: سەجاد رەبیع بەیگی و محەمەد فەزلی
هەڵبەستوان: سامان موقیمی
میکس و مەستر: فرمێسک باند

کوبانی-Kobane

حسن شريف كوباني

Sîmfoniya Şîngal berhema honermenda navdarê kurd Dilşad Seîd
سیمفۆنیای شەنگال بەرهەمی هۆنەرمەندی ناوداری کورد دڵشاد سەعید
سمفونی شنگال اثر هنرمند ناوازه کُرد دلشاد سعید

Shingal- Şengal- شەنگال - شنگال - سنجار

sîmfoniya Pêşmerge berhema honermenda navdarê kurd Dilşad seîd
سەمفۆنی پێشمەرگە بەرهەمی هۆنەرمەندی ناوداری کورد دڵشاد سەعید
سمفونی پیشمرگه اثر هنرمند ناوازه کُرد دلشاد سعید

Pêşmerge- Peshmarga- پێشمەرگە -پیشمرگه- البيشمركة

ناصر رزازی_چنی تنیاس دلم

به  جوخه های طنابِ دار و اعدام نگاه کن که چگونه نمی گذارند خورشید زیبا و فروزان طلوع کند
نگاه کن که چگونه نمی گذارند به بوستان آینه کبوتر اشتی و صلح آرام گیرد
آرزو وخواب شیرین کودکان دریا را مادران آواره به خاک  می سپارند
چه کسی می تواند در این سرزمین مانع آمدن باران و گل باشد
تفنگ در دستان تو گهواره ایست ی که برایش لایی لایی می خوانی 
تا سرزمین و میهن در آغوش بیارامد و بخوابد، تا سپیده بزند

انگشت هایت مانند رودخانه هایی هستند که زیر خاک ترانه می خوانند
 تا خاک سرخ میهن به این  فصل خزان گل را به بار نشاند
لحظه ای که گلوله ی دشمن دیرین قامت بلند ترا زخمی می کند 
گویی چون دریایی هستی وماهی قرمز به اغوشت  می آرامد
بند بند گیسوان  لخت  وابریشمی تو شلعه ی درخشان خورشید است به میان شبهای تیره وتار
تو بید مجنونی هستی پرنده می داند که بیدمجنون ایستاده و سرپا میمیرد
خواب ها و ارزوهای تو  بزرگ می شوند ،قد راست می کنند و جلوی سیل مرگ می ایستند
تا تو باشی و پراونه باشد روح ازادی نخواهد مرد
----------
سه‌یری به‌ره‌ی سێداره‌ که‌ن نایانه‌وێ هه‌تاو هه‌ڵبێ
 له‌ دارستانی ئاوێنه‌ کۆتری ئاشتی ئۆقره‌ بگرێ 

خه‌ونی مناڵانی ده‌ریا،دایکی ئاواره‌ ئه‌نێژن 
کێ ده‌توانێ له‌م وڵاته‌ ڕێ له‌ باران و گوڵ بگرێ

 تفه‌نگی ده‌ستی تۆ لانکه‌و لایه‌لایه‌ی بۆ ده‌خوێنی
 تا نیشتمان له‌باوه‌شتا هه‌تا کازیوه‌ دێ بنوێ

 په‌نجه‌کانت ده‌ ڕووبارن له‌ خاکیشا سروود ئه‌ڵێن
 تا خاکی سووری نیشتمان له‌ ئه‌م پاییزه‌ گوڵ بگرێ

 که‌ گولله‌ی دوژمنی دێرین به‌رزی باڵات زامدار ئه‌کا ئه‌ڵێی ده‌ریایت و ماسی سوور له‌ باوه‌شتا ئۆقره‌ ده‌گرێ

 تاڵ به‌ تاڵی قژێ خاوت گزنگی خۆری شه‌وگارن تۆ شۆره‌بیت مه‌ل ده‌زانێ شۆره‌بی به‌ پێوه‌ ده‌مرێ

 خه‌ونه‌کانت باڵاده‌که‌ن ڕێگه‌ی لافاوی مه‌رگ ئه‌گرن تا تۆ بوویت و په‌پووله‌ بێ ڕۆحی ئازادی نامرێ

کازیوه - کاوه فتحی

لێ یارێ یک آهنگ کرمانجی بسیار غمگین است که در پی اسارت دختران ایل کُرمانج باچیانلوی (باچوانلو، باشقانلویا باشکانلو) قوچان در سحرگاه ۱۳ رمضان ۱۳۲۳ قمری مطابق با ۲۰ آبان ۱۲۸۴ شمسی و از دل یک جوان کُرد کُرمانج به نام بهمن در اسارت نامزدش گلنار برآمده است.
پیشینه و فلسفه شکل گیری لئ یاری (Lê Yarê) به یک قتل و غارت و اسارت بزرگ تاریخی که بر سر کرمانج های ایل باچوانلوی قوچان که یکی از ایلات مهم ایل بزرگ زعفرانلوی قوچان است رخ داد، برمی گردد. این اتفاق سحرگاه ۱۳ رمضان ۱۳۲۳ قمری مطابق با ۲۰ آبان ۱۲۸۴ شمسی و ۱۱ نوامبر ۱۹۰۵ میلادی توسط گروهی از ترکمانان غارتگر مسلح که بر اثر کینه دیرینه ی خوانین ایل شادلو با ایل زعفرانلوی قوچان به این امر تشویق و راهنمایی می شوند، شبانه بر سر چادرهای ایل کرمانج باچوانلو (باشکانلو یا باشقانلو) قوچان در مکانی در حوالی جنگاه شیروان ریخته و با کشتن مردان و آتش زدن چادرها حدود ۶۳ نفر زن و دختر از آنها اسیر کرده و به اسارت می برند. این حادثه آنچنان وحشتناک و غم انگیز بود که در سرتاسر کشور و حتی در بسیاری از روزنامه های خارج از کشور انتشار یافت.
بعد ها چند نفر معدود از اسرا خریده و آزاد گردیدند، اما بسیاری از آنان در اسارت به ازدواج جوانان ترکمن در آمدند و همانجا ماندند و فقط خداوند دانای نهان می داند که این گونه زندگی چه بر سر آنها آورد و چه روزگار مشقت بار و رنج آوری را تحمل نمودند.
گفته ها و روایات بسیار غم انگیزی در رابطه با این اسرا در طول زندگیشان در اسارت نقل شده است که شنیدن آنها دل هر شنونده ای را به درد می آورد.
آهنگ “لێ یارێ (Lê Yarê)” که امروز به عنوان برگی تاریخی بر ادبیات کرمانجی خراسان خودنمایی می کند و جایی برای خود باز کرده است و از آن زمان تاکنون در مجالس و محافل وسیله ی بخشی ها کرد خوانده می شود و مردم را غرق در تاثر و ماتم می سازد، از سینه ی پر داغ یک جوان کرمانج برخاسته که معشوق و نامزد عزیزش را در این شبیخون به اسارت برده و در بازارهای بخارا و خیوه فروخته اند.
بهمن آن جوان عاشق پیشه کرمانج که چوپانی یکی از گله های گوسفندان باچیانلوی قوچان را بر عهده داشت
روز دوم بعد از ماجرا بود که این خبر شوم و از همه بدتر اسارت گلنار در کوهستان شمالی جنگاه به بهمن رسید. او نمی توانست باور کند. او نمی توانست گلنارش را در اسارت دشمن ببیند. بهمن گله ی گوسفندان را در کوهستان رها کرد و به محل چادرها برگشت. اما غیر از تلی خاکستر چیزی بر جا ندید. همه چیز بر باد رفته بود. همه چیز به غارت و چپاول دزدان و عمال استبداد رفته بود. گلنار او با دست و کتف بسته فرسنگ ها از او دور شده بود و او در حایکه می گریست و گریبان می درید و نفرین می فرستاد، از تیغه کوه بالا رفت تا افق دور دست را بنگرد شاید که در انتهای افق آنجا که آسمان به زمین رسیده بود گلنار خود را مشاهده کند. اما افسوس که افق نیز با او سر ناسازگاری داشت و از نشان دادن گلنار مضایقه می نمود.
سپس خسته و کوفته بر روی تخته سنگی نشست و در حالیکه نی هفت بند خویش را از کمربند می گشود بر این فاجعه نفرین فرستاد و آنگاه لبهای لرزانش را با نی آشنا کرد و آهنگ جدایی که بعدا در میان کرمانج های خراسان به لێ یارێمعروف شد، و از اعماق قلب  خونینش بر خاست بر نی بی زبان دمید و آنرا به فریاد در آورد. گویی از نی هفت بند آن رفیق دیرینش می خواست این بار نیز به فریادش رسیده، ناله ی جگرسوز او را از فرسنگ ها دور و دراز کوهستانی در آن سوی افق بیکران در آنجا که جلگه خرتوت بجنورد به ترکمن صحرا متصل می گردد به گوش گلنار عزیزش برساند. انگشتان بهمن با استادی تمام بر روی سوراخهای نی هفت بند می لغزید و همراه با فریاد و فغان نی، قطرات اشک بر رخسار مردانه بهمن روانه می شد.
بهمن لحظه ای بعد نی را روی زانو گذاشت و به نسیم شبانگاهی التماس نمود که پیام او را به عزیز از دست رفته اش در دیار رنج و غربت برساند و آنگاه دست بر بناگوش نهاد و برخروشید و آهنگ لێ یارێ (Lê Yarê) را این چنین در فغان کوهستان سرداد.
“له یاره” با صدای یلدا عباسی و محسن میرزاده
گلنار
از کو ایرو پر غمگینم له یاره له یاره گلناره
چاو له بینان دگرینم له یاره له یاره هواله
نیشان ژه ته از ناوینم گلناره
نیشان ژه ته از ناوینم گلناره
من که امروز خیلی غمگینم ای یار من گلنار من
چشم به چادرها می دوزم ای یار من دوست من
نشانی از تو نمی بینم گلنار من
نشانی از تو نمی بینم گلنار من
درد دل من کاریه له یاره له یاره گلناره
قصان جان من خاریه له یاره له یاره هواله
دیدار مایه قیامته گلناره
دیدار مایه قیامته گلناره
درد دل من کاریه ای یار من گلنار من
غصه ها جانم رو خورده ای یار من دوست من
دیدار مانده به قیامت گلنار من
دیدار مانده به قیامت گلنار من
جایلان کشتن ژنان برن له یاره له یاره گلناره
گلنار من هیسیر کرن له یاره له یاره هواله
وان فریتن له کوچه و بازاره
وان فریتن له کوچه و بازاره
جوانان رو کشتن زنان رو بردن ای یار من گلنار من
گلنار منو اسیر کردن ای یار من دوست من
اونا رو تو کوچه و بازار فروختن
اونا رو تو کوچه و بازار فروختن
از کو ایرو پر غمگینم له یاره له یاره گلناره
چاو له بینان دگرینم له یاره له یاره هواله
نیشان ژه ته از ناوینم گلناره
نیشان ژه ته از ناوینم گلناره
من که امروز خیلی غمگینم ای یار من گلنار من
چشم به چادرها می دوزم ای یار من دوست من
نشانی از تو نمی بینم گلنار من
نشانی از تو نمی بینم گلنار من

کوردستان

The weeping Meadow