Wessel Tieleman (27) uit Arnhem is een bijzondere jongen. De start van zijn leven was beroerd. Zijn biologische vader heeft hij nog nooit ontmoet. Zijn biologische moeder liet hem als 5 maanden oude baby alleen achter in een Rotterdams appartement. Na drie dagen troffen agenten het huilende mannetje ondervoed aan. Via jeugdzorg en een kindertehuis belandde Wessel samen met zijn halfbroer uiteindelijk in de Betuwe. Bij pleegouders die hij ‘pa en ma’ noemt. 

Als tiener was Wessel “anders” en werd hij gepest. Wessel bleek aan ADHD te lijden. Later kwam daar een diagnose bij voor PDD NOS, een verzamelnaam voor aandoeningen in het autistisch spectrum. ‘Een vrij unieke combi’, zegt Wessel droogjes. 

Dankzij rake begeleiding door het Rijksinstituut Beschermd Wonen (RIBW) en met steun van de lieve pleegouders en zijn vriendin heeft hij geleerd om te gaan met zijn beperkingen. Sterker nog, Wessel tovert zijn handicaps om in pluspunten. ‘De ADHD houdt me lekker actief, de PDD NOS geeft rust.’

Waar Wessel een jaar geleden nog in de Wajong vertoefde, dopt hij nu zijn eigen boontjes. Wessel woont op zichzelf en heeft een baan. In hotel Bilderberg in Oosterbeek is hij gastheer. Voor vakantievierders als jij en ik, maar ook voor profvoetballers en buitenlandse ministers. Hij combineert zijn werk met een studie Gastheerschap en als alles meezit staat Wessel op 3 juli in handen met het diploma van de vakschool. 

Zijn grote droom: een eigen broodjeszaak of lunchroom beginnen. Daar hoopt hij medewerkers te begeleiden die, net als hij, een afstand hebben tot de arbeidsmarkt door psychische beperkingen. Wessel hoopt anderen te coachen op weg naar wat hemzelf al is gelukt: een etiket afschudden. 




Interview Wessel Tieleman tbv 3D Communicatiedag

UTRECHT - 11 september 2014

Het is drie jaar geleden dat An van Burik (28) werd geschept door een auto. Op weg naar de verjaardag van een vriendin. An stak over, de bestuurder zag haar niet.  Zo’n lullig ongeluk dat iedereen kan overkomen. Het veranderde An voorgoed.

Voordat de auto haar fiets raakte, lachte het leven An toe. Ze had haar bachelor Communicatie- & Informatiewetenschappen afgerond, werkte fulltime en woonde samen met haar zus in Utrecht waar ze genoot van alles dat een grote stad te bieden heeft. In haar hoofd groeide een droom. An wilde gaan studeren aan de Erasmus Universiteit. Early Modern Intellectual History, over de vorming van politiek Europa. An wilde the big picture doorgronden. En daarna iets doen met internationale betrekkingen. Of minderheidsstudies. Maar die keuze was een zorg voor later. Eerst mocht ze genieten van zichzelf. 

Die droom viel in duigen. Dat gebeurde niet in één klap. Na het ongeluk ging An gewoon nog naar het verjaardagsfeestje. Waar ze zich versuft en raar in het hoofd liet ophalen door haar zus, dat wel. Daarop volgde duistere periode waarin An, niet wetend wat ze mankeerde, de grip op haar leven verloor. Ze verloor haar overzicht, haar baan en veel vriendschappen. Pas na negen maanden kwam de aap uit de mouw:  niet-aangeboren hersenletsel. An: ‘Contusio Cerebri, heet het in de boeken. Een hersenkneuzing dus. Voor mij betekent het dat ik cognitieve functies en overzicht mis. Dat kan hele basale vormen aannemen. Tijdens de vaat vergeet ik gewoon wat ik aan het doen ben. Alles duurt zó lang.’ Ook lijken haar hersenen gestopt te zijn met filteren van signalen. Omgevingsgeluiden komen bij An op volle kracht binnen. Licht kan ze moeilijk verdragen. ‘Ken je Pump Up The Jam van Technotronic, die pulserende nineties-clip? Zo ervaar ik een normaal gesprek op straat.’ 
Het meisje dat voor haar ongeluk van festivals, feestjes en films hield, moet nu mensenmassa’s mijden. ‘Qua hobby ben ik overgestapt op planten. Dat tempo kan ik aan’, zegt ze met een ironische blik in haar ogen. ‘Ik ga vooral goed met de cactus. Die kan ik nog eens vergeten water te geven.’ 

An moet zichzelf opnieuw uitvinden. Iets dat haar steeds beter lukt. Ze kent haar grenzen steeds beter. Al gaat het met vallen en opstaan. Een relatie, haar eerste en laatste na het ongeluk, liep stuk. ‘Ik deed veel te hard mijn best om “normaal” te doen. Ik joeg mezelf totaal over de kop. Na een paar maanden sloeg mijn stemming om door totale vermoeidheid. Die jongen kon er niks aan doen.’ En zo leerde An weer een les. ‘Een harde dit keer.’

In een tijd waarin ‘maatwerk’ het toverwoord lijkt, is An een kansrijk rolmodel. An heeft namelijk niet heel veel hulp nodig. Ze woont zelfstandig, in Zuilen. Mensen die haar niet kennen, zien niets van een handicap. En dat is een geniepige valkuil, want er is wel degelijk iets niet in de haak. Anderhalf uur ambulante begeleiding van een NAH-professional per week volstaan echter om An de structuur te geven waarbinnen ze kan werken aan haar hervonden zelfvertrouwen. Daarnaast heeft ze een re-integratie-begeleidster, die ook alles van niet-aangeboren hersenletsel weet. Elke dinsdag en donderdag werkt An bij Boogh, een speciale plek voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Tussen de bedrijven door kan An hier even gaan liggen. Bij Boogh maakt ze indruk op haar jobcoach en collega’s. Waar An minzaam spreekt over administratieve klusjes, valt collega Bianca haar bij. ‘Joh, ze is veel te bescheiden. An zet hier het hele dossiersysteem opnieuw op.’ Het werk maakt An gelukkig. ‘Het betekent dat je meetelt, dat je ertoe doet.’ Bovendien heeft An een gezonde hekel aan haar uitkering. ‘Niet zelfstandig mijn inkomen kunnen vergaren, ervaar ik als een groot gemis.’

An heeft structuur en regelmaat nodig, aangeboden door vertrouwde mensen die alles van NAH weten en haar continu vertellen wat ze wél goed kan. ‘Dat is cruciaal voor mijn ontwikkeling en geluk.’ Berichten over bezuinigingen boezemen haar soms angst in. ‘Stel dat mijn vaste begeleiders worden ingewisseld voor anderen omdat hun werkgever een aanbesteding heeft verloren…dat zou vreselijk zijn. Zij kennen me, weten wat werkt en kunnen omgaan met nah.’ Met de hulp die ze nu heeft, durft An weer vooruit te kijken. ‘We zaten net over het ongeluk te praten en het leek ineens zo lang geleden’, zegt An. Een goed teken! ‘Het leven lacht me weer toe. Heel anders dan voor het ongeluk, maar toch. Ik heb er weer zin in.’


Portret An van Burik

De zussen Maud en Joyce Heuven nemen je mee op reis naar Luttenberg, een dorpje in Overijssel. Aan de voet van de Sallandse Heuvelrug bestieren zij een bed & breakfast in hun historische familieboerderij. Het Spijkerhuys heet de uitspanning. 

In deze driedelige podcast delen Maud & Joyce de bijzondere verhalen over deze oeroude boerderij, over de bewoners, het dorp en de omgeving. Vader Paul deelt zijn eigen tips en de luisteraars maken kennis met de beestenboel op dit vrolijke erf. 

De aanleiding voor dit luisteravontuur is het heuglijke feit dat de familie Heuven (bijnaam: Van Spiek’n) al honderd jaar deze boerderij bewoont. In 1923 kochten de voorouders van Maud & Joyce ’t Spiekerhuus (zoals de boerderij heet in het Nedersaksisch). Het huis zit vol verhalen en Maud & Joyce vertellen die graag door. 
 


	Bart de Haan (concept, redactie, montage)
	Tije Oortwijn (muziek & sound engineering)

bartlecoq