การพัฒนาศีลก็คือความปรุงแต่งที่ดี 
การพัฒนาสมาธิก็คือความปรุงแต่งที่ดี 
การพัฒนาก็คือความปรุงแต่งที่ดี 
พัฒนาปัญญาเป็นความปรุงแต่งที่ดี 
ทั้งหมดนี้เป็นความปรุงแต่งทั้งสิ้น แต่ต้องปรุงแต่ง 
ถ้าเราไม่ปรุงแต่งศีล สมาธิ ปัญญา 
จิตมันก็ปรุงแต่งความชั่ว เพราะมันเคยชินที่จะชั่ว 
ฉะนั้นเราพัฒนา ทำไปเรื่อยๆ 
ศีล สมาธิ ปัญญา ไม่ใช่เป้าหมาย 
ศีล สมาธิ ปัญญา ก็เป็นความปรุงแต่ง 
เพราะฉะนั้นเราไม่ได้เอาความปรุงแต่งมาเป็นจุดหมายปลายทาง 
จุดหมายปลายทางของเราพ้นจากความปรุงแต่ง 
คือตัววิสังขาร ตัวนิพพาน

ศีล สมาธิ ปัญญา เป็นเครื่องมือ 
เป็นความปรุงแต่งชนิดที่เป็นเครื่องมือ 
ในการล้มล้างกิเลสออกจากจิตใจของเรา 
เพราะฉะนั้นเราต้องฝึก 
วิธีปรุงแต่งปัญญาทำอย่างไร 
ให้มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง 
ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
จิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลางมันได้มาจากการที่เราฝึกสมาธิ 
จิตมันตั้งมั่นไม่โคลงเคลง 
แล้วก็ต้องฝึกเรื่อยๆ 
เห็นสภาวะทั้งหลายเกิดดับหมุนเวียนเปลี่ยนแปลง 
เดี๋ยวสุข เดี๋ยวทุกข์ เดี๋ยวดี เดี๋ยวชั่ว 
พอฝึกไปเรื่อยๆ ต่อไปมันจะเป็นกลาง 
มันจะเห็นว่าสุขมันก็ของชั่วคราว ทุกข์มันก็ของชั่วคราว 
ดีมันก็ของชั่วคราว ชั่วมันก็ของชั่วคราว 
เพราะฉะนั้นสุขกับทุกข์มันก็เสมอกันด้วยความเป็นไตรลักษณ์ 
มันเป็นของชั่วคราวเหมือนกัน 
เราก็จะไม่หิวความสุข ไม่เกลียดความทุกข์ 
ดีกับชั่วมันก็เสมอกัน มันเป็นของชั่วคราว 
สุดท้ายปัญญาที่เป็นโลกุตตระมันจะเกิดขึ้น 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
1 ตุลาคม 2565

CD 95

วิธีพ้นจากความปรุงแต่ง :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 1 ตุลาคม 2565

หัดรู้สภาวะไปเรื่อยๆ  
เริ่มต้นเรารู้คู่ใดคู่หนึ่งก็พอแล้ว 
เช่น จิตโกรธกับจิตไม่โกรธ 
จิตโลภกับจิตไม่โลภ 
ตอนนี้อยาก ตอนนี้เฉยๆ อย่างนี้ 
หัดดูสิ่งที่เป็นคู่ๆ 
ตอนนี้สุข ตอนนี้ทุกข์ 
ตอนนี้สุข ตอนนี้เฉยๆ 
อันนี้ก็เป็นเซ็ตหนึ่งมี 3 ตัว สุข ทุกข์ เฉยๆ 
หัดเรียนกรรมฐานเรียนเซ็ตเดียวพอ คู่เดียวพอแล้ว 
อย่างเห็นจิตโกรธกับจิตไม่โกรธ 
ทั้งวันก็มีแต่จิตโกรธกับจิตไม่โกรธ 

ถ้าเราดูตัวอยากทั้งวัน
ก็มีแค่ตอนนี้อยากตอนนี้ไม่ได้อยาก ก็มีแค่นี้เอง 
หัดดูอย่างนี้เรื่อยๆ
แล้วเราจะเห็นว่าจิตเราเหวี่ยงไปเหวี่ยงมา 
เดี๋ยวเหวี่ยงซ้าย เดี๋ยวเหวี่ยงขวา 
เดี๋ยวอยาก เดี๋ยวไม่อยาก 
เดี๋ยวโกรธ เดี๋ยวไม่โกรธ 
ตรงที่มันเหวี่ยงไปเหวี่ยงมา 
มันกำลังสอนไตรลักษณ์เรา 
จิตอยากก็ไม่คงที่ จิตไม่อยากก็ไม่คงที่ 
เห็นไหมจิตโกรธก็ไม่คงที่ จิตไม่โกรธก็ไม่คงที่ 
ฉะนั้นเวลาเรียนธรรมะ 
เรียนเป็นคู่ คู่เดียวก็พอแล้ว 
ไม่ต้องเรียนเยอะหรอก

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
บ้านจิตสบาย
16 กุมภาพันธ์ 2568

เรียนธรรมคู่เพื่อรู้ธรรมหนึ่ง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 16 ก.พ. 2568

ที่จิตเข้าถึงพระนิพพาน 
เป็นจุดที่เข้าถึงสันติอย่างแท้จริง 
สงบ ในความสงบนี่มีบรมสุข 
เป็นบรมสุขเพราะไม่มีอะไรเสียดแทงได้แล้ว 
ไม่มีอะไรเสียดแทงจิตใจของเราได้อีกต่อไป 
เกิดจากการที่เราหัดเจริญสติมานั่นล่ะ 
จากสติปัฏฐานในเบื้องต้นจนกระทั่งเราได้จิตตั้งมั่น 
พอเรามีจิตตั้งมั่นแล้วเราแยกขันธ์ได้ 
ต่อมาเราเห็นขันธ์แต่ละขันธ์ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ 
แล้วก็ต่อมาปัญญามันแก่กล้ามันก็วาง 
พระอนาคามีก็วางได้ระดับหนึ่ง 
พระอรหันต์ท่านวางขันธ์ทั้งหมด 
ขันธ์ตัวสุดท้ายที่วางคือตัววิญญาณตัวจิตนั่นเอง

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
15 มิถุนายน 2568

Track02 - 05 - New Frontiers1 WB

Compass Publishing

Related tracks