قصه

موزیک پاپ قدیمی/www.facebook.com

خاله سوسکه

اقتباس از اثر ماکسيم گورکي
کارگردان: بيژن مفيد

پوديک بچه گنجشک: هنگامه ياشار
مامان گنجشک: شمسي فضل‌الهي
بابا گنجشک: رضا ژيان
مرنو خانِ گربه: رضا رويگري
گوينده: فهيمه راستکار
خواننده: هنگامه ياشار
شعر و آهنگ: بيژن مفيد

بیژن مفید- اولين پرواز . گنجشک کوچولو

داستان‌خوانی برای کودکان: دانه‌ی کوچک .. نوشته ی اریک کارل .. ترجمه ی روجا

Kid Story-The Tiny Seed .. داستان خوانی برای کودکان - دانه ی کوچک

روزی بود، روزگاری بود
تو بیابون خدا
نخودی از نخودا
خونه داشت و زندگی
همه چی، هر چی بگی!
همه چی، از همه جور:
روی رف تنگ بُلور
این‌ورِ رف، گُلاب‌پاش 
اون‌ورِ رف، گُلاب‌پاش
ترمه و سوزنی داشت
پارچه‌ی پیرهنی داشت.
نخودی نگو، بلا بود
خوشگل خوشگلا بود
اما فقط یه غم داشت
یه چیز تو دنیا کم داشت:
همدل و همزبون نداشت
جفت هم آشیون نداشت
نخودی تو اون درندشت
تنهای تنها می‌گشت
 
 
 
هر صبحِ زود پا می‌شد
راهیِ صحرا می‌شد
این‌ور و اون‌ور می‌گشت
قدم‌زنون برمی‌گشت
می‌گفت: «چرا، خدا جون
 تو این بر و بیابون
تنهای تنها موندم
از زندگی وا موندم؟»
 یه صبح زود که پا شد
چشاش دوباره وا شد
این‌ورِ شو نیگا کرد
اون‌ورِشو نیگا کرد
اومد کنارِ پنجره
دیدش که پشت پنجره
از همیشه‌م  خالی‌تره!
نخودی غمش گرفت 
غم عالمش گرفت:
«چکنم، چکار کنم؟
چه جوری از تنهایی فرار کنم؟
هوار کنم؟
سر بزارم به صحرا
دل بکنم از اینجا؟
نه. . نخودی!
مگه دیوونه شدی؟
دل بکنی از این‌جا ـ کجا میری؟
سر می‌ذاری به صحرا؟
آخه، ببینم، با غُصه
کدوم کاری دُرسّه؟
غصه که کار نمی‌شه
اینو بدون همیشه!»
برگشت‌و جاشو جم کرد
چایی رو آورد و دم کرد
 
 
 
اتاق‌و قشنگ جارو زد
رختارو شست، اُتو زد
شونه به زُلفونش کشید 
سُرمه به مُژگونش کشید.
زلفِ سیاهش رو دوشش
گوشواره‌هاش به گوشش
کاراش‌و رو به ِرا کرد
تو آیینه نیگا کرد
 نخودی، نه به از شما،
شده بود یه تیکه ماه!
«حیف! کسی نیس نیگام کُنه
نیگا به سر تا پام کُنه
بیاد بگه خاله نخودی
وای که چقد خوشگل شدی!»
نخودی چشم به راه موند
امّا زمین سیاه موند .
یه هفته، دو هفته، سه هفته،
چهار هفته بود
که برف و سرما رفته بود.
یه روز یه کولی اومد،
تَق و تَق و تَق به در زد
 
 
 
                                         «بی‌بی، سلام!»
                                                              «علیک سلام!»
                                        «فال بگیرم؟»
                                                              «بگیر برام.»
دستش‌و گرفت تو دستش:
خُب، ببینم  چی هستِش؟
خوشا به حالت، خاله
راستی که فالت فاله!
اما بگم برات، ننه
انگار یکی بات دُشمنه
همون طلسمت کرده
جادو به اسمت کرده
جنبل و جادو کرده
کارا رو وارو کرده
بهار و افسون کرده
از تو رو گردون کرده.
چرا ؟ . . خدا می‌دونه!
خب، دیوه این دیوونه
اون عاشق سیاهیه
دشمن مرغ و ماهیه .
یه ماه تموم تو جاده
آقا دیوه وایستاده
 
 
 
میون راه نشسته
راه بهارو بسته . . . »
کولیه گفت و گفت و گفت
نخودی حرفاشو شنفت
خندید و گفت: «چه حرفا!
دیو سیا تو برفا؟
من باورم نمی‌شه
جادو سرم نمی‌شه.
طلسم چیه، جادو چیه؟
دیوِ سیا تو کوه چیه؟
جادو که کار نمی‌شه،
اینو بدون همیشه!
هر چی که جادو جنبله
کار آدمای تنبله
منم اگه زِرنگم
می‌رم با دیو می‌جنگم.» 
 
 
 
نخودی، یِهو از جا پرید
(نخودی، نگو، گُرد آفرید!)
لباسِ جنگ‌و تن کرد
چرم پلنگ‌و تن کرد
شمشیر و گرفت به این دست
سپرو گرفت به اون دست
خنجر و بر کمر بست:
«میرم طلسم‌و می‌شکنم
دیوه رو دودش می‌کُنم!»
سوار مادیون شد
تو دره‌ها روون شد
از رد پای دیوه
رسید به جای دیوه: 
یه غارِ سرد و تاریک
تنگ و دراز و باریک
«دیوه، بیا! من اومدم
به جنگ دشمن اومدم
فلفل نبین چه ریزه
بشکن ببین چه تیزه!
های دیوه، های! کجایی؟
به جنگ من میایی؟»
صداش تو کوه پیچید: های!
از کوه جواب رسید: های!
دیوه دوید از غار بیرون
نخودی رو دید رو مادیون
دیوه رو میگی، دِه بخند!
حالا نخند و کِی بخند!
« هاه هاه، ها ها، ها ها ها
نخودی رو باش، چه حرفا!
 
 
 
انگار که دیوونه شده
به جنگ دیوا اومده!»
دیوه دوباره خندید
صداش تو کوها پیچید:
«یِه وجبی! می‌دونی
با کی رجز می‌خونی
که اومدی داد می‌زنی
هی داد و فریاد می‌زنی؟
هر کی هوایی‌ت کرده
به اینجا راهی‌ت کرده
این حرفا رو یادت داده
شام من‌و فرستاده!
تو شام امشب منی
یه لقمه چپ منی!»
تا اسم شام‌و آورد
نخودی حسابی جا خورد
اما به یادش اومد
که هیچ نباید جا زد.
جا زدن و باختن، همون!
با دشمنا ساختن همون!
یِهو پرید به دیوه
خنجر کشید رو دیوه
دیوه رو می‌گی، آب شد
مثل دیوار خراب شد:
کوچیک‌تر و کوچیک‌تر
باریک‌تر و باریک‌تر
تا اینکه نابود شد
دود شد و دود شد.
نخودی واسه‌ی همیشه
دیوه رو کرد تو شیشه.
دیوه چی بود؟ ابر سیا
به شکل دیو بد ادا،
دشمن ابرای سفید
لج کرده بود، نمی‌بارید.
«دیوه که از میون رفت
دود شد به آسمون رفت
 
 
 
باید بارون بباره
که نوبت بهاره.»
نخودی شدش روونه
یه راس اومد به خونه
کاراشو که رو برا کرد
انگار یکی صدا کرد
اومد کنارِ پنجره
دیدش که پشت پنجره
چه معرِکه‌س! چه محشَره!
صد تا سوار می‌اومدن
ساز و ناقاره می‌زدن
سوارای زرّین‌کمر
سوار اسبای کهر
نی بود و نی لبک بود
پرواز شاپرک بود
هوا می‌شد روشن‌تر
صدا می‌شد بُلن‌تر:
«آی گل دارم، بهار دارم!
لاله و لاله‌زار دارم!»
یه پیرمرد تُپُلی
ریش‌ش سفید، لُپ‌ش گُلی
 
 
 
شلوار قدَک، ترمه قبا
گیوه‌ی ابریشم به پا
اسب سفید سوار بود
پُشت‌ش یه کوله‌بار بود
«چی توی اون انبونه؟
خدا، خودش می‌دونه!»
نخودی پر در آورد
رفت‌ش جلو سلام کرد
                                             «سلام عمو!»
                                                             «عمو سلام!»
                                             «خونه‌م میای؟»
                                                            «حالا نمی‌آم،
 
 
 
می‌خوام برم کار دارم
می‌بینی چقد بار دارم:
(سوارا رو نشون داد.
قطارا رو نشون داد.)  
باید برم در بزنم
به بچه‌ها سر بزنم
گشت بزنم تو کوچه‌ها
عیدی بدم به بچه‌ها
 
 
 
صحرا رو سبزه‌زار کُنم
باغ‌و پُر از بهار کنم
شکوفه بارونش کُنم
از گُل چراغونش کُنم.
اما ببینم، نخودی!
چرا یِهو تو لب شدی؟
دُرُسته عمو پیره
داره از اینجا میره،
تنهات نمی‌گذاره.»
«راس می‌گی عمو؟»
«دِ، آره!»
نخودی نیگا نیگا کرد
عمو پیرمرد، صدا کرد:
«های، گُل بیا، بهار بیا!
لاله و لاله‌زار بیا!»
نخودی دیدش که پنجره
از گُل و سبزه محشره:
شمشادا قد کشیدن
اونم چقد کشیدن!
 
 
 
یکدفه از آلاله
پُر شد حیاط خاله
چلچله‌ها: جریس! جریس!
مهمون اومد، صاب‌خونه نیس؟»
دیگه نخودی تنها نبود
تنها تو اون صحرا نبود
بازی می‌کرد و می‌دید
با گُل می‌گفت، گُل می‌شنید.
وای که چقد عالی بود، 
جای همتون خالی بود!

سرودۀ: منوچهر نیستانی
 با صدای: 
نیکو خردمند: قصه‌گو
الهه کاظمی: نخودی
آذر دانشی: فالگیر
سیاوش طهمورث: دیو
ناصر طهماسب: عمو نوروز
موسیقی: احمد پژمان
تصویرگر نمونۀ چاپی کتاب: پرویز کلانتری
تهیه‌شده در کانون فکری کودکان و نوجوانان. تهران، سال ۱۳۵۰

گُل اومد بهار اومد

کتاب صوتی مهمانهای ناخوانده تقدیمی از اذر شیدا

قصه ی ' حسینقلی مردی که لب نداشت'
سروده ی احمد شاملو
دفتر شعر ' در آستانه'/ 1338 شمسی

اجرا: هانیه سلیمی
انتخاب و میکس موسیقی: کاوه حیدری

ضبط: تهران / زمستان 1388 شمسی
طرح: مهدخت امینی

موسیقی ها :

زرد ملیجه، اثر استاد ابوالحسن صبا، آلبوم ' به یاد صبا' ، گروه کامکارها
آلبوم ' اوجاداغلار' موسیقی قشقایی : جسین حمیدی
شش تصنیف قدیمی، نشر ماهور : تصنیف 'نگارا' در سه گا

حسینقلی مردی که لب نداشت | احمد شاملو | هانیه سلیمی

شازده کوچولو با صدای جاودانه ایرج گرگین

کوتی و موتی
نویسنده و کارگردان: بیژن مفید
نوشته ی ماکسیم گورکی
مترجم و کارگردان: سیروس ابراهیم زاده

کوتی و موتی - بیژن مفید

توسط کانال ساند کلود پسرکبریت فروش.امیــد

خــــاله سوسکه

ماهی سیاه کوچولو

سرگذشت دانه‌ی برف
صمد بهرنگی

داستان خوانی برای کودکان 3

«شهر قصه» نام نمایشنامه ای است نوشته «بیژن مفید» که با عنوان نمايش برگزيده «تلويزيون ملی ايران» در دو پرده و چهار صحنه، نخستين بار ۲۱ شهريور ماه سال ۱۳۴۷ در «جشن هنر شيراز» در تالار «دانشگاه پهلوی» به روی صحنه رفت، و در همان سال دو بار ديگر در تالار «بيست و پنج شهريور» تهران و بعد در شبکه سراسری «تلويزيون ملی ايران» اجرا و به نمايش در آمد.

در سال ۱۳۴۷ با تلاش «آربی آوانسيان» و همکاری و همت «ايرج انور»، «شهرو خردمند»، «عباس نعلبنديان» و «بيژن صفاری»، «کارگاه نمايش» در تهران بنيان گذاشته شد. مجتمعی که بسياری از بهترين هنرپيشگان تاتر ايران در آنجا آموزش ديده‌اند. براي اولين بار در تاريخ تاتر ايران سه نسل بازيگر در برنامه‌ های مختلف اين مجموعه منسجم در عرصه نمايش و تاتر به فعاليت پرداختند.
از بازيگران توانايی که در بازی‌ آثاری که بر صحنه «کارگاه نمايش» به اجرا درآمد نقش‌ آفرين بودند می ‌توان از «نوشين هاپرايتيان»، «فردوس کاويانی»، «فهيمه راستکار»، «سوسن تسليمی»، «شکوه نجم آبادی» «صدرالدين زاهد»، و «رضا ژيان» نام برد.
«بيژن مفيد» نيز همراه با «داوود رشيدی»، «مريم خلوتی»، «آشور بانی‌ بال بابلا» و «اسماعيل خلج» از جمله کارگردان‌ های ثابت نمايش‌هايی بودند که در اين کارگاه به اجرا در می آمد. اولين اثری که در «کارگاه نمايش» به اجرا در آمد، نمايشنامۀ «شهر قصه» بود که به مدت نود و يک روز در «تهران» و ديگر شهرهای مختلف ايران از جمله «آبادان» و «مسجد سليمان» به روی صحنه رفت.

«بيژن مفید» «شهر قصه» را با يک عده جوانانی كه كار تئاتر نمی‌كردند، شروع كرد و اين نمايش را برای اولين بار در مدرسه‌ای دخترانه كه مادر وی مدير آن بود اجرا کرد.
«محمود استادمحمد» که از آغاز نمايش «شهر قصه» با گروه بازيگران، در کنار «بيژن مفيد» همراهی و همکاری داشته در گفتگویی که اخيرا انتشار يافته در خصوص سابقه و تاريخچه و چگونگی تکميل شدن اين نمايشنامه می‌گويد:

«بيژن مفید» اول «شهر قصه» را بطور مختصر و برای كودكان نوشته بود. متن «شهر قصه» يک متن كوتاه چند صفحه‌ای بيشتر نبود. از همان متل معروف «خره، خراطی می‌كرد. بزه، بزازی می‌كرد. اسبه، عصاری می‌كرد. فيل اومد آب بخوره، افتاد و دندونش شكست» شروع می‌ شد و میرسید به داستان «خاله سوسکه» و «آقا موشه» و با قصه آنها تمام میشد.

اصل محتوای «شهر قصه» كه بعدها به صورت تراژدی «فيل» شكل گرفت، چيزي بود كه «بيژن مفید» بعدها به «شهر قصه» اضافه كرد و ماجرای «فيل» خط دراماتيک قصه شد. اين اتفاق در طول سه سال تمرين رخ داد. يعنی «بيژن مفید»، صحنه به صحنه نمايش را می‌نوشت و ما كار می‌كرديم.

«بيژن مفيد» در مقدمه اين نمايشنامه می‌نويسد: «شهر قصه در اصل از يک روايت عاميانه گرفته شده، فقط من به اين روايت شکلی تمثيلی داده‌ام. من در اين نمايشنامه کوشيدم تا نظمی را که خاص زبان اين قبيل روايت‌های عاميانه است در گفت و گوی آدم‌های اين نمايش حفظ شود. «شهر قصه» حکايت دردناک آدمی است که نادانی‌ها، خرافات و نظام‌های تحميل شده‌ای زندگی اش را محدود کرده‌اند.»

در سال ۱۳۵۲ با فیلمنامه ای که «بيژن مفيد» خود نوشته و تنظيم کرده بود فيلمی سينمايی به کارگردانی «منوچهر انور» ساخته شد که بازيگرانی چون «پروانه معصومی»، «سهيل سوزنی»، «فردوس کاويانی» و «جمشيد لايق» در آن بازی کرده بودند.
در مدت نزديک به سه سالی که در مجموع نماشنامه «شهر قصه» در سالن‌ و يا تالارهای کوچک و بزرگ تاترهای مختلف به نمايش در آمد تعداد بسياری از علاقه‌مندان به هنر نمايش که هم امکان خريد بليط و هم شرايط رفتن به تاتر را داشتند، موفق به ديدن اين نمايشنامه شده بودند و البته عده‌ای نيز «شهر قصه» را در نمايش تلويزيونی آن ديده بودند.
آنچه که توانست اين نمايش را در گستره وسيع‌تری از مخاطب و مردم مطرح کند رواج دستگاه‌ «پخش صوت» و «نوار کاست» و عموميت يافتن استفاده از اين وسيله بود که «شهر قصه» را به مردم کوچه و بازار شناساند و نزديک کرد. زبانی که در گفت و گوهای «شهر قصه» به کار گرفته شده بود، برگرفته از فرهنگ گفتاری همان مردم بود و شايد به نوعی حديث نفس و شرح حال و روزگارشان نيز بود.

با به بازار آمدن نوارهای کاست «شهر قصه» و امکان تهيه آن توسط اکثر مردم، اين نمايش آن‌ گونه که بود برای همگان معرفی و شناسانده شد و تا امروز ماندگار ماند. به‌ جز يکی دو مورد میتوان گفت که اکثر بازيگرانی که نمونه نمايشی ـ تاتری «شهر قصه» را بازی کرده بودند در نسخه گفتاری ـ شنيداری اين نمايش که روی نوار کاست ارایه شده بود حضور داشتند.

هنرمندان:
طراح و سازنده  ماسک‌ها: مهندس هوشنگ کبيری
داستان ‌سرا: جميله ندایی
روباه ملا: عباس جاويدان (در اجرای کاست: بيژن مفيد)
شتر نقال: اردوان مفيد (در اجرای کاست: بيژن مفيد)
خرس رمال: فرخ صوفی (در اجرای کاست: بهمن مفيد)
فيل: حسين والامنش
خر خراط: محمود استادمحمد
اسب عصار: سهيل سوزنی
طوطي شاعر: سهيل سوزنی
خاله سوسکه: تهمينه مدنی
موش عاشق: هومن مفيد
سگ عطار: فرهاد صوفی
بز بزاز: رشيد کنعانی
ميمون رقاص: آرش
طرح جلد: مرتضی مميز
آواز، آهنگ و تنظیم: بیژن مفید

شهرقصه - قسمت اول

شهرقصه - قسمت دوم

شهر قصه - قسمت سوم

شهر قصه - قسمت چهارم

داستان موزیکال کودکانه جن پینه دوز

شاپرک کوچولو بیژن مفید

شاپرک خانوم بیژن مفید  - قسمت اول

شاپرک خانوم بیژن مفید- قسمت دوم

کتاب صوتی شازده کوچولو با صدای احمد شاملو - قسمت اول
نوشته : آنتوان دوسنت اگزوپری
برگردان : احمـد شاملو

شازده کوچولو - با صدای احمد شاملو/ قسمت اول

کتاب صوتی شازده کوچولو با صدای احمد شاملو - قسمت دوم
نوشته : آنتوان دوسنت اگزوپری
برگردان : احمـد شاملو

قصه

Elham Doost