Kraków, piątek, 27 listopada 1885 

Kochani Rodzice! 
Klucze od grobowca pozostały w kufrze Ojca. W dnie pogodne trzeba je będzie pozostawiać u Lenartowiczowej lub pozostawiać wewnętrzne drzwi otwarte, a zamkniętą tylko kratkę. Zdawało mi się także, że ani drzwi, ani kratka nie były jeszcze pomalowane ostatecznie, a tylko pokostowane. 
Co do pomnika, porozumiem się sam listownie z Kryńskim. Tymczasem obmyśliłem projekt takiego, który może stanąć na środku grobowca, bo będzie mógł służyć i dla mnie. Dzini ten projekt bardzo się podobał, bo powiada, że jest niezwykły i spokojny, a piękny. Na środku grobowca stanie krzyż z szarego granitu, pod nim u podstawy wsparta otwarta w środku księga z białego marmuru. Na pierwszej otwartej stronicy położy się imię Maryni, a na drugiej doda się w swoim czasie moje. Rzeczywiście, nic podobnego, o ile sobie przypominam, nie widziałem. Kombinacja szarego lub czerwonawego granitu z marmurem może być ładna, środek symetrycznie zajęty. Będzie to trwałe i trzymane w ciężkich masach, a nie przejdzie mojej możności, bo stosunkowo nadzwyczaj małej będzie wymagać pracy. Jeśli harmonia linii będzie zachowana, może być bardzo piękne. 
O mieszkanie radziłem się Jadwisi i prawie że przyszliśmy do przekonania, że trzeba będzie wziąć całe z wyjątkiem tego pokoju, który owa pani odnajmuje. W tych stronach mieszkań o dwóch lub trzech pokojach nie od podwórza i nie od brudnych schodów nie znajdę, a gdzie indziej ku środkowi miasta znalazłbym wprawdzie, ale pewnie nie taniej, jak za 500 rs. Przypominam sobie kawalerskie mieszkanie trzypokojowe Benniego (na Świętokrzyskiej) i Kościelskiego (tamże) – i choć nie wiem, ile płacili, myślę, że nie mniej. Przy tym jeszcze jedno: Henio z Marysią mogliby chodzić spać do mnie. Można by tam także przenieść le gros szaf i kufrów, tak że u Rodziców zrobiłoby się więcej miejsca. Na wypadek choroby jednego z dzieci byłaby także dogodność i większe bezpieczeństwo. Kombinacja rozdzielenia mieszkania, choćby się gospodarz zgodził, wyłącza znowu komórkę i kuchnię, tak że Rotter z brudną wodą od mycia itd. musiałby schodzić głównymi schodami, a to niepodobna. Wreszcie z ostateczną decyzją zaczekam do Winternitza.
Całuję ręce Obojga Rodziców, dzieci ściskam.
H. Sienkiewicz
Niech Zosia przypomni stróżowi, żem wyjechał, aby mnie wymeldowano.

Henryk Sienkiewicz, list w żałobnej obwódce do Wandy i Kazimierza Szetkiewiczów 25, 1885

30. List do Henryka Anastazego Gropplera 
Kawak, 19 października 1886

Szanowny i Drogi Panie!
Całym sercem dziękuję w imieniu towarzyszów i własnym za łaskawą pamięć. Gazety rozchwytujemy chciwie, bo to prawdziwa osłoda w naszej niewoli, która staje się tym cięższą, im bardziej pragniemy poznać Szanownych Państwa i osobiście podziękować Im za Ich dobroć. Jesteśmy literalnie zasypani prowizją i doprawdy nie zdołamy chyba zużyć wielkich tych zapasów w ciągu pięciu pozostających dni. Nie potrzebuję dodawać, jak miły był nam widok kwiatów. Doprawdy słów nam braknie na podziękowanie – więc chyba musiemy się ograniczyć prostym: Bóg zapłać. 
Tymczasem zasyłamy Obojgu Szanownym i Drogim Państwu najserdeczniejsze pozdrowienie i zostajemy z uszanowaniem.
Henryk Sienkiewicz


Dopisek Antoniego Zaleskiego: 
„Za wszystko stokrotne dzięki i Bóg zapłać. Ale naprawdę prowizji za dużo i najusilniej prosimy Szanownych i Kochanych Państwa, aby przyszły kurier przywiózł tylko gazety. Kończę, bo posłaniec się spieszy.
Najserdeczniejsze pozdrowienia”
Antoni Zaleski

Henryk Sienkiewicz do Henryka Anastazego Gropplera [1886]

Fundacja WSPAK

Related tracks