Shahram nazeri varan varane شهرام ناظری واران وارانه

به صحرا بنگرم صحرا ته وینم 
به دریا بنگرم دریا ته وینم

بهر جا بنگرم کوه و در و دشت
نشان روی زیبای ته وینم

نمیدانم دلم دیوانه‌ی کیست
کجا آواره و در خانه‌ی کیست

نمیدونم دل سر گشته‌ی مو 
اسیر نرگس مستانه‌ی کیست

دلی دیرم که بهبودش نمی‌بو

آواز بیات ترک ، استاد محمدرضا شجریان

"گل لاله عباسی "
نسخه ی ترمیم شده از اجرای زنده ی تلویزیونی
ترانه سُرا : فرهاد شیبانی
آهنگسازو نوازنده ی گیتار : تورج شعبانخانی
خواننده : پری زنگنه

گل لاله عباسی - موسیقی : تورج - ترانه سُرا : فرهاد شیبانی - خواننده : پری زنگنه

تصنیف "چشم نرگس" با صدای روح نواز استاد محمد رضا شجریان
 آهنگی زیبا علی اکبر خان شیدا 
تنظیم استاد فرامرز پایور
 بر روی شعری زیبا از شوریده شیرازی
 در دستگاه دشتی

*************************************
چشم نرگس، ترانه‌ای قدیمی در آواز دشتی است که آهنگ آن را به علی اکبر خان شیدا نسبت می‌دهند، اما دلیل قطعی برای این نسبت وجود ندارد، به همین دلیل در یبشتر منابع موسیقی ازین نسبت با تردید نام برده شده‌است. شعر این قطعه نیز به فصیح الملک نسبت داده شده‌است.

تنظیم پایور برای این اثر ساختار موسیقی ملی را دارد و با ارکستر موسیقی ملی اجرا شده‌است که صدای سنتور و بربط در تنظیم پایور بر ایرانی بودن این اثر تاکید می‌کند. آهنگ این تصنیف از چهار بخش (بند) تشکیل شده‌است، که دو بند دوم تکرار دو بند اول می‌باشند. بند اول این تصنیف به قرار زیر است.

*************************************

خواهم که بر زلفت، زلفت، زلفت
هر دم زنم شانه، هر دم زنم شانه
ترسم پریشان کند بسی
حال هر کسی
چشم نرگست
مستانه مستانه، مستانه مستانه
خواهم بر آبرویت، رویت، رویت
هر دم کشم وسمه، هر دم کشم وسمه
ترسم که مجنون کند بسی
مثل من کسی
چشم نرگست
دیوانه دیوانه، دیوانه دیوانه
یک شب بیا منزل ما
حل کن دو صد مشکل ما
ای دلبر خشکل ما
دردت به جان ما شد، روح و روان ما شد
خواهم که بر چشمت، چشمت، چشمت
هر دم کشم سرمه، هر دم کشم سرمه
ترسم پریشان کند بسی
حال هر کسی
چشم نرگست
مستانه مستانه، مستانه مستانه
خواهم بر رویت، رویت، رویت
هر دم زنم بوسه،هر دم زنم بوسه
ترسم که نالان کند بسی
مثل من کسی
چشم نرگست
جانانه جانانه، جانانه جانانه

Mohammad Reza Shajarian - Cheshme Narges  ترسم که مجنون کند بسی مثل من کسی چشم نرگست دیوانه،دیوانه


من دراین تاریکی
فکر یک بره روشن هستم
که بیاید علف خستگی ام را بچرد
من دراین تاریکی
امتداد تر بازوهایم را
 زیر بارانی می بینم
 که دعاهای
نخستین بشر را ترکرد
من در این تاریکی
 درگشودم به چمنهای قدیم
به طلایی هایی که به دیوار اساطیر تماشا کردیم
من در این تاریکی
ریشه ها را دیدم
و برای بته نورس مرگ آب را معنی کردم

حجم سبز سهراب

نیكی و بدی كه در نهاد بشر است
شادی و غمی كه در قضا و قدر است
با چرخ مكن حواله كاندر ره عقل
چرخ از تو هزاربار بیچاره‌تر است!
***
ای دل! چو زمانه می‌کند غمناکت
ناگه برود ز تن روان پاکت!
بر سبزه نشین و خوش بزی روزی چند
زآن پیش که سبزه بردمد از خاکت
****
گر کار فلک به عدل سنجیده بُدی
احوال فلک جمله پسندیده بُدی
ور عدل بُدی به کارها در گردون
کِی خاطر اهل فضل رنجیده بدی؟
****
ای دوست! بیا تا غم فردا نخوریم
وین یکدم عمر را غنیمت شمریم
فردا که ازین دیر کهن در گذریم
با هفت هزار سالگان سر بسریم

خیام‌خوانی شجریان در یونیسکو پاریس- سال 1378

سکوت سرشار از ناگفته هاست
اشعار مارگوت بیکل/ ترجمه و صدای احمد شاملو
موسیقی بابک بیات

شبنم و برگها یخ زده است و آرزوهای من نیز
ابرهای برف زا در آسمان بر هم می‌پیچد،
باد می‌وزد و طوفان در می‌رسد،
زخمهای من می‌فسرد .
یخ آب می‌شود در روح من در اندیشه‌های من،
بهار حضور توست، بودن توست .

Sokut Sarshar az Na Goftehast

احمد شاملو . بهار حضور توست

مشیری سرودن شعر را از نوجوانی و تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد. اولین مجموعه شعرش با نام تشنه توفان در ۲۸ سالگی او با مقدمه محمدحسین شهریار و علی دشتی در ۱۳۳۴ به چاپ رسید. خود او دربارهٔ این مجموعه میگوید: «چهارپاره‌هایی بود که گاهی سه مصرع مساوی با یک قطعه کوتاه داشت، و هم وزن داشت، هم قافیه و هم معنا، آن زمان چندین نفر از جمله نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (سایه)، سیاوش کسرایی، مهدی اخوان ثالث و محمد زهری بودند که به همین سبک شعر می‌گفتند و همه شاعران نامدار شدند، زیرا به شعر گذشته بی‌اعتنا نبودند. اخوان ثالث، نادرپور و من به شعر قدیم احاطه کامل داشتیم، یعنی آثار سعدی و حافظ و فردوسی را خوانده بودیم، در مورد آنها بحث می‌کردیم و بر آن تکیه می‌کردیم.» مشیری توجه خاصی به موسیقی ایرانی داشت و در پی همین دلبستگی طی سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ عضویت شورای موسیقی و شعر رادیو را پذیرفت، و در کنار هوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی و عماد خراسانی سهمی بسزا در پیوند دادن شعر با موسیقی، و غنی ساختن برنامه گلهای تازه در رادیو ایران در آن سالها داشت. علاقه به موسیقی در مشیری به گونه‌ای بوده است که هر بار سازی نواخته می شده مایه آن را می‌گفته، مایه‌شناسی‌اش را می‌دانسته، بلکه می‌گفته از چه ردیفی است و چه گوشه‌ای، و بارها شنیده شده که تشخیص او در مورد برجسته‌ترین قطعات موسیقی ایران کاملاً درست و همراه با دقت تخصصی ویژهای بوده است. فریدون مشیری در سال ۱۳۷۷ به آلمان و آمریکا سفر کرد و مراسم شعرخوانی او در شهرهای کلن، لیمبورگ و فرانکفورت و همچنین در ۲۴ ایالت آمریکا از جمله در دانشگاه‌های برکلی و نیوجرسی به طور بی سابقه ای مورد توجه دوستداران ادبیات ایران قرار گرفت. در سال ۱۳۷۸ طی سفری به سوئد در مراسم شعر خوانی در چندین شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتبرگ شرکت کرد. معروفترین اثر وی شعر «کوچه» نام دارد که در اردیبهشت ۱۳۳۹ در مجله «روشنفکر» چاپ شد. این شعر از زیباترین و عاشقانه ترین شعرهای نو زبان فارسی است. او در سال ۱۳۳۳ با خانم اقبال اخوان ازدواج کرد و اکنون دو فرزند به نام‌های بابک و بهار از او به یادگار مانده‌است. مشیری سال‌ها از بیماری رنج می‌برد و در بامداد روز جمعه ۳ آبان ماه ۱۳۷۹ خورشیدی در سن ۷۴ سالگی در تهران درگذشت.

                                             در پاسخ دوستی آزادی‌خواه و ایران‌دوست 
                                             که در سال 1352 از این سرزمین کوچ کرد 
                                             و مرا نیز تشویق به رفتن می‌نمود.
 

ریشه در خاک

تو از این دشتِ خشکِ تشنه روزی کوچ خواهی کرد و 
اشکِ من تو را بدرود خواهد گفت.
نگاهت تلخ و افسرده‌ست.
دلت را خار خار ناامیدی سخت آزرده‌ست.
غم این نابسامانی همه توش و توانت را زتن بُرده‌ست!

تو با خون و عرق، این جنگل پژمرده را رنگ و رمق دادی.
تو با دست تهی با آن همه طوفانِ بنیان‌کن در افتادی.
تو را کوچیدن از این خاک، دل بر کندن از جان است!
تو را با برگ‌برگِ این چمن پیوندِ پنهان است.

تو را این ابر ظلمت‌گستر بی‌رحم بی‌باران،
تو را این خشک‌سالی‌های پی در پی،
تو را از نیمه ره بر گشتن یاران،
تو را تزویر غمخواران،
ز پا افکند!
تو را هنگامۀ شوم شغالان،
بانگ بی‌تعطیل زاغان،
در ستوه آورد.

تو با پیشانی پاک نجیبِ خویش،
که از آن سویِ گندم‌زار،
طلوع با شکوهش خوش‌تر از صد تاج خورشید است؛
تو با آن گونه‌های سوخته از آفتابِ دشت،
تو با آن چهرۀ افروخته از آتش غیرت،
ـ که در چشمان من والاتر از صد جام جمشید است،
تو با چشمانِ غم‌باری،
ـ که روزی چشمۀ جوشان شادی بود و، ـ
اینک حسرت و افسوس، بر آن 
سایه افکنده‌ست خواهی رفت.
و اشکِ من تو را بدروردخواهد گفت!

من اینجا ریشه در خاکم.
من اینجا عاشق این خاکِ از آلودگی پاکم.
من اینجا تا نفس باقی‌ست می‌مانم.
من از اینجا چه می‌خواهم، نمی‌دانم!
امید روشنایی گرچه در این تیره گی‌ها نیست،
من اینجا باز در این دشتِ خشکِ تشنه می‌رانم.
من اینجا روزی آخر از دل این خاک، با دستِ تهی
گُل بر می‌افشانم.
من اینجا روزی آخر از ستیغ کوه، چون خورشید.
سرود فتح می‌خوانم،
و می‌دانم
تو روزی باز خواهی گشت!

1353
فریدون مشیری
از مجموعۀ «تازه‌ها»

* * *

با این‌که «فریدون مشیری» این شعر را برای خوانده شدن به‌شکل ترانه نسروده بود ولی چنان مورد پسند اهل موسیقی واقع شد که بعدها چند اجرای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف از آن ساخته و اجرا شد.

حجم سبز سهراب

Mahshid Solatian

Related tracks