Mohammad Mokhtari _ محمد مختاری

محمد مختاری، شاعر و نویسنده و پژوهشگر، در پاییز ۱۳۷۴ در ایالات متحده درباره شاهنامه و شیوه‌ی مطالعه و تحقیق آن سخنرانی کرد. متن پیش‌رو عیناً از فایل صوتی برجای‌مانده از سخنرانی او پیاده‌سازی شده که چندان در دسترس مخاطبان نیست و به مناسبت سالروز تولد او بازنشر می‌شود. فایل صوتی این سخنرانی را نیز با هم می‌شنویم.

یک سخنرانی کمتر شنیده‌شده: محمد مختاری درباره شاهنامه

▨ نام شعر: هامون (بخشی از شعر بلند «منظومۀ ایرانی»)
▨ شاعر: محمد مختاری
▨ با صدای: محمد مختاری
▨ پالایش و تنظیم: شهروز کبیری
___________________
میان‌مان صدایی تبخیر شد
و مرگ جار زد
درون خالی‌اش را بی‌تحاشی.

گذشت عمر در گذر شن و بی‌قراری خون
که پاشنه به خاک می‌کوبد
و خاک، خاک، لایه لایه‌ی هزار ساله
و خاکروبه‌هایی کز شیپوری بزرگ اکنون بر ما
می‌افشانند.

پناه بوته‌های گز
بتلخی آبی از کناره‌های عمر می‌رود
به سرنوشت شوره بر شیار برفگینه‌ی نمک
نک می‌زنند
کلاغ پیر و کبک کاهل.
رباطهای یاوه‌ی کپک زده
دهان گشوده‌اند به خمیازه
و در ردای باد تاب می‌خورد پوسیدگی
و روزنامه‌های زرد و آبدیده
گاه از پر قبایی بیرون می‌پرد.

-“زمان شکافته ست و نشت کرده است
غبار و سایه‌های نخ نما و سرداریهای بیدخورده.
خط غباری بر پوست آهو
و شله‌های رنگ و رو رفته
و چهره‌های فرسوده در قابهای کهنه
که از کنارشان بی‌تاب گذشته بودیم
و از درونمان اکنون سر بر می‌آورند
تا ما را در قابی میخکوب کنند.
-“کی اند و از کجا می‌آیند؟
که نیمی از من بوده‌اند
و مادرانم در حلقه‌ی عذاشان گریسته‌اند.

از آرواره‌ی افق بیرون می‌آید
صفی از اندامهایی
برهنه
بی‌سر
بی‌تاب
صفی دگر
که ابریشم
به زیر    کرباس پوشیده‌اند.

-“و پوستشان آمخته‌ی پرستو و باران نیست،
وز چنبر عزایم و دندان مار نفس می‌کشند.”

گشوده می‌شود طومارها
و بوی نفتالین
مشام باد را می‌آزارد
کلاهی از کناره‌ی افق فرو می‌افتد
و پوزخند خاک موج برمی‌دارد:

…

-“نگاه میهنم پیرم کرده است
چراغ ماتم است گلایل.
کسی توازن انسان و خاک را می‌خواهد برهم زند
صدای زنجره می‌گیرد
و کرم لای خط و گندم و شناسنامه وول می‌خورد
شمایل کدر مرگ
و هاله‌ای که گرداگردش بسته‌اند.

نگاه نیم بسته بر دوایر فرا رونده
گلوی آفتاب و شیشه‌ای شکسته
که برق می‌زند.
و خون روز و رودخانه در غبار و پلک‌های خسته
گم می‌شود
نمک دهان و زخم را فرو می‌بندد
و گاه گاه خش خش مدادی بر کاغذی
که مهره‌های پشت را می‌لرزاند.
غبار جای گام‌های تند
نشسته است.
و گام‌ها که باد را مهار کرده بودند
مساحت کویری حیات را اندازه می‌گیرند
▨
محمد مختاری
بخشی از شعر بلند “منظومۀ ایرانی”

محمد مختاری | هامون | پالایش شده

Collage JulienMarchal(Lost in Brain/Fog), Mokhtaari  ,AmirMaleki


چقدر باید در این دو متر جا ماند تا تحلیل جسم حد زبان را رعایت کند؟

چه تازیانه کف پا خورده باشد
چه از فشار خونی موروث در رنج بوده باشی
قرار جایش را می سپارد به بی قراری
که وقت و بی وقت
سایه به سایه
رگ به رگ
دنبالت کرده است تا این خواب
…
تظاهرات تورم را طی می کنم در گذر دلالان
سر چهار راه صدای درشت میپرسد
ویدئو مخرب تر است یا بمب اتم؟؟؟
مسیح هم که بیاید انگار صلیبش را باید حراج کند
صدای زنگ فلز در دندانهای طلا
وخارش کپک در لاله های گوش
نصیب نسلی که خیلی دیر رسیده است
نه سینما و نه مهمانی در تاریخ
هجوم کاشفانی با تاخیر حضور
هزار کس می آیند و هزار کس میروند
و هیچ کس هیچ کس را به خاطر نمی آورد
صدا همان که میشنوی نیست
سگ از سکوت به وجد می آید و دزد بر سر بام بلند سماع میکند با ماه
زبان عزیز تر است اکنون یا دهان؟
که سنگ راه دهان را هزار بار تمرین کرده است
صدا که میشکند
حرف که چرک میکند
جمله ها که نقطه چین میشوند
پیری یا بچه ای که خود را می کشد
تازه معنا روشن میشود
سگی که می افتاد در نمکزار و…این نمک که خود افتاده است
خلاف رای اوللالباب نیست که ماه رنگ عوض کرده باشد
یا شب مثل آزادی زنگ زند
گچ سفید جای سرت را نشان میدهد
که چند سالی انگار در اینجا می نشسته ای
و رد انکارت افتاده است
بر دیوار
یا شاید نقشی مانده است از تسلیمت
گذاری اصلا نا تمام
و تازه این بی تابی که هیچ چیز آرامش نمی کند
در التهاب درهایی که باز میشوند و درهایی که بسته میشوند
کتابهایی که باز میشوند و دستهایی که بسته میشوند
دستهایی که سنگها را میپرانند
و سارهایی که از درختها میپرند
درختهایی که دار میشوند
دهان هایی که کج میشوند
زبانهایی که لال مانی میگیرند
صدای گنگ و چشم انداز گنگ و خواب گنگ
و همهمه
که می انبوهد
می ترکد
رویا که تکه تکه میپراکند
دانشگاهی که حل میشود در زندانی و چشم اندازی که از هم میپاشد
خوابی که میشکند در چشم و چشم که میخ میشود در نقطه ای
ونقطه
که می ماند منگ در گوشه ای از کاسه سر
که همچنان غلت می خورد
غلت می خورد
غلت می خورد

"محمد مختاری"

#MohammadMokhtari  #Bikhaabi #بیخوابی  #محمدمختاری

محمد مختاری - بی خوابی

جنون رودابه  از فصل ششم منظومه ی ایرانی محمد مختاری 

جنون رودابه است اين سرزمين
هزار پرده فروهشته اند و می نگرند
و خاک وقتی آمخته شد
شغاد را
حتی از پشت زال برمی انگيزند.

محمد مختاری/         جنون رودابه است اين سرزمين/

آهنگساز: روح‌انگیز راهگانی
نوازنده: آندره آرزومانیان
آلبوم: یادگار

www.iranseda.ir

تنهایی - روح‌انگیز راهگانی

برای محمد مختاری
شعر و دکلمه: رضا براهنی

مختاری، مختاری، مختاری

Sedabook 

For Mohammad Mokhtari

متن کامل شعر را از لینک زیر بخوانید
http://echolalia.ir/insomnia/

نقاشی کاور: 
Let's talk - Gregory Radionov

اکولالیا

بی خوابی / محمد مختاری

Lyrics: Mahyar Gudarzi
Composed by: Hadi Rahmani
Mix & Master: Studio Saba, Kaveh Abedin
Cover Art: Mahyar Gudarzi

نگاه کن - Look

 شب... سکوت، کویر
کیهان کلهر - محمدرضا شجریان

For Mohammad Mokhtari

Mim.Ein

Related tracks