مثنوی

سراینده: محمدعلی امیر جاهد*


در ملک ایران، وین مهد شیران
تا چند و تا کی، افتان و خیزان
داد از جهالت خدا، که قدر خود ندانیم
در زندگانی چرا شبیه مردگانیم؟
با چشمان بینا به کوره ره روانیم
ز معرفت دوریم، به جهل مستوریم
به مجمع جهانیان، چو عضو رنجوریم
ایرانی بد از اول جهانگیر
نی در کشمکش، تسلیم تقدیر
حرف حسابی زده از نوک شمشیر
کجا شد آن ندای عیش دیروز
که در شما خموش گشته امروز
ز علم و تدبیر شما، نظام و شمشیر شما
فتاده بد کار جهان، به دست تقدیر شما

عصری که دنیا در انقلاب است
با نور دانش در پیچ و تاب است
در مهد سیروس، این خواب سنگین بس ناصواب است
بیدار باید دمی شدن از خواب غفلت
تا دور گردد همی ز ما اِدبار و ذلت
تو ای بیچاره ملت، غریق جهل و غفلت
!ز جای خود خیزید! به هم بیاویزید
!به جای اشک تر ز آستین گهر ریزید
غم تا چند؟ فغان و ناله تا کی؟
با ذلت کنی عمر گران طی
کی بوده زیبندهٔ نسل جم و کی
چنین خموشی و فسرده خونی
برون سپیدی و سیه درونی
کجا کند چارهٔ تیغ فغان و فریاد دریغ؟
به زعم جاهد برگو که را بود دست ظفر
که باشدش پای گریخت، که باشدش پای گریخت

تصنیف در ملک ایران - قمرالملوک وزیری   Dar Molke Iran - Ghamar Ol Molouk Vaziri

مثـنوي معـنوي  گفتار دکتر عبدالکريم سروش 1

مثـنوي معـنوي  گفتار  دکتر عبدالکريم سروش 2

مثـنوي معـنوي  گفتار  دکتر عبدالکريم سروش 5

غزلی از مولوی با صدای دکتر عبدالکریم سروش

رَستَم از این بیت و غزل، ای شه و سلطان ازل

هتل و کافه و رستوران نادری در سال ۱۳۰۶  توسط دو برادر یهودی در خیابان نادری (جمهوری فعلی) تاسیس می‌شود. اما شاکله اصلی این مکان در زمانی شکل می‌گیرد که توسط خاچیک مادیکیانس (مهاجر ارمنی) اجاره می‌شود. با مدیریت خاچیک بر هتل و کافه نادری، شاهد ورود اولین کافه گلاسه‌ها و شاتو بریان و انواع و اقسام آیتم‌های فرنگی و جدید خواهیم بود. رفته رفته با اتفاقات دهه سی و فضای سیاسی آن دوره کافه نادری تبدیل به قطب فرهنگی ایران می‌شود. جایی برای جمع شدن صادق هدایت‌ها و هنرمندان ایرانی و ارمنی مشهور دیگر. در این اپیزود، شما شنونده روایت زندگی خاچیک و خاطرات این پاتوق و تاریخچه این مکان جذاب هستید.

حامی مالی این اپیزود: آژانس مسافرتی ایوار
مالک و صاحب‌امتیاز: مجموعه‌ی زیبان
مدیر  پادکست: رامیار منوچهرزاده
نویسنده و کارگردان:نگین فیروزی
پژوهش­گر: مهدی صلواتچی
دستیار پژوهش: ریحانه جمشیدی
گویندگان متن: نگین فیروزی و وحید ناظمی
تدوین­گر: فرزانه رضایی
ساخت و تنظیم موسیقی: محمد برزیده و آیدین انزابی‌پور
طراحی و ساخت هویت بصری پادکست: استودیو ملی
موشن‌‌گرافیک و طراحی گرافیک: نرگس فداکار

اپیزود سی‌وهفتم: کافه نادری

اين دلم باغست و چشمم ابروش	
ابر گريد باغ خندد شاد و خوش

ز ابر گریان شاخ سبز و تر شود
زانک شمع از گریه روشن‌تر شود

ز امر حق وابکوا کثيرا خوانده ای
چون سر بريان چه خندان مانده ای

دیده آ بر دیگران نوحه‌گری
مدتی بنشین و بر خود می‌گری

روشني خانه باشي هم چو شمع	
گر فرو پاشي تو هم چون شمع دمع

ز آتش دل و آب دیده نقل ساز
بوستان از ابر و خورشیدست باز

ذوق خنده ديده اي اي خيره خند	
ذوق گريه بين که هست آن کان قند

خنده ها در گريه ها آمد کتيم	
گنج در ويرانه ها جو اي سليم

ذوق در غمهاست پي گم کرده اند	
آب حيوان را به ظلمت برده اند

خویش را موزون و چست و سخته کن
ز آب دیده نان خود را پخته کن

زآن که آدم زان عتاب، از اشک رَست
 اشکِ تر باشد دَمِ توبه‌پرست

بهر گریه آمد آدم بر زمین
تا بود گریان و نالان و حزین

گر ز پشت آدمی وز صلب او
در طلب می‌باش هم در طلب او

ای خنک چشمی که آن گریان اوست
وی همایون دل که آن بریان اوست

آخر هر گریه آخر خنده‌ایست
مرد آخربین مبارک بنده‌ایست

هرکه آخر بین تر او مسعود تر
هرکه آخر بین تر او مطرود تر





دکتر عبدالکریم سروش - لُب لُبّاب - اين دلم باغست و چشمم ابروش

خراب و مستم ای ساقی at سید خلیل عالی نژاد

شعر: مولوی | صدا: احمد شاملو | موسیقی: فرهاد فخرالدینی | از آلبوم «غزلیات مولوی» - نشر ماهور - 1389 | نقاشی چهره: ضیاءالدین جاوید
*
در وصالت چرا بیاموزم
در فراقت چرا بیاموزم
یا تو با درد من بیامیزی
یا من از تو دوا بیاموزم
می گریزی ز من که نادانم
یا بیامیز یا بیاموزم
پیش از این ناز و خشم می کردم
تا من از تو جدا بیاموزم
چون خدا با تو است در شب و روز
بعد از این از خدا بیاموزم
در فراقت سزای خود دیدم
چون بدیدم سزا بیاموزم
خاک پای تو را به دست آرم
تا از او کیمیا بیاموزم
آفتاب تو را شوم ذره
معنی والضحی بیاموزم
کهربای تو را شوم کاهی
جذبه کهربا بیاموزم
از دو عالم دو دیده بردوزم
این من از مصطفی بیاموزم
سر مازاغ و ماطغی را من
جز از او از کجا بیاموزم
در هوایش طواف سازم تا
چون فلک در هوا بیاموزم
بند هستی فروگشادم تا
همچو مه بی‌قبا بیاموزم
همچو ماهی زره ز خود سازم
تا به بحر آشنا بیاموزم
همچو دل خون خورم که تا چون دل
سیر بی‌دست و پا بیاموزم
در وفا نیست کس تمام استاد
پس وفا از وفا بیاموزم
ختمش این شد که خوش لقای منی
از تو خوش خوش لقا بیاموزم

مولوی - در وصالت چرا بیاموزم

▨ نام شعر: بلای معلّمی
▨ شاعر: مهدی حمیدی شیرازی
▨ با صدای: مهدی حمیدی شیرازی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــ
صبح است و گاهِ شادی و هنگام خرّمی
شب از چمن گذشته و گلبرگ، شبنمی

آوازخوان چکاو خوش آهنگ در هوا
گیسوکشان بنفشه‌ی سرمست بر زمی

ریزد نسیمِ گل ز دهانِ سپیده‌دم
برکوهسار شادی و بر دشت خرّمی

گسترده مهر جامه‌ی زرّین به تیغِ کوه
فرخنده کرده باغ به فرخنده مقدمی

خرّم کسی که شادی این صبح زآنِ اوست
وز تاب مهر، نیست چو من خاطرش غمی

گامی زند به مستی و آزادی و امید
وز دیوبچگان نبرد رنج همدمی

دو مرگ بود آنچه مرا پیر کرد و کشت
بیدادِ عشق بود و بلایِ معلّمی

گر بستمی به تربیتِ سگ میان خویش
به بود تا به تربیتِ نسلِ آدمی

سگ مردمی به سر برد و آشنا شود
وز آدمی نیاید جز نیش کژدمی

در کشوری که این ثمرِ دانش است و علم
پیداست کآن دیار کجایست و مردمی

نفرین بر آن کسی که در این ره چو من برد
زجری بدین گرانی و اجری بدین کمی!
▨
دکتر مهدی حمیدی شیرازی
هفتم بهمن ماه ۱۳۲۳ - تهران
از دفتر شعر: پس از یکسال (دیوان حمیدی)
صفحه‌ی ۱۴۳

مهدی حمیدی شیرازی | بلای معلمی

▨ نام شعر: یاد
▨ شاعر: نیما یوشیج
▨ با صدای: احمد کیایی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ـــــــــــــــــ
یادم از روزی سیه می‌آید و جای نموری
در میانِ جنگلِ بسیار دوری.
آخرِ فصلِ زمستان بود و یک‌سر هر کجا در زیر باران.
مثل این که هر چه کِز کرده به جایی،
بر نمی‌آید صدایی.
صف بیاراییده از هر سو تمشک تیغ‌دار و دور کرده
جای دنجی را.
یاد آن روز صفابخشان!
مثل اینکه کنده بودندم تن از هر چیز
می شدم از روی این بامِ سیه
سوی آن خلوت گل‌آویز،
تا گذارم گوشه‌ای از قلب خود را اندر آن‌جا
تا از آن جا گوشه‌ای از دل‌ربای خلوت غم‌ناک روزی را
آورم با خود.

آه! می‌گویند چون بگذشت روزی
بگذرد هر چیز با آن روز.
باز می‌گویند خوابی هست کار زندگانی
زان نباید یاد کردن
خاطرِ خود را
بی‌سبب ناشاد کردن.
بر خلافِ یاوه‌ی مردم
پیشِ چشمِ من ولیکن
نگذرد چیزی بدون سوز
می‌کشم تصویر آن را
یاد من می‌آید از آن روز!
▨ 
نیما یوشیج
بهمن ۱۳۲۰

نیما یوشیج | یاد | صدای احمد کیایی

▨ نام شعر: نهال آرزوها
▨ شاعر: ضیاءالدین خالقی
▨ با صدای: ضیاءالدین خالقی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــ
نهالِ آرزوها را اگر برگی بود
می‌نِشانیم‌اش کنارِ پنجره
می‌رسانیم‌اش به آسمان
می‌رسیم‌اش به سیب
تا
ماه، میوه‌ی رسیده‌اش باشد

نهالِ آرزوها را 
اگر 
برگی بود.
▨
ضیاءالدین خالقی
از کتاب پرنده‌ها به نام تو، نشر همسایه

Ba Sedaye Shaer

ضیاءالدین خالقی | نهال آرزوها

Kereshmeh

Hooniak Band - Dey Balal

قاصدک !هان چه خبر آوردی؟
ازکجا ، وز که خبرآوردی؟
خوش خبر باشی اما ،اما
گِرد بام ودر من بی ثمر می گردی .

انتظار خبری نیست مرا
نه ز یاری نه ز دریا و دیاری – باری
برو آنجا که بود چشمی وگوشی با کس
برو آنجا که تورا منتظرند .

قاصدک !
در دل من، همه کورند و کرند.
دست بردار از این در وطن خویش غریب
قاصد تجربه های همه تلخ

با دلم می گوید :
که دروغی تو،دروغ؛
که فریبی تو فریب.
قاصدک !هان،ولی ….آخر… ای وای!

با توام! آی ! کجا رفتی؟ آی…!
راستی آیا جایی خبری هست هنوز ؟
مانده خاکستر گرمی، جایی ؟
در اجاقی _ طمع شعله نمی بندم _ خُردک شَرری هست هنوز؟

قاصدک!
ابرهای همه عالم،
شب وروز
در دلم می گریند.
....


Parviz Meshkatian Tasnife Ghasedak

Lyrics, Music: Armin Ebrahimi

ماجرا 
بارون میومد و، توو لادای زردت، جلوس کرده بودیم 
تو رُ رو سنگای، خیسِ یه اسکله، عروس کرده بودیم 
گفتی که باد باید، اینجا میونِ ما، قضاوتی کنه 
گفتی که مُجرم کاش، به سقفِ فاجعه، اشارتی کنه 
واسه ما که عشقو، تکوندیم توو تراس، خاکسترش شدیم 
حیرونِ نفرت و، مالیخولیای، شرم آورش شدیم
زشته اگه بگیم، این پایانِ ناجور، گردنِ تقدیره 
اما من از ایران، اینو فهمیدم که، هر وخ بخوای دیره 
بارون میومد و، در لباسی بلند، کوتاه گفتی بدرود 
توو اون کوچه جُز تو، که دور میشدی، کس دیگه نبود

An Adventure - ماجرا

‎سایه سدیفی
باغ ما پرچین داره 
شعر و موسیقی: ثمین باغچه بان
‎سایه سدیفی, ‎ تنظیم: پاشا هنجنی
-نوازندگان
علی‌ پژوهشگر: عود
پویا سرایی: سنتور
همایون نصیری: سازهای کوبه‌ای
 پاشا هنجنی: نی‌‌ و تمبک

http://www.simorqmusic.com

مثـنوي معـنوي گفتار دکتر عبدالکريم سروش 5

Md MK

Related tracks