Parte na ng epikong Filipino ang pagkakaroon ng mahahabang paglalaban ng mga tauhan na kadalasan ay magkakamag-anak naman pala. Sa kantang ito na ginamit ang tono ng Upuan ni Gloc 9 ipakikita ang kahabaan ng mga nasabing labanan. 

Narito ang lyrics:

Kayong mga naglalaban,
ayaw ba ng kapayapaan?
Tumatakbo mga taon, aabot bang mga siglo
padadanakin ba ang dugo? 

Nagharap-harap ang pinuno ng Nalandangan
at ang kanilang malulupit na kalaban
nagaganap sa isang pook pagtatagisan
hindi lumalagpas sa dalampasigan

Nalandanga'y sisugod ng mga hukbo
galing sa iba't ibang lupalop at tribo
hindi rin umaatras sa pagbabasag-ulo
hindi nanghinayang sa dumanak na dugo

Kayong mga naglalaban,
ayaw ba ng kapayapaan?
Tumatakbo mga taon, aabot ba mga siglo,
padadanakin ba ang dugo? 

Kadalasan mga laban ay minamana 
ng mga anak na kahit hindi pa matanda
natuto lumaban pumatay ng kapwa
para maprotektahan ang kanilang lupa

hanggang nasa langit ang mga diwata
mga espiritu ng namatay na ama 
hanggang sa sila'y hindi tumigil
marami pang buhay ang makikitil

Kayong mga naglalaban,
ayaw ba ng kapayapaan?
Tumatakbo mga taon, aabot ba mga siglo,
padadanakin ba ang dugo? 

Anda 5 (Upuan)

Ang ikaanim na anda ay tungkol sa pagdating ng diwatang pipigil sa mahabang laban ng bayani at ng kaniyang kaaway. Sa kantang ito na ginamit ang tono ng Give Me Love ni Ed Sheeran, pinapakita ang pagbaba sa lupa ni Lagubaan upang pigilan ang pag-aaway nina Agyu at Gulubatnun nan Labi. 

Narito ang lyrics:

Tama na! wag nang mag-away, mag-away Agyu
Tama na sa pag-aaway
Tama na, tama na Agyu.

Gulubatnun, bakit ka pa
Lumalaban sa Nalandangan?
Nagsasakitan, Nagpapatayan
Tigilan niyo 'yan

Tama na, tama na
Sa pag-aaway
Wag nang mag-away, mag-away Agyu
Tama na, nagsasawa na ako
Wag na 'wag naaaaaa, mag-aaway (x4)

Lagubaan, siya'y bumaba
Pamalo ang hawak-hawak niya
Pinaghampas niya mga mandirigma
Naawat na rin sila

Gulubatnun, bakit ka pa
Lumalaban sa Nalandangan?
Nagsasakitan, Nagpapatayan
Tigilan niyo 'yan

Tama na, tama na
Sa pag-aaway
Wag nang mag-away, mag-away Agyu
Tama na, nagsasawa na ako
Wag na 'wag naaaaaa, mag-aaway (x4)

Anda 6 (Give Me Love)

Ang ikapitong anda ay tungkol sa paglalahad ng diwatang dumating na ang bayani at ang kaniyang kalaban ay magkamag-anak pala. Sa kantang ito na ginamit ang tono ng Cry ni Mandy Moore, nilahad ni Lagubaan nang siya ay bumaba na sina Agyu at Gulubatnun nan Labi ay magkamag-anak nga. 

Narito ang lyrics: 

Nung tayo'y naglaban
walang katapusan
Mga buhay nasayang
Lumindol ang Yandang

Ika'y nagtago pa
hindi ka nila nahalata
si Agyu'y nabigla

'di naman natin alam
nung tayo'y naglalaban
tsaka lang nalaman 
noong bumaba si Lagubaan
na tayo'y pamilya

Nandun ka sa pintuan 
nagbalatkayo ka
sabi ni Lagubaan, 
"Anak, kilala kita"

ika'y nagatago pa
hindi ka nila nahalata
si Agyu'y nabigla 

'di naman natin alam
nung tayo'y naglalaban
tsaka lang nalaman 
noong bumaba si Lagubaan
na tayo'y pamilya

Gulubatnun nan Labi
gusto ka niyang patayin
Pero kayo ay pamilya
kaya ang laban ay tigilin

Ika'y nagtago pa
hindi ka nila nahalata

'di naman natin alam
nung tayo'y naglalaban
tsaka lang nalaman 
noong bumaba si Lagubaan
na tayo'y pamilya

Anda 7 (Cry)

Ang ikasampung anda ay tungkol sa pagbabalik sa kaniyang bayan ng bayani. Ang kantang ito ay kakaiba sa lahat dahil ito ay nasa Ingles. Napag-isipan ng aming grupo na iugnay sa kasalukuyang konteksto ang pagbabalik ng bayani, at naisip namin ang mga OFW's. Dahil sa karamihan sa mga nagbabalik-bayan na OFW's ay mas magaling na sa pagsasalita at paggamit ng Ingles, iniugnay namin ito sa pagbabalik ni Minayun sa Nakatana. Sa kaniyang pagbabalik mula sa Nalandangan, si Minayun ay mas matalino at mas matanda na, gaya ng mga OFW's na nanggagaling mula sa ibang bansa. 

Narito ang lyrics:
Now I gotta new life
I safely returned to Nakatana
In Nalandangan, there I saved Agyu
Why did I bother?
Mommy said Agyu is my daddy
Ooooo, I'm now safe and happy

I saw the signs, and it opened up my eyes
that's why I went to a dang'rous journey
but now I'm back in one piece
I saw the signs, that pushed me to journey on
I met Agyu! I met my dad! 

Under the clear moon
For so many years I've wondered who you are
How could a person like you leave us here?
But when I met you,
thank heavens for you recognized me 
Ooooo, now I have a fam'ly

I saw the signs, and it opened up my eyes
that's why I went to a dang'rous journey
but now I'm back in one piece
I saw the signs, that pushed me to journey on
I met Agyu! I met my dad! 

(instrumental break)

I saw the signs, and it opened up my eyes
that's why I went to a dang'rous journey
but now I'm back in one piece
I saw the signs, that pushed me to journey on
I met Agyu! I met my dad! 

Anda 10 (The Sign)

Gamit ang tono ng kantang Chinito ni Yeng Constantino, ang ika-11 anda ay tungkol sa pagbabalik ng bayani ng epiko sa kaniyang bayan. Gamit muli ang tauhan ni Minayun, pinapakita ng kantang ito ang kaniyang pagbabalik mula sa Nalandangan pabalik sa kaniyang inay sa Nakatana. 

Narito ang lyrics:

Iniwan kita ina
noong ako'y paslit pa lang
ngayon ako'y tumanda na
mas matalino't handa

laking pasasalamat ko
sinabing si Agyu'y ama ko
ngayo'y puno na ng saya
buhay ko'y kompleto na

oh inay ko

at ngayon nga ay nalaman ko rin
ang tunay ko na pagkatao
hindi na'ko tinatago

Turing sa'kin isang bayani na,
puso ko'y puno na ng galak 
malaki ang pasalamat
sa inang nagkalinga
umaapaw ang saya sa buhay ko, buhay ko
oh inay ko
oh inay ko

niyaya ako ni ama, 
Minayun, sasama ka ba?
Tayo'y magdiriwang
sa bayan ng nalandangan
Ngunit ang  aking tinugon, 
ama huwag mo pong damdamin
ngunit nais kong bumalik
ang inay kong mag isa
oh inay ko 

at ngayon nga ay nalaman ko rin
ang tunay ko na pagkatao
hindi na'ko tinatago

Turing sa akin isang bayani na,
puso ko'y puno na ng galak 
malaki ang pasalamat
sa inang nagkalinga
umaapaw ang saya sa buhay ko, oh buhay ko
oh inay ko
oh inay ko

Anda 11 (Chinito)

Ang pangalawang anda ay ang pagkakaroon ng bayani ng mahiwagang bagay/anting-anting/armas. Ang kantang ito ay naglalarawan sa mga mahihiwagang armas ni Agyu, at ginamit nito ang tono ng kantang Nasayo Na Ang Lahat ni Daniel Padilla.

Narito ang Lyrics:

Nasayo na ang lahat
Mandirigma kang angat
Mga armas panlaban
Puno ng hiwaga

Nasayo na ang lahat
Mandirigma kang angat
Kaloob sayong bagay
Puno ng hiwaga

Oh oh oh oh ohh
Na-nasayo na ang lahat (2x)

Lahat na mismo nasayo
Ang bangkaw, kalasag at kulaloy
Talo lahat sila sayo
Kahit pa itapat ang kahit sino
Ang handog ni Mungan na nganga
Ay, napakapanalo
Di akalaing, ito ay nakagagaling
Nagiging maya pa! (Aww)

(Koro)

Ang kalasag na pananggol mo
May gayak pang buhok ng kabayo
Hindi rin kayang tangayin
Ng kahit na anong hangin lamang
Ang bangkaw na ubod ng tulis
Sampu ang tinatamaan
Di akalaing kulaloy pwedeng utusan
Nagiging lawin pa!

(KORO)


Anda 2 (Nasayo Na Ang Lahat)

Tungkol sa paghahanap ng minamahal ang ikatlong anda; ngunit kakaiba ang hinahanap ni Agyu dahil hindi siya naghahanap ng mapapangasawa kung hindi isang magandang tahanan para sa kanyang bayan. Ang kantang ito ay ginamit ang tono ng Hinahanap-hanap Kita na rendisyon ni Daniel Padilla. 

Narito ang Lyrics:

Ang misyon ko
Ipagtanggol ang bayan
ng Nalandangan
kung saan ako'y pinuno

Noon kami 
Ay laging "displaced"
Mula Ayuman hanggang Ilian
Tuloy naman ngayon sa Pinamatun!

Koro
Naglalakbay nang matagal
Saan ang magandang tahanan?
Hinahanap-hanap kita 
Hinahanap-hanap kita
Hindi rin to mabubuo
Kung wala ang taong bayan
Hinahanap-hanap kita

Nakarating 
sa Nalandangan
Biyayang ipinagkaloob ng diwata
Ngunit madaming
Sumasalakay
Mga Moro, at Namanding
na malakas

Koro 1
Koro 2
Natagpuan ang tahanan
Itong magandand Nalandangan
Hindi na bibitawan pa
At hindi magpapabaya
Hindi rin to mabubuo
Kung wala ang taong-bayan
Ngayong nahanap na kita
Pilit na iingatan ka

Last Koro
Kapayapaan sa lugar
At masaya na taong-bayan
Hinahanap-hanap kita
Hinahanap-hanap kita
At kahit na matalo man
Muling babawi sa kalaban
Hahanap-hanapin ka
Proprotektahan ko pa

Anda 3 (Hinahanap-hanap Kita)

Ang ikawalong anda ay tungkol sa pagkamatay ng bayani sa epiko. Nasasaad sa kantang ito ang pagkamatay ni Agyu dahil sa pagkain niya ng ngangang bigay sa kaniya ni Inay Legeng sa Kilay. Ginamit ng kantang ito ang tono ni Yeng Constantino sa Chinito. 

Narito ang lyrics:

Walang magagawa
Ngayon na ako'y patay
Sino ang sasalba ng aking Nalandangan

Balang araw ay ako'y babalik rin
Oh Inay Legeng sa Kilay
Bakit akoy walang malay
Dahil sa alay mo na nganga
Ako'y namatay

Sana naman akoy pagbigyan
Mabuhay muli't ipaglaban
Ang bayan kong minamahal 
Oh aking nalandangan

Anda 8 (Chinito)

Ang ikasiyam na anda ay tungkol sa pagbangon mula sa kamatayan ng bayani sa epiko.  Gaya nga sa epiko, ang nagbigay ng buhay kay Agyu ay si Minayun, kaya kaniyang lubos na pinagsisisihan ang kaniyang pagtatago kay Minayun sa Nakatana. Ang tono ng kantang ito ay galing sa Ikaw Lamang, na inawit ni Lani Misalucha. 

Narito ang lyrics:

Ikaw ang lihim pilit kong ikinubli
tanda ng kasalanang di maituwid
habang buhay ang pagsisisi

ngunit ang buhay
ikaw muliy nagbigay
ang dating kabiguan
nagdulot ng tagumpay

dahil sayo'y nagkaroon ng pag-asa
bayan kong Nalandangan
Maisasalba na. 

Anda 9 (Ikaw Lamang)

Ang ikaapat na anda ay tungkol sa pakikipaglaban ng bayani upang makuha ang bagay na hinahanap. Ang kantang ito ay gumamit ng tono ng Makita Kang Muli ng Sugarfree at tungkol sa paglaban ni Agyu para sa kanyang bayan.

Narito ang lyrics:

Bawat sandali ng aking buhay
Ang bayan ko ang inuuna
San man mapadpad ng hangin ako'y
Magbabalik sa kanyang piling

Ang kapakanan ng mga tao 
Ay mahalaga pati lupang ito.. Totoong

Chorus
Ipaglalaban ko
Lupaing Nalandangan
Ang mga kalaban 
Aking magagapi
Pagkat bilang isang epic hero
At mahal na datu
Lahat ay gagawin
Bayan ay sagipin

Puso'y magdurusa 
Kung sa iba
Mapupunta bayang maganda
Maaalala mga sandali
Nang kami ay naaapi
Hindi na muling 
Patatalo pa 
Sa mga kalaban
Lalo na sayo, Namanding!!
(Repeat Chorus)

Anda 4 (Makita Kang Muli)

Lubos na hinihikayat na pakinggan ang aming album ayon sa ayos ng mga anda (unahin ang Anda 1). Kung nais namang makita ang paliwanag at liriko ng bawat kanta, tignan na lamang ang description ng bawat isa (buksan sa bagong tab). :)  

Ang account na ito ay ang ikalawang proyekto ng ikaanim na grupo sa Filipino 14, sa ilalim ni Ginoong Tenorio. 

Pinili ng aming grupo ang gumawa ng isang album ng mga kanta na magpapakita ng 11 anda sa epikong Agyu. Bakit nga ba kanta ang pinili naming medium? 
Una, ang kanta ay kaparehas ng epiko. Maliban siguro sa haba, ang dalawa ay gumagamit ng ritmo at pag-uulit upang mas madaling tumatak sa isip ng mga tagapakinig. Gumagamit ng ritmo ang mga nagtatagulaylay ng epiko, at gumagamit naman ng tono ang mga kumakanta ng awit. Ikalawa, parehas nagtataglay ng pangkasalukuyang katotohanan ang dalawa. Ang mga epiko tulad ng Agyu ay halaw sa lipunang tinitirahan ng mga Manobo noon, at nagpapakita ito ng mga gawi at kaisipan na nangingibabaw sa nasabing lipunan. Ang mga kanta rin naman ay nagpapakita ng pangkasalukuyang estado ng lipunang Pilipino, katulad na lamang ng lantarang katiwalian na nabanggit sa kantang Upuan ni Gloc 9. Ikatlo, ang dalawa ay para sa masa. Sinusulat ng bayan para sa bayan ang epiko--walang nagmamay-ari kung hindi ang taumbayan. Sa kanta naman, kahit na kadikit nito ang pangalan ng mang-aawit, maaari itong angkinin ng bayan kung paulit-ulit na kinakanta--kaya nga may terminong 'national anthem' na binibigay sa mga kantang pauulit-ulit na inaawit. 

Gaya ng mga mga maliliit na pagkakamaling matatagpuan sa epiko ni Agyu, ang aming proyekto ay may mga pagkakamali rin. Ngunit ang mga ito [sana] ay hindi nakababawas sa mensahe ng bawat anda. 

Inaasahang mapakita nang husto ng aming grupo ang 11 anda sa album na pinamagatang Nalandangan Chanter. 



Nalandangan Chanter

Popular tracks