sonati

سالار عقیلی و یار مست

برای پوراندخت سلطانی ، خاله پوری عزیزم ، 
که نامش هجوم خاطره ها و تصاویر است .

به امید آنکه بار دیگر خودم ، وقتی بر دستانش بوسه می زنم، این را برایش بخوانم تا بداند، فرسنگ ها دور از او، همیشه با من بوده است.
.
.
.
سه شنبه های چهارفصل در مسیر " مسگر آباد " ، برای دیدار به منزل کاهگلیِ مان در خیابان ری می آمد. هر بار با کسی . بیشتر با تورج و گاهی با دیگرانی که به یاد نمی آورم. مادر و خواهر مرتضی - مادر بزرگم و مادرم - به هیچکس به اندازه ی او احترام نمی گذاشتند و من نیز تا به امروز اینگونه بوده ام. با اینکه بچه یِ خانه بمان نبودم ولی همه می دانستند، سه شنبه ها بعد از ظهر در خانه هستم.

از کتاب های داستانی که برایم می آورد ، جمشید شاه را خوب به یاد دارم . 

پولووِرهای رنگارنگ ، که مرا هم جنس دیگران در مدرسه فرهاد کرده بود، تحفه های او از سفرهای فرنگش بود.

اولین سال نظام جدید ، وقتی کلاس پنجم، آخرین سالِ دبستان شد، او دبیرستان هدف را در خیابان ژاله ، برای مدرسه راهنمایی ام انتخاب کرد.

آرزویم را در چهاده سالگی برایم از بلژیک به ارمغان آورد، یک راکت تنیس دانلوپ که ان روزگاران در محله سنتی ما در جنوب شهر ، بسیار فراتر از آرزوی یک موتور مینی هوندا بود که خود ، دست نیافتنی بود.

او بود که دکتر شفاهی را به بالین مادربزرگم می آورد و همیشه نگران قلب مادرم بود که بیماریش ، یادگاریِ همدان بود.
شب های پر ستاره الشتر با هوشنگ و جواد و علی و احمد اشرف و بسیاری دیگر را هرگز فراموش نمی کنم. و فلک والافلاک که فقط نامش را بارها از مادرم شنیده بودم و دشت های بی انتها و زیبا که از بامِ خانه روستا در زیر پایم بود. با مجید و فریده رهنما آنجا آشنا شدم هنگامیکه همسفرش بودم به طرح توسعه منطقه الشتر و عکس هایی که از آن دوران دارم، از دوربینی ست که او برایم خریده بود. همینطور تنها عکس خانوادگی مان با مادربزرگم در زیر کرسی در خانه قدیمی را نیز مدیون او هستیم.

او بود که مرا در انستیتو زبانِ پایه ، بین میدان فردوسی تا چهاراه کالج ثبت نام کرد و هنوز که هنوز است بوی قهوه و ترانه های منوچهر مرا به نوجوانی ام در راهِ برگشتم از کلاس تا بهارستان می  بَرَد ،هنگامیکه پیاده از مقابل کافه نادری عبور می کردم ، به بادِ حرف های مادرم از برادرش ، شاملو ، سایه و کسرایی ، دقیقه ها پشت شیشه، مسخِ داخلِ کافه یِ پر از دود می شدم .سپس شتابان می دویدم تا به اتوبوسی که به خانه مان در   کوچه یِ آبشار میرفت ، برسم.

مسیر شور تا شعور را سالهایی طی کردم که زیباترین اوقات زندگی ام را در طبقه سوم مرکز تحقیقات و برنامه ریزی علمی و آموزشی در چهاراه کاخ و کتابخانه مجلس سنا سپری کردم. عشق را نیز همانجا آموختم. سعید و کیوان ، دوستانی که از محله و مدرسه تا به امروز با من همدل و همراه هستند نیز خاطراتی بسیار از این دو مکان دارند. مرکز خدمات کتابداری و بیب سنتر و بخش دکومانتاسیون را، اتاق به اتاق در ذهنم دارم . هیچ ثانیه و اسم و اتفاقی در آن دوران نیست که از یادم رفته باشد. بازدید هویدا را نیز خوب به یاد دارم و عکسی که با او و کیانوش امیرحجت انداختم . هنگام اولین دستگیری ام ، مادرم در مدارک سوزانِ سال 60 در کنار بسیاری از کتابها و اعلامیه ها و نوشته هایم، از ترسش آن خاطره را نیز به آتش و خاکستر سپرد. هیچگاه آن خاطرات و این اسامی را از دل و یادم نمی برم ؛ زهرا شادمان ، ماندانا بهزادی ، گیتی آرین ، آرین آزموده ، فرهاد وزیری ، فرشته کاشفی ، بهزاد نیکنام ، کامران فانی ، عارفه زندیه ، بهاالدین خرمشاهی ، خواهران نبوی ، مریم سلیمانی ، مهوش رادبشری ، هما افراسیابی ، منصوره رضوی ، شیرین مالمیر ، طاهره مرادی ، کیانوش امیرحجت و  ناهید صدرالحفاظی و حتی آقای کَمَرِه ای را .

با نام دانشگاه پاتریس لومومبا زمانی آشنا شدم که در آخرین سال دبیرستان در مدرسه هدف، انتظار می کشیدم تا با گرفتن دیپلمم ، پذیرشش را برایم درخواست نماید ، همان سالی که همه چیز در کشورم " منقلب " شد و بدنبالش من نیز ، حضور در این دگرگونی را بر هر چیز  دیگری حتی دانشگاه پاتریس لومومبا ترجیح دادم .
خانه یِ در شهناز 6 که بزودی به " ایثار 6 " تغییر نام داد و شب های بزم و شعرش، محمد قاضی و سایه و نام آورانی دیگر و لطفی و چاووش و نوارهای " سواران دشت امید " که با کیوان ابتهاج در کتابفروشی های مقابل دانشگاه پخش می کردیم. همان خانه ای که سال های بعدش ، پیله دگردیسی ام شد هنگامیکه " غیر معمول " را انتخاب کرده بودم. همان که  امروز ، نه معمولِ زندگی ام، که شرط آن گردیده است.خانه ای که مهر و محبت را در شیفته و حسین و عارف یافتم و دوستی را .

اولین بار خردسال بودم که " زردبند "  را از زبانِ مادربزرگم شنیده بودم وقتی که از عروسش سخن می گفت و سپس از مادرم هنگامیکه خاطراتش را از هفته هایِ قبل از لو رفتن خانه مخفی در خیابان خانقاه و دستگیری خودش و برادر و زن برادرش برایم می گفت. سالها بعد تاکنون ، یعنی بیش از چهار دهه گذشته ، برای من هم زردبند ماٌوا و پناهی گردید همچون بسیاری دیگر که شاید امروز سنشان تازه از بیست گذشته باشد. و اینک برای من ، او و منرلش در زردبند ، به مثابه معبدی مقدس است که بیشماری همچون من خود را در آن باز یافته اند و یا باز ساخته اند.

پرافتخارترین خاطره ام در زندگی ، روزی ست که در مراسم یادبود دائی ام " مرتضی کیوان" در دانشکده اقتصاد، هنگامیکه 18 سال بیشتر نداشتم، غافلگیرانه مرا به تریبون دعوت کرد تا وصیتنامه همسرش را بخوانم .

اگر چه او " هنر عشق ورزیدن " از اریک فروم را ترجمه کرد، ولی همیشه و همواره گفته ام و باور داشته ام که او خود خالق این هنر است ، و ما همه کسانی که او را    " خاله پوری " و یا " پوراندخت " می نامیم، این هنر را از او آموخته و می آموزیم.

امید است ، شاگردان خوبی بوده باشیم.

دبی
جمعه اول آذر 1392
22/11/2013

نامش هجوم خاطره هاست

بیات راجه و چهارمضراب.تکنوازی سنتور ساسان رسولی

اجرای دور ِ هم ـیِ استاد شجریان و استاد لطفی در منزل مرحوم استاد کمالیان.
سیزده آذر ماه پنجاه و نه 

اجرای شجریان و لطفی در منزل کمالیان

ساز و آواز شور | سنتور: حبیب الله سُماعی ، آواز: موچول پروانه

درآمد افشاری و عراق، قمرالملوک وزیری

Baghe behrang-simin ghadiri

آواز: محمد رضا شجریان
سه‌ تار: محمدرضا لطفی‌
نی‌ : عبد النقی افشارنیا 

گوشه‌های آوازی دستگاه شور- استاد محمدرضا شجریان

برگزیده آوازهای استاد ظلی

اپرای عروسکی حافظ ساخته ی بهروز غریب پور
سماع پایانی- مرگ حافظ
مغنی بیا عود را ساز کن
نوایی نوایی تو آغاز کن
مغنی نوایی ز آواز رود
بخوان و بزن خسروانی سرود
بده ساقی آن جوهر روح را
دوای دل ریش مجروح را
مغنی بزن چنگ در ارغنون
ببر از دلم فکر دنیای دون
مغنی کجایی نوایی بزن
به ما بی نوایان صلایی بزن
چو خواهد شدن عالم از ما تهی
گدایی بسی به ز شاهنشهی
شه دادگستر كه ناگه بمرد
نگر اي برادر كه با خود چه برد
تو نيز آنچه كاري همان بدروي
چنان كآمدي باز بيرون شوی
بده ساقی آن جوهر روح را
دوای دل ریش مجروح را
.... 

  

Samae Payani

4 Aghl O Eshgh

کیهان کلهر: کمانچه و آواز 
تمبک : رضا سامانی 
آهنگ محلی کردی
 
‌ئه‌وسا مناڵ بیم،﻿ مناڵی به‌دخوو
پیشتر کودک بودم، کودکی نا آرام
له ناو مناڵه‌یل، خاک مه‌کردم کوو
با کودکان دیگر، شیطنت میکردم
جوان بیم له عه‌شق تۆ پیرم کردی
جوان بودم، عشق تو مرا پیر کرد
وه‌ زه‌نجیره‌ی زۆڵف ئه‌سیرم کردی
با زنجیر زلفت مرا اسیرم کردی
ئاخ له‌یل و داخ له‌یل له‌یلی باوانم
آخ لیلی، لیلی همه کس و کارم! 
له‌یلی خوه‌ش هاتی قه‌زات له گیانم
لیلی خوش آمدی، دردت به جانم
تروسکه‌ی ئاگر سیاماڵ نیو
شعله های آتش در چادرهای عشایر
خوه‌ش﻿ خوه‌ش مه‌سووته له دامان کوو
[عاشق]چه زیبا میسوزد در دامنه کوه
فیدای باڵات بام ڕوژی چه‌ن جاره
فدای قد و بالایت شوم روزی چند بار 
سبح و نیمه‌ڕوو عه‌سر و ئیواره
صبح و ظهر و عصر و غروب 
(ترجمه هیوا بابا حاجیانی )

Kayhan Kalhor and Reza Samani: Kurdish Folk Song کیهان کلهر و رضا سامانی

محمدرضا لطفی- سه‌تار- دستگاه شور

Mouseme gol موسم گل- هنگامه اخوان - محمد رضا لطفی - YouTube

Shajarian - Az Eshgh

با دامن پر گناه و با روی سیاه 
در این دل شب دست به دامان توایم

Samae Payani

saj.ha

Recent comments

hesamr

Related tracks