تصنیغ در همه دیر مغان نیست چو من شیدایی، مشکاتیان و شجریان at در آستان جانان

عبدالوهاب شهیدی (مهر ۱۳۰۱، میمه)، خواننده در سبک سنتی ایرانی، آهنگ ساز، استاد آواز و نوازندهٔ عود است.

عبدالوهاب شهیدی در میمه اصفهان و در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد. او از اوایل دهه ۱۳۲۰ فعالیت هنری خود را با فراگیری آواز، سنتور و عود نزد اسماعیل مهرتاش آغاز کرد.

عبدالوهاب شهیدی در سال ۱۳۳۹ با برنامه گل‌ها شروع به فعالیت و همکاری در رادیو کرد و تا سال ۱۳۵۷ در بسیاری از این برنامه‌ها شرکت کرد. وی همچنین چندین بار در برنامه‌های جشن هنر شیراز شرکت کرد و در این برنامه‌ها با استادانی چون جلیل شهناز، فرامرز پایور، اصغر بهاری، حسین تهرانی، رحمت‌الله بدیعی، حسن ناهید و محمد اسماعیلی همکاری کرد.[۱] عبدالوهاب شهیدی با اجرای بیش از ۲۳۰ برنامه از فعال ترین هنرمندان این برنامه بوده و در فهرست هنرمندان با بیش ترین اجرا (رتبه سوم) قرار دارد. عبدالوهاب شهیدی در اجرای آوازهای محلی نیز پیشرو بوده است. تصنیف معروف زندگی با مطلع اون نگاه گرم تو از این هنرمند است. وی هم اکنون در ایران زندگی می‌کند.

وی علاوه بر آواز فعالیت‌های هنری دیگری نیز داشته که در جای خود اهمیت بالایی دارند. مثل عود نوازی منحصر به فرد خود یا اجرای آوازهای محلی، در میان آثار وی به ویژه در برنامه‌های گل‌ها ترانه‌ها و آوازهای محلی بسیار زیادی توسط وی خوانده شده‌اند. خود تصنیف زندگی نیز مربوط به آهنگ و آوازی محلی بر روی شعری از هما میر افشار می‌باشد که در دستگاه ماهور با تنظیم فرامرز پایور اجرا شده است. هم‌چنین وی قطعات قدیمی معروفی مثلا آثار عارف قزوینی را نیز اجرا کرده که از میان آن ها می توان به تصنیف های گریه را به مستی بهانه کردم (در آلبوم قدیمی حرف) و گریه کن که گر سیل خون گریی اشاره کرد.

زندگی نامه

عبدالوهاب شهیدی فرزند میرزا حسن شهیدی ملقب به صدرالاسلام و متخلص به طوبی است. او اول مهرماه سال ۱۳۰۱ در شهر میمه و در خانواده‌ای روحانی به‌دنیا آمده است. عبدالوهاب شهیدی مشوق اصلی خود را پدرش می‌داند و در این باره می‌گوید: «پدر هم از آن جا که موسیقی را خیلی خوب می‌دانست، به من کمک می‌کرد و چند مثنوی را به من یاد داد که‌ای کاش نرفته بود و من از او بیش تر می‌آموختم. اما ۱۳ ساله بودم که ایشان درگذشت». وی با اسماعیل مهرتاش آشنا شد و این آشنایی منجر به این شد که نزد وی فراگیری موسیقی را شروع کند. ابتدا آوازهای تاج اصفهانی و ادیب خوانساری را آموخته بود اما اسماعیل مهرتاش به او می‌گوید باید همه این‌ها را از ذهنت پاک کنی. بدین ترتیب عبدالوهاب شهیدی صاحب سبک منحصر به فردی شد.

در سال ۱۳۳۵ روابط عمومی ارتش توانست برنامه‌ای در رادیو به خود اختصاص دهد که آن هم موسیقی بود. به‌جز عبدالوهاب شهیدی، حسین قوامی و ایرج هم برنامه داشتند که تا چهارسال در آن جا بودند.

برخی از آثار منتشر شده
آثار قدیمی

این آثار مربوط به دوران برنامه گل‌ها می‌باشند و تعداد آن هار بی شمار است که در زیر نام برخی از آن‌ها آمده است. برخی از این آثار به علت قدیمی بودن کیفیت پایینی دارند. این آثار در گذشته علاوه بر پخش در رادیو در قالب نوار صوتی نیز منتشر می‌شدند:

    حرف (گل‌های رنگارنگ، برنامهٔ شمارهٔ ۲۶۶): دربرگیرندهٔ تصنیف گریه را به مستی بهانه کردم (اثر عارف قزوینی)، گوینده: روشنک و آذر پژوهش، تنظیم کننده: جواد معروفی، آواز و عود عبدالوهاب شهیدی، آهنگ سازان: عارف قزوینی، علی اکبر شیدا و جواد معروفی، اشعار از: عارف قزوینی، عراقی، حافظ شیرازی، رهی معیری.
    بهار غم انگیز (گل‌های تازه، شمارهٔ ۷): در دستگاه اصفهان، هم نوازان آواز: جواد معروفی، همایون خرم و جهانگیر ملک، گوینده: نیکزاد، اشعار از ه. الف. سایه.

نظر محمدرضا شجریان درباره عبدالوهاب شهیدی

استاد محمدرضا شجریان در جشن یازدهم خانه موسیقی در حضور اساتید موسیقی ایران درباره استاد عبدالوهاب شهیدی گفت: او بزرگ‌مرد آواز هنر ایران است و سالیان درازی است که دستش را بوسیده‌ام و در حضور او کُرنش کردم و هیچگاه به خود اجازه ندادم که در حضور او عرض هنر کنم و از این بابت که من آمده‌ام جایزه او را تقدیم کنم متاسفم، استاد مرا ببخش و من در اندازه‌ای نیستم که جایزه شما را بدهم.

عبدالوهاب شهیدی - عاشق و مست Ashegh O Mast

تصنیف قاصدک- شجریان

Gholame Chashm - Bayat Tork - Mohammad Reza Shajarian

غلام چشم. مقدمه ی بیات ترک. اثری از استاد محمد رضا شجریان. اجرای دوباره توسط غزال فیلی
شعر: حافظ


مرا چشمیست خون افشان ز دست آن کمان ابرو
جهان بس فتنه خواهد دید از آن چشم و از آن ابرو

غلام چشم آن ترکم که در خواب خوش مستی
نگارین گلشنش روی است و مشکین سایبان ابرو

تو کافر دل نمی‌بندی نقاب زلف و می‌ترسم
که محرابم بگرداند خم آن دلستان ابرو

اگر چه مرغ زیرک بود حافظ در هواداری
به تیر غمزه صیدش کرد چشم آن کمان ابرو

غلام چشم آن ترکم که در خواب خوش مستی
نگارین گلشنش روی است و مشکین سایبان ابرو


Bayat Tork - Ghazaleh Feylinejad

تصنیف دشتی فریاد 
آهنگساز: حسین علیزاده
تار:حسین علیزاده
کمانچه: کیهان کلهر
خواننده: محمد رضا شجریان و همایون شجریان
شعر: اخوان ثالث

خانه ام آتش گرفته است
آتشی جانسوز
هر طرف می سوزد این آتش 
پرده ها و فرش ها را
تارشان با پود
من به هر سو می دوم گریان 
در لهیب آتش پر دود
وز میان خنده هایم تلخ 
و خروش گریه ام ناشاد 
از درون خسته سوزان 
می کنم فریاد ، ای فریاد
خانه ام آتش گرفتست
آتشی بی رحم 
همچنان می سوزد این آتش
نقش هایی را که من 
بستم به خون دل 
بر سر و چشم درو دیوار 
در شب رسوای بی ساحل
وای بر من
وای بر من
سوزد و سوزد غنچه هایی را که پروردم
بدشواری در دهان گود گلدان ها 
روز های سخت بیماری 
از فراز بامهاشان شاد 
دشمنانم موزیانه خنده های فتحشان بر لب
بر من آتش بجان ناظر
در پناه این مشبک شب 
من بهر سو می دوم گریان 
از این بیداد می کنم فریاد ، ای فریاد
وای بر من همچنان می سوزد این آتش
آنچه دارم یادگار و دفتر و دیوان 
وانچه دارد منظر و ایوان 
من بدستان پر از تاول 
این طرف را می کنم خاموش 
وز لهیب آن روم از هوش 
زان دگر سو شعله برخیزد ، بگردش دود 
تا سحرگاهان که میداند 
که بود من شود نابود
خفته اند این مهربان همسایگانم شاد در بستر 
صبح از من مانده بر جا : « مشت خاکستر »
وای آیا هیچ سر بر می کنند از خواب 
مهربان همسایگانم ازپی امداد
سوزدم این آتش بیداد گر بنیاد 
می کنم فریاد ، ای فریــــــــــــــاد 

Tasnif Faryad-Shajarian  تصنیف فریاد- همنوا با بم- شجریان

شعر و کلام از استاد سعدی شیرازی، خواننده استاد محمد رضا شجریان
مرا مگوی كه سعدی طریق عشق رها کن // سخن چه فایده گفتن، چو پند می‌ننیوشم -- به راه بادیه رفتن، به از نشستن باطل // که گر مراد نیابم، به قدر وسع بکوشم - 
شجریان در خوندش اشعارش کاملن حس و معنی شعر رو با لحن خوندن به شنونده القا می کنه. این حس رو تا حدی در بنان هم میشه پیدا کرد. ولی واقعن شجریان بی همتاست 

هزار جهد بکردم که سر عشق بپوشم
نــبود بر سر آتش مـيسرم که نجـوشم

بـهوش بودم از اول که دل به کس نسـپارم
شمايل تو بديدم نه عقل ماند و نه هوشم

حـکايتي ز دهـانت به گـوش جــان آمد
دگر نصيحت مردم حکايتست به گوشم

مگر تو روي بپوشي و فتنه باز نشاني
که من قرار ندارم که ديده از تو بپوشم

من رميده دل آن به که در صباح نيايم
که گر ز پاي درآيم به در برند به دوشم

بـيا به صلح من امروز و در کنار من امــشب
که ديده خواب نکردست از انتظار تو دوشب

مــرا به هـيچ بدادي و مــن هــنوز برآنـم 
که از وجود تو مويي به عالمي نفروشم

مــرا بگوي که سعدي طـريق عشق رها کن
سخن چه فايده گفتن چو پند مي ننيوشند

به راه باديه رفتن به از نشستن باطل
که گر مراد نيابم به قدر وسع بکوشم

غزل سعدي

هزار جهد بکردم...محمد رضا شجریان

ناگهان پرده برانداخته ای یعنی چه
مست از خانه برون تاخته ای یعنی چه
زلف در دست صبا گوش به فرمان رقیب
این همه با همه درساخته ای یعنی چه
شاه خوبانی و منظور گدایان شده ای
قدر این مرتبه نشناخته ای یعنی چه
سخنت رمز دهان گفت کمر سر میان
وز میان تیر به ما آخته ای یعنی چه

ONMVOICE - شجریان- تصنیف ناگهان پرده بر انداختیی یعنی‌ چه

پاییز شده است و برگریزان درخت است و در این میانه برگی از درخت می‌افتد، اما همزمان بادی سخت می‌وزد و برگ را به هوا می‌برد، اما باز این برگ است که قصد فرود آمدن دارد و بادی دیگر وی را به آنسو‌تر می‌برد.

این بازی، وزش باد و رقص برگ الهام بخش قطعه خزان استاد مشکاتیان است‌، قطعه‌ای که با نگاهی به یکی از ملودی‌های محلی خراسانی (مقام الله) در دستگاه شور و آواز دشتی ساخته شده است و از معدود قطعات نسبتا بلند موسیقی ایرانی است (بیش از ۸ دقیقه) که با ساختاری متفاوت از نگاه متفاوت‌تر مشکاتیان به خزان حکایت می‌کند

Khazan,  خزان - پرویز مشکاتیان

هُمایِ اوجِ سعادت به دام ما افتد 		اگر تو را گذری بر مقام ما افتد
حباب‌وار براندازم از نشاط کلاه 		اگر ز روی تو عکسی به جام ما افتد
شبی که ماهِ مُراد از افق شود طالع 		بُوَد که پرتو نوری به بام ما افتد
به بارگاه تو چون باد را نباشد بار 		کِی اتفاق مجال سلام ما افتد؟
چو جان فدای لبت شد خیال می‌بستم 		که قطره‌ای ز زلالش به کام ما افتد
خیال زلف تو گفتا که جان وسیله مساز 	کز این شکار فراوان به دام ما افتد
به ناامیدی از این در مرو؛ بزن فالی 		بُوَد که قرعه دولت به نام ما افتد
ز خاک کوی تو هر گه که دم زند حافظ 	نسیم گلشن جان در مشام ما افتد

جان عشاق

زلفای قجری رَ درهم و بشکسته مکن واز
درهای سلامت رَ به روم بسته مکن واز
گر ما رَ مِخِی‌ ها، نِمِخِی نه‌، دو کلیمه
اینبار مو رَ مثل همه بار خسته مکن واز
یار اینجیه ا‌مشو مَخَن‌ آوازه موذن
تام‌، خادم مَچِد، در گلدسته مکن واز
از زلف کُتا ابروی پیوسته شو و روز
عمرُم رَ کُتا، رنجمَ پیوسته مکن واز
زلفای قجری رَ درهم و بشکسته مکن واز
درهای سلامت رَ به روم بسته مکن واز
گر ما رَ مِخِی‌ ها، نِمِخِی نه‌، دو کلیمه
اینبار مو رَ مثل همه بار خسته مکن واز

Khorasaniyat

Zolfaye Ghejeri - زلفای قجری

همایون مثنوی-شجریان
بود آیا که خرامان ز درم بازآیی؟ // گره از کار فروبسته‌ی ما بگشایی؟
نظری کن، که به جان آمدم از دلتنگی // گذری کن: که خیالی شدم از تنهایی
گفته بودی که: بیایم، چو به جان آیی تو // من به جان آمدم، اینک تو چرا می‌نایی؟
بس که سودای سر زلف تو پختم به خیال// عاقبت چون سر زلف تو شدم سودایی
همه عالم به تو می‌بینم و این نیست عجب // به که بینم؟ که تویی چشم مرا بینایی
پیش ازین گر دگری در دل من می‌گنجید // جز تو را نیست کنون در دل من گنجایی
جز تو اندر نظرم هیچ کسی می‌ناید // وین عجب تر که تو خود روی به کس ننمایی
گفتی: از لب بدهم کام عراقی روزی // وقت آن است که آن وعده وفا فرمایی

تصنیف قاصدک- شجریان

Sideh

Recent comments

Mamas

محمد

Mohammad

NAVA

Related tracks