101 In Focus

‘ถวายคืนพระราชอำนาจ’ เคยเป็นข้อเรียกร้องของปัญญาชนฝ่ายกษัตริย์นิยมและผู้ชุมนุมช่วงก่อนรัฐประหาร 2549 สะท้อนความต้องการให้สถาบันกษัตริย์ควบคุมนักการเมืองในสถาบันแนวประชาธิปไตย

เรื่องนี้ปรากฏอยู่ในดุษฎีนิพนธ์ ‘เสรีนิยมธรรมราชา: พลวัตแห่งอำนาจระหว่างสถาบันกษัตริย์กับสถาบันแนวประชาธิปไตยในโครงการจำกัดอำนาจเสียงข้างมาก (พ.ศ. 2540 – 2560)’ ผลงานการศึกษาของ ปฤณ เทพนรินทร์

เสรีนิยมธรรมราชาคืออะไร เกิดขึ้นอย่างไร และถูกนำมาใช้อย่างไร

101 In Focus สัปดาห์นี้ชวนทำความเข้าใจเรื่องเสรีนิยมธรรมราชา บริบทสังคมที่ทำให้เกิดข้อเรียกร้องให้สถาบันกษัตริย์มีพระราชอำนาจในการควบคุมสถาบันแนวประชาธิปไตย จนถึงความเปลี่ยนแปลงของเสรีนิยมธรรมราชาในปัจจุบัน

ดำเนินรายการโดย ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย บรรณาธิการอาวุโส The101.world และ วจนา วรรลยางกูร บรรณาธิการ The101.world

…

อ่านเพิ่มเติมที่

‘เสรีนิยมธรรมราชา’ ในโครงการจำกัดอำนาจเสียงข้างมากของชนชั้นนำจารีต: ปฤณ เทพนรินทร์
https://www.the101.world/prin-tepnarin-interview/

‘เสรีนิยมธรรมราชา’ ในโครงการจำกัดอำนาจเสียงข้างมาก | 101 In Focus EP.218

หลังจากที่ สว. ชุดเก่าหมดวาระลงไปเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคมที่ผ่านมา ประเทศไทยก็กำลังเข้าสู่กระบวนการเลือก สว. ชุดใหม่ โดยมีกำหนดเปิดรับสมัครระหว่างวันที่ 20-24 พฤษภาคม ก่อนจะไปสู่กระบวนการเลือกในระดับอำเภอ จังหวัด และประเทศ ในช่วงเดือนมิถุนายน
.
เพื่อต้อนรับเทศกาลการเลือก สว. ชุดใหม่ 101 In Focus สัปดาห์นี้ ชวนมาคุยว่าถึงแนวคิด-ข้อถกเถียงต่างๆ ว่าด้วย สว. โดยเฉพาะในประเด็นที่ว่า เราเลือก(ตั้ง) สว. กันไปทำไม และ สว. ยังจำเป็นต้องมีอยู่ไหมสำหรับประเทศไทย
.
ดำเนินรายการโดย วงศ์พันธ์ อมรินทร์เทวา และ วจนา วรรลยางกูร บรรณาธิการ The101.world
.
อ่านเพิ่มเติมที่
.
เลือก(ตั้ง) ส.ว. ไปทำไม?
https://www.the101.world/senator-nuttakorn/
.
หาคำตอบ ‘ส.ว. มีไว้ทำไม?’ กับปุรวิชญ์ วัฒนสุข เมื่อวุฒิสภาเป็นอุปสรรคต่อพัฒนาการประชาธิปไตย
https://www.the101.world/purawich-watanasukh-interview/

เลือก(ตั้ง) สว. ไปทำไม? | 101 In Focus EP.227

22 พฤษภาคม 2557 ถือเป็นหนึ่งในวันสำคัญของประวัติศาสตร์การเมืองไทยร่วมสมัย เมื่อพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ประกาศรัฐประหารเวลา 16.30 น.

ในวาระครบรอบ 10 ปีรัฐประหาร ชวนสำรวจภาพใหญ่ของการยึดอำนาจที่ส่งผลต่อโครงสร้างทางการเมืองการปกครองทั้งองคาพยพ ทั้งในแง่สถาบันหลัก, การแต่งตั้ง สว. 250 รายที่มีสิทธิในการเลือกนายกรัฐมนตรี, การถือกำเนิดขึ้นของรัฐธรรมนูญ 2560, การผูกขาดของระบบทุนกับเศรษฐกิจ ตลอดจนบาดแผลของผู้คนมากมายที่ได้รับผลกระทบจากรัฐประหาร

101 In Focus สัปดาห์นี้ชวนผู้ฟังพินิจพิเคราะห์บาดแผลและมรดกตลอดสิบปีที่ผ่านมาของการรัฐประหารโดย คสช. ไปด้วยกัน

10 ปีรัฐประหาร การเปลี่ยนผ่านที่ยังไม่จบ 101 In Focus EP.228

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา หนังสือแนว ‘ฮาวทู’ (how to) หรือ Self-Help Books ได้รับความนิยมในหมู่นักอ่านเป็นอย่างสูง เห็นได้จากยอดขายที่ติดอันดับหนังสือขายดีอย่างต่อเนื่องและกระแสการพูดถึงในโลกออนไลน์ ความเฟื่องฟูของหนังสือฮาวทูเหล่านี้กำลังสะท้อนความเปลี่ยนแปลงอะไรบ้างในสังคม

ท่ามกลางยุคสมัยแห่งความอ่อนล้าและการแสวงหาที่พึ่ง 101 In Focus สัปดาห์นี้ ชวนมองวิวัฒนาการ ‘หนังสือฮาวทู’ ที่กำลังเป็นที่นิยมในท้องตลาด หาคำตอบว่าหนังสือเหล่านี้มีส่วนช่วยให้เราพัฒนาตัวเองได้จริงหรือไม่ พร้อมสำรวจเทรนด์แห่งยุคสมัยที่ ‘แมว’ ปรากฏตัวอยู่ในหนังสือในฐานะผู้ให้บทเรียนในการใช้ชีวิต

ดำเนินรายการโดย เพ็ญพิชชา มุ่งงาม และ ณัชชา สินคีรี กองบรรณาธิการ The101.world

…

อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่:

หนังสือ ‘ฮาวทู’ มีประโยชน์จริงหรือ?
https://www.the101.world/self-help-books/

เมื่อเหมียวบุกชั้นหนังสือ: สำรวจ ‘แมว’ ในฐานะความรู้สึกแห่งยุคสมัย ที่คนกลายเป็น ‘ทาสแมว’
https://www.the101.world/cat-books/

‘จากหนังสือฮาวทู สู่หนังสือปกแมว’ แนวทางการใช้ชีวิตที่คนไม่รู้ แต่แมวรู้ | 101 In Focus EP.229

เวลาผ่านไปอย่างรวดเร็ว พวกเราทุกคนก็ก้าวเข้าสู่เดือนมิถุนายน ซึ่งถือว่าเป็นเดือน Pride Month หรือเทศกาลแห่งการเฉลิมฉลองความภาคภูมิใจของผู้ที่มีความหลากหลายทางเพศอีกครั้ง ตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมาสังคมไทยเริ่มเห็นภาครัฐและภาคเอกชนต่างออกมาร่วมเฉลิมฉลองความหลากหลายทางเพศไปด้วยกัน แต่ในอีกด้านก็มีหลายฝ่ายที่ตั้งคำถามว่ากลุ่มธุรกิจเหล่านี้สนับสนุนความหลากหลายทางเพศอย่างแท้จริง หรือใช้เป็นเครื่องมือทางการตลาดเท่านั้น
.
101 In Focus สัปดาห์นี้ ชวนสำรวจแนวคิด ‘rainbow washing’ หรือกลยุทธ์ทางการตลาดที่มีการนำสีรุ้งมาใช้ในการโฆษณา พร้อมร่วมหาคำตอบว่ากลุ่มธุรกิจต้องสนับสนุนความหลากหลายทางเพศอย่างไรไม่ให้กลายเป็นเพียงการตลาดสีรุ้ง
.
ดำเนินรายการโดย ศุภวิชญ์ ศิริสวัสดิ์วัฒนา กองบรรณาธิการ The101.world และ ภาวรรณ ธนาเลิศสมบูรณ์ บรรณาธิการ The101.world
.
อ่านเพิ่มเติมที่
.
Rainbow Washing การตลาดตบตาบนผืนผ้าสีรุ้ง
https://www.the101.world/rainbow-washing/
.
Pride of 2024 : ยิ่งหลากหลาย ยิ่งทำกำไร!
https://www.the101.world/pride-diversity-profitability/

Pride Month ความหลากหลายที่อาจกลายเป็นเพียงการตลาดสีรุ้ง | 101 In Focus EP.230

ประเด็นการเมืองซึ่งได้รับความสนใจที่สุดในตอนนี้หนีไม่พ้นคดียุบพรรคก้าวไกลที่ถูกยื่นเรื่องล้มล้างการปกครอง

ที่มาของการสร้างกลไกยุบพรรคมาจากแนวคิดเรื่องประชาธิปไตยที่ปกป้องตนเองได้ (militant democracy) คือแนวคิดการติดเครื่องมือให้ประชาธิปไตยต่อสู้กับภัยคุกคามที่จะมาล้มล้างระบอบได้

แต่ที่ผ่านมาการยุบพรรคในไทยถูกมองว่าเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประชาธิปไตย มีข้อวิจารณ์จำนวนมากว่าเป็นกลไกที่ใช้ทำลายพรรคการเมืองฝ่ายตรงข้ามผู้มีอำนาจ

101 In Focus สัปดาห์นี้จึงคุยกันเรื่องการยุบพรรคการเมืองในฐานะกลไกของระบอบประชาธิปไตยและการกลายพันธุ์ของการปรับใช้ในบริบทประเทศไทย มีปัจจัยใดบ้างที่เปลี่ยนจุดมุ่งหมายของการมีกลไกยุบพรรคในระบอบประชาธิปไตย จากเครื่องมือปกป้องประชาธิปไตย กลายเป็นเครื่องมือทำลายประชาธิปไตยเสียเอง

ดำเนินรายการโดย ปาณิส โพธิ์ศรีวังชัย บรรณาธิการอาวุโส The101.world และ วจนา วรรลยางกูร บรรณาธิการ The101.world

…

อ่านเพิ่มเติม

- มาตรฐานแบบใดในคดีรัฐธรรมนูญ
https://www.the101.world/inconsistent-standard-of-judgement/

- ยุบพรรค ยุบนิติธรรม ยุบประชาธิปไตย
https://www.the101.world/party-dissolution-and-democracy/

- Same Same But Different: รัฐธรรมนูญเยอรมันและการกลายพันธุ์ในรัฐธรรมนูญไทย กับ ปูนเทพ ศิรินุพงศ์ 
https://www.the101.world/poonthep-sirinupong-interview/

‘ยุบพรรคการเมือง’ ปกป้องหรือทำลายประชาธิปไตย? | 101 In Focus EP.231

การชุมนุมต่อต้านรัฐบาลของกลุ่มเยาวชนปลดแอกและสหภาพนักเรียนนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย (สนท.) ที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ได้กลายเป็นชนวนให้เกิดการประท้วงในหลายพื้นที่ทั่วประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่ริเริ่มโดยคนรุ่นใหม่ และมีประชาชนทั่วไปหลายช่วงอายุเข้าร่วมการประท้วง

สิ่งที่น่าสนใจการประท้วงที่เกิดขึ้นมีการใช้ความคิดสร้างสรรค์อย่างโดดเด่น เช่น ป้ายประท้วงที่เต็มไปด้วยการเสียดสี เล่นมุกตลก หรือรูปแบบการชุมนุมของกลุ่มต่างๆ เช่น การนัดไปชม ‘สวน’ ที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย, การนัดรวมตัวกันร้องเพลงการ์ตูนแฮมทาโร่, การนัดต่อบทภาพยนตร์หอแต๋วแตก เพื่อผลักดันเรื่องสมรสเท่าเทียมเพิ่มเติมจากข้อเรียกร้องสามข้อ

ความคิดสร้างสรรค์และการเรียกเสียงหัวเราะเป็นอีกหนึ่งวิธีในการต่อสู้กับอำนาจรัฐ แต่เหนืออีกใดคือเส้นทางที่จะทำให้ข้อเรียกร้องของประชาชนบรรลุผลอย่างสันติวิธี และไม่มีการใช้ความรุนแรงจากอำนาจรัฐ

101 ชวนมองสถานการณ์การประท้วง ผ่านมุมมองของ ดร.จันจิรา สมบัติพูนศิริ นักวิจัยประจำสถาบัน German Institute of Global and Area Studies (GIGA) และสถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ว่าอะไรคือสิ่งที่น่าจับตามองในความเคลื่อนไหวครั้งนี้ รูปแบบการชุมนุมมีผลต่อข้อเรียกร้องแค่ไหน มีอะไรที่ควรระมัดระวัง และเหตุการณ์ทั้งหมดที่เกิดขึ้นนี้อาจนำไปสู่อะไร

ดำเนินรายการโดย วจนา วรรลยางกูร หัวหน้ากองบรรณาธิการ The101.world

101 One-on-One EP.165 | พลังประชาชนและเสียงหัวเราะในการประท้วง กับ จันจิรา สมบัติพูนศิริ

The101.world คือสื่อความรู้สร้างสรรค์ (creative knowledge media) ของทีมงาน The 101 Percent เราพยายามทำสื่อความรู้สร้างสรรค์ที่มีแก่นชีวิตและความคิด 
- เป็นสื่อที่ชวนสังคมตั้งคำถามที่ ‘ใช่’ ในเรื่องสำคัญต่อชีวิต 
- เป็นสื่อที่บอกเล่าเบื้องลึกเบื้องหลังของสถานการณ์การเมือง เศรษฐกิจ และสังคมวัฒนธรรม 
- เป็นสื่อที่มองวัฒนธรรมรอบตัวและไลฟ์สไตล์ในแง่มุมใหม่ที่ไม่มีใครเคยมอง
- เป็นสื่อที่เชื่อม ‘โลกความรู้’ เข้ากับ ‘โลกความคิดสร้างสรรค์’ 
- เป็นสื่อที่ทำหน้าที่ด้วยความเป็นมืออาชีพ 
- เป็นสื่อที่ร่วมสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ และ
- เป็นสื่อที่ทำหน้าที่ ‘สื่อสาร’ ความรู้สู่สังคม

‘เสรีนิยมธรรมราชา’ ในโครงการจำกัดอำนาจเสียงข้างมาก | 101 In Focus EP.218

101 Podcast

Related tracks