Water en Land

Welkom bij de podcast ‘Water en Land’. In deze podcast nemen wij, Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN), van generatie op generatie overgedragen kennis en technieken onder de loep. 
We gaan op zoek naar hoe dit immateriële erfgoed een hefboom kan vormen in actuele klimaatuitdagingen. In deze eerste aflevering zoeken we uit hoe het komt dat een techniek die vroeger in grote delen van Europa werd beoefend, vandaag uit het zicht en uit het geheugen is verdwenen?

Deze podcastaflevering kwam tot stand binnen het project ‘Water en land. Immaterieel erfgoed en duurzame ontwikkeling’. Een project door Centrum Agrarische Geschiedenis en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, met steun van de Vlaamse overheid.

Zie voor meer informatie www.waterenland.be

Podcast Water en Land Afl. 1 - Vloeiweiden

In deze tweede aflevering stellen we ons de vraag waarom de techniek van traditionele graslandbevloeiing vandaag nog belangrijk is of kan zijn.

Podcast Water en Land Afl. 2 - Vloeiweiden. Kansen voor de toekomst.

In deze aflevering vertrekken we van de kennis van de watermolenaars, niet alleen over hun molen, maar ook over hun omgeving. We vroegen molenaars en waterloopbeheerders wat maakt dat een watermolen duurzaam kan zijn.

Podcast Water en land Afl. 3 - Watermolens en duurzaamheid

Het landschap dat door een watermolen wordt beïnvloed strekt vaak ver uit. Hans en Riet leggen uit hoe die watermolenlandschappen interessant zijn voor de toekomst.

Podcast Water & Land Afl. 4 - Watermolenlandschappen voor de toekomst

Wist je dat gelegde en gevlochten heggen erg interessant zijn voor natuur en klimaat? Heggen bieden bijvoorbeeld een thuis voor insecten en vogels. Ook in de landbouw hebben heggen tal van voordelen: ze breken de wind langs akkers, verminderen bodemverstuiving en uitdroging, beperken afspoeling en zorgen voor een betere natuurlijke drainage. Eeuwenlang werden heggen dan ook gebruikt als natuurlijke afscheiding. Toch is de heg om verschillende redenen steeds meer aan het verdwijnen uit ons landschap. En daar moeten we iets aan doen, stellen Kenneth F. Rijsdijk en Jaap Dirkmaat in deze podcastaflevering. Rijsdijk en Dirkmaat gaan in gesprek met Jet Bakels, onderzoeker bij het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland, over heggen, hun superkrachten en wat er nodig is om heggen weer te herintroduceren in het landschap. 

Dit is Water & Land (www.waterenland.be), een podcast van Centrum Agrarische Geschiedenis en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland over immaterieel erfgoed en haar bijdrage aan een duurzame toekomst.  Gemaakt door Laura Danckaert, Jet Bakels en Liesbeth Vandenbroucke in samenwerking met productiehuis Willem Tel. De muziek is van Kees van Velthoven. Vond je deze aflevering interessant? Schrijf dan een review. Dan kunnen anderen hen sneller terugvinden.

Podcast Water & Land Afl. 6 - Heggen. Biodiversiteit troef

Ontdek de kunst van het vlechten! Of je het nu een heg of een haag noemt, het vlechten vereist vakmanschap en passie. Ontmoet Dirk Cuvelier, Arnout Zwaenepoel en Lex Roeleveld, pioniers van de erfgoedpraktijk in Vlaanderen en Nederland, die aan de wieg stonden van de heropleving van deze eeuwenoude techniek. Vlechten is niet alleen een manier om heggen te onderhouden, maar ook om ze te verdichten en te verjongen, waardoor ze een natuurlijke schuilplaats worden voor insecten en dieren. Ontdek de verschillende stijlen en technieken die door de tijd heen zijn geëvolueerd, en ervaar hoe dit ambacht weer tot leven komt. Luister naar hun verhaal en word deel van de hernieuwde belangstelling voor het vlechten, met als doel samen 'behaaglijke' landschappen te creëren die zowel mens als natuur ten goede komen. Voel de sterke verbondenheid met het landschap en ontdek hoe beoefenaars actief bijdragen aan het behoud ervan. Met geluidsfragmenten opgenomen tijdens het Nederlands kampioenschap heggenvlechten op 19 november 2023.

Dit is Water & Land (www.waterenland.be), een podcast van Centrum Agrarische Geschiedenis en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland over immaterieel erfgoed en haar bijdrage aan een duurzame toekomst.  Gemaakt door Laura Danckaert, Jet Bakels en Liesbeth Vandenbroucke in samenwerking met productiehuis Willem Tel. De muziek is van Kees van Velthoven. Vond je deze aflevering interessant? Schrijf dan een review. Dan kunnen anderen hen sneller terugvinden.

Podcast Water & Land Afl. 5 - Heggenvlechten. Eeuwenoud en gevarieerd.

Aat Rietveld en Ellen Danneels zetten zich in voor een bijenvriendelijke wereld door de bloeiboog te promoten. Dit betekent dat er het hele jaar door bijenvriendelijke bomen en struiken geplant worden, wat essentieel is voor alle bestuivers. Wilde bijen en honingbijen concurreren om voedsel, wat leidt tot oproepen om honingbijenkasten uit natuurgebieden te verwijderen. Hoe kunnen honingbijen en wilde bijen toch in harmonie samenleven? Aat en Ellen benadrukken dat imkers een zorgplicht hebben om zowel honingbijen als wilde bijen te ondersteunen met voedselplanten. Imkers spelen een cruciale rol in het bevorderen van bijen, andere insecten en biodiversiteit. Doe mee en maak van je tuin een paradijs voor bijen!

Dit is Water & Land (www.waterenland.be), een podcast van Centrum Agrarische Geschiedenis en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland over immaterieel erfgoed en haar bijdrage aan een duurzame toekomst.  Gemaakt door Laura Danckaert, Jet Bakels en Liesbeth Vandenbroucke in samenwerking met productiehuis Willem Tel. De muziek is van Kees van Velthoven. Vond je deze aflevering interessant? Schrijf dan een review. Dan kunnen anderen hen sneller terugvinden.

Podcast Water & Land Afl. 8 - Bijenhouderij. Bezield door biodiversiteit

Maak kennis met Ellen Danneels, Geert Meersdom en René De Backer, die zich vol passie inzetten voor de gezondheid van de honingbij. De kunst van de imkerij, een vakmanschap dat al duizenden jaren bestaat, staat vandaag de dag voor grote uitdagingen. Wereldwijd hebben bijen te maken met ziekten, plagen en andere bedreigingen die hun populaties aantasten. Van de meer dan 350 bijensoorten in Nederland en Vlaanderen dreigt meer dan de helft te verdwijnen. Dit is zorgwekkend, want deze bestuivende insecten zijn onmisbaar voor de voortplanting van zowel planten als onze voedselgewassen. Imkers zoals Ellen, Geert en René nemen actief maatregelen om bijensterfte en de afname van bestuivers te stoppen. Ze observeren, registreren en luiden de alarmbel wanneer nodig, gebruikmakend van zowel wetenschappelijke kennis als traditionele wijsheden om optimale resultaten te bereiken. De imkerij beleeft tegenwoordig een opmerkelijke opleving in populariteit. Dit heeft geleid tot een nieuwe generatie imkers die hun bijen koesteren vanwege hun cruciale rol in het ecosysteem. Door nauwkeurig te kijken naar de honingbij, leren deze moderne imkers veel over de natuur. Hun toewijding aan het welzijn van bijen opent een diepgaand begrip van ecologie. Sluit je aan bij deze beweging en ontdek hoe de zorg voor bijen niet alleen de bijenpopulaties helpt, maar ook bijdraagt aan een gezonde en bloeiende natuur.

Dit is Water & Land (www.waterenland.be), een podcast van Centrum Agrarische Geschiedenis en Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland over immaterieel erfgoed en haar bijdrage aan een duurzame toekomst.  Gemaakt door Laura Danckaert, Jet Bakels en Liesbeth Vandenbroucke in samenwerking met productiehuis Willem Tel. De muziek is van Kees van Velthoven. Vond je deze aflevering interessant? Schrijf dan een review. Dan kunnen anderen hen sneller terugvinden.

Podcast Water & Land Afl. 7 - Bijenhouderij. Vroeger en nu

CAG bestudeert de geschiedenis en het erfgoed van landbouw, voeding en landelijk leven vanaf de tweede helft van de 18de eeuw tot vandaag.