Na Przedmieściu Oławskim, historycznym osiedlu włączonym w obręb Wrocławia w 1808 r., materialne ślady przeszłości spotykamy na każdym kroku. Dawne Ohlauer Vorstadt było miejscem, gdzie już w średniowieczu osiedlili się tkacze walońscy – przybysze z francuskiego Arras, upamiętnieni w nazwie jednej z ulic. Ogromny wpływ na rozwój tego terenu miał w późniejszym czasie również Zakon Szpitalny Bonifratrów, którzy założyli tu swój klasztor w 1715 r., stając się jednym z symboli tej okolicy.

Kościoły, kamienice czynszowe, zabudowania po dawnych fabrykach i zakładach przemysłowych, a nawet kostka brukowa... przeszłość jest tu jeszcze wciąż na wyciągnięcie ręki. Wiedza o historii osiedla, w tym o miejscach już dziś nie istniejących, jest ważna dla wielu jego mieszkańców, którzy podzielili się z nami opowieściami o tym, z czego słynęło Ohlauer Vorstadt.

Nagranie jest częścią projektu "Słuchaj Przedmieścia!", które Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu realizuje od 2016 roku we współpracy z uczniami i uczennicami Liceum Ogólnokształcącego nr 4.

1. Ślady Ohlauer Vorstadt

Najstarsi mieszkańcy obecnego Przedmieścia Oławskiego przyjechali tu w większości jako młodzi ludzie z różnych miejsc na mapie dawnej Rzeczypospolitej. Kilkuletnie dzieci przybywały wraz z rodzicami, na ziemiach zachodnich szukającymi pracy, spokoju, lepszego życia. Wszyscy osadnicy, niezależnie od wieku, przywozili tu wspomnienia z miejsc swojego pochodzenia oraz doświadczenia czasu wojny, który na zawsze zapisał się w pamięci uczestników tragicznych wydarzeń w Warszawie, na Wołyniu, czy wielu innych miejscach okaleczonych wojną.

Nagranie jest częścią projektu "Słuchaj Przedmieścia!", które Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu realizuje od 2016 roku we współpracy z uczniami i uczennicami Liceum Ogólnokształcącego nr 4.

2. Bagaże Pamięci

Zupełnie inna architektura, ulice pełne gruzów, wspólne mieszkania z Niemcami, oznaczenia informujące o braku min... - tak wspominają powojenny Wrocław jego pierwsi nowi mieszkańcy. Przedmieście Oławskie, jako jedna z dzielnic najmniej zniszczonych w czasie oblężenia Breslau, było zasiedlane już latem 1945 r. Jedną z grup, która najwcześniej zamieszkała w tutejszych czynszowych kamienicach byli kolejarze, przysyłani z różnych części Polski, aby uruchomić strategiczną komunikację kolejową. W jednej kamienicy nierzadko mieszkali wtedy obok siebie ludzie ze Lwowa, z kieleckiego, z Wielkopolski. Do początku lat 50. XX w. pozostawało tu również wielu dawnych mieszkańców miasta, w tym niemieckie dzieci, mające swoje własne piętro w szkole podstawowej.

Nagranie jest częścią projektu "Słuchaj Przedmieścia!", które Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu realizuje od 2016 roku we współpracy z uczniami i uczennicami Liceum Ogólnokształcącego nr 4.

3. Pierwsze Lata We Wrocławiu

Do Przedmieścia Oławskiego na całe lata przylgnęło określenie „Trójkąt Bermudzki”, przez wielu uważane za krzywdzące dla osiedla i jego mieszkańców. Dziś coraz częściej pojęcie to jest odczarowywane: „Trójkąt magiczny”, „Mam kwadrat na Trójkącie”, „Trójkąt się nie wstydzi”, „Dzień Trójkąta” - takimi określeniami posługują się lokalni aktywiści, zaangażowani w działania na rzecz najbliższej okolicy.

Codzienność osiedla w relacjach mieszkańców to przede wszystkim opowieści o stosunkach sąsiedzkim, miejscowych sklepach, lokalach, niewielkich zakładach usługowych i rzemieślniczych, tworzących przez całe lata miejscowy krajobraz życia. To również realia pracy w lokalnych przedsiębiorstwach i instytucjach oraz czasu wolnego, który spędzano najczęściej na Niskich Łąkach lub w ogródkach działkowych.

Nagranie jest częścią projektu "Słuchaj Przedmieścia!", które Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu realizuje od 2016 roku we współpracy z uczniami i uczennicami Liceum Ogólnokształcącego nr 4.

4. Codzienność Trójkąta

Mieszkańcy Przedmieścia Oławskiego, którzy tu się wychowali, wspominają z największym sentymentem kąpielisko nad rzeką, na którym nierzadko spędzano całe lato. Dawniej również podwórka były pełne dzieci. Grało się w piłkę, w „wyścig kolarski” kapslami po oranżadzie, w „manso”, a w deszczowe dni puszczało się na wodę płynącą przy krawężniku łódki z kory. Nie było nudy na Trójkącie!

Nagranie jest częścią projektu "Słuchaj Przedmieścia!", które Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu realizuje od 2016 roku we współpracy z uczniami i uczennicami Liceum Ogólnokształcącego nr 4.

5. Dzieciństwo Na Przedmieściu

W lipcu 1997 r. powodzi spodziewali się prawie wszyscy. Takiej powodzi nie spodziewał się chyba nikt. W kilka chwil woda, która z Odry wlała się do Oławy, zalała dużą część Przedmieścia Oławskiego. Pod wodą znalazły się wszystkie główne ulice: Pułaskiego, Kościuszki, Traugutta. Na Mierniczej woda sięgała do pierwszego piętra. Pamięć o tych wydarzeniach jest tu wciąż żywa. Wspomina się jednak nie tylko wydarzenia dramatyczne, ale też powszechną w tych dniach międzyludzką życzliwość, wzajemną pomoc, całe dnie spędzane w oknach kamienicy, dostarczane na wszelkie sposoby artykuły pierwszej potrzeby. I sprzątanie, które po lipcowych wydarzeniach trwało tutaj jeszcze przez kilka następnych miesięcy.

Nagranie jest częścią projektu "Słuchaj Przedmieścia!", które Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu realizuje od 2016 roku we współpracy z uczniami i uczennicami Liceum Ogólnokształcącego nr 4.

Strefa Kultury Wrocław

Popular tracks