1.  ความนำ
 
ทฤษฎีการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบบทเรียนออนไลน์ได้แก่ ทฤษฎีความสนใจและการรับรู้อย่างถูกต้อง การจดจำ ความเข้าใจ ความกระตือรือร้นในการเรียน แรงจูงใจ การควบคุมบทเรียน การถ่ายโอนการเรียนรู้  การตอบสนองความแตกต่างรายบุคคล 
 
2.  ความสนใจและการรับรู้
 
                การเรียนรู้ของมนุษย์นั้นเกิดจากการที่มนุษย์ได้ให้ความสนใจกับสิ่งเร้า (Stimulus) และการรับรู้ (Perception) สิ่งเร้าต่าง ๆ นั้นอย่างถูกต้อง อย่างไรก็ดีหากมีสิ่งเร้าเข้ามาพร้อมกันหลายตัวและมนุษย์ไม่ได้ให้ความสนใจกับตัวกระตุ้นที่ถูกต้องอย่างเต็มที่ ดังนั้นการรับรู้ที่ต้องการก็ไม่อาจเกิดขึ้นได้หรืออาจเกิดขึ้นได้น้อย ดังนั้นบทเรียนออนไลน์ที่ดีจะต้องออกแบบให้เกิดการรับรู้ที่ง่ายและเที่ยงตรงที่สุด การที่จะทำให้ผู้เรียนเกิดความสนใจกับสิ่งเร้าและรับรู้สิ่งเร้าต่างๆ อย่างถูกต้องนั้น ผู้สร้างบทเรียนต้องออกแบบบทเรียน โดยคำนึงถึงปัจจัยต่างๆ ตัวอย่างจะได้แก่ รายละเอียดและความเหมือนจริงของบทเรียน ซึ่งจะขึ้นอยู่กับคุณลักษณะของผู้เรียนแต่ละกลุ่มด้วย เช่น ผู้เรียนที่เป็นเด็กอาจไม่ชอบที่จะใช้บทเรียนที่มีภาพเหมือนจริงหรือบทเรียนที่เต็มไปด้วยรายละเอียด ในขณะที่ผู้เรียนที่เป็นผู้ใหญ่ต้องการที่จะเห็นบทเรียนที่มีลักษณะหรือตัวอย่างที่เหมือนจริงมากๆและต้องการจะขอดูรายละเอียดของบทเรียนมากกว่า การที่ใช้สื่อประสมและการใช้เทคนิคพิเศษทางภาพ (Visual Effects) ต่าง ๆ เข้ามาเสริมบทเรียนเพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจ ไม่ว่าจะเป็นการใช้เสียงหรือการใช้ภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว นอกจากนี้ผู้สร้างยังจะต้องพิจารณาถึงหลักการออกแบบหน้าจอ การวางตำแหน่งของสื่อต่างๆ บนหน้าจอภาพ รวมทั้งการเลือกชนิดและขนาดของตัวอักษรหรือการเลือกสีที่ใช้ในบทเรียน 
 
 
 
3.  การจดจำ 
 
สิ่งที่มนุษย์รับรู้นั้นจะถูกเก็บเอาไว้และเรียกกลับมาใช้ในภายหลัง แม้ว่ามนุษย์จะสามารถจำเรื่องต่าง ๆ ได้มากแต่การที่จะแน่ใจว่าสิ่งต่าง ๆ ที่เรารับรู้นั้นได้ถูกจัดเก็บไว้อย่างเป็นระเบียบและพร้อมที่จะนำมาใช้ในภายหลังนั้น เป็นสิ่งที่ยากจะควบคุมโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อสิ่งที่รับรู้นั้นมีอยู่เป็นจำนวนมาก เช่นการเรียนศัพท์ใหม่ๆ ในภาษาอื่น เป็นต้น ดังนั้นเทคนิคการเรียนเพื่อที่จะช่วยในการจัดเก็บหรือจดจำสิ่งต่าง ๆ นั้น จึงเป็นสิ่งที่จำเป็น ผู้สร้างบทเรียนต้องออกแบบบทเรียนโดยคำนึงถึงหลักเกณฑ์สำคัญที่จะช่วยในการจดจำได้ดี สอง ประการคือหลักในการจัดระเบียบหรือโครงสร้างเนื้อหา  และหลักในการทำซ้ำ   โดยถ้าเมื่อเปรียบเทียบ 2 วิธีแล้ว วิธีการจัดโครงสร้างเนื้อหาให้เป็นระเบียบ และแสดงให้ผู้เรียนดูนั้นกลับมาใช้ภายหลัง สามารถแบ่งการวางระเบียบหรือการจัดระบบเนื้อหาออกเป็น 3 ลักษณะคือ ลักษณะเชิงเส้น ลักษณะแตกกิ่ง  และลักษณะแบบเชื่อมประสาน (จรัญ  ศรนรินทร์, 2548, หน้า 42)
 
4.  ความเข้าใจ 
 
การที่มนุษย์จะนำความรู้ในชีวิตประจำวันไปใช้ได้นั้น มนุษย์จะต้องผ่านขั้นตอนในการนำสิ่งที่มนุษย์รับรู้นั้นมาตีความและบูรณาการให้เข้ากับประสบการณ์และความรู้ในโลกปัจจุบันของมนุษย์เอง โดยการเรียนที่ถูกต้องนั้น ใช้แต่เพียงการจำและเรียกสิ่งที่เราจำนั้นกลับคืนมา อาจรวมไปถึงความสามารถที่จะอธิบายเปรียบเทียบแยกแยะและประยุกต์ใช้ความรู้นั้นในสถานการณ์ที่เหมาะสม เป็นต้น ส่วนหลักการที่มีอิทธิพลมากต่อการออกแบบบทเรียนออนไลน์คือ หลักการของการได้มาซึ่งแนวคิด (Concept Acquisition) และการประยุกต์ใช้กฎต่าง ๆ ในบทเรียนเช่น การเลือกออกแบบฝึกหัด แบบทดสอบในลักษณะปรนัยหรือคำถามสั้นๆ  (บุญสืบ  พันธุ์ดี, 2549, หน้า 74

Woranut Muenngoen