احمد شاملو (زادهٔ ۲۱ آذر ۱۳۰۴؛ ۱۲ دسامبر ۱۹۲۵، در خانهٔ شمارهٔ ۱۳۴ خیابان صفی‌علیشاه - در تهران، درگذشتهٔ ۲ مرداد ۱۳۷۹؛ ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۰ در شهرک دهکده، فردیس کرج) شاعر، نویسنده، فرهنگ‌نویس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر، مترجم ایرانی و از مؤسسان و دبیران کانون نویسندگان ایران در قبل و بعد از انقلاب بود. آرامگاه او در امامزاده طاهر کرج واقع شده است. در دوره‌ای از جوانی شعرهای خود را با تخلص الف. بامداد و الف.صبح منتشر می‌کرد. سرودن شعرهای آزادی‌خواهانه و ضد استبدادی، عنوان شاعر آزادی ایران را برای او به ارمغان آورده است. شهرت اصلی شاملو به خاطر سرایش شعر است که شامل گونه‌های مختلف شعر نو و برخی قالب‌های کهن نظیر قصیده و نیز ترانه‌های عامیانه‌ می‌شود. شاملو در سال ۱۳۲۶ با نیما یوشیج ملاقات کرد و تحت تأثیر او به شعر نو (که بعدها شعر نیمایی هم نامیده شد) روی آورد، اما برای نخستین بار در شعر «تا شکوفهٔ سرخ یک پیراهن» که در سال ۱۳۲۹ با نام «شعر سفید غفران» منتشر شد وزن را رها کرد و به‌ صورت پیشرو سبک نویی را در شعر معاصر فارسی شکل داد. از این سبک به شعر سپید یا شعر منثور  یا شعر شاملویی یاد کرده‌اند. تنی چند از منتقدان ادبی او را موفق‌ترین شاعر در سرودن شعر منثور می‌دانند. شاملو علاوه بر شعر، فعالیت‌های مطبوعاتی، کارهای تحقیق و ترجمهٔ شناخته‌شده‌ای دارد. مجموعهٔ کتاب کوچهٔ او بزرگ‌ترین اثر پژوهشی در باب فرهنگ عامهٔ مردم ایران( با تمرکز بر فرهنگ تهران) می‌باشد. آثار وی به زبان‌های: سوئدی، انگلیسی، ژاپنی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، رومانیایی، فنلاندی، کردی و ترکی∗ ترجمه شده‌است.


سروده و دکلمه: احمد شاملو
 ترانه‌خوان: داریوش اقبالی
 آهنگ ترانه: بابک افشار

دهانت را می‌بویند
مبادا که گفته باشی دوستت می‌دارم.
دلت را می‌بویند

               روزگارِ غریبی‌ست، نازنین
و عشق را
کنارِ تیرکِ راهبند
تازیانه می‌زنند.

               عشق را در پستوی خانه نهان باید کرد

در این بُن‌بستِ کج‌وپیچِ سرما
آتش را
        به سوخت‌بارِ سرود و شعر
                                         فروزان می‌دارند.
به اندیشیدن خطر مکن.

               روزگارِ غریبی‌ست، نازنین

آن که بر در می‌کوبد شباهنگام
به کُشتنِ چراغ آمده است.

               نور را در پستوی خانه نهان باید کرد

آنک قصابانند
بر گذرگاه‌ها مستقر
با کُنده و ساتوری خون‌آلود

               روزگارِ غریبی‌ست، نازنین

و تبسم را بر لب‌ها جراحی می‌کنند
و ترانه را بر دهان.

               شوق را در پستوی خانه نهان باید کرد

کبابِ قناری
بر آتشِ سوسن و یاس

               روزگارِ غریبی‌ست، نازنین

ابلیسِ پیروزْمست
سورِ عزای ما را بر سفره نشسته است.

               خدا را در پستوی خانه نهان باید کرد

روزگارِ غریبی‌ست، نازنین - احمد شاملو

مهدی اخوان ثالث (زاده اسفند ۱۳۰۷، مشهد- درگذشته ۴ شهریور ۱۳۶۹، تهران) شاعر پرآوازه و موسیقی‌پژوه ایرانی است. تخلص وی در اشعارش «م. امید» بود. اخوان ثالث در شعر کلاسیک ایران توانمند بود. وی به شعر نو گرایید او آثاری دلپذیر در هر دو نوع شعر به جای نهاده است. همچنین او آشنا به نوازندگی تار و مقام‌های موسیقیایی بوده‌است


میراث

پوستینی کهنه دارم من 
یادگاری ژنده پیر از روزگارانی غبار آلود 
سالخوردی جاودان مانند 
 مانده میراث از نیاکانم مرا ، این روزگار آلود 
 جز پدرم آیا کسی را می شناسم من 
 کز نیاکانم سخن گفتم ؟
نزد آن قومی که ذرات شرف در خانه ی خونشان 
 کرده جا را بهر هر چیز دگر ، حتی برای آدمیت ، تنگ 
خنده دارد از نیاکانی سخن گفتن ، که من گفتم 
جز پدرم آری 
 من نیای دیگری نشناختم هرگز 
نیز او چون من سخن می گفت 
همچنین دنبال کن تا آن پدر جدم 
 کاندر اخم جنگلی ، خمیازه ی کوهی 
 روز و شب می گشت ، یا می خفت 
 این دبیر گیج و گول و کوردل : تاریخ 
 تا مذهب دفترش را گاهگه می خواست 
 با پریشان سرگذشتی از نیاکانم بیالاید 
رعشه می افتادش اندر دست 
در بنان درفشانش کلک شیرین سلک می لرزید 
حبرش اندر محبر پر لیقه چون سنگ سیه می بست 
زانکه فریاد امیر عادلی چون رعد بر می خاست 
هان ، کجایی ، ای عموی مهربان ! بنویس
ماه نو را دوش ما ، با چاکران ، در نیمه شب دیدیم
مادیان سرخ یال ما سه کرت تا سحر زایید 
در کدامین عهد بوده ست اینچنین ، یا آنچنان ، بنویس
لیک هیچت غم مباد از این 
 ای عموی مهربان ، تاریخ 
 پوستینی کهنه دارم من که می گوید 
 از نیاکانم برایم داستان ، تاریخ 
من یقین دارم که در رگهای من خون رسولی یا امامی نیست 
 نیز خون هیچ خان و پادشاهی نیست 
 وین ندیم ژنده پیرم دوش با من گفت 
کاندرین بی فخر بودنها گناهی نیست 
پوستینی کهنه دارم من 
 سالخوردی جاودان مانند 
 مرده ریگی داستانگوی از نیاکانم ،که شب تا روز
گویدم چون و نگوید چند 
 سالها زین پیشتر در ساحل پر حاصل جیحون 
بس پدرم از جان و دل کوشید 
تا مگر کاین پوستین را نو کند بنیاد 
او چنین می گفت و بودش یاد 
 داشت کم کم شبکلاه و جبه ی من نو ترک می شد 
 کشتگاهم برگ و بر می داد 
 ناگهان توفان خشمی با شکوه و سرخگون برخاست 
 من سپردم زورق خود را به آن توفان و گفتم هر چه بادا باد 
تا گشودم چشم ، دیدم تشنه لب بر ساحل خشک کشفرودم 
پوستین کهنه ی دیرینه ام با من 
 اندرون ، ناچار ، مالامال نور معرفت شد باز 
 هم بدان سان کز ازل بودم 
 باز او ماند و سه پستان و گل زوفا 
 باز او ماند و سکنگور و سیه دانه 
 و آن بآیین حجره زارانی 
 کانچه بینی در کتاب تحفه ی هندی 
 هر یکی خوابیده او را در یکی خانه 
 روز رحلت پوستینش را به ما بخشید 
ما پس از او پنج تن بودیم 
 من بسان کاروانسالارشان بودم 
کاروانسالار ره نشناس 
اوفتان و خیزان 
تا بدین غایت که بینی ، راه پیمودیم 
سالها زین پیشتر من نیز 
 خواستم کاین پوستیم را نو کنم بنیاد 
 با هزاران آستین چرکین دیگر برکشیدم از جگر فریاد 
 «این مباد ! آن باد »
 ناگهان توفان بیرحمی سیه برخاست 
 پوستینی کهنه دارم من 
 یادگار از روزگارانی غبار آلود 
 مانده میراث از نیاکانم مرا ، این روزگار آلود 
های ، فرزندم 
بشنو و هشدار 
 بعد من این سالخورد جاودان مانند 
 با بر و دوش تو دارد کار 
 لیک هیچت غم مباد از این 
 کو ،کدامین جبه ی زربفت رنگین میشناسی تو 
کز مرقع پوستین کهنه ی من پاکتر باشد ؟
با کدامین خلعتش ایا بدل سازم 
 که من نه در سودا ضرر باشد ؟
اَی دختر جان!
همچنانش پاک و دور از رقعه ی آلودگان می دار 

تهران ، تیر 1335

میراث - مهدی اخوان ثالث

مهدی اخوان ثالث در شعر زمستان احوال خود و عصر خود را از خلال اسطوره‌ای کهن و تصاویری گویا نقش کرده‌است. شعر زمستان در دی ماه ۱۳۳۴ سروده شده‌است. به گفته غلامحسین یوسفی، در سردی و پژمردگی و تاریکی فضای پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ است که شاعر زمستان اندیشه و پویندگی را احساس می‌کند و در این میان، غم تنهایی و بیگانگی شاید بیش از هر چیز در جان او چنگ انداخته‌است.


زمستان

سلامت را نمی‌خواهند پاسخ گفت
سرها در گریبان است
کسی سر بر نیارد کرد پاسخ گفتن و دیدار یاران را
نگه جز پیش پا را دید، نتواند
که ره تاریک و لغزان است
وگر دست محبت سوی کسی یازی
به اکراه آورد دست از بغل بیرون
که سرما سخت سوزان است
نفس، کز گرمگاه سینه می‌آید برون، ابری شود تاریک
چو دیوار ایستد در پیش چشمانت
نفس کاین است، پس دیگر چه داری چشم
ز چشم دوستان دور یا نزدیک ؟
مسیحای جوانمرد من ! ای ترسای پیر پیرهن چرکین
هوا بس ناجوانمردانه سرد است ... آی ...
دمت گرم و سرت خوش باد
سلامم را تو پاسخ گوی، در بگشای
منم من، میهمان هر شبت، لولی‌وش مغموم
منم من، سنگ تیپاخورده‌ی رنجور
منم، دشنام پست آفرینش، نغمه‌ی ناجور
نه از رومم، نه از زنگم، همان بیرنگ بیرنگم
بیا بگشای در، بگشای، دلتنگم
حریفا! میزبانا! میهمان سال و ماهت پشت در چون موج می‌لرزد
تگرگی نیست، مرگی نیست
صدایی گر شنیدی، صحبت سرما و دندان است
من امشب آمدستم وام بگذارم
حسابت را کنار جام بگذارم
چه می‌گویی که بیگه شد، سحر شد، بامداد آمد؟
فریبت می دهد، بر آسمان این سرخی بعد از سحرگه نیست
حریفا! گوش سرما برده است این، یادگار سیلی سرد زمستان است
و قندیل سپهر تنگ میدان، مرده یا زنده
به تابوت ستبر ظلمت نه توی مرگ اندود، پنهان است
حریفا! رو چراغ باده را بفروز، شب با روز یکسان است
سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت
هوا دلگیر، درها بسته، سرها در گریبان، دستها پنهان
نفسها ابر، دلها خسته و غمگین
درختان اسکلت‌های بلور آجین
زمین دلمرده، سقف آسمان کوتاه
غبار آلوده مهر و ماه
زمستان است

زمستان -مهدی اخوان ثالث

سهراب سپهری در ۱۴ مهر ۱۳۰۷ در قم به دنیا آمده که بطور رسمی زادروزش را ۱۵ مهرماه ثبت کرده اند.  پدربزرگش ميرزا نصرالله خان سپهری نخستين ریيس تلگراف‌خانه كاشان، پدرش «اسدلله» و مادرش «ماه جبین» نام داشتند که والدینش اهل هنر و شعر بودند. دورهٔ ابتدایی را در دبستان خیام کاشان (شهید مدرّس فعلی) (۱۳۱۹) و متوسّطه را در دبیرستان پهلوی کاشان خرداد ۱۳۲۲ گذراند و پس از فارغ‌التحصیلی در دورهٔ دوسالهٔ دانش‌سرای مقدماتی پسران به استخدام ادارهٔ فرهنگ کاشان درآمد. در شهریور ۱۳۲۷ در امتحانات ششم ادبی شرکت نمود و دیپلم دوره دبیرستان خود را دریافت کرد. سپس به تهران آمد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و هم زمان به استخدام شرکت نفت در تهران درآمد که پس از ۸ ماه استعفا داد. سپهری در سال ۱۳۳۰ نخستین مجموعهٔ شعر نیمایی خود را به نام مرگ رنگ منتشر کرد. در سال ۱۳۳۲ از دانشکده هنرهای زیبا فارغ التحصیل شد و نشان درجه اول علمی را دریافت کرد. در همین سال در چند نمایشگاه نقاشی در تهران شرکت نمود و نیز دومین مجموعهٔ شعر خود را با عنوان زندگی خواب‌ها منتشر کرد. در آذر ۱۳۳۳ در ادارهٔ کل هنرهای زیبا (فرهنگ و هنر) در قسمت موزه‌ها شروع به کار کرد و در هنرستان‌های هنرهای زیبا نیز به تدریس می‌پرداخت. وی به فرهنگ مشرق زمین علاقه خاصی داشت و سفرهایی به هندوستان، پاکستان، افغانستان، ژاپن و چین داشت. مدتی در ژاپن زندگی کرد و هنر «حکاکی رو چوب» را در آنجا فراگرفت. همچنین به شعر کهن سایر زبانها نیز علاقه داشت از اینرو ترجمه هایی از شعرهای کهن چینی و ژاپنی را انجام داده است. در مرداد ۱۳۳۶ از راه زمینی به کشورهای اروپایی سفر کرد و به پاریس و لندن رفت. ضمنا در مدرسهٔ هنرهای زیبای پاریس در رشتهٔ لیتوگرافی نام نویسی کرد. وی همچنین کارهای هنری خود را در نمایشگاه‌ها به معرض نمایش گذاشت. حضور در نمایشگاه‌های نقاشی همچنان تا پایان عمر وی ادامه داشت. سهراب سپهری مدتی در اداره کل اطلاعات وزارت کشاورزی با سمت سرپرست سازمان سمعی و بصری در سال ۱۳۳۷ مشغول به کار شد. از مهر ۱۳۴۰ نیز شروع به تدریس در هنرکدهٔ هنرهای تزئینی تهران نمود. پدر وی که به بیماری فلج نیز مبتلا بود، در سال ۱۳۴۰ فوت می‌کند. در اسفند همین سال بود که از کلیهٔ مشاغل دولتی به کلی کناره‌گیری کرد. پس از این سهراب با حضور فعال تر در زمینه شعر و نقاشی آثار بیشتری آفرید و راه خویش را پیدا کرد. وی با سفر به کشورهای مختلف ضمن آشنایی با فرهنگ و هنرشان نمایشگاه های بیشتری را برگزار نمود.

سهراب هنرمندی جستجوگر، تنها، کمال طلب، فروتن و خجول بود که دیدگاه انسان مدارانه اش بسیار گسترده و فراگیر بود. از اینرو آثار وی همیشه با نقد و بررسی همراه بوده که برخی از این کتابها چنین می باشند: «تا انتها حضور» ، «سهراب مرغ مهاجر» و «هنوز در سفرم» ، «بیدل، سپهری و سبک هندی» ، «تفسیر حجم سبز» ، «حافظ پدر، سهراب سپهری پسر، حافظان کنگره» و نگاهی به «سهراب سپهری».

کفشهایم کو؟

چه کسی بود صدا زد سهراب؟
آشنا بود صدا؛ مثل هوا با تن برگ
مادرم در خواب است
و منوچهر و پروانه و شاید همه‎ی مردم شهر
شب خرداد به آرامی یک مرثیه از روی سر ثانیه‎ها می‎گذرد
و نسیمی خنک از حاشیه‎ی سبز پتو خواب مرا می‎روبد
بوی هجرت می‎آید
بالش من پر آواز پر چلچله‎ها ست
صبح خواهد شد
و به این کاسه‎ی آب
آسمان هجرت خواهد کرد
باید امشب بروم
من که از بازترین پنجره با مردم این ناحیه صحبت کردم
حرفی از جنس زمان نشنیدم
هیچ چشمی،
عاشقانه به زمین خیره نبود
کسی از دیدن یک باغچه مجذوب نشد
هیچ کس زاغچه‎ای را سر یک مزرعه جدی نگرفت
من به اندازه‎ی یک ابر دلم می‎گیرد
وقتی از پنجره می‎بینم حوری
-دختر بالغ همسایه-
پای کمیابترین نارون روی زمین
فقه می‎خواند
چیزهایی هم هست؛
لحظه هایی پر اوج
مثلا شاعره‎ای را دیدم
آنچنان محو تماشای فضا بود که در چشمانش
آسمان تخم گذاشت *
و شبی از شبها
مردی از من پرسید
تا طلوع انگور چند ساعت راه است؟
باید امشب بروم!
باید امشب چمدانی را
که به اندازه‎ی پیراهن تنهایی من جا دارد بردارم
و به سمتی بروم
که درختان حماسی پیداست
رو به آن وسعت بی‎واژه که همواره مرا می‎خواند
یک نفر باز صدا زد: سهراب!
کفشهایم کو؟
سهراب سپهری

کتاب: حجم سبز
نام اصلی شعر «ندای آغاز» است.

ندای آغاز - سهراب سپهری

شهریار در سال ۱۲۸۵ در شهر تبریز متولد شد. دوران کودکی را در روستای مادری‌اش -قیش‌قورشاق- و روستای پدری‌اش -خشگناب- در بخش تیکمه‌داش شهرستان بستان‌آباد در شرق استان آذربایجان شرقی سپری نمود. پدرش حاج میرآقا خشگنابی نام داشت که در تبریز وکیل بود. پس از پایان سیکل اول متوسطه در تبریز، در سال ۱۳۰۰ برای ادامهٔ تحصیل از تبریز عازم تهران شد و در مدرسهٔ دارالفنون تا سال ۱۳۰۳ و پس از آن در رشتهٔ پزشکی ادامهٔ تحصیل داد. حدود شش ماه پیش از گرفتن مدرک دکتری به‌علت شکست عشقی و ناراحتی خیال و پیش‌آمدهای دیگر ترک تحصیل کرد. پس از سفری چهارساله به خراسان برای کار در ادارهٔ ثبت اسناد مشهد و نیشابور، شهریار به تهران بازگشت. در سال ۱۳۱۳ که شهریار در خراسان بود، پدرش حاج میرآقا خشگنابی درگذشت. او به‌سال ۱۳۱۵ در بانک کشاورزی استخدام و پس از مدتی به تبریز منتقل شد. دانشگاه تبریز شهریار را یکی از پاسداران شعر و ادب میهن خواند و عنوان دکترای افتخاری دانشکدهٔ ادبیات تبریز را نیز به وی اعطا نمود. در سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۰ اثر مشهور خود -حیدربابایه سلام- را می‌سراید. گفته می‌شود که منظومهٔ حیدربابا به ۹۰ درصد از زبان‌های اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی ترجمه و منتشر شده‌است. در تیر ۱۳۳۱ مادرش درمی‌گذرد. در مرداد ۱۳۳۲ به تبریز آمده و با یکی از بستگان خود به‌نام «عزیزه عمیدخالقی» ازدواج می‌کند که حاصل این ازدواج سه فرزند -دو دختر به نام‌های شهرزاد و مریم و یک پسر به نام هادی- می‌شود.

پیرم و گاهی دلم یاد جوانی می‎کند
بلبل شوقم هوای نغمه‎خوانی می‎کند
همتم تا می‎رود ساز غزل گیرد به دست
طاقتم اظهار عجز و ناتوانی می‎کند
بلبلی در سینه می‎نالد هنوزم کاین چمن
با خزان هم آشتی و گل‎فشانی می‎کند
ما به داغ عشقبازی‎ها نشستیم و هنوز
چشم پروین همچنان چشمک‎پرانی می‎کند
نای ما خاموش ولی این زهره‎ی شیطان هنوز
با همان شور و نوا دارد شبانی می‎کند
گر زمین دود هوا گردد همانا آسمان
با همین نخوت که دارد آسمانی می‎کند
سالها شد رفته دمسازم ز دست اما هنوز
در درونم زنده است و زندگانی می‎کند
با همه نسیان تو گویی کز پی آزار من
خاطرم با خاطرات خود تبانی می‎کند
بی‌ثمر هر ساله در فکر بهارانم ولی
چون بهاران می‎رسد با من خزانی می‎کند
طفل بودم دزدکی پیر و علیلم ساختند
آنچه گردون می‎کند با ما نهانی می‎کند
می‌رسد قرنی به پایان و سپهر بایگان
دفتر دوران ما هم بایگانی می‌کند
شهریارا گو دل از ما مهربانان مشکنید
ور نه قاضی در قضا نامهربانی می‎کند

یاد جوانی - شهریار


در مورد خودم و كارهايي كه در دست تهيه و اجرا دارم.نام و شهرت اصلي من سيد مصطفي موسوي است ، درهفت آبان 1325در كرمانشاه متولد شده و در خانواده اي مذهبي نشو و نما كردم ، بعلت حضور ذهن و قابليتهاي هنري در اكثر زمينه ها به ويژه مجسمه سازي ،خط و نقاشي ، شعر و نويسندگي ، تئاتر و موسيقي هميشه در اعياد ملي و مذهبي و جشن تحصيلي آخر سال شركت مي كردم . درسن 12 سالگي با همان خرجي روزانه پولي جمع كرده و سازي دست دوم خريدم و بدور از چشم مادر كه بر عكس پدر كه يك روحاني روشنفكر بوده وهست بدون راهنما و معلم پس از يكسال تمرين با خود توانستم علاوه بر نوازندگي شعر و آهنگي نيز به نام “هو يا علي مدد“ بسازم، با تشويق پدر در شب سيزده رجب روز تولد مولاي متقيان علي عليه السلام آنرا در جمعي كه مادر هم حضور داشت خواندم .و “مادر“ آنچنان تحت تاثير قرار گرفت كه ضمن دعاي خير گفت : حال كه عشق و علاقه به موسيقي هم پيدا كرده اي و بدون استاد و معلم چنين شعر و آهنگي ساختي و با ساز و آوازت مرا به ياد پدر شهيدم عاشق حاج علي اف انداختي كه چون تو ولي به زبان تركي از علي عليه السلام مي خواند ، ديگر نيازي نيست كه دور از چشم من باشي ، اطاق بالا را در اختيارت مي گذارم تا بعد از تكاليف مدرسه هر مقدار كه مي خواهي تمرين كني ، من از توجه و مهر ناگهاني مادر كه برايم تازگي داشت به گريه افتادم و اشك شوق ريختم ومادر در حاليكه با دستان زبر و پينه بسته اش كه در اثر كار زياد سفت و سخت و زبر چون سنگ خارا شده بودند سر و صورتم را نوازش مي  داد گفت : من نگران بودم ولي حالا دانستم ، تا عمر داري با همين سازت در خدمت علي عليه السلام و آل علي خواهي بود ، گريه نكن پسرم ، به تو افتخار مي كنم و براي هميشه شيرم را به تو حلال كردم ، كساني كه در مناطق عشايري زندگي مي كنند مي دانند كه معني اين حرف آن هم از زبان مادري پر ابهت و سخت گير و متعصب چقدر شيرين و افتخار آفرين است وهمين حرف به موقع مادر نقش بزرگي در سر نوشت من بازي كرد. پدر او عاشق حاج علي اف “يوسف“ همان عاشق مشهور و دلاور آذربايجان شوروي سابق است كه به خاطر گرايشهاي اسلامي به دست بلشويكهاي كمونيست شوروي شهيد شد و جالب است اگر بدانيد مادر بزرگ مادرم نيز همان “قدم خير“معروف است كه در جنگ با انگليسيها حماسه ها آفريده است و دلاوريهاي اين شيرزن افسانه اي قصه هميشگي و بي پايان شبهاي دراز زمستان عشاير لرستان و مناطق كرد نشين و اصيل است .به ياد او اسم مادر مادرم را نيز “ قدم خير “ مي گذارند تا ياد وخاطره او براي هميشه زنده بماند .

بابا کوهی -  درویش جاویدان

چینی بند زن  اومده ...
چینی بند  تو کوچه داد میزنه

چینی بند زن اومده
چینی بند زن اومده
  چیزای شکسته رو بند میزنه 
چینی شکسته رو بند  میزنه 
دویدم تو کوچه داد زدم
های چینی بندزن
 چینی بند زن

یه دل شکسته دارم بند می زنی ؟

چینی بند زن - درویش جاویدان

دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ در کدکن به دنیا آمد. کدکن در آن زمان از توابع شهرستان نیشابور در استان خراسان به شمار می‌آمد ولی در تقسیمات کشوری کنونی به شهرستان تربت حیدریه ملحق شده‌است. شفیعی کدکنی دوره‌های دبستان و دبیرستان را در مشهد گذراند و چندی نیز به فراگیری زبان و ادبیات عرب، فقه، کلام و اصول سپری کرد. او مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت. او از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث شاعر خراسانی به شمار می‌رود و دلبستگی خود را به اشعار وی پنهان نمی‌کرد. دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، پنجشنبه ۵ شهریور ۱۳۸۸ تهران را به مقصد آمریکا ترک کرد. او برای استفاده از یک فرصت مطالعاتی به دانشگاه پرینستون رفت و پس از نزدیک به ۹ ماه دوری از وطن به ایران بازگشت و پس از بازگشت به ایران بر سر کرسی تدریس خود در دانشگاه تهران حاضر شد. شفیعی کدکنی سرودن شعر را از جوانی به شیوهٔ کلاسیک آغاز کرد. پس از چندی به سوی سبک نو مشهور به نیما یوشیج روی آورد. با انتشار دفتر شعر در کوچه باغ‌های نشابور نام‌آور شد. آثار شفیعی را می‌توان به سه گروه انتقادی و مجموعه اشعار خود وی تقسیم کرد. آثار انتقادی این نویسنده، شامل تصحیح آثار کلاسیک فارسی و نگارش مقالاتی در حوزه نظریه ادبی می‌شود، که بخشی از آن‌ها در زیر آورده شده‌اند. در میان آثار نظری شفیعی کدکنی کتاب موسیقی شعر جایگاهی ویژه دارد و در میان مجموعه اشعارش در کوچه باغ‌های نشابور آوازه بیشتری دارد.  شفیعی کدکنی را باید در زمره شاعران اجتماعی بدانیم. او در اشعار خود تصویری از جامعه ایرانی در دههٔ ۴۰ و ۵۰ خورشیدی را بازتاب می‌دهد و با رمز و کنایه آن دوران را به خواننده نمایانده، دلبستگی و گرایش فراوان به آیین وفرهنگ اسلامی و بخصوص خراسان را نشان می‌دهد.

به کجا چنین شتابان؟

گون از نسیم پرسید
- دل من گرفته زین جا

هوس سفر نداری
ز غبار این بیابان؟
- همه آرزویم اما
چه کنم که بسته پایم.

به کجا چنین شتابان؟

- به هر آن کجا که باشد
به جز این سرا، سرایم
- سفرت به خیر اما تو و دوستی، خدا را
چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی
به شکوفه‌ها، به باران
برسان سلام ما را

به کجا چنین شتابان - محمدرضا شفیعی کدکنی

اشک رازي ست

لبخند رازي ست

عشق رازي ست

اشک آن شب لبخند عشقم بود

قصه نيستم که بگوئي

نغمه نيستم که بخواني

صدا نيستم که بشنوي

يا چيزي چنان که ببيني

يا چيزي چنان که بداني

من درد مشترکم

مرا فرياد کن

درخت با جنگل سخن مي گويد

علف با صحرا

ستاره با کهکشان

و من با تو سخن مي گويم

نامت را به من بگو

دستت را به من بده

حرفت را به من بگو

قلبت را به من بده

من ريشه هاي ترا دريافته ام

با لبانت براي همه سخن ها گفته ام

و دست هايت با دستان من آشناست

در خلوت روشن با تو گريسته ام

براي خاطر روشن با تو گريسته ام

براي خاطر زندگان

و در گورستان تاريک با تو خوانده ام

زيباترين ِ سرود ها را

زيرا که مردگان اين سال

عاشق ترين ِ زندگان بوده اند

دستت را به من بده

دست هاي تو با من آشناست

اي ديريافته با تو سخن مي گويم

بسان ابر که با توفان

بسان علف که با صحرا

بسان باران که با دريا

بسان پرنده که با بهار

بسان درخت که با جنگل سخن مي گويد

زيرا که من

ريشه هاي ترا دريافته ام

زيرا که صداي من

با صداي تو آشناست

من درد مشترکم  مرا فرياد کن  - شاملو

قصه گو قصه نگو
قصه گو قصه نگو
واسه خوابوندن من
سعی بیهوده مکن  واسه ی موندن من
قصه گوی خوب من ، حرفاش برام ترانه بود..
 قصه هایی که میگفت قصه ی عاشقونه بود
قصه گو قصه نگو
قصه گو قصه نگو
واسه خوابوندن من
سعی بیهوده مکن  واسه ی موندن من
صحبت خلقت آدم که میشد ، قصه ی آدم و حوا رو میگفت
می دونست که تشنهی محبتم ، قصه ی مجنون و لیلا رو میگفت
قدرت عشقو اگه می خواست بگه
قصه ی شیرین و فرهادو میگفت
صحبت از بازی تقدیر که میشد
قصه ی شیرین شهرزادو می گفت
قصه گو قصه نگو
قصه گو قصه نگو
لحظه ی فاجعه وقتی می رسید  اشک توی چشمای من حلقه می بست..
 وقتی که اشکارو تو چشام میدید
میومد به داد چشمام میرسید
میشکست او به برم هر طلسم از باورم
یادمه خوب یادمه
زیر لب صدا می زد
.این کاراشم واسه من یه قصه بود رفتنش برام یه دنیا غصه بود
قصه گو قصه نگو...

قصه گو قصه نگو - هوشمند عقیلی

رندان سلامت می‌کنند جان را غلامت می‌کنند		مستی ز جامت می‌کنند مستان سلامت می‌کنند
در عشق گشتم فاشتر وز همگنان قلاشتر		وز دلبران خوش باشتر مستان سلامت می‌کنند
غوغای روحانی نگر سیلاب طوفانی نگر		خورشید ربانی نگر مستان سلامت می‌کنند
افسون مرا گوید کسی توبه ز من جوید کسی		بی پا چو من پوید کسی مستان سلامت می‌کنند
ای آرزوی آرزو آن پرده را بردار زو		من کس نمی‌دانم جز او مستان سلامت می‌کنند
ای ابر خوش باران بیا وی مستی یاران بیا		وی شاه طراران بیا مستان سلامت می‌کنند
حیران کن و بی‌رنج کن ویران کن و پرگنج کن		نقد ابد را سنج کن مستان سلامت می‌کنند
شهری ز تو زیر و زبر هم بی‌خبر هم باخبر		وی از تو دل صاحب نظر مستان سلامت می‌کنند
آن میر مه رو را بگو وان چشم جادو را بگو		وان شاه خوش خو را بگو مستان سلامت می‌کنند
آن میر غوغا را بگو وان شور و سودا را بگو		وان سرو خضرا را بگو مستان سلامت می‌کنند
آن جا که یک باخویش نیست یک مست آن جا بیش نیست		آن جا طریق و کیش نیست مستان سلامت می‌کنند
آن جان بی‌چون را بگو وان دام مجنون را بگو		وان در مکنون را بگو مستان سلامت می‌کنند
آن دام آدم را بگو وان جان عالم را بگو		وان یار و همدم را بگو مستان سلامت می‌کنند
آن بحر مینا را بگو وان چشم بینا را بگو		وان طور سینا را بگو مستان سلامت می‌کنند
آن توبه سوزم را بگو وان خرقه دوزم را بگو		وان نور روزم را بگو مستان سلامت می‌کنند
آن عید قربان را بگو وان شمع قرآن را بگو		وان فخر رضوان را بگو مستان سلامت می‌کنند
ای شه حسام الدین ما ای فخر جمله اولیا		ای از تو جان‌ها آشنا مستان سلامت می‌کنند

رندان سلامت می کنند ، جان را غلامت می کنند
مستی ز جامت می کنند ، مستان سلامت می کنند
غوغای روحانی نگر ، سیلاب طوفانی نگر
خورشید ربانی نگر ، مستان سلامت می کنند
افسون مرا گوید کسی ، توبه ز من جوید کسی
بی پا چو من پوید کسی ، مستان سلامت میکنند
ای آرزوی آرزو ، آن پرده را بردار ز او
من کس نمی دانم جز او ، مستان سلامت می کنند
ای ابر خوش باران بیا ، وی مستی یاران بیا
وی شاه طراران بیا ، مستان سلامت می کنند
آن دام آدم را بگو ، وان جام عالم را بگو
وان یار و همدم را بگو ، مستان سلامت می کنند

رندان مست - شجریان

عجب رسمیه رسم زمونه
قصه ی برگ و باد خزونه
میرن آدما ازونا فقط
خاطرهاشون بجا می مونه
کجاست اون کوچه
چی شد اون خونه
آدماش کجان
خدا می دونه
بوته ی یاس باباجون هنوز
گوشه ی باغچه توی گلدونه
عطرش پیچیده تا هفت تا خونه
خودش کجاهاست
خدا می دونه
تسبیح و مهر بی بی جون هنوز
گوشه ی تاقچه توی ایوونه
خودش کجاهاست
خدا می دونه
پرسید زیر لب یکی با حسرت
از ما آدم ها چی یادگاری می خواد بمونه
خدا می دونه

رسم زمونه - رسول نجفیان - یادبود مرحوم نیره حسن زاده

مهسا وحدت (۱۳۵۲ در تهران)، فمینیست، خواننده و نوازنده موسیقی سنتی ایرانی و است



شعر "میخک " سروده یِ " عزیز الله کاشانیان "
برگرفته از اشعار نوارکاست " ریشه در خاک "
آهنگساز " پژمان طاهری" اجرا " گروه ایرانی "
همخوانان " پژمان طاهری- مهسا وحدت" موسسه یِ فرهنگی هنری "آوای باربَد"

من به گلدانِ غمِ تنهایی ، گلِ میخک دارم
میخکِ سرخِ قشنگ و زیبا/بهرِ تو کاشتمش
تا به تو هدیه دهم/گلِ تنهایی را
ابر را گفتم آبش داده/باد را بهرِ نوازش چه سفارش کردم
تا به آن بوسه زند/بوسه هایِ آرام ، همچو پروانه به گل
گر به آن بوسه زنی ، با تو سخن خواهد گفت/این گلِ میخکِ من
حرف هایی دارد ، که از آن بی خبری/ناله هایی دارد ، همه از دَر به دَری
به سراغِ گلِ من گر آیید/این گلِ میخک را/به شما هدیه دهم یادگاری
یک گل سرخِ قشنگ و زیبا/بسپارید به خاطر/گلِ ما را
گل میخک تنهاست !/من سفر خواهم رفت/سفری طولانی
گل میخک تنهاست !

میخک - مهسا وحدت و پژمان طاهری

حسین قوامی (فاخته) متولد ۱۲۸۸ خورشیدی، فرزند رضاقلی قوامی و یکی از اولین خوانندگان دوره جدید موسیقی ایرانی است، او از دوران کودکی به موسیقی علاقمند بودند، حسین خان اسماعیل زاده، همان کسی که صبا، مرتضی خان محجوبی، رضا محجوبی، حسین یاحقی و حسین تهرانی را آموزش داده بود در همسایگی وی بود. هنگامی که حسین خان اسماعیل زاده صدای حسین قوامی را در سنین ۱۰-۱۲ سالگی شنید از پدر او خواست تا به وی اجازه دهد تا آموزش آوازی او را عهده دار شود که با مخالفت پدر محمود قوام مواجه شد.

در آن زمان با دید خوبی به موسیقی نگریسته نمی‌شد و دلیل مخالفت پدر حسین قوامی نیز همین بود، از آنجا که حسین قوام به خوانندگی علاقه داشت و حسین خان اسماعیل زاده نیز مشوق او بود دلسرد نشد. وی به آهستگی با گوش گرفتن آثار خوانندگان آن زمان و تقلید از ایشان به تجربه اندوزی پرداخت، با رسیدن به سن بلوغ محرمانه در نزد عبدالله حجازی آموزش دید، عبدالله حجازی به ردیف‌های آوازی مسلط بود . در سال ۱۳۲۵ از سوی مستعان رییس رادیو به او پیشنهاد کار در رادیو داده شد، محمود قوام به دلیل شرایط خانوادگی و مخالفت ایشان این پیشنهاد را به این شرط قبول کرد که در رادیو به عنوان ناشناس معرفی شود. با همکاری مجید وفادار، حمید وفادار و یا علی تجویدی آغاز به کار نمود، پس از مدت شش ماه روح الله خالقی نام مستعار فاخته را برای وی برگزید. او مجموعا ۲۹ سال از سال ۱۳۲۵ تا سال ۱۳۵۴ در رادیو مشغول به کار بوده‌است. از شاگردان نامی او می‌توان از مجید نجاهی و علی تحریری نام برد. حسین قوامی در سنین ۸۰ سالگی به خوبی می‌خواند. حسین قوامی پنجشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۶۸ بیمارستان ایران مهر در ساعت ۸:۳۰ شب فوت شد و در امامزاده طاهر کرج در جوار غلامحسین بنان و مرتضی حنانه بخاک سپرده شد.


ای جوانــــــی 
رفتی ز دستـــم ، در خون نشستــم 
جوانــــــی، کجایــــی 
چرا رفتـــی که من بر تو عهدی نبستم
غم پیری ، نبود دیری ، که در هم شکستــم
چه امید به کف داده ام را یگانی 
کنون حسرت برم روز و شب بر جوانی
نه هوشیار و نه مستم
ندانم که چه هستم
جوانی چو رفتی تو ز دستم
ندیدم سود از جوانی در زندگانــــــــی
چه حاصل از زندگانی دور از جوانی
جفا کن که بودم دردا که دیدم از مهربانان ، نامهربانی
غمت را نهفتم در سینه اما با کس نگفتم راز نهانی
ندیدم سود از جوانی در زندگانــــــــی
چه حاصل از زندگانی دور از جوانی
چو این دل به نشا دادم
که چون جویم از رهابم
امیدم کجایــــی ، کجایـــــی

اگر در برم نیایــــی ، بخوانم با سوز هجر و داغ جدایـــــی
بخوانم با سوز هجر و داغ جدایــــی

جوانی - قوامی

مریم حیدرزاده متولد ۲۹ آبان ۱۳۵۶ شاعر و ترانه‌سرای ایرانی است. خانم حیدرزاده که بینایی خود را بر اثر چند عمل جراحی در کودکی از دست داده، در اواخر دههٔ ۷۰ با نوشتن شعرهایی به سبک محاوره‌ای و با به‌کارگیری کلمات ساده و روان شهرت یافت. بسیاری از خوانندگان داخل ایران (مانند علیرضا عصار) و خارج ایران (در لس آنجلس) از ترانه‌های او در آهنگ‌هایشان استفاده‌کرده‌اند. مریم حیدرزاده دانش‌آموخته حقوق قضایی از دانشگاه تهران است. پدر او بازنشسته ارتش و مادر او هم کارمند بود ولی به خاطر نگهداری از وی مدت هاست که فعالیت بیرون از منزل ندارد. مریم حیدرزاده ساکن سعادت آباد تهران است.

یادته

روزای خیلی طلایی یادته؟
روزای خیلی طلایی یادته؟ روز ترس از جدایی، یادته؟
روز تمرین اشاره یادته؟ شب چیدن ستاره یادته؟
شعرای کتاب درسی یادته؟ یادته گفتی می ترسی ،یادته؟
عکسمون تو قاب عکس و ، یادته؟ بله بدون مکث و یادته؟
دستمون تو دست هم بود یادته؟ غصه هامون کم کم بود، یادته؟
چشم نازت مال من بود یادته؟ دیدن من غدغن بود یادته؟
روزگار قهر و آشتی یادته؟ هیج کس و جز من نداشتی ، یادته؟
رویاهای آسمونی ،یادته؟ قول دادی پیشم بمونی، یادته؟
روزای بی غم و غصه یادته؟ ببینم اول قصه یادته؟
عصر ابراز علاقه یادته؟ خبر خوش کلاغه ،یادته
دست گرمت تو زمستون یادته؟ شونه من زیر بارون یادته؟
واسه خنده اجازه یادته؟ اونا که می گفتی رازه ؛ یادته؟
یادته فال های حافظ تو حیاط ؟ یادته قسم جون شاخه نبات؟
گل سرخا رو نچیدیم یادته؟ یه روزی هم و ندیدیم ؛ یادته؟
حرفامون سر صداقت یادته؟ تو ، تو مجازات خیانت ، یادته؟
پنهونی سر قرارا ، یادته؟ تأخیرات توی بهارا یادته؟
گوش ندادیم به نصیحت، یادته؟ گشتنت دنبال فرصت یادته؟
دستات و میخوام بگیرم یادته؟ راستی تو ، بی تو می میرم یادته؟
دونه دادن به کبوتر یادته؟ خاطرات توی دفتر یادته؟
فال با نیت رسیدن یادته؟ طعم قهوه رو چشیدن یادته؟
واسه فال قهوه رو خوردن یادته؟ روزی صد بار بی تو مردن ، یادته؟
یادته دعا، یادته دعای زیر طاقیا ؟ کنار بوته های عقاقیا ؟
زیر اون درخت گیلاس، یادته؟ با دوتا شاخه گل یاس؛ یادته؟
یادته گفتن راز ،به قاصدک ؟ یادته، چه قدر به هم گفتیم، کمک ؟
فکر بودن توی قایق یادته؟ تو به من گفتی شقایق، یادته؟
پیش هم بودیم نذاشتن، یادته؟ اونا ما رو دوست نداشتن ،یادته؟
نامه بدون امضاء یادته؟ اسم مستعار رویا ، یادته؟
طرح اون انگشتر من یادته؟ پاسخ مختصر من یادته؟
فال حافظ شب یلدا ، یادته؟ اسمم و گذاشتی شیدا یادته؟
چیزی خواستیم از خدامون یادته؟ مستجاب نشد دعامون، یادته؟
چشمون زدن حسودا یادته؟ چشامون شد مثل رودا ، یادته؟
گفتی ما باید جداشیم یادته؟
گفتی ما باید جداشیم یادته؟ گفتی باید بی وفاشیم ، یادته؟
یه دفه ازم بریدی ؛ یادته؟ خط رو اسم من کشیدی ؛یادته؟
گفتی عشق تو هوس بود یادته؟ گفتی خوب بود ولی، بس بود یادته؟
حلقه من دست تو دیدم؛ یادته؟
حلقه من دست تو دیدم یادته؟ کلی سرزنش شنیدم ؛ یادته؟
چشم من به چشمت افتاد یادته؟کاری که دست دلم داد ؛ یادته؟
حالا اومدم، همون جا وایسادم؛
حالا اومدم همون جا وایسادم که تقاضای تو رو جواب دادم
دراوردم از دسم انگشتر و، جا گذاشتمش همونجا ، دفتر و
اما قول دادم به قلبم و خدا، دیگه دل ندم به عشق آدما
حیف شعری که نوشتم یادته ؛ شعر من بدم باشه، زیادته، حیف شعری که نوشتم یادته
شعر من بده ولی، زیادته

یادته؟ - مریم حیدرزاده

بسان رهنورداني كه در افسانه ها گويند 
گرفته كولبار زاد ره بر دوش 
فشرده چوبدست خيزران در مشت 
گهي پر گوي و گه خاموش
در آن مهگون فضاي خلوت افسانگيشان راه مي پويند 
ما هم راه خود را مي كنيم آغاز 

سه ره پيداست 
نوشته بر سر هر يك به سنگ اندر 
حديقي كه ش نمي خواني بر آن ديگر 

نخستين: راه نوش و راحت و شادي 
به ننگ آغشته ، اما رو به شهر و باغ و آبادي 
دوديگر: راه نميش ننگ، نيمش نام 
اگر سر بر كني غوغا، و گر دم در كشي آرام 
سه ديگر: راه بي برگشت، بي فرجام 

من اينجا بس دلم تنگ است 
و هر سازي كه مي بينم بد آهنگ است 
بيا ره توشه برداريم 
قدم در راه بي برگشت بگذاريم 
ببينيم آسمان هر كجا آيا همين رنگ است ؟

تو داني كاين سفر هرگز به سوي آسمانها نيست 
سوي بهرام، اين جاويد خون آشام 
سوي ناهيد، اين بد بيوه گرگ قحبه‌ي بي‌غم 
كه مي‌زد جام شومش را به جام حافظ و خيام 
و مي‌رقصيد دست افشان و پاكوبان بسان دختر كولي 
و اكنون مي‌زند با ساغر مك نيس يا نيما 
و فردا نيز خواهد زد به جام هر كه بعد از ما

سوي اينها و آنها نيست 
به سوي پهندشت بي خداوندي ست 
كه با هر جنبش نبضم 
هزاران اخترش پژمرده و پر پر به خاك افتند 

بهل كاين آسمان پاك 
چرا گاه كساني چون مسيح و ديگران باشد 
كه زشتاني چو من هرگز ندانند و ندانستند كآن خوبان 
پدرشان كيست ؟
و يا سود و ثمرشان چيست ؟

بيا ره توشه برداريم 
قدم در راه بگذاريم 
به سوي سرزمينهايي كه ديدارش 
بسان شعله ي آتش 
دواند در رگم خون نشيط زنده ي بيدار 
نه اين خوني كه دارم ، پير و سرد و تيره و بيمار 
چو كرم نيمه جاني بي سر و بي دم 
كه از دهليز نقب آساي زهر اندود رگهايم 
كشاند خويشتن را، همچو مستان دست بر ديوار 
به سوي قلب من، اين غرفه ي با پرده هاي تار 
و مي پرسد، صدايش ناله اي بي نور:
كسي اينجاست ؟
هلا ! من با شمايم، هاي ! ... مي پرسم كسي اينجاست ؟
كسي اينجا پيام آورد ؟
نگاهي، يا كه لبخندي ؟
فشار گرم دست دوست مانندي ؟

و مي‌بيند صدايي نيست،
نور آشنايي نيست،
حتي از نگاه 
مُرده اي هم رد پايي نيست 

صدايي نيست الا پت پت رنجور شمعي در جوار مرگ 
ملول و با سحر نزديك و دستش گرم كار مرگ 
وز آن سو مي‌رود بيرون،
به سوي غرفه اي ديگر 
به اميدي كه نوشد از هواي تازه ي آزاد 
ولي آنجا حديث بنگ و افيون است
از اعطاي درويشي كه مي خواند:
جهان پير است و بي بنياد،
ازين فرهادكش فرياد 

وز آنجا مي‌رود بيرون، به سوي جمله ساحلها 
پس از گشتي كسالت بار 
بدان سان باز مي‌پرسد سر اندر غرفه‌ي با پرده هاي تار:
كسي اينجاست؟
و مي‌بيند همان شمع و همان نجواست 

كه مي‌گويد بمان اينجا ؟
كه پرسي همچو آن پير به درد آلوده‌ي مهجور 
خدايا به كجاي اين شب تيره بياويزم قباي ژنده ي خود را ؟

بيا ره توشه برداريم 
قدم در راه بگذاريم 
كجا ؟
هر جا كه پيش آيد 
بدانجايي كه مي گويند خورشيد غروب ما 
زند بر پرده ي شبگيرشان تصوير 
بدان دستش گرفته رايتي زربفت و گويد: زود 
وزين دستش فتاده مشعلي خاموش و نالد دير 

كجا؟
هر جا كه پيش آيد 
به آنجايي كه مي‌گويند 
چو گل روييده شهري روشن از درياي تر دامان 
و در آن چشمه‌هايي هست 
 كه دايم رويد و رويد گل و برگ بلورين بال شعر از آن 
و مي نوشد از آن مردي كه مي‌گويد:
چرا بر خويشتن هموار بايد كرد رنج آبياري كردن باغي 
كز آن گل كاغذين رويد؟

به آنجايي كه مي گويند روزي دختري بوده ست 
كه مرگش نيز چون مرگ تاراس بولبا 
نه چون مرگ من و تو ، مرگ پاك ديگري بوده ست 

كجا؟
هر جا كه اينجا نيست 
من اينجا از نوازش نيز چون آزار ترسانم 
ز سيلي زن، ز سيلي خور 
وزين تصوير بر ديوار ترسانم 
درين تصوير
عمر با تازيانه شوم و بي‌رحم خشايرشا
زند ديوانه وار، اما نه بر دريا 
به گرده ي من، به رگهاي فسرده ي من 
به زنده ي تو، به مرده ي من 

بيا تا راه بسپاريم 
به سوي سبزه زاراني كه نه كس كشته، ندروده 
به سوي سرزمينهايي كه در آن هر چه بيني بكر و دوشيزه ست 
و نقش رنگ و رويش هم بدين سان از ازل بوده 
كه چونين پاك و پاكيزه ست

به سوي آفتاب شاد صحرايي
كه نگذارد تهي از خون گرم خويشتن جايي
و ما بر بيكران سبز و مخمل گونه ي دريا 
مي‌اندازيم زورقهاي خود را چون كل بادام 
و مرغان سپيد بادبانها را مي آموزيم 
 كه باد شرطه را آغوش بگشايند 
و مي‌رانيم گاهي تند ، گاه آرام 

بيا اي خسته خاطر دوست!
اي مانند من دلكنده و غمگين 
من اينجا بس دلم تنگ است 
بيا ره توشه برداريم 
قدم در راه بي فرجام بگذاريم

چاووشی - اخوان ثالث

پوران با نام اصلی «فرح‌دخت عبّاسی طاقانی» متولد 1312 در دههٔ ۳۰ یکی از مشهورترین خوانندگانی ایران بود و این شهرت خود را تا اواسط دههٔ ۵۰ همچنان حفظ کرد. با نام «بانوی ناشناس» و سپس «بانو شاپوری» (نام خانوادگی همسر اول) و بعد از آن با نام مستعار «پوران» پا در وادی هنر گذاشت او خواهرزادهٔ بانو روح بخش دیگر خواننده ایرانی آن دوران است. پس از طی تحصیلات در دبیرستان اسدی و هنرستان عالی موسیقی با نام بانو ناشناس در صفحهٔ گرامافون می‌خواند که پس از آشنایی و ازدواج با همسر اول خود نام خانوادگی او را به عنوان نام مستعار خود برگزید. بعد از جدایی عباس شاپوری (ویولون‌نواز و آهنگساز) به همسری حبیب روشن زاده (مفسر ورزشی تلویزیون) در آمد که این ازدواج دوم نیز منجر به طلاق شد. دو فرزند به نام‌های امید و آرزو روشن زاده از او باقی مانده‌است. پوران در سال ۱۳۶۹ زمانی که برای دیدن نوه اش به ایران آمده بود به علت ابتلا به بیماری سرطان درگذشت و در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.

زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... گاهی از مدرسه و کیف و کتاب گفتی برام ... گاهی از شیطونیهای بی حساب گفتی برام ... گاهی از مردم بی عاطفه نالیدی واسم ... گاهی از عاشقی و رنج و عذاب گفتی برام ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... کاشکی میشد که بخندم همیشه ... چه کنم دست خودم نیست نمیشه ... دیگه اون روزهای زیبا نمیاد ... دیگه اون خنده به لبها نمیاد ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... گاهی از مدرسه و کیف و کتاب گفتی برام ... گاهی از شیطونیهای بی حساب گفتی برام ... گاهی از مردم بی عاطفه نالیدی واسم ... گاهی از عاشقی و رنج و عذاب گفتی برام ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره ... زندگی راستی چه زود میگذره ... آدم از فردای خود بی خبره

زندگی زود میگذره - پوران

از دل و دیده،گرامی تر هم آیا هست؟
دست،
آری، ز دل و دیده گرامی تر : دست!
زین همه گوهر پیدا و نهان در تن و جان،
بی گمان دست گران قدرتر است.
هرچه حاصل كنی از دنیا، دستاوردست!
هرچه اسباب جهان باشد، در روی زمین،
دست دارد همه را زیر نگین!
سلطنت را كه شنیدست چنین؟!
شرف دست همین بس كه نوشتن با اوست!
خوش ترین مایه ی دلبستگی من با اوست.
در فروبسته ترین دشواری، در گرانبارترین نومیدی،
بارها بر سر خود بانگ زدم: هیچت ار نیست مخور خون جگر،
دست كه هست!
بیستون را یاد آور، دستهایت را بسپار به كار،
كوه را چون پرِ كاه از سر راهت بردار!
وه چه نیروی شگفت انگیزیست،
دست هایی كه به هم پیوسته ست!
به یقین، هركه به هر جای در آید از پای
دست هایش بسته ست!
دست در دست كسی،
یعنی: پیوند دو جان!
دست در دست كسی،
یعنی: پیمان دو عشق!
دست در دست كسی داری اگر،
دانی، دست، 
چه سخن ها كه بیان می كند از دوست به دوست،
لحظه ای چند كه از دست طبیب،
گرمی مهر به پیشانی بیمار رسد،
نوشداروی شفابخش تر از داروی اوست!
چون به رقص آیی و سرمست برافشانی دست،
پرچم شادی و شوق است كه افراشته ای!
لشكر غم خورد از پرچم دست تو شكست!
دست، گنجینه ی مهر و هنر است:
خواه بر پرده ی ساز، 
خواه در گردن دوست، 
خواه بر چهره ی نقش،
خواه بر دنده ی چرخ
خواه بر دسته ی داس، 
خواه در یاری نابینایی
خواه در ساختن فردایی!
آنچه آتش به دلم می زند، اینك، هردم سرنوشت بشرست،
داده با تلخی غمهای دگر دست به هم!
بار این درد و دریغ است كه ما،
تیرهامان به هدف نیك رسیدست،ولی
دست هامان، نرسیدست به هم!!!

afshari_2000_3

Popular tracks