การที่จิตเคลื่อนแล้วรู้ๆ อันแรกเราได้สติ 
เคลื่อนปุ๊บรู้ปั๊บๆ รู้เร็วขึ้นๆ 
จิตเคลื่อนแล้วรู้อย่างนี้ จิตก็ไม่ถูกกิเลสครอบงำ 
เราจะมีศีลอัตโนมัติเกิดขึ้น เรียกเป็นอินทรียสังวรศีล 
เป็นศีลสูง ศีลสูงกว่าศีลที่เราตั้งใจถือเป็นข้อๆ 
นอกจากจะได้สติ ได้ศีลแล้ว 
ตรงที่เราเคลื่อนแล้วเรารู้ 
ขณะที่รู้การเคลื่อนจะดับ จิตจะไม่เคลื่อน 
จิตจะตั้งมั่นขึ้นโดยอัตโนมัติ ตัวนั้นคือตัวสมาธิ 
คือสมาธิที่ดี เป็นสัมมาสมาธิ จิตตั้งมั่น 
แต่ถ้าจิตเคลื่อนแล้วไม่รู้ 
จิตก็ไปจมอยู่กับอารมณ์อันใดอันหนึ่ง 
ไปแช่อยู่กับอารมณ์อันใดอันหนึ่ง ไม่ใช่สมาธิที่ดี 
เป็นสมาธิที่จมที่แช่ นอนนิ่งอยู่ในอารมณ์อันใดอันหนึ่ง 
สงบ แต่ไปไหนต่อไม่ได้ มันก็ซื่อบื้ออยู่อย่างนั้น 
เสียเวลา หาความเจริญก้าวหน้าอะไรไม่ได้หรอก 

การที่เรามีสติเรารู้ จิตไหลแล้วรู้ๆ 
ก็มีสติ มีศีล มีสมาธิแล้ว เรายังมีปัญญาด้วย 
เราจะเริ่มเห็นความจริง 
จิตที่มันตั้งมั่น มันก็ไม่เที่ยง 
เดี๋ยวมันก็ไหลไปทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ถ้าคนที่ไม่ได้ฝึกก็คือไหลไปคิด 
พวกที่ฝึกกรรมฐานมาแล้ว ไหลไปจมอยู่กับอารมณ์กรรมฐาน 
ฉะนั้นเราจะไม่รักษาจิตผู้รู้ 
เรามีสติจนจิตตั้งมั่นขึ้นมา มีสมาธิที่ถูกต้อง 
เราจะได้จิตผู้รู้ขึ้นมา 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 ธันวาคม 2564

CD 92

จิตเคลื่อนแล้วรู้  :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 ธ.ค. 2564

สิ่งที่เราต้องฝึกให้ได้ คือจิตที่เป็นผู้รู้ 
คอยรู้ทันเวลาจิตมันหลง หรือจิตมันไปเพ่ง รู้ทันจิต 
การที่เราคอยรู้ทันจิต เราจะได้สมาธิที่ถูกต้อง 
ฉะนั้นการฝึกสมาธิ ท่านถึงเรียกว่า จิตตสิกขา 
เรียนเรื่องจิตแล้วเราจะได้สมาธิที่ถูกต้อง 
พอได้สมาธิที่ถูกต้อง เราเจริญปัญญา 
สติระลึกรู้กายบ่อยๆ 
ก็ใช้กายานุปัสสนาเป็นหลัก 
สติชอบระลึกรู้เวทนาเป็นหลัก 
เราก็ใช้เวทนานุปัสสนาเป็นหลัก 
สติชอบระลึกรู้จิตที่เป็นกุศล อกุศล 
เราก็ใช้จิตตานุปัสสนาเป็นหลัก 
เฝ้ารู้เฝ้าดูไป ทางใครทางมัน 
ไม่มีทางไหนวิเศษกว่าทางไหนทั้งสิ้นหรอก 
ถ้าเข้าใจแจ่มแจ้งแล้วจะรู้เลย มันมาได้ทุกทาง 
เพราะทุกทางนั้นพระพุทธเจ้าสอนทั้งนั้น 
ไม่ใช่มีทางเดียว ต้องอย่างนี้แล้วต้องไปอย่างนี้ 
หลักสูตรตายตัวไม่มีหรอก ทางใครทางมัน 
ขออย่างเดียว ให้เราได้จิตผู้รู้ขึ้นมาเสียก่อนเถอะ


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
16 มกราคม 2565

วันครู

ทางใครทางมัน :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 16 ม.ค. 2565

ยุคนี้คือยุควุ่นวายไม่ใช่ยุควิเวก 
เมื่อมันวุ่นวายเราก็ต้องดูกรรมฐานที่มันทำได้ 
เราไม่ต้องไปฝันหรอกเรื่องจะเข้าฌานได้
เราต้องมาดูอะไรที่เราทำได้ 
อะไรที่เรามี แล้วกรรมฐานแบบไหนที่เราทำได้ 
ทุกวันนี้สิ่งที่พวกเรามี 
คือเราสามารถใช้เหตุผลได้เยอะ 
คนแต่ก่อนจะศรัทธาสูง 
พอมีศรัทธามากก็มีวิริยะมาก 
พอศรัทธามากขยันนั่งสมาธิ เดินจงกรม 
ยุคเราไม่ค่อยศรัทธาแล้ว 
ศรัทธาเราจำกัดแล้ว 
สิ่งที่พวกเรามีคือการคิด ใช้เหตุใช้ผลมาก 
ฉะนั้นธรรมะที่เราจะยอมรับได้ เราต้องรู้เหตุรู้ผล 

กรรมฐานที่เหมาะกับพวกฟุ้งซ่าน พวกคิดมาก 
คือสังเกตจิตใจของเราไป 
ต้องอดทนเอา ดูความเปลี่ยนแปลงของจิต 
ตามรู้ความเปลี่ยนแปลงของจิต ดูได้ทั้งวันยิ่งดี
ตั้งแต่ตื่นนอนแล้วดูไปเรื่อยๆ เลย
เฝ้ารู้เฝ้าดูจนเราเห็นความจริง 
ความจริงของร่างกาย ความจริงของจิตใจ


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
22 มกราคม 2565

กรรมฐานในยุควุ่นวาย :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 22 ม.ค. 2565

เวลาเราทำทานเรามีความสุข
จิตใจที่รู้จักให้มันจะพัฒนา 
อันแรกเลย มันลดความเห็นแก่ตัว
อันที่สอง ใจที่รู้จักเกื้อกูลมันจะอ่อนโยน
สิ่งที่พระพุทธเจ้าสอน 
สุดท้ายมันก็มาลงที่การพัฒนาใจทั้งนั้น 
เรานึกว่าทำทานไม่เกี่ยวกับการปฏิบัติ 
ที่แท้การทำทานเป็นการฝึกจิตขั้นพื้นฐาน 
ต่อมาเราก็ฝึกให้เข้มข้นขึ้น รักษาศีล 
การรักษาศีลจะต้องต่อสู้กับกิเลสตัวเอง 
กิเลสมันจะพาเราผิดศีลตลอดเวลา 
เราก็พยายามรักษาศีลไว้ ไม่ตามใจกิเลสที่จะทำผิดศีล
ศีลเป็นการฝึกลดละความโลภ ความโกรธ ความหลง
เห็นไหมว่าทานก็สำคัญ ศีลก็สำคัญ 
ถัดไปที่ฆราวาสต้องเรียนนั้นคือภาวนา
การภาวนามันมี 2 อันคือสมถภาวนากับวิปัสสนาภาวนา 
มันอยู่ที่ว่าฆราวาสจะเอาแค่ไหน 
ฆราวาสพอใจที่จะภาวนาให้สงบ 
ให้จิตมีกำลังเพื่อจะไปสู้กับโลกก็ฝึกไป เป็นสมถภาวนา
อีกอันหนึ่งคือวิปัสสนาภาวนา ก็มีหลัก 
มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริงด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง
เมื่อรู้หลักแล้วก็เดินเอา 
ช่วยตัวเองพยายามพัฒนาตัวเองไป
ฝึกตัวเองอย่างนี้ทุกวัน 
มันก็จะอยู่ในเรื่องทาน ศีล ภาวนา 
สุดท้ายมันก็ลดละอกุศลลงไป 
แล้วก็เจริญกุศลให้ถึงพร้อม

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
29 มกราคม 2565

ทาน ศีล ภาวนาเพื่อพัฒนาจิต :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 29 ม.ค. 2565

ถ้าเราตัดตรงเข้ามา 
เห็นความจริงของจิตได้ 
เวลาที่มันรู้แจ้งแทงตลอดในตัวจิตว่าจิตไม่ใช่ตัวเรา 
เจตสิกทั้งหลายก็พลอยไม่ใช่เราด้วย 
เป็นแค่ของถูกรู้ถูกดู 
รูปทั้งหลายมันก็ไม่ใช่ตัวเรา 
มันเป็นแค่ของถูกรู้ถูกดูเท่านั้น 
ตัวนี้มันก็ถูกรู้ 
รูปภายในหรือรูปภายนอก 
รูปคนอื่น รูปสัตว์อื่น มันก็อาการเดียวกัน 
มีลักษณะอันเดียวกัน 
คือมันเป็นวัตถุ เป็นก้อนธาตุ เหมือนๆ กัน 
สุดท้าย มันก็ตายก็เน่าไป 
กลับไปเป็นธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม เหมือนเดิม 
เพราะฉะนั้นเข้าใจที่จิตตัวเดียวจะเข้าใจธรรมทั้งหมด 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
30 มกราคม 2565

เข้าใจจิตแล้วเข้าใจธรรมทั้งหมด :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 30 ม.ค. 2565

สิ่งที่หลวงพ่อสอนเรื่องธรรมดาทั้งหมด 
เพียงแต่มนุษย์ทั้งหลายมันไม่ธรรมดา 
เพราะว่าจิตมันถูกโลภ โกรธ หลง ครอบงำเอาไว้ 
ก็เลยรู้สึกว่าธรรมะนี้ยาก 
จริงๆ ธรรมดาที่สุด

ธรรมดาคืออะไร 
ธรรมดาของสิ่งที่เกิดขึ้นก็คือต้องดับทั้งหมด 
เรียกว่าเรามีดวงตาเห็นธรรมแล้ว 
ธรรมะเป็นเรื่องธรรมดา คือเราเห็นว่า 
“สิ่งใดสิ่งหนึ่งเกิดขึ้นเป็นธรรมดา 
สิ่งนั้นทั้งหมดดับเป็นธรรมดา” เห็นธรรมดา 
ใจยอมรับธรรมดาอันนี้ 
ใจจะค่อยๆ คลายออกจากทุกข์ 
คลายออกจากโลก 
คลายออกจากวัฏสงสาร
ฉะนั้นเราฝึกตัวเองทุกวัน 
สิ่งที่สอนให้วันนี้ไปฟังซ้ำหลายๆ ที
เมื่อเรามีจิตที่เป็นคนดูแล้ว 
การเดินปัญญาจะไม่ใช่เรื่องยุ่งยากอีกต่อไปแล้ว 
ก็จะเห็นสิ่งใดเกิด สิ่งนั้นก็ดับ 
สิ่งทั้งหลายทั้งปวงบังคับไม่ได้ สั่งไม่ได้ บังคับไม่ได้ 
จะต้องไปเห็นด้วยตัวเอง 
ไม่ใช่คิดเอา ต้องเห็นเอา 
ฝึกไปเรื่อยเดี๋ยวก็เห็น 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
5 กุมภาพันธ์ 2565

ธรรมะเป็นเรื่องธรรมดา : หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 5 ก.พ. 2565

ถ้าเราภาวนาเป็นเราจะรู้
การเรียงลำดับของพระพุทธเจ้านี้มีขั้นมีตอน  
เรียงขันธ์ ของที่หยาบที่สุดคือรูป แล้วก็ถึงนามธรรม 
นามธรรมก็มีส่วนที่หยาบ ส่วนที่ละเอียด 
เวทนาหยาบที่สุดเลย ดูง่าย ในนามธรรมทั้งหลาย 
เราค่อยๆ เรียนจากของหยาบที่สุดคือรูป
มาเวทนา สัญญา สังขาร 
เราก็ค่อยแยกๆๆๆ ไปจนถึงตัวจิต
เห็นรูปเห็นนามเป็นไตรลักษณ์นั่นล่ะ 
แล้วก็วางเป็นลำดับๆ ไป 
มันวางรูปได้ก่อน 
ตรงที่เห็นรูปไม่ใช่เรายังเป็นปุถุชนอยู่ 
ตรงที่เห็นรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณไม่ใช่เรา 
นั่นล่ะเป็นพระโสดาบัน 
ตรงที่เห็นความจริงว่ารูปไม่ควรยึดถือ
เพราะมันไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
นั้นล่ะได้พระอนาคามี 
ตรงที่วางจิตได้ หมดความยึดถือจิต 
มันก็เห็นจิตเองก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
ตรงนั้นล่ะเป็นพระอรหันต์ 
วางขันธ์ได้สิ้นเชิง

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
6 กุมภาพันธ์ 2565

วางขันธ์ 5 เป็นลำดับไป :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 6 ก.พ. 2565

พวกเราต้องไม่ประมาท 
อย่านึกว่าศาสนาพุทธจะยั่งยืนนักหนา 
ถ้าเราไม่ลงมือศึกษา ไม่ลงมือปฏิบัติ 
ศาสนาพุทธจะหายเมื่อไรก็ได้ 
ฉะนั้นเราประมาทเกินไป 
อย่างวันนี้เราก็ชอบคิดว่าเรายังไม่ตาย ยังมีชีวิตอีกนาน 
เอาไว้เมื่อนั้นเมื่อนี้เราค่อยปฏิบัติ 
ก็มัวคิดอย่างนี้เลยไม่ได้ปฏิบัติเสียที 
บางคนกะว่าอายุ 50 ปีขึ้นไปแล้วถึงจะปฏิบัติ 
บังเอิญอยู่ไม่ถึง 50 ปีตายเสียก่อน นี้เรียกว่าคนประมาท 

อย่างพวกเรามีโอกาสเจอศาสนาพุทธแล้ว 
ถ้าไม่รู้จักตักตวงผลประโยชน์จากศาสนาพุทธ 
คือการเรียนรู้สัจธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าให้ถ่องแท้ 
เรียกว่าเราประมาท 
เพราะศาสนาพุทธจะสูญไปเมื่อไร ไม่รู้ 
ปกติไม่ยั่งยืนเท่าไรหรอก 
มันเป็นศาสนาที่เข้าใจยาก ศาสนาที่ต้องช่วยตัวเอง 
คนส่วนใหญ่อ่อนแอไม่ได้คิดจะช่วยตัวเอง 
คิดจะขอพรขออะไรไป 
ฉะนั้นอย่าประมาท มีโอกาสได้ยินได้ฟังธรรมะแล้ว ลงมือปฏิบัติ 
วิธีปฏิบัติธรรมไม่ใช่เรื่องนั่งสมาธิ เดินจงกรม แค่นั้นไม่พอ 
ถ้าเราไม่เคยมีศีล เราตั้งใจรักษาศีล
ก็เรียกว่าเราปฏิบัติธรรมแล้ว 
หรือเราทำตามที่พระพุทธเจ้าสอน 
ท่านสอนให้เราถือศีล เราไม่ผัด
ว่ารอเมื่อนั้นเมื่อนี้ก่อนค่อยถือ 
แล้วตั้งใจให้เด็ดเดี่ยวไป 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
16 เมษายน 2565

CD 93

มีชีวิตด้วยความไม่ประมาท :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 16 เม.ย. 2565

พวกเราไปดูเรื่องมงคล 38 ประการแล้วพยายามทำไป 
เลือกคบคนดี ไม่คบคนพาล คบคนดี 
ค่อยๆ สังเกตเอา 
ตัวไหนที่ยังบกพร่องอยู่ก็ค่อยๆ ปรับไป 
มีหน้าที่ในโลก ก็ทำหน้าที่ของเราให้ดี 
อย่างหน้าที่ต้องเลี้ยงพ่อเลี้ยงแม่ เลี้ยงครอบครัวอะไร 
ทำหน้าที่ให้ดี แล้วศึกษาปฏิบัติ
แล้วใจก็จะค่อยๆ พ้นกิเลส 
ใจพ้นกิเลสได้ ใจก็พ้นทุกข์ 
เพราะตัวที่ทำให้เราจิตใจมันมีความทุกข์ก็คือตัวกิเลส 
เป็นศัตรูของเราไม่ใช่คนอื่น 
ศัตรูของเราจริงๆ ก็คือกิเลสในใจเรานี่เอง 
ล้างผลาญเราตลอดเวลา 

วันนี้พูดเรื่องโลกๆ เพราะว่าอยากให้พวกเรารู้
ว่าธรรมะที่พระพุทธเจ้าสอนไม่ใช่มีแต่ธรรมะระดับพ้นโลก 
ธรรมะที่จะอยู่กับโลกอย่างมีความสุขท่านก็สอนเอาไว้ 
ฉะนั้นเราลองไปสังเกตในมงคลสูตรก็ได้ ดูสักสูตรหนึ่ง 
อะไรที่ท่านบอกให้ปฏิบัติ เราก็ปฏิบัติ 
อะไรที่ท่านห้าม เราก็อย่าไปทำ 
ชีวิตเราก็จะเจริญ มีความสุข มีความเจริญมากขึ้นๆ 
ยิ่งอย่างเราได้ฟังธรรมแล้วเราก็ต้องลงมือปฏิบัติธรรม 
ท่านบอกการเห็นสมณะ การฟังธรรมตามกาล 
การบำเพ็ญตบะคือการแผดเผากิเลส
ด้วยศีล สมาธิ ปัญญา เป็นมงคลอย่างยิ่ง 
ถัดจากนั้นก็เห็นอริยสัจ พ้นจากโลกธรรมทั้งหลาย 
จิตใจเข้าถึงความไม่เศร้าโศก 
การไม่มีกิเลส จิตใจเข้าถึงความปลอดภัย 
ไม่ถูกอะไรมาเสียดแทงจิตใจให้เศร้าหมองลงมาได้อีก 
ฉะนั้นธรรมะ ดีทั้งทางโลก ดีทั้งทางธรรม


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
3 กรกฎาคม 2565

CD 94

มงคลชีวิต :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 ก.ค. 2565

ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่งที่เราถนัด 
แล้วคอยรู้ทันจิตใจของตนเอง 
จับหลักตรงนี้ให้แม่นๆ แล้วเราจะก้าวหน้าได้ 
ถ้าเราเอาแต่ทำกรรมฐาน แล้วเราละทิ้งจิตของตนเอง 
มันจะก้าวมาไม่สู่จุดที่จิตมีสัมมาสติและสัมมาสมาธิเลย 
พยายามแทบตาย เหน็ดเหนื่อยแทบตาย 
แต่ก็ไม่ได้อะไรเท่าไรหรอก เพราะมันทำไม่ถูก 
ไม่ได้หัวใจของการปฏิบัติ สิ่งที่เป็นต่างหากล่ะ 
เพราะฉะนั้นทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง
แล้วคอยรู้ทันจิตตนเองไปเนืองๆ รู้ไปเรื่อยๆ รู้สบายๆ 
ถนัดอะไรก็ทำอันนั้นล่ะ 
แต่ให้ความสำคัญกับการรู้ทันจิตใจตนเอง 
ภาวนาอย่าทิ้งจิต จิตเป็นใหญ่ เป็นหัวหน้า 
เป็นประธานของธรรมะทั้งปวง 
ได้จิตก็ได้ธรรม ไม่ได้จิตก็ไม่ได้ธรรมะ 
หลวงปู่ดูลย์ก็สอน “จิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้งเป็นอรหัตมรรค” 
เห็นแจ่มแจ้งก็คือเห็นอะไร เห็นว่าจิตเองก็เป็นตัวทุกข์นั่นล่ะ 
ทันทีที่เห็นทุกข์ มันก็วาง 
เรียกเห็นทุกข์ก็ละสมุทัย 
แจ้งนิโรธ เกิดอริยมรรคขึ้นมา 
ก็อยู่ที่จิตทั้งหมด

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
20 พฤศจิกายน 2565

บ้านจิตสบาย

การปฏิบัติทิ้งจิตไม่ได้ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 20 พฤศจิกายน 2565

"จิตนี้ทุกข์โดยตัวของมันเอง" ซึ่งตรงนี้ประโยคนี้พวกเรายังไม่เข้าใจ
เรารู้แต่ว่า จิตมีอารมณ์ไม่ดีแล้วจิตเป็นทุกข์ จิตไม่สมอยากจิตเป็นทุกข์ 
เราภาวนา จุดที่จะแตกหักนั่นล่ะ จิตนั่นล่ะตัวทุกข์
ไม่ต้อง สมอยาก ไม่สมอยาก ทุกข์เลย โดยตัวของมันเอง

CD 68

600129  สวนสันติธรรม ๖๘ 29 ม.ค. 60

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

จิตเคลื่อนแล้วรู้ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 ธ.ค. 2564

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks