เราตั้งอกตั้งใจฝึกตัวเอง 
ถือศีล 5 ทุกวันทำในรูปแบบ 
ทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง แล้วก็คอยรู้ทันจิตตนเอง 
อย่าเพ่ง อย่าจ้อง แค่รู้ทันจิต 
จิตหนีไปคิด รู้ จิตถลำไปเพ่ง รู้ 
เวลาที่เหลือเจริญสติในชีวิตประจำวัน 
เจริญสติในชีวิตประจำวันก็คือ 
มีตาก็ดู มีหูก็ฟัง มีจมูกก็ดมกลิ่น มีลิ้นก็รู้รส 
มีกายก็รู้สัมผัส มีใจก็คิดนึกได้ ไม่ใช่ห้ามคิด 
แต่เมื่อกระทบอารมณ์ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ แล้ว 
จิตใจเรามีความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น 
เกิดสุขให้รู้ เกิดทุกข์ให้รู้ เกิดกุศลให้รู้ เกิดอกุศลให้รู้ 
หรือจิตไปทำงานทางตาให้รู้ ไปทำงานทางหู 
ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ให้รู้ 
รู้เท่าที่รู้ได้ ไม่ต้องรู้เยอะอย่างที่หลวงพ่อบอก เอาเท่าที่เรารู้ได้

นี่ล่ะงาน 3 ตัว ถือศีล 5 ทำในรูปแบบ แล้วคอยสังเกตจิตตนเอง 
งานที่ 3 คือเจริญสติในชีวิตประจำวัน 
ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ กระทบอารมณ์ 
แล้วมีความเปลี่ยนแปลงใดๆ เกิดขึ้นที่จิตให้รู้ทัน 
ถ้าทำ 3 ประการนี้ได้ มรรคผลนิพพานไม่อยู่ไกลเราหรอก 
ไม่ได้อยู่ไกลแล้ว ไม่เกินเอื้อม 
ขอให้ทำให้ต่อเนื่อง อดทน 
ฟังธรรมะพอเข้าใจ พอรู้หลักแล้ว 
สิ่งสำคัญมากคืออดทน

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 สิงหาคม 2566

วันแม่แห่งชาติ

ธรรมะภาคปฏิบัติ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 ส.ค. 2566

จิตใจเราไม่มีอิสระ จิตใจเราเป็นทาส 
ไม่มีความสุขที่แท้จริง 
เฝ้ารู้เฝ้าดู เวลาตัณหาเกิดทีไรความทุกข์เกิดทุกที 
ดูลงไปอย่างนี้เลย แล้ว
เราจะเห็นจิตใจนี้ไม่เคยมีความสุข 
เพราะจิตใจนี้ไม่ค่อยว่างจากตัณหาหรอก 
มีความทุกข์เกิดขึ้นตลอดเวลา เฝ้ารู้เฝ้าดู 

ตอนหลวงพ่อเป็นโยมภาวนา 
หลวงพ่อพบว่าจิตเหมือนคนติดคุก ถูกขังอยู่ในคุก 
แล้วมันก็เป็นคุกที่ป่าเถื่อน ตัณหาเป็นผู้คุมเราอีกที 
แล้วสั่งงานเราอยู่ในคุกตลอดเวลา 
คุกที่ขังจิตมันเคลือบครอบคลุมจิตอยู่ ตัวนี้คือตัวอาสวกิเลส 
มันครอบคลุมจิตใจเราไว้ ห่อหุ้มจิตใจเราไว้ 
แทรกซึมเข้าไปในจิตใจ 
แล้วก็ผลักดันให้เกิดตัณหาบงการบังคับจิตใจทั้งวันทั้งคืน 
พอภาวนามาเห็นตรงนี้ หลวงพ่อยอมไม่ได้แล้ว 
แต่เดิมคิดว่าเราอิสระ 
แต่ตอนนี้รู้ความจริงแล้วว่าจิตใจเราไม่ได้อิสระ 
จิตใจเราเกิดมาก็เป็นทาสแล้ว 
ยอมไม่ได้ ต้องแหกคุกนี้ให้ได้ 
ถ้ายังทำลายคุกอันนี้ไม่ได้ จะไม่เลิกปฏิบัติหรอก 
คล้ายๆ หน้าที่ของเราคือแหกคุก 
แหกคุกก็คืออาสวกิเลสมันห่อหุ้มจิตใจเราไว้ 
แล้วตัณหามันก็บงการจิตใจเรา 

เฝ้ารู้เฝ้าดูลงไป เรียนรู้ลงไป 
ในที่สุดก็ทำลายนายทาสตัวนี้ลงไป 
แต่มันทำลายเป็นระดับๆ ไป 
อยู่ๆ ไปทำลายตัณหา ทำไม่ได้ 
จะทำลายตัณหาได้ต้องทำลายอวิชชาได้ ความไม่รู้ 
ของเราตอนนี้ยังไม่ถึงจุดนั้น ของเราภาวนาไป 
เห็นไปร่างกายไม่ใช่ตัวเราที่แท้จริง จิตใจไม่ใช่ตัวเราที่แท้จริง 
เพราะจิตใจเป็นของที่เราสั่งอะไรก็ไม่ได้ ดูอย่างนี้ก่อน 
แล้วขั้นปลายค่อยไปดูว่าร่างกายคือตัวทุกข์ จิตใจคือตัวทุกข์ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
13 สิงหาคม 2566

CD 100

หน้าที่ของเราคือแหกคุกให้ได้ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 13 ส.ค. 2566

เราทำต้นทางนี้ให้ดี มีสติอ่านจิตอ่านใจตัวเองไปเรื่อยๆ 
กุศลเกิดก็รู้ อกุศลเกิดก็รู้ไป ไม่ต้องคาดหวังอะไร 
แล้วมันจะรู้ได้เร็วขึ้นๆ เพราะสติเข้มแข็งมากขึ้นเรื่อยๆ 
มีความเพียรชอบ ทำให้มากเจริญให้มาก
ก็จะทำให้สัมมาสติบริบูรณ์ 

ฉะนั้นคอยดูจิตดูใจตัวเองที่เป็นกุศลที่เป็นอกุศลไว้ให้มากๆ 
สติก็จะดี สมาธิก็จะสมบูรณ์ขึ้นมา 
แล้วต่อไปพอสมาธิเกิดแล้ว จะเห็นไตรลักษณ์ 
ลำพังสติ ไม่มีสัมมาสมาธิหนุนหลัง ยังไม่เห็นไตรลักษณ์ 
สติระลึกกาย เห็นอะไร เห็นกาย 
สติระลึกรู้เวทนา เห็นอะไร ก็เห็นเวทนา 
สติระลึกรู้กุศลอกุศล เห็นอะไร เห็นกุศล อกุศล 
แต่ถ้าจิตมีสัมมาสมาธิตั้งมั่น 
มันจะเห็นเลยว่ากายที่สติระลึกรู้ ไม่ใช่เรา 
ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่เรา 
เวทนาที่สติระลึกรู้ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่เรา 
กุศลอกุศลที่จิตระลึกรู้ คือสังขารทั้งหลายไม่ใช่เราๆ 
ค่อยดูไป พอปัญญามันแก่รอบแล้วต่อไปวิมุตติมันก็เกิดเอง 

พระพุทธเจ้าสอนบอกว่า
ไม่มีใครทำจิตให้บรรลุมรรค ผล นิพพานได้ 
จิตบรรลุมรรค ผล นิพพานได้
เมื่อศีล สมาธิ ปัญญาแก่รอบ 
ศีล สมาธิ ปัญญาแก่รอบ
ต้องอาศัยการเจริญมรรคมีองค์ 8 นั่นล่ะ
แต่พวกเราจะปฏิบัติทางดูจิต 
เราก็ตัดเข้ามาตรงสัมมาวายามะนี่เลย 
คอยรู้ทันกิเลสตัวเองไว้ เป็นการปฏิบัติที่ลัดสั้น 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
3 กันยายน  2566

สัมมาวายามะ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 ก.ย. 2566

การที่เราอ่านจิตตนเอง 
ไม่ใช่แค่จะได้สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา 
สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ 
ไม่ได้แค่สัมมาวายามะ 
แต่สติของเราจะเข้มแข็งมากขึ้นๆ 
ทีแรกต้องโกรธแรงๆ ถึงจะรู้ 
ต่อไปขัดใจเล็กๆ ก็เห็นแล้ว สติเราพัฒนาแล้ว 
ทีแรกต้องมีราคะรุนแรงถึงจะรู้ 
ต่อไปใจโลภนิดเดียว แค่อยากเห็นรูป ก็เห็นแล้ว 
อย่างเรานั่งอยู่ ได้ยินเสียงอะไรแว่วๆ 
เราอยากฟัง อยากหันหน้าไปดู เราก็รู้ทัน 
เรารู้ได้ละเอียดขึ้นๆ สติเราเร็วขึ้นๆ 
นั่นล่ะเป็นสัมมาสติ สามารถระลึกได้โดยที่ไม่ได้เจตนาระลึก
ถ้าจงใจระลึกมันเจือด้วยโลภเจตนา 
สติตัวจริงไม่เกิดหรอก เพราะสติไม่เกิดร่วมกับอกุศล 
เพราะฉะนั้นเราจงใจให้มีสติ ตั้งใจให้มีสติ สติจะไม่เกิด 
สติเกิดจากเราคอยดูสภาวะไปเรื่อยๆ 
จิตจำสภาวะได้แล้วสติเกิดเอง 
อย่างเราไปเห็นโกรธบ่อยๆ 
ต่อไปพอโกรธปุ๊บ สติเกิดเองเลย 
รู้ทันว่าตอนนี้โกรธแล้ว รู้ทันว่าโลภแล้ว 
รู้ทันว่าหลงแล้ว รู้ทันว่าอยากขยับตัวแล้ว 
รู้ทันว่าอยากโน้นอยากนี้แล้ว คอยรู้ทัน นี้สติ 
ทุกครั้งที่สติเกิด สัมมาสติเกิด สัมมาสมาธิจะเกิดร่วมด้วยเสมอ 

หลวงพ่อเริ่มที่เข้าใจสิ่งต่างๆ ขึ้นมานี้ 
เริ่มมาจากประโยคเดียว 
“อ่านหนังสือมามากแล้ว ต่อไปนี้อ่านจิตตนเอง” 
เห็นไหม การอ่านจิตตนเองครอบคลุมองค์มรรคทั้ง 8 ได้ 
การอ่านจิตตนเองนั้น คือการเรียนรู้ทุกข์นั่นเอง 
รู้ทุกข์แจ่มแจ้งเมื่อไรก็ละสมุทัย 
แจ้งนิโรธ เกิดอริยมรรคอัตโนมัติ 
ไปฝึกเอา ไปทำเอา ไม่มีใครช่วยใครได้หรอก 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
9 กันยายน 2566

อ่านจิตตนเอง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 9 ก.ย. 2566

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม 20 กันยายน 2566

เราค่อยๆ ภาวนาจนกระทั่ง 
จุดแรกก็คือละความเห็นผิดว่ามีตัวมีตนได้ 
ถัดจากนั้นก็ฝึกปฏิบัติของเราไปเรื่อยๆ 
จนกระทั่งหมดความยึดถือในตัวในตน 
ทีแรกละความเห็นผิด ต่อไปก็ละความยึดถือได้ คนละชั้นกัน 
ละความเห็นผิดได้ก็เป็นพระโสดาบัน 
ละความยึดถือในกายได้ก็เป็นพระอนาคามี 
ละความยึดถือในจิตได้ก็เป็นพระอรหันต์ 
ที่สุดแห่งทุกข์ก็อยู่ตรงนั้น 
หมดความยึดถือกาย หมดความยึดถือจิต 
เพราะเห็นแจ้งแล้ว กายคือตัวทุกข์ จิตคือตัวทุกข์ 

ก่อนจะถึงจุดนั้น 
มันจะเห็นว่ากายเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
จิตเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
อย่างพระโสดาบัน พระสกทาคามี 
จะเห็นกายเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
จิตเป็นที่ตั้งของความทุกข์ 
พระอนาคามีเห็นกายคือตัวทุกข์ 
แต่จิตยังเป็นที่ตั้งของความทุกข์อยู่ 
ภาวนาถึงสุดขีดถึงจะรู้ว่าจิตเองก็คือตัวทุกข์ 
ความรู้ของธรรมะมันก็ลึกล้ำไปเป็นลำดับๆ 
ไม่ต้องตกใจ ค่อยๆ เรียนไปตามลำดับนี้ล่ะ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
7 ตุลาคม 2566

ละความเห็นผิดแล้วจึงละความยึดถือ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 7 ต.ค. 2566

หัดดูในขันธ์ 5 ดูไปเรื่อย 
ล้วนแต่ของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา 
อย่างนี้ถึงจะเรียกว่าการปฏิบัติ ไม่ใช่นั่งคิดเอา 
นั่งคิดเอาว่าร่างกายไม่ใช่เรา 
คิดเอาแล้วก็อิ่มอกอิ่มใจว่ากูรู้ธรรมะ 
มันรู้ด้วยการคิด มันยังไม่ได้เห็นของจริง 
ต้องลงมือปฏิบัติไปจนเห็นของจริง 
ขันธ์ 5 ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา 
ถ้าเราเห็นด้วยจิตใจที่แท้จริง มันจะไม่กลับมาหลงผิดอีก 
อย่างคนไหนเป็นพระโสดาบันแล้ว รู้ความจริงแล้ว 
ขันธ์ 5 ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา ไม่มีตัวเรา 
ไม่มีของเราในขันธ์ 5 ไม่มีตัวเราของเราที่ไหนเลย ไม่มี 
พระโสดาบันภาวนาไปจนจิตเห็นความจริงอันนี้แล้ว 
ความรู้อันนี้ฝังลึกเข้าไปในจิตใจ 
ตายไปแล้วข้ามภพข้ามชาติไปแล้ว 
ความรู้อันนี้ก็ไม่หายไป มันฝังลงไปในจิตใจ 
แต่ถ้าเป็นความรู้จากการคิด การอ่าน การฟัง
ไม่ทันจะแก่ก็ลืมหมดแล้ว 


หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
22 ตุลาคม 2566

CD 101

ลงมือปฏิบัติจนเห็นของจริง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 22 ต.ค. 2566

ถ้าเรารู้ความจริงของกายของใจได้ 
ความทุกข์ในใจจะไม่เกิดขึ้น 
อย่างพวกเรามีความทุกข์ในใจเยอะแยะเลย 
อย่างในงานศพ เราพลัดพรากจากคนที่เรารัก 
การพลัดพรากจากคนที่รักเป็นทุกข์ 
แต่ถ้าเราภาวนาจนเราชำนาญ เราได้เห็นความจริง 
ว่าทุกสิ่งทุกอย่างที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเราเป็นของชั่วคราว 
เพราะฉะนั้นการที่จะแก่จะเจ็บจะตายอะไร 
เป็นเรื่องปกติเป็นเรื่องธรรมดา 
ธรรมะคือธรรมดา คือเรื่องธรรมดาเองไม่ใช่เรื่องพิสดารอะไร 
เรื่องเห็นผีเห็นนรกเห็นสวรรค์อะไรมันมีก่อนพระพุทธเจ้า
แต่มันไม่ใช่ทางแห่งความพ้นทุกข์ 
มันเป็นทางของคนดีเท่านั้นแหละ 
ใจมันอยากทำบุญทำกุศลกลัวบาปกลัวกรรมเป็นเรื่องดีไม่ใช่ไม่ดี 
แต่ถ้าเราอยากพ้นทุกข์จริงๆ เราต้องเรียนให้สูงกว่านั้น 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
24 ตุลาคม 2566

งานศพโยมพ่อ พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ

ทุกอย่างเป็นของชั่วคราว :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 24 ต.ค. 2566

ถ้าจิตมันพ้นจริงๆ จิตมันวางขันธ์ได้ 
มันเห็นความจริง 
ขันธ์ทั้งหลาย รูป เวทนา 
สัญญา สังขาร แล้วก็จิต ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ 
มันวาง จิตมันจะมีอาการชนิดหนึ่งขึ้นมา 
ถัดจากนั้นจิตมันจะพรากจากขันธ์ 
แยกออกจากขันธ์เลย ไม่เข้าไปคลุกในขันธ์อีกแล้ว 
ที่จิตมันไม่เข้าไปคลุกในขันธ์แล้ว เพราะว่ามันสิ้นอาสวะแล้ว 
ถ้ามันยังมีกามาสวะ อาสวะคือกาม 
มันจะมายั่วให้กิเลสไหลออกไป
ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย 
หรือหลงไปอยู่ในโลกความคิด 
เกี่ยวกับกามเรียกกามธรรม 
ความคุ้นเคยกับกาม มันดึงดูดจิตไป 
จิตที่มันพ้นแล้วมันก็ละทิฏฐาสวะ อาสวะคือทิฏฐิ 
จิตไม่เข้าไปยึดไปถือความคิดความเห็นต่างๆ 
ความคิดความเห็นต่างๆ 
ไม่สามารถยั่วให้จิตปรุงแต่งไปตามอำนาจของมันได้ 
อีกตัวหนึ่ง ตัวนี้ดูง่าย ภวาสวะ 
อาสวะคือภพ ภพก็คือความปรุงแต่งของจิต 
ถ้าหากเราภาวนา แล้วจิตยังมีตัณหาอยู่ 
มันจะไปสร้างภพขึ้นมา 
ตัวนี้ดูไม่ยาก ถ้าเราสังเกตให้ดี 
จิตเราจมลงไปในภพ ภพน้อยๆ เกิดทั้งวัน 
ภาวนาไปเรื่อย สังเกตเอา 
จิตเข้าไปติดไปข้อง อยู่ในความปรุงแต่งชนิดใด คอยรู้ไป 
จิตยังติดภพอยู่ ยังไม่จบหรอก 
หรือรู้แจ้งแทงตลอดอวิชชาไหม อวิชชาสวะ

อาสวะ 4 ตัวนี้พระอรหันต์ละได้เด็ดขาด 
กามาสวะ ภวาสวะ ทิฏฐาสวะ 
คือละในเรื่องความคิดความเห็นผิดๆ 
อย่าว่าแต่ความเห็นผิด กระทั่งความเห็นถูกยังไม่ยึดเลย 
แล้วก็อวิชชาสวะ อวิชชาสวะนี้เป็นตัวหัวโจกของอาสวะเลย 
ถ้าล้างตัวนี้ได้อวิชชาก็จะไม่เกิด 
อวิชชาคือความไม่รู้แจ้งแทงตลอดในอริยสัจ 4
 
หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
28 ตุลาคม 2566

อาสวะที่พระอรหันต์ละได้เด็ดขาด :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 28 ต.ค. 2566

เราภาวนา เรียนรู้ความจริงของจิตใจตัวเองไปเลย 
ใจเราสุขขึ้นมารู้ทัน ถ้ารู้ไม่ทันก็จะเกิดรักเกิดโลภ 
ใจเราทุกข์ขึ้นมารู้ทัน ถ้ารู้ไม่ทันจะเกิดโกรธ 
คอยรู้ทันไปเรื่อยๆ 
สุดท้ายเราจะเห็น ปัญญามันจะเกิด 
เราจะเห็นว่าทุกอย่างที่ผ่านเข้ามาในใจเรา 
เกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
ดูให้เห็นอย่างนี้ 
ใจจะหมดความยึดถือในความปรุงแต่งทั้งหลายทั้งปวง
ฉะนั้นคอยอ่านจิตอ่านใจตัวเอง 
ใจโลภขึ้นมาก็รู้ ใจไม่โลภแล้วก็รู้ 
ใจโกรธเราก็รู้ ใจไม่โกรธก็รู้ 
ใจหลงไปก็รู้ ฟุ้งซ่านใจหดหู่ รู้ทันไปเรื่อยๆ 
จนเห็นว่าทุกอย่างคือความปรุงแต่งทุกอย่าง เกิดแล้วดับหมด 
ปรุงดีเกิดแล้วก็ดับ ปรุงชั่วเกิดแล้วก็ดับ 
เพราะฉะนั้นเราจะไม่ต้องพยายามไม่ปรุง จิตมันไม่ปรุงเอง 
ถ้าพยายามไม่ปรุงก็คือความปรุงแต่ง ใช้ไม่ได้หรอก 
เพราะฉะนั้นเราไม่ต้องพยายามไม่ปรุงแต่ง 
ให้เห็นความปรุงแต่งทุกอย่างเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
ถึงจุดหนึ่งจิตมันวางความปรุงแต่ง 
ก็เข้าถึงสุญญตา เข้าถึงพระนิพพาน

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
20 พฤศจิกายน 2566

จิตวางความปรุงแต่งเพราะปัญญา :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 20 พ.ย. 2566

อันแรกเลยศีล 5 ต้องรักษา 
ทุกวันต้องทำในรูปแบบ 
เลือกอารมณ์กรรมฐานมาสักอย่างหนึ่ง
ที่เราถนัด ที่เราอยู่ด้วยแล้วเรามีความสุข 
เราก็อยู่กับอารมณ์อันนั้นไปด้วยความมีสติ 
ไม่เพลิดเพลินในอารมณ์อันนั้น 
ไม่ไปเพ่งจ้องในอารมณ์อันนั้น 
ไม่หลงลืมอารมณ์นั้น  
อยู่กับมันด้วยความเป็นกลางสบายๆ 
จิตก็จะสงบ จิตได้พักผ่อน จิตจะมีแรงขึ้นมา 
แล้วการที่เราทำกรรมฐานแล้วเราคอยรู้เท่าทันจิตตัวเองด้วย 
นอกจากจะสงบ เรายังจะได้สมาธิอีกชนิดหนึ่งแถมมาด้วย 
คือจิตจะตั้งมั่นอัตโนมัติ 
พอตั้งมั่นแล้วก็มีแรงแล้วก็ต้องเดินปัญญา 
พวกเราเดินปัญญาในฌานได้ไม่กี่คนหรอก 
เราก็เดินปัญญาอยู่ข้างนอกนี้ล่ะ 
ตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง 
จมูกได้กลิ่น ลิ้นกระทบรส 
กายกระทบสัมผัส ใจกระทบความคิดนึกปรุงแต่ง 
แล้วจิตเราเกิดปฏิกิริยาขึ้นมา 
เกิดสุขให้รู้ เกิดทุกข์ก็ให้รู้ เกิดกุศลก็ให้รู้ 
เกิดโลภก็ให้รู้ เกิดโกรธก็ให้รู้ 
เกิดหลงก็ให้รู้ ฟุ้งซ่านก็รู้ หดหู่ก็รู้ 
ตามรู้ตามเห็นไปเรื่อยๆ 
แล้วต่อไปปัญญามันก็พอกพูนขึ้น 
ถึงจุดหนึ่งก็จะเข้าสู่สังขารุเปกขาญาณ 
มันรู้จริงแล้วว่าทุกสิ่งทุกอย่างเกิดแล้วดับ มันก็เลยเป็นกลาง 
ไม่หลงยินดีกับสุข ไม่หลงยินร้ายกับทุกข์ 
ไม่หลงยินดีกับกุศล ไม่หลงยินร้ายกับอกุศล 
ถ้าเดินปัญญาถึงจุดนี้ 
เราเข้ามาสู่ประตูของอริยมรรคอริยผลแล้ว 
ถ้าบุญบารมีเราสะสมมาเพียงพอ อริยมรรคอริยผลจะเกิดขึ้น
ไม่มีใครสั่งจิตให้เกิดอริยมรรคอริยผลได้ 
จิตเกิดอริยมรรคอริยผลของจิตเอง 
เมื่อศีล สมาธิ ปัญญานั้นสมบูรณ์แก่รอบแล้ว 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
17 ธันวาคม 2566

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

การปฏิบัติสู่อริยมรรคอริยผล :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 ธ.ค. 2566

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

ลงมือปฏิบัติจนเห็นของจริง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 22 ต.ค. 2566

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks