งานพัฒนาจิตมี 3 งาน 
อันที่หนึ่งฝึกจิตใจให้อยู่กับเนื้อกับตัว 
อันที่สองแยกขันธ์ให้ได้ 
อันที่สามเห็นขันธ์แต่ละขันธ์ 
เห็นสภาวะแต่ละสภาวะตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ 
ดูซ้ำแล้วซ้ำอีก ดูสิมันจะโง่จนไม่ได้มรรคได้ผลเชียวหรือ 
ถ้าทำแบบนี้ไม่ได้ ชาตินี้ไม่ได้ชาติต่อไปก็ง่ายๆ แล้ว 
ไม่ใช่ทุกคนจะได้ 
หลวงพ่อไม่ได้ชี้ขาดว่าทุกคนจะต้องได้ในชาตินี้ 
แต่ถ้าเราทำไม่เลิก แล้วเราไม่ได้มีวิบากอะไรรุนแรง 
วันหนึ่งเราก็ต้องได้ 
เพราะฉะนั้นทำ 3 ข้อนี้ให้ได้ คืองานพัฒนาจิต
ถ้าพูดเทียบกับปริยัติ 
อันแรกก็คือ การพัฒนาสัมมาสมาธิขึ้นมา 
งานที่สองคือ การเจริญปัญญาเบื้องต้น 
อันที่สามคือ การเจริญให้เกิดวิปัสสนาปัญญา
โสดาบันไม่ใช่เรื่องยาก ไม่ใช่เรื่องยากเลย 
รักษาศีล 5 ให้ดี แล้วก็ทำอย่างที่หลวงพ่อบอก 
ฝึกจิตใจให้มันรู้เนื้อรู้ตัวไว้ แล้วก็แยกขันธ์ 
กายส่วนกาย จิตส่วนจิต เป็นคนละส่วน 
เห็นแค่ว่าเป็นคนละส่วน
กายก็อย่างหนึ่ง จิตก็อย่างหนึ่ง 
ไม่ได้ถอดจิตออกจากร่าง อยู่ด้วยกันแต่เป็นคนละอัน 
 
ค่อยๆ ฝึก โอกาสที่จะได้มรรคได้ผลในชีวิตนี้ 
โสดาบันไม่ใช่ยากอะไรนักหนาหรอก 
ทำให้ถูก ทำให้พอ อดทน 
ทำแล้วก็ขี้เกียจ ไม่ได้หรอก

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
8 ตุลาคม 2565

CD 96

หลักสูตรสู่มรรคผลนิพพาน :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 ตุลาคม 2565

หลวงพ่อจ้ำจี้จ้ำไชพวกเรา
ว่าต้องฝึกจนได้จิตรู้ขึ้นมาเพื่อสันตติจะได้ขาด 
สันตติขาดนั่นล่ะเราขึ้นวิปัสสนาได้ 
ถ้าสันตติไม่ขาดทำวิปัสสนาไม่ได้ 
ในอภิธรรมเขาก็สอนทำนองนี้เหมือนกัน 
ถ้าเราไม่มีจิตรู้ เราก็จะมีแต่จิตหลง 
เดี๋ยวนี้หลง ต่อไปก็หลง ในเมื่อก่อนนี้ก็หลง 
หลงๆ หลงๆ แล้วมันก็คิดว่าจิตมีดวงเดียว 
แต่ถ้าเรามีจิตรู้ มันก็จะเห็นจิตหลงเกิดขึ้น แล้วจิตรู้มาแทรก 
จิตหลงเกิดขึ้น จิตรู้มาแทรก 
จิตหลงเกิดอีก จิตรู้มาแทรก ก็ขาดเป็นช่วงๆ 

เราต้องฝึกให้ได้จิตรู้ขึ้นมา 
แล้วสันตติคือความสืบต่อของจิตจะขาด 
จิตจะไม่ได้มีดวงเดียวยาวๆ แล้ว แต่จะขาดเป็นช่วงๆ 
แล้วตรงนี้เราจะเห็นแต่ละช่วงไม่เที่ยง 
จิตรู้ไม่เที่ยง จิตหลงไม่เที่ยง 
ตรงที่จิตหลง จิตหลงไปดูก็ไม่เที่ยง 
จิตหลงไปฟังก็ไม่เที่ยง 
จิตหลงไปดมกลิ่น ไปลิ้มรส ไปรู้สัมผัสทางกายก็ไม่เที่ยง 
จิตหลงไปคิดก็ไม่เที่ยง จิตหลงไปเพ่งก็ไม่เที่ยง 
จิตมีความสุขก็ไม่เที่ยง จิตมีความทุกข์ก็ไม่เที่ยง 
จิตเฉยๆ ก็ไม่เที่ยง 
เราจะเห็นทุกดวงมันไม่เที่ยงๆ ไป 
ตรงนั้นล่ะที่เรียกว่าเราเห็นเกิดดับ 
ถ้าสันตติไม่ขาดไม่เห็นเกิดดับหรอก 
สันตติจะขาดได้ จิตต้องตั้งมั่น 
ต้องได้ผู้รู้ขึ้นมาก่อนสันตติถึงจะขาด 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
30 ตุลาคม 2565

สันตติขาด :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 30 ตุลาคม 2565

งานหลักของเราต้องสู้กับตัณหาให้ได้ 
มันเป็นเจ้านายบังคับบงการจิตใจ 
จิตใจก็ไปบังคับร่างกายให้พูดชั่ว 
ให้ทำชั่ว ให้เลี้ยงชีวิตชั่วต่อไปอีก 
มันมาจากความคิดชั่ว 
กิเลส ตัณหาทั้งหลาย มันซ่อนอยู่ข้างหลัง 
พอเรารู้ทัน มันจะทำงานไม่สำเร็จ 
กิเลส ตัณหาอะไรที่มีอยู่จะค่อยๆ อ่อนกำลังลง 
กุศลก็จะค่อยเจริญขึ้นๆ 
สติก็จะดีขึ้น ศีล สมาธิ ปัญญา ก็จะดีขึ้น 
พอจิตเราตั้งมั่น มีสติรู้กายรู้ใจตามความเป็นจริง 
ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
ทำให้มากเลย ต่อไปสัมมาวิมุตติมันก็จะเกิด 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
26 พฤศจิกายน 2565

เราต้องสู้กับตัณหาให้ได้ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 26 พฤศจิกายน 2565

ไปฝึกเอาเพื่อชีวิตที่มีคุณค่า 
ชีวิตที่มีความสุข ชีวิตที่มีอนาคตที่แจ่มใส 
ถ้าเราไม่ได้ฝึกกรรมฐาน เราไม่มีชีวิตที่มีอนาคตที่แจ่มใส 
พวกเรามีความแก่รออยู่ข้างหน้า มีความเจ็บรออยู่ข้างหน้า 
มีความพลัดพรากรออยู่ข้างหน้า มีความตายรออยู่ข้างหน้า 
ฉะนั้นในโลกไม่มีชีวิตที่สดใสรออยู่ข้างหน้าหรอก แต่ในทางธรรมมี 
ฝึกจิตของตัวเองไปเรื่อยๆ ด้วยสมถะด้วยวิปัสสนานี่ล่ะ 
เรามีความสุขมีความสงบตั้งแต่ปัจจุบัน 
อนาคตก็มีความสุขความสงบสูงขึ้นๆ ไปเรื่อยๆ 
จนถึงวันหนึ่งเรามีความสุขความสงบของพระนิพพาน 

นิพพานเป็นความสงบอย่างยิ่ง 
นิพพานมีสันติลักษณะ มันสงบ 
นิพพานมีความสุขอย่างยิ่ง นิพพานัง ปรมัง สุขัง นั่นล่ะ
เรามีรางวัลใหญ่รอเราอยู่ข้างหน้าสำหรับชาวพุทธทั้งหลาย 
ฉะนั้นเราทำ ฝึกของเราทุกวันๆ 
อย่าทิ้งเวลาให้เปล่าประโยชน์ไป

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
27 พฤศจิกายน 2565

ฝึกจิตเพื่ออนาคตที่สดใส :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 27 พฤศจิกายน 2565

พยายามรู้สึกตัวไว้ 
ความรู้สึกตัวเป็นจุดตั้งต้นของการปฏิบัติ 
พระพุทธเจ้าท่านก็บอก 
ท่านไม่เห็นธรรมะอย่างอื่นสำคัญเหมือนความรู้สึกตัว 
ถ้ารู้สึกตัวได้ก็จะละกิเลสที่มีอยู่ได้ 
แล้วก็กิเลสใหม่ก็ถูกปิดกั้น เกิดไม่ได้ เวลาที่เรารู้สึกตัวอยู่ 
กิเลสมันเกิดตอนเผลอเท่านั้นล่ะ 
แล้วเวลาที่เรารู้สึกตัวอยู่ก็มีสติอยู่ 
จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว ตัวนั้นคือกุศล 
ถ้าเรารู้สึกตัวบ่อยๆ กุศลมันก็เจริญขึ้นมา 
พัฒนาออกมา งอกงามออกมา 
เป็นศีล เป็นสมาธิ เป็นปัญญา เป็นวิมุตติ 
พัฒนาเป็นลำดับไป 

ความรู้สึกตัวเป็นของมีค่ามาก 
แต่คนส่วนใหญ่ก็ละเลย ไม่ใส่ใจ ไม่สนใจ 
ไปให้ความสำคัญกับคนอื่น กับสิ่งอื่น 
ละเลยความสำคัญของความรู้สึกตัว 
ฉะนั้นเราพยายามรู้สึกตัวไว้ 
ไม่ว่าเราจะทำอะไรก็รู้สึกตัวไว้ 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
4 ธันวาคม 2565

ความรู้สึกตัวสำคัญที่สุด :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 4 ธันวาคม 2565

การที่เราตามรู้ตามเห็น ความเกิดดับของกายของใจ 
เรียกว่าวิปัสสนากรรมฐาน 
เราเห็นความเป็นไตรลักษณ์ของมัน 
เกิดๆ ดับๆ ไปเรื่อย บังคับไม่ได้ 
พอเราเข้าใจความจริง 
จิตจะเบื่อหน่ายคลายความยึดถือ แล้วก็หลุดพ้น 
ทำไมจิตไม่รู้จักหลุดพ้นเสียที 
เพราะจิตไม่ยอมวาง จิตยึดอยู่นั่นล่ะ 
ก็ต้องอบรมฝึกฝนตัวเองไปเรื่อยๆ 
ด้วยศีล ด้วยสมาธิ ด้วยปัญญา 
ถึงจุดที่จิตมันมีปัญญา มันฉลาด 
รู้ความจริงของรูปนามกายใจ มันก็วาง 
ไม่ใช่ของวิเศษ มีแต่ของเกิดแล้วดับ 
มีแต่ทุกข์เกิดขึ้น ทุกข์ตั้งอยู่ ทุกข์ดับไป 
มันเห็นแล้วมันก็วาง

เบื้องต้นตรงที่เราเห็นว่าสิ่งใดเกิด สิ่งนั้นก็ดับ 
เราวางความเห็นผิด 
ไม่มีอะไรที่เป็นอมตะ ไม่มีตัวตนถาวร 
อย่างปุถุชนจะรู้สึกว่า ตัวเรามีอยู่อย่างถาวร 
ตัวเราตอนนี้ กับตัวเราตอนเด็กๆ มันก็คนเดิม 
ตัวเราตอนนี้กับตอนแก่ มันก็คนเดิม 
ตัวเราเดี๋ยวนี้กับตัวเราชาติก่อน มันก็คนเดิม 
ตัวเราเดี๋ยวนี้กับตัวเราชาติหน้า มันก็คนเดิม 
ปุถุชนมันจะเห็นอย่างนี้ มันเห็นว่าตัวเรามีจริงๆ 
เราพาจิตใจให้มาเรียนรู้ความจริง ซ้ำแล้วซ้ำอีกลงไป 
มันมีแต่ของที่เกิดแล้วก็ดับ เกิดแล้วก็ดับ 
ไม่มีหรอกอะไรที่เป็นอมตะถาวร 
ในขันธ์ 5 นี้ จะเป็นกายหรือจิตใจ เกิดแล้วก็ดับเหมือนๆ กัน 
เพราะฉะนั้นการที่เราล้างความเห็นผิด ว่ามีตัวมีตนได้ 
เกิดจากเราเห็นความจริง ว่าสิ่งทั้งหลายเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
ในขันธ์ 5 นี้ไม่มีอะไรอมตะเลย


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
17 ธันวาคม 2565

ล้างความเห็นผิด :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 ธันวาคม 2565

พยายามฝึกตัวเองในทุกที่ทุกสถานการณ์ 
จะต้องฝึกตัวเองให้จิตใจมันตั้งมั่น อยู่กับเนื้อกับตัวให้ได้ 
ศัตรูสำคัญที่ทำให้เราภาวนาไม่สำเร็จ ก็คือความฟุ้งซ่าน 
ในนิวรณ์ 5 ตัว ตัวฟุ้งซ่านมันเกิดบ่อยที่สุด 
กามฉันทะ นิวรณ์ ความผูกพัน พออกพอใจ 
ในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในสัมผัส ก็มีเป็นคราวๆ 
ความฟุ้งซ่านมีตลอด นิวรณ์ มันเป็นเครื่องกั้นความเจริญ 
จะทำสมาธิ มีนิวรณ์ มันก็ไม่เจริญ 
จะเจริญปัญญา เกิดนิวรณ์ก็ทำไม่ได้ 

ฉะนั้นพวกเราต้องระมัดระวัง 
เรื่องเล็กๆ น้อยๆ บางอย่างดูไม่น่าจะมีพิษมีภัย 
อย่างเรื่องฟุ้งซ่าน คุยไม่เป็นเรื่องเป็นราว 
ดูแล้วไม่ได้เป็นพิษเป็นภัย ไม่ได้ทำชั่วร้ายอะไร 
คุยทักทาย ปฏิสันถารไม่รู้จักจบจักสิ้น 
สิ่งที่เสียไปก็คือความเป็นปกติของจิต 
จิตที่จะเจริญสมาธิได้ก็ต้องเป็นปกติ 
ถูกกิเลสย้อมอยู่ ก็ไม่ปกติ 
จิตจะเจริญปัญญา ก็ต้องปกติ 

ฉะนั้นเราทำกรรมฐานสักอย่างหนึ่ง 
แล้วคอยรู้เท่าทันจิตใจของตนเองเรื่อยๆ ไป 
จากคนที่เคยทำผิดศีลง่ายๆ จะไม่อยากทำแล้ว 
จากคนที่ฟุ้งซ่าน จิตใจก็เริ่มสงบ 
แล้วก็จิตใจที่มีความเป็นปกติธรรมดา 
ไม่ถูกกิเลสเร้าให้กระโดดไปกระโดดมา มันมีศีลภายในอยู่ 
แล้วก็จิตใจที่มันไม่หลงตามความฟุ้งซ่านไป 
มันก็จะสงบ มีสมาธิขึ้นมา 
อาศัยกำลังของศีล กำลังของสมาธิเกื้อกูลให้เกิดการเจริญปัญญาได้ 
ถ้าจิตเราไม่ปกติ หรือจิตเราถูกกิเลสเหวี่ยงไปเหวี่ยงมา 
เราไม่สามารถเจริญปัญญาได้ 
หรือจิตเราไม่สงบ เราก็เจริญปัญญาไม่ได้


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
บ้านจิตสบาย
18 ธันวาคม 2565

บ้านจิตสบาย

ความเป็นปกติของจิต :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 18 ธันวาคม 2565

คนซึ่งภาวนากับคนที่ไม่ได้ภาวนามันจะต่างกัน 
มีส่วนที่เหมือนกันแล้วก็มีส่วนที่ต่างกัน 
ระหว่างผู้ปฏิบัติกับผู้ไม่ปฏิบัติ 
ร่างกายนี้เกิดมาแล้วต้องแก่ ต้องเจ็บ ต้องตาย เหมือนกัน 
ทางจิตใจ บางทีก็สมหวัง บางทีก็ผิดหวัง 
บางทีก็พลัดพรากจากคนที่เรารักอะไรอย่างนี้ 
บางทีก็เจอกับสิ่งที่ไม่ชอบใจ 
หมุนเวียนตลอดเวลา เปลี่ยนแปลง เหมือนๆ กัน 

อย่างพระอรหันต์ๆ บางทีท่านไม่ได้มีกิเลสแล้ว 
มีวิบากเก่าๆ บางทีถูกทำร้ายก็มี 
แต่ว่าคนทั่วไปจะต่างกับผู้ปฏิบัติแล้ว 
คนทั่วไปพอแก่ก็ทุกข์ใจ พอเจ็บก็ทุกข์ใจ พอตายก็ทุกข์ใจ 
พอพลัดพรากจากสิ่งที่รักก็ทุกข์ใจ พอเจอสิ่งที่ไม่รักก็ทุกข์ใจอีก 
แต่ผู้ภาวนาเข้าใจความจริงของชีวิตแล้ว 
แก่ก็เรื่องของกาย เจ็บมันก็เรื่องของกาย 
ตายมันก็เรื่องของร่างกาย 
คุณงามความดีไม่ได้ตายไปด้วย 
เวลาประสบกับสิ่งที่ไม่รักก็เรื่องธรรมดา มีตา 
มันจะเห็นแต่รูปที่สวยที่พอใจได้อย่างไร 
มีหูมันก็ได้ยินทั้งสิ่งที่พอใจสิ่งที่ไม่พอใจ ใจมันเป็นกลาง 
กระทบอารมณ์แล้วจิตใจมันเป็นกลาง 
กระทบอารมณ์ที่ไม่ดี ใจก็ไม่ห่อเหี่ยว 
กระทบอารมณ์ที่ดี ใจก็ไม่ฟูหลงระเริงไป 
คนภาวนามันจะเป็นอย่างนี้ ฉะนั้นชีวิตมันจะเสถียร มั่นคง 

ฉะนั้นที่เราพยายามมาฝึกตัวเอง 
มาภาวนาเพื่อวันหนึ่งจิตใจเราจะเกิดความมั่นคงขึ้นมา 
ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นในร่างกาย จิตใจเราจะไม่ทุกข์ 
ไม่ว่าเราจะต้องประสบกับอารมณ์ที่ดีหรืออารมณ์ที่เลว 
จิตใจของเราก็ไม่กระเพื่อมหวั่นไหว ไม่ทุกข์ 
นี่คือรางวัลอันยิ่งใหญ่ที่เราจะได้ 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
25 ธันวาคม 2565

CD 97

ความไม่ทุกข์คือรางวัลอันยิ่งใหญ่ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 25 ธันวาคม 2565

อะไรๆ ก็ต้องเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ 
ไม่มีอะไรหยุดนิ่ง ไม่มีอะไรคงที่ 
สิ่งที่เรารู้จัก สิ่งที่เราเคยรู้ เคยเห็น เคยคุ้นเคย 
ก็กำลังเลื่อนเคลื่อนผ่านเราไปตลอดเวลา 
วันหนึ่งมันก็ผ่านไป ปรากฏการณ์ใหม่ๆ ก็เข้ามาแทนที่ 
คนรุ่นใหม่มันก็มาแทนที่คนรุ่นเก่า 
โลกมันหมุนเวียนไปเรื่อยๆ เราก็ทำความเข้าใจกับมัน 
อย่าไปคร่ำครวญถึงอดีตซึ่งมันเลยไปแล้ว มันผ่านไปแล้ว 
ไม่ต้องไปห่วงอนาคตมากเกินไป 
ทุกสิ่งทุกอย่างมันก็เปลี่ยนไปเรื่อยๆ คอยรู้ คอยดู

ถ้าใจเราเข้าใจความจริงตรงนี้ 
ใจจะค่อยๆ คลายออกจากโลก 
อย่างร่างกายเรามันก็เปลี่ยนแปลงทุกวัน 
จิตใจเราเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เฝ้ารู้เฝ้าดู 
โลกข้างนอกก็เหมือนกัน ก็เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เดี๋ยวก็ปีหนึ่งๆ 
หนึ่งปีผ่านไป โลกข้างนอกก็เปลี่ยนไป ร่างกายเราก็เปลี่ยนไป 
จิตใจเราก็เดี๋ยวสุข เดี๋ยวทุกข์ วุ่นวายไปเรื่อยๆ 
ถ้าคนไหนทำกรรมฐาน 1 ปีผ่านไป 
จิตใจเราก็สงบ ตั้งมั่น แข็งแรงมากขึ้น 
ถ้าตามใจกิเลส 1 ปีผ่านไป จิตใจก็ยิ่งลำบากมากขึ้น 
ไม่มีอะไรคงที่ ชั่วหรือดีก็ไม่คงที่เหมือนกัน 

เรียนรู้ให้เห็นความจริง 
เราไม่ได้มุ่งไปที่ความดี ความสุข ความสงบอะไรหรอก 
เพราะความดีไม่เที่ยง ความสุขไม่เที่ยง ความสงบไม่เที่ยง 
เราทำกรรมฐานเพื่อให้จิตมันเห็นความจริง 
ป้อนความจริงไว้ให้จิตดู 
ความจริงของร่างกายไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
ความจริงของจิตใจก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
แม้แต่โลกภายนอกก็ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
ป้อนข้อมูลที่ดีๆ อย่างนี้ ข้อมูลที่ประกอบด้วยไตรลักษณ์ 
ป้อนเข้าไปให้จิตมันเรียนรู้ไป 
พอมันรู้ความจริง เดี๋ยวมันก็วางโลกเอง 
โลกไม่มีอะไรนอกจากทุกข์ 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
7 มกราคม 2566

ทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 7 มกราคม 2566

ค่อยๆ ภาวนา ทำไปตามลำดับ 
เราต้องทำมาตามขั้นตอนแล้วมันไม่ยาก 
ถ้าทำข้ามขั้นตอนมันยาก
เรายังไม่ถึงขั้นจะข้ามภพข้ามชาติ 
ภาวนาค่อยๆ ดูเท่าที่เราดูได้ ดูสิ่งที่เราดูเห็น 
อะไรที่ยังไม่เห็นไม่ต้องคิดมาก 
เจริญสติ เจริญสมาธิ เจริญปัญญาไป 
เดี๋ยววันหนึ่งก็เห็นเอง วันนี้ไม่เห็นไม่เป็นไร 

ตอนนี้สิ่งที่เราหัดเห็น หัดเห็นสภาวธรรม 
สภาวะของรูปธรรม สภาวะของนามธรรม หัดรู้หัดเห็นตัวนี้ 
สภาวธรรมมีอีกอย่างหนึ่งคือพระนิพพาน 
พวกเรายังไม่สามารถรู้เห็นได้ 
คนที่เห็นพระนิพพานได้ ต้องพระโสดาบันขึ้นไป 
อย่างได้โสดาบัน บางทีจะให้จิตไปอยู่กับพระนิพพาน 
ก็พิจารณาขันธ์ 5 ลงเป็นไตรลักษณ์ 
แล้วพอมันวางขันธ์ 5 มันจะทวนกระแสเข้ามาที่จิต 
จะสัมผัสพระนิพพาน เพราะมันวางกระแสของโลกไป 
แต่อย่างเราเป็นปุถุชน ยังไม่เห็นนิพพาน 
เราก็แขวนเอาไว้ก่อน ไม่ต้องไปหา 
หาเท่าไรก็ไม่เจอ มันไม่มีร่องรอยให้เห็นหรอก เราดูสิ่งที่เราดูได้ 

ฉะนั้นที่เราฝึกวิปัสสนากรรมฐาน
เรามารู้สึกกาย รู้สึกจิตของเรา 
เพื่อวันหนึ่งเราจะได้เห็น กายนี้คือทุกข์ จิตนี้คือทุกข์ 
ตอนนี้ยังไม่เห็น ตอนนี้เห็นว่ากายนี้คือทุกข์บ้างสุขบ้าง 
จิตนี้ทุกข์บ้างสุขบ้าง ยังเห็นอย่างนี้อยู่ 
ไม่เป็นไร ไม่ต้องตกใจ เห็นอย่างที่มันเป็นเท่าที่รู้สึกได้นั่นล่ะ 
แล้วมันจะค่อยๆ แก่กล้าขึ้น 
ถึงวันหนึ่งเราจะเห็นเลย มันทุกข์อยู่เพราะเราไปหยิบฉวยจิตขึ้นมา 
ถึงจุดที่แตกหักข้ามวัฏฏะ จะเหวี่ยงจิตทิ้งไป 
กายเป็นธาตุรู้ขึ้นมา ไม่ใช่จิตที่เป็นตัวกูของกูอีกต่อไปแล้ว 
จะเป็นธาตุรู้ เป็นธรรมธาตุ 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
8 มกราคม 2566

ภาวนาไปตามลำดับ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 มกราคม 2566

คอร์สปฏิบัติธรรมชาวจีน

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 30 กันยายน 2565

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

ความไม่ทุกข์คือรางวัลอันยิ่งใหญ่ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 25 ธันวาคม 2565

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Recent comments

Jompol2002@hotmail.com

Related tracks