การปฏิบัติธรรมมันมีเหตุมีผล มีขั้นตอนเป็นลำดับ 
อยู่ๆ ก็จะปล่อยวางจิตอะไรอย่างนี้มันทำไม่ได้หรอก 
มีโยมมาถามหลวงพ่อว่า ภาวนาต้องปล่อยวางจิตใช่ไหม
ใช่ แต่ไม่ใช่ตอนนี้ เบื้องต้นเรายังไม่ต้องพูดเรื่องปล่อยวางจิตหรอก 
ล้างความเห็นผิดก่อน ว่าตัวเรามีอยู่หรือไม่มีอยู่ 
เราเห็นผิดว่าตัวเรามีอยู่ ร่างกายนี้เป็นตัวเรา 
เวลาสุขทุกข์ ก็เราสุข เราทุกข์ 
เราจำได้ เราดี เราชั่ว 
เราโลภ เราโกรธ เราหลง 
เราดู เราฟัง เราได้กลิ่น เราได้รส เราสัมผัสทางกาย เราคิด 
มันมีเราอยู่ทุกหนทุกแห่ง 

ฉะนั้นเบื้องต้นยังไม่ต้องไปทำลายจิต 
ต้องมีจิตก่อน มีจิตที่เป็นผู้รู้ผู้ดูก่อน 
การทำลายผู้รู้ ทำลายจิต มันขั้นสุดท้ายของการปฏิบัติ 
ขั้นต้นๆ ถือศีล 5 ไว้ ต้องถือศีล 5 ให้ได้ก่อน 
แล้วก็ฝึกพัฒนาเครื่องมือที่จะใช้ในการปฏิบัติ 
พัฒนาสติ พัฒนาสมาธิขึ้นมา แต่ละอย่างๆ ไม่ใช่พัฒนาง่ายๆ 
อย่างสตินี่ พวกเราเคยชินกับการขาดสติ 
จะพัฒนาจนสติอัตโนมัติเกิด ไม่ใช่เรื่องง่าย 
ต้องฝึกกันหนักหนาสาหัส 
ต้องฝึกเจริญสติปัฏฐาน 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
27 กุมภาพันธ์ 2564 ไฟล์ 640227 ซีดีแผ่นที่ 89

CD 89

เห็นจิตเป็นทุกข์จึงปล่อยวางจิต :: หลวงพ่อปราโมทย์ 27 ก.พ. 2564 (640227)

อุปาทาน 4 ตัว 
ยึดถือในตัวร่างกายในวัตถุสิ่งของ 
ยึดถือในความคิดความเห็น 
ยึดถือในแบบแผนของการทำงาน 
ยึดถือในความเป็นตัวเป็นตน 
การยึดถือทั้งหมดนั้น มันพุ่งมาที่การยึดถือในความเป็นตัวเป็นตน 
ท่านเลยจัดเอาไว้ตัวสุดท้าย 
ร่างกายก็ตัวเรา ความคิดเห็นนี้ก็ความคิดเห็นของเรา 
แบบแผนการดำเนินชีวิต การทำงานของเรา 
สุดท้ายมันมาเซิร์ฟที่ตัวกูของกูนี่ล่ะ 
ท่านพุทธทาสท่านเก่ง ท่านเจาะมาที่ตัวกูของกู

พอเรามีอุปาทาน 4 ตัวนี้แล้ว สิ่งที่ตามมาก็คือ 
อุปาทานนี้นำไปสู่ภพ ภพมี 2 อัน 
มีอุปัตติภพ ภพโดยการเกิด 
อย่างพวกเรามีอุปัตติภพเป็นมนุษย์ 
แล้วก็กรรมภพ ก็คือการทำงานของจิต
ตัวกรรมภพเป็นความดิ้นรนของจิตใจ 
สังเกตให้ดีเวลาเราเกิดความยึดถือขึ้นมาแล้ว 
มันจะเกิดการดิ้นรนของใจ 
อย่างเรายึดถือว่านี่คือตัวเรา ร่างกายเรา 
พอมันจะแปรปรวนไม่เป็นของเราขึ้นมาแล้ว 
ใจมันจะดิ้นใหญ่เลย กังวล กลุ้มใจ ทุรนทุราย 
หรือแฟนเรานอกใจเรา ใจมันก็ดิ้นรน 
ทุรนทุราย เพราะเรายึดถือ 
ถ้าเราไม่ได้ยึดถือว่าคนๆ นี้เป็นของเรา 
เขาจะไปไหนเราก็ไม่เดือดร้อน 
แต่พอเรายึดถือปุ๊บ ใจเราจะดิ้นทันทีเลย

(2)
ธรรมะของพระพุทธเจ้ามีคุณมหาศาล 
อยู่กับโลกก็จะเข้าใจโลก 
เข้าใจว่าเราจะปรับตัวอย่างไรได้ 
ที่เราจะอยู่รอด แล้วเราจะไม่ทุกข์ 
ในทางธรรมช่วยเราได้มหาศาล 
เราสามารถมีความสุขในปัจจุบัน มีความสุขในอนาคต 
มีความสุขอย่างยิ่ง คือถึงพระนิพพาน 
ตอนที่ใจมันถึงพระนิพพานแล้วลองทวนลงมาดู 
เราจะเห็นว่าเราไม่มีอุปาทาน ใน 4 ตัวนั้นไม่มี 
แล้วก็จะเห็นว่าไม่มีที่ไปเกิดอีกแล้ว จะเห็นด้วยตัวเอง 
อันนี้ครูบาอาจารย์ท่านสอนมา 
ค่อยๆ ดูเอา ค่อยๆ ศึกษาไป


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
6 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640306 ซีดีแผ่นที่ 89

ใจดิ้นรนเพราะยึดถือ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 6 มี.ค. 2564 (640306)

วันๆ หนึ่งเรามองคนอื่นมากกว่ามองตัวเอง 
ฉะนั้นก็เห็นแต่คนอื่น มันไม่เห็นตัวเอง 
เห็นคนอื่นแล้วใจของเรามันมีกิเลส 
มันก็เห็นคนอื่นในมุมที่ตัวเองอยากเห็น 
ชอบขึ้นมาก็มองว่าเขาดี ไม่ชอบขึ้นมาก็เขาเลว 
มองอย่างที่ตัวเองอยากมอง 

ส่วนของจริงคือรูปธรรมนามธรรมนี้ มันอยู่กับเรามาแต่ไหนแต่ไร 
ทำไมต้องอาศัยพระพุทธเจ้ามาชี้ให้เราย้อนกลับมาดู 
“โอปนยิโก” ย้อนกลับเข้ามาดูตัวเอง 
เพราะว่าโดยธรรมชาติแล้ว หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนบอก 
“โดยธรรมชาติ จิตย่อมส่งออกนอก” 
จิตส่งออกนอก คือสนใจในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในสัมผัส 
หรือในเรื่องราวที่คิดนึกต่างๆ สนใจแต่สิ่งพวกนี้ 
ไม่สนใจในตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ 
ไม่สนใจรูปธรรม นามธรรมที่ประกอบกันเป็นตัวเอง 
ฉะนั้นเราก็ควรจะสนใจเสียบ้าง 
หัดมาสนใจตัวเอง ไม่ต้องสนใจคนอื่นมากนัก 
ไม่ต้องไปจับผิดคนอื่น มาจับผิดตัวเอง 
จับผิดคนอื่นง่าย ไอ้โน้นไม่ดี ไอ้นี้ไม่ดี กูดีอยู่คนเดียว 
ไม่เห็นมีใครมันวิจารณ์ตัวเองสักกี่คนเลย 
มีแต่มองออกนอก สนใจแต่ของนอก 
ลองย้อนกลับมาทำตัวเองให้มันดีเสียก่อน 
ย้อนกลับมาฝึกตัวเองให้มันดีเสียก่อน 
ค่อยวิจารณ์คนอื่นก็ได้ ไม่สายไปหรอก ย้อนมาดูตัวเอง 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
27 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640327 ซีดีแผ่นที่ 89

ดูตัวเองดีกว่าคอยจับผิดคนอื่น :: หลวงพ่อปราโมทย์ 27 มี.ค. 2564

สนามรบของนักปฏิบัติมีอยู่ 4 แห่ง คือกาย เวทนา จิต ธรรม 
วิหารธรรม 4 อย่างนี้มีความหยาบ ความละเอียดที่แตกต่างกัน 
เวลาเราจะทำสงครามเราต้องรู้จักเลือกชัยภูมิ 
ว่าชัยภูมิอันไหนที่เราได้เปรียบ 
ไม่ใช่นึกจะรบตรงไหนก็ไปรบ อันนั้นโง่
ชัยภูมิในการรบของเราก็คือกาย เวทนา จิต ธรรมนี้ 
แล้วเราจะเลือกอย่างไร 
ถ้าสติ สมาธิเดิมของเราหยาบ 
ไม่ค่อยมีสติ ไม่ค่อยมีสมาธิ 
เราก็ต้องใช้อารมณ์กรรมฐานที่หยาบ เลือกสมรภูมิที่หยาบๆ 
ถ้าสติ สมาธิของเรามันสะสมมาดีแล้ว 
เราก็เลือกสมรภูมิ เลือกชัยภูมิที่ละเอียด 
คือทำกรรมฐานอย่างละเอียดได้ 
กาย เวทนา จิต ธรรม 
เป็นกรรมฐานที่ตั้งแต่หยาบที่สุด จนถึงละเอียดที่สุด 

ถ้าจิตของเรามีสมาธิ แล้วก็มีสติไม่มากพอ 
เราเลือกกรรมฐานที่หยาบ คือดูกาย 
กายนี่เป็นของหยาบที่สุด 
อย่างขณะนี้เรายืน หรือเราเดิน หรือเรานั่ง หรือเรานอนรู้ไหม 
ก็แค่รู้เท่านั้นเอง มันยากไหมที่จะรู้ว่าตอนนี้นั่งอยู่ 
ถ้าตอนนี้นั่งอยู่ยังรู้สึกยาก เพี้ยนแล้ว 
แต่ถามว่าตอนนี้จิตลึกๆ เลย มีกุศลหรืออกุศล 
ชักยาก ตอบยากแล้ว 
แต่ขณะนี้หายใจออก ขณะนี้หายใจเข้า 
ขณะนี้ยืน เดิน นั่ง นอน ขณะนี้เคลื่อนไหว 
ขณะนี้หยุดนิ่ง มันเป็นของหยาบๆ 
ถ้าใส่ใจสักนิดหนึ่ง มันก็รู้ได้


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
3 เมษายน 2564 ไฟล์ 640403 ซีดีแผ่นที่ 89

เลือกชัยภูมิให้เหมาะ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 3 เม.ย. 2564

ดูจริตนิสัยเรา 
ถ้าเราเป็นพวกโลภมาก อยากมาก เรียกว่าตัณหาจริต 
สติปัฏฐานที่เหมาะกับพวกตัณหาจริตก็คือ ดูกายหรือเวทนา 
ถ้าพวกเจ้าความคิดเจ้าความเห็น เรียกว่า พวกทิฏฐิจริต 
สิ่งที่เหมาะสมก็คือจิตตานุปัสสนาและธัมมานุปัสสนา 

อุบายในการปฏิบัตินี่หลากหลาย นับจำนวนไม่ถ้วน 
เรียกกุศโลบาย อุบายที่ฉลาดในการฝึกกรรมฐาน 
อุบายนั้นทางใครทางมัน 
แต่หลักของการปฏิบัติมีทางเดียวที่พระพุทธเจ้าสอน
คือ อริยมรรคมีองค์ 8 ไม่มีทางที่สอง
แต่ในอริยมรรคแต่ละตัวๆ มันก็มีวิธีที่จะพัฒนาขึ้นมา 
อย่างสัมมาสติทำอย่างไรเราจะเกิดสติ 
บางคนเกิดสติเพราะเจริญกายานุปัสสนา 
บางคนเกิดสติเพราะเจริญเวทนานุปัสสนา 
บางคนเกิดสติเพราะเจริญจิตตานุปัสสนา 
บางคนก็ขึ้นธัมมานุปัสสนา 
พอสติถูกต้อง สมาธิที่ถูกต้องก็เกิด 
ถ้าได้สัมมาสติเมื่อไหร่ ก็ได้สัมมาสมาธิควบกันมาอย่างนั้น 
แล้วทำให้มาก เจริญให้มาก 
ต่อไปก็สัมมาญาณะ ความรู้ถูกความเข้าใจถูกก็เกิดขึ้น 
มีความรู้ถูก มีความเข้าใจถูกเกิดขึ้น ก็เกิดสัมมาวิมุตติ เกิดมรรคเกิดผล 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
4 เมษายน 2564 ไฟล์ 640404 ซีดีแผ่นที่ 89

กรรมฐานถูกจริตเหมือนยาถูกโรค :: หลวงพ่อปราโมทย์ 4 เม.ย. 2564

[คลิปสั้น] ปัญญาและสมาธิควบกัน หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 10 เม.ย. 64 (640410)

การปฏิบัติมี 3 แนวทางหลักๆ 
ใช้สมาธินำปัญญา ใช้ปัญญานำสมาธิ 
ใช้สมาธิและปัญญาควบไปด้วยกัน 

ฉะนั้นเวลาเราไปเจอครูบาอาจารย์
องค์นี้ท่านสอนอย่างนี้ เรา 
เอ๊ะ ทำไมสอนไม่เหมือนองค์นี้อะไรอย่างนี้ 
ก็สอนกันคนละเรื่อง สอนคนละเส้นทาง 
ท่านมาทางไหนท่านก็ชอบสอนทางนั้น 
ถนัดอย่างไรก็สอนอย่างนั้น 
ฉะนั้นถ้าเราภาวนาเป็นเราก็จะไม่สงสัย เราฟังเราก็เข้าใจ 
แต่ถ้าเราเรียนของเราแคบๆ ก็ไม่เข้าใจของคนอื่น


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
10 เมษายน 2564 ไฟล์ 640410 ซีดีแผ่นที่ 89

การปฏิบัติ 3 แนวทาง :: หลวงพ่อปราโมทย์ 10 เม.ย. 2564

สติสำคัญมาก 
ขาดสติคือขาดการปฏิบัติ มีสติคือมีการปฏิบัติ 
จะทำสมถะก็ต้องมีสติ จะทำวิปัสสนาก็ต้องมีสติ 
แต่ทำวิปัสสนาก็ต้องสติบวกปัญญา 
บวกสมาธิ บวกปัญญาเข้าไป 
ถ้าเราขาดสติตัวเดียว ก็ไม่ได้ภาวนาแล้ว หลง ลืม 
จุดเริ่มต้นที่เราจะฝึกกัน ฝึกให้มันมีสติไว้ 
หายใจออกรู้สึกตัว หายใจเข้ารู้สึกตัว 
ยืน เดิน นั่ง นอน รู้สึกตัวไป เคลื่อนไหว หยุดนิ่ง รู้สึกตัวไป 
ถ้าขาดความรู้สึกตัว ขาดสติ 
ให้เรารู้สึกตัวเนืองๆ ฝึกทุกวันๆ 
เวลาต้องการให้จิตสงบ ให้จิตได้พักผ่อน 
หรือจะฝึกให้จิตตั้งมั่น 
คือเรื่องของการฝึกสมาธิทั้งหลาย ก็ต้องอาศัยสติ

พระพุทธเจ้าถึงสอนสติปัฏฐาน 
สติปัฏฐานในเบื้องต้นนั้นเป็นไปเพื่อความมีสติ 
สติปัฏฐานในเบื้องปลายเป็นไปเพื่อความมีปัญญา 
ฉะนั้นในสติปัฏฐานนี้ครอบคลุม
ทั้งสมถกรรมฐานทั้งวิปัสสนากรรมฐาน ด้วยการฝึกสติ


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
17 เมษายน 2564 ไฟล์ 640417 ซีดีแผ่นที่ 89

ขาดสติคือขาดการปฏิบัติ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 เม.ย. 2564

สมาธิของพระพุทธเจ้าไม่หลงอารมณ์ 
ตั้งมั่นอยู่เหนืออารมณ์ 
เหมือนดูมาจากที่สูง ยืนอยู่บนตึก 
เห็นรถวิ่งไปวิ่งมาอยู่ในถนน 
ตัวไม่หล่นลงไปอยู่ในถนน 
รถไม่ได้มีคันเดียวใช่ไหม 
เดี๋ยวคันนั้นมา เดี๋ยวคันนี้มา เปลี่ยนไปเรื่อยๆ 
สมาธิของพระพุทธเจ้า จะเห็นความเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ 
ไม่ใช่สงบนิ่งอยู่ในอารมณ์อันใดอันหนึ่ง 
ถ้าเราแยกแยะไม่ออก ก็ไม่เข้าใจหรอก 
ทำไมทำสมาธิแล้วไม่ได้มรรคผล 
ทำไมสมาธิของพระพุทธเจ้าได้มรรคได้ผล 
ก็ต้องค่อยๆ ฝึกเอา ค่อยๆ สังเกตเอา 
ถ้าเราให้ความสำคัญกับอารมณ์เป็นหลัก 
เราจะได้สมาธิชนิดสงบ 
ถ้าเราให้ความสำคัญกับจิตใจของตนเอง 
เราจะได้สมาธิชนิดตั้งมั่น 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
18 เมษายน 2564 ไฟล์ 640417 ซีดีแผ่นที่ 89

สมาธิที่ไม่หลงอารมณ์ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 18 เม.ย. 2564

เราพยายามภาวนา ไม่โทษคนอื่น ไม่โทษสิ่งอื่น 
ให้รู้กิเลสตัวเองไว้ นี่คือศัตรูตัวสำคัญของเรา 
เราก็สู้มันไปด้วยสติ ด้วยปัญญา ไม่ได้สู้ด้วยวิธีที่โง่งมงาย 
คนสู้กิเลสก็มี แต่บางทีสู้ด้วยความงมงาย 
คิดว่าจะสู้กิเลส ทำวิธีนี้ๆ ตัดหัวนี้สู้กิเลส 
ถ้ามันมีหัวอยู่มันก็ยังคิดอยู่ 
ตัดหัวทิ้งไม่ต้องคิด กิเลสจะได้ไม่ต้องเกิด
อันนั้นไม่ฉลาดเลย ได้ทำลายสิ่งที่มีคุณค่า 
ทำลายโอกาสของตัวเองที่จะพัฒนาตัวเอง

ส่วนใหญ่เท่าที่ครูบาอาจารย์ท่านเคยบอกมา 
พวกฆ่าตัวตายตกนรก ไม่มีข้อยกเว้นว่าใครฆ่าตัวตาย 
ไม่มีข้อยกเว้นว่าถ้าคนระดับนี้ฆ่าตัวตายไม่ตกนรก 
ส่วนใหญ่ฆ่าตัวตายก็ต้องรับกรรม ตกนรกไป 
บางทีมีชีวิตอยู่มีความทุกข์ มีความทุกข์ก็ไปฆ่าตัวตาย 
ฆ่าตัวตายเสร็จแล้วมันก็เดินร้องไห้ไปเรื่อยๆ มันตกนรกแล้วล่ะ 
แต่นรกนั้นมันไม่ได้ถูกใครขัง 
นรกมันอยู่ที่จิตของตัวเอง 
สร้างภพตายซ้ำตายซากอยู่อย่างนั้น 
วนๆๆ แล้วฆ่าตัวตายซ้ำๆๆๆ ไปเรื่อยๆ 
ฉะนั้นมันไม่มีข้อดีให้กับใครหรอก 
ถ้ามันมีข้อดีพระพุทธเจ้าต้องสอนไว้แล้ว ว่าให้เราไปฆ่าตัวตายเสีย 
นี่ท่านไม่ได้สอน ท่านบอกมันเป็นบาป ใครทำก็บาปทั้งนั้น


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
24 เมษายน 2564 ไฟล์ 640424 ซีดีแผ่นที่ 89

ฆ่าตัวตายอย่างไรก็บาป :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 24 เม.ย. 2564

จิตนี้อยู่ในร่างกาย
แต่ไม่ได้อยู่ตรงส่วนไหนของร่างกาย 
นี่คือความประหลาดของมัน 
จิตมันอยู่ไม่เกินกายนี้หรอก 
จิตไม่อยู่บนต้นไม้ ไม่อยู่ในท้องนา ไม่อยู่ที่ภูเขาหรอก 
จิตอยู่ในกาย แต่ไม่ได้อยู่ตรงส่วนไหนในกาย

จิตคือธรรมชาติที่รู้อารมณ์ 
แล้วเราจะดูจิตได้อย่างไร 
อาศัยสติ อาศัยสมาธินั่นล่ะก็เห็นการทำงานของจิต 
อย่างเห็นจิตมันตรึกคือมันคิดขึ้นมา 
ไม่ใช่เรื่องที่คิด เห็นอาการที่จิตคิด 
พอเห็นอย่างนี้เท่านั้นเอง 
จับหลักได้แล้ว จิตคือธรรมชาติที่รู้อารมณ์ 
จิตอยู่ในกายนี้ ไม่เกินกายออกไป 
จิตเป็นธรรมชาติที่รู้อารมณ์ 

เราจะดูมันได้อย่างไร รู้มันด้วยสติ 
สติจะไปรู้มันได้ชัดเจน จิตต้องมีสมาธิที่มากพอ 
จิตต้องตั้งมั่นเป็นผู้รู้ผู้ดู 
แล้วสติระลึกรู้ลงไปก็จะเห็นจิตมันทำงาน 
เดี๋ยวมันก็คิด เดี๋ยวมันก็นิ่ง 
เดี๋ยวมันสุข เดี๋ยวมันทุกข์ 
เดี๋ยวมันโลภ มันโกรธ มันหลง 
เห็นการเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงของมัน

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
25 เมษายน 2564 ไฟล์ 640425 ซีดีแผ่นที่ 89

จิตอยู่ที่ไหน :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 25 เม.ย. 2564

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

การปฏิบัติ 3 แนวทาง :: หลวงพ่อปราโมทย์ 10 เม.ย. 2564

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks