تا دور چشم مست او، جای می از نای سبو
خون کرده در پیمانه ها
بشنو از ساز قصه گو، سوز دل من مو به مو
در پرده ی افسانه ها
بشنو ناله ی درد کز دل خیزد
شاید زین ناله، خونین، اشکت بر رخ ریزد
خدا را !، خدا را !، که این شام غم را سحر از پی در نیاید
چه سازم، چه سازم، صبوری ز ما را ظفر از پی بر نیاید
تا کی ناله، تا کی مویه، برخیز ای ره نشین
گامی از کفر و دین نه، فراتر
برخیز با خیل مستان، چو می خاموش و جوشان
بنشین با می پرستان، به دور از خود فروشان
مگر از زندگانی، مراد دل ستانی
که گردون به افسون چو بستیزد، نهد از جام جم
افسانه ای در روزگاران
بیا خودکامگی از سر بنه، چون جام می در بزم یاران
در ده ساقی، زان می جامی، تا برگیرد از من خود کامی

تصنیف ساز قصه گو - محمدرضا شجریان

شجریان- اخرین غزل مولانا

رو سر بنه به بالین تنها مرا رها کن

درآ که در دل خسته توان درآید باز
بیا که در تن مرده روان درآید باز


https://facebook.com/Khosousi
https://plus.google.com/+KhosousiM
http://khosousi.com

درآ که در دل خسته توان درآید باز - اجرای خصوصی شجریان و یاحقی

دل از من برد و روی از من نهان کرد-محمدرضا شجریان

رضا قلی میرزا ظلی که از او به عنوان یکی از پدیده‌های موسیقی‌ آوازی ایران یاد می‌شود، سال 1285 در تهران به دنیا آمد.
پدرش احمد میرزا ظلی از نوادگان ظل‏السلطان پسر فتحعلی‌شاه بود. ظلی در آواز از شاگردان اقبال‌آذر و عارف قزوینی بود. با توجه به عمر کوتاه او توانایی حنجره‌ او به اندازه‌ای بود که  آثارش  را در طراز و اندازه خوانندگانی چون سید حسین طاهرزاده، قمرالملوک وزیری، ابوالحسن‌خان اقبال‌آذر و اسماعیل ادیب خوانساری ارزیابی می‌کنند. 

 او از جمله شاگردان مکتب اقبال آذر بود، اما  صدایش هویت مستقلی داشت و یکی از شگفتی‌های اهالی موسیقی بی‌تاثیری او از شیوه استادش اقبال آذر بود .

ظلی از معدود خوانندگانی به شمار می‌رفت که محضر عارف قزوینی را هم درک و دریافت کرد.او صفحه گراموفونی با ارسلان درگاهی (سه‌تار) و ابوالحسن صبا (ویولون) و مشیر همایون شهردار (پیانو) ضبط کرده‌است.

تحریرهای ارائه شده در صدای ظلی اگرچه به دلیل کیفیت پایین‌ ضبط صدا  در دوره‌ای که او می‌خواند  و کنسرت می‌داد، چندان واضح نیست،اما از سرعت و ظرافت و دقتی برخوردار است که تقریبا به عنوان نمونه‌های ناب و مدرسی تحریر در سنت موسیقی آوازی ایران از آن یاد می‌شود.
لی در سن ۳۹ سالگی در ۲۳ بهمن ۱۳۲۴ به بیماری سل درگذشت.

--------
 استاد مشیر همایون شهردار ( ۱۱ بهمن ماه به سال ۱۳۴۹)

در سال ۱۹۰۹ میلادی استاد شهردار به دعوت کمپانی His master Voice به لندن سفر کرد و تعدادی آهنگ ایرانی بر روی صفحات ضبط کرد که متأسفانه در دسترس نیست. در سال ۱۳۱۲ شمسی نمایندگان کمپانی کلمبیا با وسایل کار به تهران آمدند و او را برای ضبط آهنگ‌های ایرانی دعوت کردند. محصول آن زمان یکی از عالی‌ترین قسمتهای موسیقی ایرانی است. قطعاتی که مشیر همایون همراه با ظلی خواننده‌ی معروف و فقید اجرا کرده است. این قطعات هنوز مورد توجه اهل فن و موسیقی شناسان است. مقدمه این آهنگ‌ها همه از خود مشیر همایون است که نهایت استادی، نوجویی و نوآوری خود را در ابداع این قطعات به اثبات رسانده است.


چهارگاه رضا قلی میرزا ظلی - پیانو مشیر همایون شهردار

محمد رضا شجریان، محمد علی‌ کیانی نژاد و گروه موسیقی فارابی - انتظار

بیات اصفهان و مرکب خوانی

شعر حضرت حافظ

رم آن روز کز این منزل ویران بروم
راحت جان طلبم و از پی جانان بروم
گر چه دانم که به جایی نبرد راه غریب
من به بوی سر آن زلف پریشان بروم
دلم از وحشت زندان سکندر بگرفت
رخت بربندم و تا ملک سلیمان بروم
چون صبا با تن بیمار و دل بی‌طاقت
به هواداری آن سرو خرامان بروم
در ره او چو قلم گر به سرم باید رفت
با دل زخم کش و دیده گریان بروم
نذر کردم گر از این غم به درآیم روزی
تا در میکده شادان و غزل خوان بروم
به هواداری او ذره صفت رقص کنان
تا لب چشمه خورشید درخشان بروم
تازیان را غم احوال گران باران نیست
پارسایان مددی تا خوش و آسان بروم
ور چو حافظ ز بیابان نبرم ره بیرون
همره کوکبه آصف دوران بروم

شجریان - آلبوم انتظار

▨ نام شعر: به سوی من (غزلواره‌ی شماره ۱۵)
▨ شاعر: اسماعیل خویی
▨ با صدای: اسماعیل خویی
▨ پالایش و تنظیم: شهروز
ــــــــــــــــــــــــ
غنیمتی ست تو را داشتن.
در این گذار،
که بر وحشت است و بر ظلمات،
شبِ سترونِ دلگیر
از زنجیر می‌گذرد.
فدای گیسویت،اما:
تو با منی و
تو تا با من باشی
شب از نوازشِ گیسویت،
از حریر می‌گذرد.

تو از کدام افق می‌آیی
که پاکبازتر از خورشیدی؟
صنوبری چو تو چون می‌روید
در پلشتی این لوش و لاشه‌زار؟
خدا را! بگو بدانم کدام گوشه‌ی این خاک
پاک مانده نگارا؟
شب از کدام سو می‌وزد
که روشنم من و تاریک
و از ستاره و غم سرشارم؟
آه! باری! بگذریم...

به سوی من چو می‌آیی
تمامِ تن
تپش و بال می‌شوم
چو در تو می‌نگرم
زلال می‌شوم
سخن چو می‌گویی
آفتاب برمی‌آید
و می‌پذیرم من
که هیچ زشت و دروغ و دغا نمی‌پاید
و می‌سرایم
با نایی از سکوت
که مولوی حق داشت
هماره عاشق بودن را
هماره بسراید
▨ 
اسماعیل خویی

اسماعیل خویی | به سوی من

تصنیف مرغ سحر - آلبوم سرو چمان - شجریان

Ghoghaye_eshgh_bazan_*nedayegolha*

تصنیف شور {در فراق} آهنگ: محمدرضا شجریان، غزل: سعدی

مشیری سرودن شعر را از نوجوانی و تقریباً از پانزده سالگی شروع کرد. اولین مجموعه شعرش با نام تشنه توفان در ۲۸ سالگی او با مقدمه محمدحسین شهریار و علی دشتی در ۱۳۳۴ به چاپ رسید. خود او دربارهٔ این مجموعه میگوید: «چهارپاره‌هایی بود که گاهی سه مصرع مساوی با یک قطعه کوتاه داشت، و هم وزن داشت، هم قافیه و هم معنا، آن زمان چندین نفر از جمله نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (سایه)، سیاوش کسرایی، مهدی اخوان ثالث و محمد زهری بودند که به همین سبک شعر می‌گفتند و همه شاعران نامدار شدند، زیرا به شعر گذشته بی‌اعتنا نبودند. اخوان ثالث، نادرپور و من به شعر قدیم احاطه کامل داشتیم، یعنی آثار سعدی و حافظ و فردوسی را خوانده بودیم، در مورد آنها بحث می‌کردیم و بر آن تکیه می‌کردیم.» مشیری توجه خاصی به موسیقی ایرانی داشت و در پی همین دلبستگی طی سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ عضویت شورای موسیقی و شعر رادیو را پذیرفت، و در کنار هوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی و عماد خراسانی سهمی بسزا در پیوند دادن شعر با موسیقی، و غنی ساختن برنامه گلهای تازه در رادیو ایران در آن سالها داشت. علاقه به موسیقی در مشیری به گونه‌ای بوده است که هر بار سازی نواخته می شده مایه آن را می‌گفته، مایه‌شناسی‌اش را می‌دانسته، بلکه می‌گفته از چه ردیفی است و چه گوشه‌ای، و بارها شنیده شده که تشخیص او در مورد برجسته‌ترین قطعات موسیقی ایران کاملاً درست و همراه با دقت تخصصی ویژهای بوده است. فریدون مشیری در سال ۱۳۷۷ به آلمان و آمریکا سفر کرد و مراسم شعرخوانی او در شهرهای کلن، لیمبورگ و فرانکفورت و همچنین در ۲۴ ایالت آمریکا از جمله در دانشگاه‌های برکلی و نیوجرسی به طور بی سابقه ای مورد توجه دوستداران ادبیات ایران قرار گرفت. در سال ۱۳۷۸ طی سفری به سوئد در مراسم شعر خوانی در چندین شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتبرگ شرکت کرد. معروفترین اثر وی شعر «کوچه» نام دارد که در اردیبهشت ۱۳۳۹ در مجله «روشنفکر» چاپ شد. این شعر از زیباترین و عاشقانه ترین شعرهای نو زبان فارسی است. او در سال ۱۳۳۳ با خانم اقبال اخوان ازدواج کرد و اکنون دو فرزند به نام‌های بابک و بهار از او به یادگار مانده‌است. مشیری سال‌ها از بیماری رنج می‌برد و در بامداد روز جمعه ۳ آبان ماه ۱۳۷۹ خورشیدی در سن ۷۴ سالگی در تهران درگذشت.

                                             در پاسخ دوستی آزادی‌خواه و ایران‌دوست 
                                             که در سال 1352 از این سرزمین کوچ کرد 
                                             و مرا نیز تشویق به رفتن می‌نمود.
 

ریشه در خاک

تو از این دشتِ خشکِ تشنه روزی کوچ خواهی کرد و 
اشکِ من تو را بدرود خواهد گفت.
نگاهت تلخ و افسرده‌ست.
دلت را خار خار ناامیدی سخت آزرده‌ست.
غم این نابسامانی همه توش و توانت را زتن بُرده‌ست!

تو با خون و عرق، این جنگل پژمرده را رنگ و رمق دادی.
تو با دست تهی با آن همه طوفانِ بنیان‌کن در افتادی.
تو را کوچیدن از این خاک، دل بر کندن از جان است!
تو را با برگ‌برگِ این چمن پیوندِ پنهان است.

تو را این ابر ظلمت‌گستر بی‌رحم بی‌باران،
تو را این خشک‌سالی‌های پی در پی،
تو را از نیمه ره بر گشتن یاران،
تو را تزویر غمخواران،
ز پا افکند!
تو را هنگامۀ شوم شغالان،
بانگ بی‌تعطیل زاغان،
در ستوه آورد.

تو با پیشانی پاک نجیبِ خویش،
که از آن سویِ گندم‌زار،
طلوع با شکوهش خوش‌تر از صد تاج خورشید است؛
تو با آن گونه‌های سوخته از آفتابِ دشت،
تو با آن چهرۀ افروخته از آتش غیرت،
ـ که در چشمان من والاتر از صد جام جمشید است،
تو با چشمانِ غم‌باری،
ـ که روزی چشمۀ جوشان شادی بود و، ـ
اینک حسرت و افسوس، بر آن 
سایه افکنده‌ست خواهی رفت.
و اشکِ من تو را بدروردخواهد گفت!

من اینجا ریشه در خاکم.
من اینجا عاشق این خاکِ از آلودگی پاکم.
من اینجا تا نفس باقی‌ست می‌مانم.
من از اینجا چه می‌خواهم، نمی‌دانم!
امید روشنایی گرچه در این تیره گی‌ها نیست،
من اینجا باز در این دشتِ خشکِ تشنه می‌رانم.
من اینجا روزی آخر از دل این خاک، با دستِ تهی
گُل بر می‌افشانم.
من اینجا روزی آخر از ستیغ کوه، چون خورشید.
سرود فتح می‌خوانم،
و می‌دانم
تو روزی باز خواهی گشت!

1353
فریدون مشیری
از مجموعۀ «تازه‌ها»

* * *

با این‌که «فریدون مشیری» این شعر را برای خوانده شدن به‌شکل ترانه نسروده بود ولی چنان مورد پسند اهل موسیقی واقع شد که بعدها چند اجرای متفاوت با صدای خوانندگان مختلف از آن ساخته و اجرا شد.

ریشه در خاک  - فریدون مشیری

کلام: حافظ | آهنگساز: عطا جنگوک | آلبوم: چشم به راه

www.facebook.com/delnavazan.playlist

به مژگان سیه کردی هزاران رخنه در دینم
بیا کز چشم بیمارت هزاران درد برچینم
الا ای همنشین دل که یارانت برفت از یاد
مرا روزی مباد آن دم که بی یاد تو بنشینم
جهان پیر است و بی‌بنیاد از این فرهادکش فریاد
که کرد افسون و نیرنگش ملول از جان شیرینم
جهان فانی و باقی فدای شاهد و ساقی
که سلطانی عالم را طفیل عشق می‌بینم

شجریان - آلبوم انتظار

Ehsan P