قمرالملوک وزیری

نرگس مست

ghamarol molook

قمر

naz2

گزیده

تصنیف: خوشه چین
آهنگساز:روح الله خالقی
آواز:غلامحسین بنان

خوشه چین ؛ روح الله خالقی ، غلامحسین بنان

نوایی - دوتار عثمان خوافی

Ebrahim Monsefi - Deklame Ghazal Hafez 2

رشید بهبودوف از خوانندگان مطرح جمهوری آذربایجان، متولد تفلیس و از آذری‌های گرجستان است. یکی از دلایل شهرت او این بود که در هر سفر، ترانه‌ای را به زبان آن کشور می‌‌خواند. او حدود ۵۰ ترانه به زبانی‌های غیر ترکی آذربایجانی خوانده است

آهنگ «عشوه مکن» با صدای رشید بهبودوف

Gerye kon - گریه کن که گر سیل خون گری ثمر ندارد : قمرالملوک وزیری

تو ماهی و من ماهی این برکه ی کاشی
اندوه بزرگی ست زمانی که نباشی!
 آه از نفس پاک تو و صبح نشابور
از چشم تو و حجره ی فیروزه تراشی
 پلکی بزن ای مخزن اسرار که هر بار
فیروزه و یاقوت به آفاق بپاشی!
ای باد سبک سار! مرا بگذر و بگذار!
هشدار! که آرامش ما را نخراشی
 هرگز به تو دستم نرسد ماه بلندم!
اندوه بزرگی ست چه باشی،چه نباشی

علیرضا بدیع

Mah O Mahi

Aghooshe Khorshid

از آن شبی که برنگشتی- ایرج بسطامی

تا کی به تمنای وصال تو یگانه
اشکم شود از هر مژه چون سیل روانه
خواهد که سرآید غم هجران تو یا نه
ای تیره غمت را دل عشاق نشانه
جمعی به تو مشغول و تو غایب زمیانه
رفتم به در صومعه عابد و زاهد
دیدم همه را پیش رخت راکع و ساجد
در میکده رهبانم و در صومعه عابد
گه معتکف دیرم و گه ساکن مسجد
یعنی که تو را می طلبم خانه به خانه
روزی که برفتند حریفان پی هر کار
زاهد سوی مسجد شد و من جانب خمار
من یار طلب کردم و او جلوه گه یار
حاجی به ره کعبه و من طالب دیدار
او خانه همی جوید و من صاحب خانه
هر در که زنم صاحب آن خانه تویی تو
هر جا که روم پرتو کاشانه تویی تو
در میکده و دیر که جانانه تویی تو
مقصود من از کعبه و بتخانه تویی تو
مقصود تویی ...کعبه و بتخانه بهانه
بلبل به چمن زان گل رخسار نشان دید
پروانه در آتش شد و اسرار عیان دید
عارف صفت روی تو در پیر و جوان دید
یعنی همه جا عکس رخ یار توان دید
دیوانه منم ..من که روم خانه به خانه
عاقل به قوانین خرد راه تو پوید
دیوانه برون از همه آئین تو جوید
تا غنچهء بشکفتهء این باغ که بوید
هر کس به بهانی صفت حمد تو گوید
بلبل به غزل خوانی و قمری به ترانه
بیچاره بهایی که دلش زار غم توست
هر چند که عاصی است ز خیل خدم توست
امید وی از عاطفت دم به دم توست
تقصیر "خیالی" به امید کرم توست
یعنی که گنه را به از این نیست بهانه
"شیخ بهایی"

________________

A classic Persian song - in which the singer is describing his longing for and his devotion to his (spiritual) love.

The lyrics are by Iranian scientist, philosopher and poet Sheikh Bahaii (1546-~1620 A.D.)

Voice by Abdolhossein Mokhtabad (Iranian singer)

A translation of the lyrics (by M. Dilmaghani): -----

So long, in plead of unison with thee
my eyelids are drowned in the deluge of tear.
So long, in plead of unison with thee,
Thou, the sole beloved!

The arrow of thy sorrow pierced all lovers' heart...
For how long, how long shall we be kept apart?
We are countless, all occupied by thy thought
Helas! thou be'est concealed of our sight.
Thou, the sole beloved!

The bird found thy fine face in every turf
The butterfly enlightened in core of the flame
The mystic recognized thy essence
In every scene and each face.

It means that one can see thee at every glance,
In every instance.

It means that I am not mad that I knock every door, 
I knock every door.

In every sea I dive, thou be'est the sole host.
In every route I walk, thy shine is the lone light,
In the tavern and mosque thou be'est the only Lord,
Thou be'est the only Lord.

Thou be'est the destination, thou be'est the pledge.
The reason is thee when I wander drunk,
The reason is thee when I meet with the monk,
The reason is thee when I am praying in the mosque.
They are all pleas and thou be'est the pledge.
Thou be'est the sole pledge.

The reason is thee when I wander drunk,
The reason is thee when I meet with the monk,
The reason is thee when I am praying in the mosque.
They are all pleas and thou be'est the pledge.
Thou be'est the sole pledge.

عبدالحسین مختاباد - تا کی به تمنای وصال تو یگانه

ترانه سرا: بیژن ترقی | آهنگساز: پرویز یاحقی | سه تار: حسین مجیدیان | آلبوم: خزان و آرزو

www.facebook.com/delnavazan.playlist

به رهی دیدم برگ خزان
پژمرده ز بیداد زمان
كز شاخه جدا بود
چو ز گلشن رو كرده نهان
در رهگذرش باد خزان
چون پیك بلا بود
ای برگ ستم دیده ی پاییزی
آخر تو ز گلشن ز چه بگریزی
روزی تو هم آغوش گلی بودی
دلداده و مدهوش گلی بودی
ای عاشق شیدا، دلداده ی رسوا
گویمت چرا فسرده ام
در گل نه صفایی، باشد نه وفایی
جز ستم ز وی نبرده ام
بار غمت در دل بنشاندم
در ره او من جان بفشاندم
تا شود نو گل گلشن دیده شود
رفت آن گل من از دست
با خار و خسی پیوست
من ماندم و صد خار ستم
این پیكر بی جان

به رهی دیدم برگ خزان | ایرج بسطامی

هایده » آزاده » متن ترانه آزاده 

» شاعر : رهی معیری 
» آهنگ ساز : علی تجویدی 

(با عزیزان درنیامیزد دل دیوانه ام
با عزیزان درنیامیزد دل دیوانه ام در میان آشنایانم ولی بیگانه ام
از چو من آزاده ای الفت بریدن سهل نیست
از چو من آزاده ای الفت بریدن سهل نیست میرود با چشم گریان سیل از ویرانه ام)

با آنکه همچون اشک غم بر خاک ره افتاده ام من

با آنکه هر شب ناله ها چون مرغ شب سرداده ام من
در سر ندارم هوسی چشمی ندارم به کسی آزاده ام من

با آنکه از بی حاصلی سر در گریبانم چو گل شادم که از روشندلی پاکی ز دامانم چو گل
خندان لب و خونین جگر مانند جام باده ام آزاده ام من

یارب چو من افتاده ای کو افتاده آزاده ای کو
تا رفته از جانم برون سودای هستی آسوده ام آسوده از غوغای هستی
گلبانگ مستی آفرین همچون رهی سرداده ام من مرغ شباهنگم ولی در دام غم افتاده ام من
خندان لب و خونین جگر مانند جام باده ام آزاده ام من

(ما را دلی بود که ز دنیای دیگر است
ما را دلی بود که ز دنیای دیگر است ماییم جای دیگر و او جای دیگر است
گر خلق را بود سر و سودای مال و جاه آزاده مرد را سر و سودای دیگر است)

ساقیا در ساغر هستی ساقیا در ساغر هستی شراب ناب نیست
وانکه در جام وانکه در جام شفق بینی به جز خوناب نیست

زندگی خوشتر بود در پرده وهم و خیال
صبح روشن را صبح روشن را صفای سایه مهتاب نیست

آنچه نایاب است در عالم وفا و مهر ماست
ورنه در گلزار هستی ورنه در گلزار هستی سرو و گل نایاب نیست

ورنه در گلزار هستی سرو و گل نایاب نیست

جای آسایش چه میجویی رهی در ملک عشق
موج را موج را آسودگی در بحر بی پایاب نیست
(اشکم ولی به پای عزیزان چکیده ام خارم ولی به سایه گل آرمیده ام
اشکم ولی به پای عزیزان چکیده ام خارم ولی به سایه گل آرمیده ام
ای سرو پای بسته به آزادگی مناز آزاده من که از همه عالم بریده ام)

با آنکه همچون اشک غم بر خاک ره افتاده ام من

با آنکه هر شب ناله ها چون مرغ شب سرداده ام من
در سر ندارم هوسی چشمی ندارم به کسی آزاده ام من

با آنکه از بی حاصلی سر در گریبانم چو گل شادم که از روشندلی پاکی ز دامانم چو گل
خندان لب و خونین جگر مانند جام باده ام آزاده ام من


یارب چو من افتاده ای کو افتاده آزاده ای کو
تا رفته از جانم برون سودای هستی آسوده ام آسوده از غوغای هستی
گلبانگ مستی آفرین همچون رهی سرداده ام من مرغ شباهنگم ولی در دام غم افتاده ام من
خندان لب و خونین جگر مانند جام باده ام آزاده ام من
 


Hayedeh, Tajvidi, Rahi  Azadeh هایده، تجویدی، رهی ,ترانه آزاده

بانو قمرالملوک وزیری - جان من گفتمت

قمرالملوک وزیری - امان ز هجر رخ یار

زني که بدون حجاب در جمع مردان ظاهر شد...


بارها براي عروسي و ميهماني بزرگان به باغ عشرت‌آباد دعوت شده بودم. براي عروسي، مولودي و... اما هرگز حال آن شب را نداشتم. پائيز غم‌انگيزي بود و من به جواني و عشق فکر مي‌کردم. از مجلسي که قدر ساز را نمي‌شناختند خوشم نمي‌آمد اما چاره چه بود، بايد گذران زندگي مي‌کرديم. چنان ساز را در بغل مي‌فشردم که گوئي زانوي غم بغل کرده‌ام. نمي‌دانستم چرا آن کسي که قرار است در اندروني بخواند، صدايش در نمي‌آيد. در همين حال و انتظار بودم که دختر نوجوانی از اندروني بيرون آمد... حتي در اين سن و سال هم رسم نبود که دختران و زنان اينطور بي پروا در جمع مردان ظاهر شوند. آمد کنار من ايستاد. نمي دانستم براي چه کاري نزد ما آمده است و کدام پيغام را دارد. 

چشم به دهانش دوختم و پرسيدم: چه کار داري دختر خانم؟ 
گفت: مي‌خواهم بخوانم! 
گفتم: اينجا يا اندروني؟ 
گفت: همينجا! 
نمي‌دانستم چه بگويم. دور بر را نگاه کردم، هيچکس اعتراضي نداشت. به در ورودي اندروني نگاه کردم. چند زني که سرشان را بيرون آورده بودند، گفتند : بزنيد، مي‌خواهد بخواند! 
گفتم: کدام تصنيف را مي‌خواني؟ 
بلافاصله گفت: تصنيف نمي‌خوانم، آواز مي‌خوانم! 
به بقيه ساز زنها نگاه کردم که زير لب پوزخند مي‌زدند. رسم ادب در ميهماني‌ها، آنهم ميهماني بزرگان، رضايت ميهمان بود. 
پرسيدم: اول من بزنم و يا اول شما مي‌خوانيد؟ 
گفت: ساز شما براي کدام دستگاه کوک است؟ 
پنجه‌اي به تار کشيدم و پاسخ دادم: همايون. 
گفت: شما اول بزنيد! 
با ترديد، رنگ و درآمد کوتاهي گرفتم. دلم مي‌خواست زودتر بدانم اين مدعي چقدر تواناست. بعد از مضراب آخر درآمد، هنوز سرم را به علامت شروع بلند نکرده بودم که از چپ غزلي از حافظ را شروع کرد. تار و ميهماني را فراموش کردم، چپ را با تحرير مقطع اما ريز و بهم پيوسته شروع کرده بود. تا حالا چنين سبکي را نشنيده بودم. صدايش زنگ مخصوصي داشت. باور کنيد پاهايم سست شده بود. تازه بعد از آنکه بيت اول غزل را تمام کرد، متوجه شدم از رديف عقب افتاده‌ام: 

معاشران گره از زلف يار باز کنيد 
شبي خوش است بدين قصه‌اش دراز کنيد 
ميان عاشق و معشوق فرق بسيار است 	  	
چو يار ناز نمايد شما نياز کنيد 

بقيه ساز زنها هم، مثل من، گيج و مبهوت شده بودند. جا براي هيچ سئوالي و حرفي نبود. تار را روي زانوهايم جابجا کردم و آنرا محکم در بغل فشردم. هر گوشه‌اي را که مايه مي‌گرفتم مي‌خواند. 
خنده‌هاي مستانه مردان قطع شده بود. يکي يکي از زير درختان بيرون آمده بودند. از اندروني هيچ پچ و پچي به گوش نمي‌رسيد، نفس همه بند آمده بود. هيچ پاسخي نداشتم که شايسته‌اش باشد. 
گفتم: اگر تا صبح هم بخواني مي‌زنم! و در دلم اضافه کردم: تا پايان عمر برايت مي‌زنم! 
آنشب باز هم خواند، هم آواز هم تصنيف. وقتي خواست به اندروني باز گردد گفتم: مي‌تواني بيايي خانه من تا رديف‌ها را کامل کني؟ 
گفت: بايد بپرسم. 
وقتي صندلي‌ها را جمع ‌و ‌جور مي‌کردند و ما آماده رفتن بوديم، با شتاب آمد و گفت: آدرس خانه را برايم بنويسيد. 
و تکه کاغذي را با يک قلم مقابلم گذاشت، اسمش قمر بود. 
بعد از آنکه از قمر جدا شدم، تمام شب را به ياد او بودم ديگر دلم نمي آمد براي کسي تار بزنم. در خانه‌ام که انتهاي خيابان فردوسي بود، چند اتاق را به کلاس موسيقي اختصاص داده بودم و تعدادي شاگرد داشتم اما ديگر هيچ صدايي برايم دلنشين نبود و با علاقه سر کلاس نمي‌رفتم. دو ماه به همين روال گذشت. بعدازظهر يکي از روزها، توي حياط قاليچه انداخته بودم و در سينه‌کش آفتاب با ساز ور ميرفتم که يک مرتبه در حياط باز شد. ديدم قمر مقابلم ايستاده است، بند دلم پاره شد. هنوز دنبال کلمات مي گشتم که گفت: آمده ام موسيقي ياد بگيرم. 
از همان روز شروع کرديم، خيلي با استعداد بود، هنوز من نگفته تحويلم مي داد و وقتي رديفهاي موسيقي را ياد گرفت، صدايش دلنشين تر شد... و کنسرت پشت کنسرت است که در گراند هتل لاله زار، آوازه قمر را تا به عرش مي گسترد... 
اولين کنسرت قمر با همراهي ابراهيم خان منصوري و مصطفي نوريايي (ويولن)، شکرالله قهرماني و مرتضي ني‌داوود (تار)، حسين خان اسماعيل زاده (کمانچه) و ضياء مختاري (پيانو)، پسر عموي استاد علي تجويدي برگزار شده است. 
يک شب در گراند هتل تهران کنسرت مي‌داد. تصنيفي را مي‌خواند که آهنگش را من ساخته بودم و بعدها در هر محفل سر زبانها بود. تصنيف را بهار سروده بود و من رويش آهنگ گذاشته بودم، حتماً شما شنيده‌ايد: مرغ سحر را مي‌گويم. 
آنشب در کنسرت گراند هتل وقتي اين تصنيف را مي‌خواند، آه از نهاد مردم بلند شده بود. در اوج تحرير آوازي که در پايان تصنيف مي خواند، ناگهان فرياد کشيد "جانم، مرتضي خان!" و اين نهايت سپاس و محبت او نسبت به کسي بود که آنچه را از موسيقي ايران مي‌دانست، برايش در طبق اخلاص گذاشته بود... 
  
بله داستاني که در بالا خوانديد بخشي از گفتگوي يک خبرنگار است که سالها پيش با مرتضي ني‌داوود انجام داده است و در آن از عشق پنهان وي به قمر سخن رفته است! ني‌داوود تصنيفي دارد به نام آتش جاويدان که آن را بهترين ساخته خودش - حتي بهتر از مرغ سحر- مي‌داند، که البته با دانستن مطلب بالا علت آن روشن است! اين تصنيف بسيار زيبا تاکنون بارها توسط خوانندگان گوناگون اجرا شده است، ولي يک بار هم در برنامه گلهاي رنگارنگ اجرا شده است. 

قمرالملوک وزيري پس از شيدا و عارف در موسيقي نوين ايران رخ نمود، ولي بي‌ترديد نقشي دشوارتر و دليرانه‌تر از آن دو ايفا کرده است؛ زيرا اگر مردي که به موسيقي مي‌پرداخت گرفتار طعن و لعن مي‌شد، ولي مجازات زن موسيقي‌پرداز "سنگسار شدن" بود! زن برده در پرده بود، پرده‌اي به ضخامت قرن‌ها. قمر به هنگام نخستين کنسرت خود که در آن بي‌حجاب ظاهر شده بود، سر و کارش به نظميه افتاد. اين ماجرا اگر چه براي او خوشايند نبود، ولي بهرحال سر و صدايي کرد که در نهايت به سود موسيقي و جامعه زنان بود. قمر خود درباره نخستين کنسرتش مي گويد: 
آن روزها، هر کس بدون چادر بود به کلانتري جلب مي شد. رژيم مملکت تغيير کرده و پس از يک بحران بزرگ دوره آرامش فرا رسيده بود. مردم هم کم کم به موسيقي علاقه نشان مي‌دادند. به من پيشنهاد شد که بي چادر در نمايش موزيکال گراند هتل حاضر شوم و اين يک تهور و جسارت بزرگي لازم داشت. يک زن ضعيف بدون داشتن پشتيبان، ميبايست برخلاف معتقدات مردم عرض اندام کند و بي‌حجاب در صحنه ظاهر شود. تصميم گرفتم با وجود مخالفتها اين کار را بکنم و پيه کشته شدن را هم به تن خود بمالم! شب نمايش فرا رسيد و بدون حجاب ظاهر شدم و هيچ حادثه‌اي هم رخ نداد، و حتي مورد استقبال هم واقع شدم و اين موضوع به من قوت قلبي بخشيد و از آن به بعد گاه و بيگاه بي‌حجاب در نمايشها شرکت ميجستم و حدس مي‌زنم از همان موقع فکر برداشتن حجاب در شرف تکوين بود... 

او نخستين زني بود که بعد از قره‌العين بدون حجاب در جمع مردان ظاهر شد. او را شايد بتوان اولين فمينيست ايراني ناميد. او مي‌گفت: 

مر مرا هيچ گنه نيست به جز آن که زنم 
زين گناه است که تا زنده‌ام اندرکفنم 
	  
قمر نخستين کنسرت خود را در سال ١٣٠٣ برگزار کرد. روز بعد کلانتري از او تعهد گرفت که بي‌حجاب کنسرت ندهد! قمر عوايد کنسرت را به امور خيريه اختصاص داد. او در سفر خراسان در مشهد کنسرت داد و عوايد آن را صرف آرامگاه فردوسي نمود. در همدان در سال ۱۳۱٠ کنسرت داد و ترانه‌هايي از عارف خواند. وقتي نيرالدوله چند گلدان نقره به او هديه کرد، آن را به عارف پيشکش نمود. با اين که عارف مورد غضب بود. در سال ١٣٠٨ به نفع شير خورشيد سرخ کنسرت داد و عوايد آن به بچه‌هاي يتيم اختصاص داده شد. به گفته دکتر خرمي ٤٢٦ صفحه و به گفته دکتر سپنتا ٢٠٠ صفحه از قمر ضبط شده است... 
گشايش راديو ايران در سال ۱۳۱۹ صداي قمر را به عموم مردم رساند. عارف قزويني و ايرج‌ميرزا و تيمورتاش وزير دربار، شيفته او شده بودند. با اين‌ همه، قمر از گردآوري زر و سيم پرهيز مي‌کرد و درآمدهاي بزرگ و هداياي گران را به فقرا و محتاجان مي‌داد. 
قمرالملوک وزيري در تاريخ ۱۴ مرداد ۱۳۳۸ در شميران، در فقر و تنگدستي مطلق به سکته مغزي درگذشت. وي در گورستان ظهيرالدوله بين امامزاده قاسم و تجريش شميران به خاک سپرده شده است. روحش شاد... 


آتش جاویدان
آهنگ : مرتضی نی داوود
ترانه : پژمان بختیاری
مایه : دشتی

آتشی در سینه دارم جاودانی                   
عمر من مرگیست نامش زندگانی
رحمتی کن کز غمت جان می سپارم           
بیش ازین من طاقت هجران ندارم
کی نهی برسرم پای ای پری از وفا داری ؟            
شد تمام اشک من بس درغمت کرده ام زاری
نو گلی زیبا بود حسن و جوانی                 
عطر آن گل رحمت است و مهربانی
ناپسندیده بود دل شکستن                              
رشته الفت و یاری گسستن
کی کنی ای پری ترک ستمگری ؟       
می فکنی نظری آخر به چشم ژاله بارم
گر چه ناز دلبران دل تازه دارد                             
ناز هم معبود من اندازه دارد
هیچ گر ترحمی نمی کنی بر حال زارم             
جز دمی که بگذرد از چاره کارم
دانمت که بر سرم گذر کنی ز رحمت اما                    
آن زمان که بر کشد گیاه غم سر از مزارم




Ghamar Molouk Vaziri

روح انگیز - بسته دام

Mawtini - Omar Kamal موطني - عمر كمال

بهار آمد سوار آمد به مرکب نوروز، خورشید تابان , یوهو
خوشم خوشم که عمر دی سر آمده، رنجم بگرفته پایان, یوهو
بیا که خوش کنم دلم به روی تو، شادم کن در این نوبهاران
دوره سرما رفته، غم به یک‌جا رفته، پا بکوبید یاران
به من و تو بادا سال نو فرخنده
به سال نو گردد ما را لب پرخنده
ستاره بختت چون مهر تابنده
به همه کسان، به همه یاران، خوش و خرم روزگاران
پای هفت‌سین، رو به آینه خوش‌تر چه باشد
شمع و جمع و جام زرینه خوش‌تر چه باشد
عیدی از آن یار دیرینه خوش‌تر چه باشد
گیرم در آغوشش، می‌گویم در گوشش
صد سال به این سال‌ها

احمد عاشورپور - والس نوروزی


خواننده : قمرالملوک وزیری 
تار : استاد مرتضی نی داود
آهنگساز : محمدعلی امیرجاهد 
شاعر : محمدعلی امیرجاهد 
دستگاه : سه گاه

------------------------------
امان از این دل که داد ~ فغان از این دل که داد

به دست شیرین عنان فرهاد ~ که سر به حسرت نهاد

به کوی معشوق خویش جان داد
ای داد از این، فریاد از این، دل من کین دل شده سربار مشکل من

ریزد زبس از دیده قطره قطره ~ افتاده روی دجله منزل من

رحمی که از پا فتادم ای دل ~ کردی تو آخر فرهادم ای دل

بر فکندی بنیادم ای دل ~ آخر دادی بر بادم ای دل

تا کی به هر انجمن، نیلی کنم پیرهن ~ نوشم به یاد وطن، جامی پر از خون

او باش هر رهگذر ~ بگذاردم سر به سر ~ مانند مجنون

ساقی به بپا خیز، شوری برانگیز ~ مطرب بزن چنگ، چنگی دلاویز

جاهد ! بنال ! امّا شکوه آمیز ~ تا اندکی احوال ما گردد دگرگون

ای گنج دانش! ایرج کجایی؟ ~ در سینه خاک، پنهان چرایی؟

تا بوده در این ~ دنیای فانی،

کی برده از خوبان ~ بجز رنج و جدایی


Ghamar Almolouk Vaziri - Amaan Az In Del

Jalal Hemati - Baba Karam   جلال همتی - بابا کرم

نرگس مست
 قمرالملوک وزیری/امیر جاهد

تا من آن نرگس مست تو دیدم
دین و دل دادم و مهرت خریدم
ترسم از آن که وفایت نبینم


نیم روز شنبه/31 فروردین 92
ح.د

نرگس مست - قمرالملوک وزیری

آوای حسین تهرانی - بحر طویل

تصنیف آتش جاودان - آتشی در سینه دارم جاودانی...ء

نرگس مست - قمرالملوک وزیری

Hami Davami