آلبوم: سبزۀ ریزه میزه 
حمید جبلی / ملیحه سعیدی

لالایی با صدای حمید جبلی

دلکم
ترانه‌سرا و آهنگساز: #سولمازنراقی
نوازندگان:
پیانو: #سامان_احتشامی
سه‌تار: #سولمازنراقی
تنبک: #آرشیدا_تقی‌خان(۹ ساله)
خواننده: #سولماز_نراقی 
صدای همخوان: #سهیل_مقیمی
ضبط و میکس: #مهدی_کریمی

دلکم /سولمازنراقی

روزی بود، روزگاری بود
تو بیابون خدا
نخودی از نخودا
خونه داشت و زندگی
همه چی، هر چی بگی!
همه چی، از همه جور:
روی رف تنگ بُلور
این‌ورِ رف، گُلاب‌پاش 
اون‌ورِ رف، گُلاب‌پاش
ترمه و سوزنی داشت
پارچه‌ی پیرهنی داشت.
نخودی نگو، بلا بود
خوشگل خوشگلا بود
اما فقط یه غم داشت
یه چیز تو دنیا کم داشت:
همدل و همزبون نداشت
جفت هم آشیون نداشت
نخودی تو اون درندشت
تنهای تنها می‌گشت
 
 
 
هر صبحِ زود پا می‌شد
راهیِ صحرا می‌شد
این‌ور و اون‌ور می‌گشت
قدم‌زنون برمی‌گشت
می‌گفت: «چرا، خدا جون
 تو این بر و بیابون
تنهای تنها موندم
از زندگی وا موندم؟»
 یه صبح زود که پا شد
چشاش دوباره وا شد
این‌ورِ شو نیگا کرد
اون‌ورِشو نیگا کرد
اومد کنارِ پنجره
دیدش که پشت پنجره
از همیشه‌م  خالی‌تره!
نخودی غمش گرفت 
غم عالمش گرفت:
«چکنم، چکار کنم؟
چه جوری از تنهایی فرار کنم؟
هوار کنم؟
سر بزارم به صحرا
دل بکنم از اینجا؟
نه. . نخودی!
مگه دیوونه شدی؟
دل بکنی از این‌جا ـ کجا میری؟
سر می‌ذاری به صحرا؟
آخه، ببینم، با غُصه
کدوم کاری دُرسّه؟
غصه که کار نمی‌شه
اینو بدون همیشه!»
برگشت‌و جاشو جم کرد
چایی رو آورد و دم کرد
 
 
 
اتاق‌و قشنگ جارو زد
رختارو شست، اُتو زد
شونه به زُلفونش کشید 
سُرمه به مُژگونش کشید.
زلفِ سیاهش رو دوشش
گوشواره‌هاش به گوشش
کاراش‌و رو به ِرا کرد
تو آیینه نیگا کرد
 نخودی، نه به از شما،
شده بود یه تیکه ماه!
«حیف! کسی نیس نیگام کُنه
نیگا به سر تا پام کُنه
بیاد بگه خاله نخودی
وای که چقد خوشگل شدی!»
نخودی چشم به راه موند
امّا زمین سیاه موند .
یه هفته، دو هفته، سه هفته،
چهار هفته بود
که برف و سرما رفته بود.
یه روز یه کولی اومد،
تَق و تَق و تَق به در زد
 
 
 
                                         «بی‌بی، سلام!»
                                                              «علیک سلام!»
                                        «فال بگیرم؟»
                                                              «بگیر برام.»
دستش‌و گرفت تو دستش:
خُب، ببینم  چی هستِش؟
خوشا به حالت، خاله
راستی که فالت فاله!
اما بگم برات، ننه
انگار یکی بات دُشمنه
همون طلسمت کرده
جادو به اسمت کرده
جنبل و جادو کرده
کارا رو وارو کرده
بهار و افسون کرده
از تو رو گردون کرده.
چرا ؟ . . خدا می‌دونه!
خب، دیوه این دیوونه
اون عاشق سیاهیه
دشمن مرغ و ماهیه .
یه ماه تموم تو جاده
آقا دیوه وایستاده
 
 
 
میون راه نشسته
راه بهارو بسته . . . »
کولیه گفت و گفت و گفت
نخودی حرفاشو شنفت
خندید و گفت: «چه حرفا!
دیو سیا تو برفا؟
من باورم نمی‌شه
جادو سرم نمی‌شه.
طلسم چیه، جادو چیه؟
دیوِ سیا تو کوه چیه؟
جادو که کار نمی‌شه،
اینو بدون همیشه!
هر چی که جادو جنبله
کار آدمای تنبله
منم اگه زِرنگم
می‌رم با دیو می‌جنگم.» 
 
 
 
نخودی، یِهو از جا پرید
(نخودی، نگو، گُرد آفرید!)
لباسِ جنگ‌و تن کرد
چرم پلنگ‌و تن کرد
شمشیر و گرفت به این دست
سپرو گرفت به اون دست
خنجر و بر کمر بست:
«میرم طلسم‌و می‌شکنم
دیوه رو دودش می‌کُنم!»
سوار مادیون شد
تو دره‌ها روون شد
از رد پای دیوه
رسید به جای دیوه: 
یه غارِ سرد و تاریک
تنگ و دراز و باریک
«دیوه، بیا! من اومدم
به جنگ دشمن اومدم
فلفل نبین چه ریزه
بشکن ببین چه تیزه!
های دیوه، های! کجایی؟
به جنگ من میایی؟»
صداش تو کوه پیچید: های!
از کوه جواب رسید: های!
دیوه دوید از غار بیرون
نخودی رو دید رو مادیون
دیوه رو میگی، دِه بخند!
حالا نخند و کِی بخند!
« هاه هاه، ها ها، ها ها ها
نخودی رو باش، چه حرفا!
 
 
 
انگار که دیوونه شده
به جنگ دیوا اومده!»
دیوه دوباره خندید
صداش تو کوها پیچید:
«یِه وجبی! می‌دونی
با کی رجز می‌خونی
که اومدی داد می‌زنی
هی داد و فریاد می‌زنی؟
هر کی هوایی‌ت کرده
به اینجا راهی‌ت کرده
این حرفا رو یادت داده
شام من‌و فرستاده!
تو شام امشب منی
یه لقمه چپ منی!»
تا اسم شام‌و آورد
نخودی حسابی جا خورد
اما به یادش اومد
که هیچ نباید جا زد.
جا زدن و باختن، همون!
با دشمنا ساختن همون!
یِهو پرید به دیوه
خنجر کشید رو دیوه
دیوه رو می‌گی، آب شد
مثل دیوار خراب شد:
کوچیک‌تر و کوچیک‌تر
باریک‌تر و باریک‌تر
تا اینکه نابود شد
دود شد و دود شد.
نخودی واسه‌ی همیشه
دیوه رو کرد تو شیشه.
دیوه چی بود؟ ابر سیا
به شکل دیو بد ادا،
دشمن ابرای سفید
لج کرده بود، نمی‌بارید.
«دیوه که از میون رفت
دود شد به آسمون رفت
 
 
 
باید بارون بباره
که نوبت بهاره.»
نخودی شدش روونه
یه راس اومد به خونه
کاراشو که رو برا کرد
انگار یکی صدا کرد
اومد کنارِ پنجره
دیدش که پشت پنجره
چه معرِکه‌س! چه محشَره!
صد تا سوار می‌اومدن
ساز و ناقاره می‌زدن
سوارای زرّین‌کمر
سوار اسبای کهر
نی بود و نی لبک بود
پرواز شاپرک بود
هوا می‌شد روشن‌تر
صدا می‌شد بُلن‌تر:
«آی گل دارم، بهار دارم!
لاله و لاله‌زار دارم!»
یه پیرمرد تُپُلی
ریش‌ش سفید، لُپ‌ش گُلی
 
 
 
شلوار قدَک، ترمه قبا
گیوه‌ی ابریشم به پا
اسب سفید سوار بود
پُشت‌ش یه کوله‌بار بود
«چی توی اون انبونه؟
خدا، خودش می‌دونه!»
نخودی پر در آورد
رفت‌ش جلو سلام کرد
                                             «سلام عمو!»
                                                             «عمو سلام!»
                                             «خونه‌م میای؟»
                                                            «حالا نمی‌آم،
 
 
 
می‌خوام برم کار دارم
می‌بینی چقد بار دارم:
(سوارا رو نشون داد.
قطارا رو نشون داد.)  
باید برم در بزنم
به بچه‌ها سر بزنم
گشت بزنم تو کوچه‌ها
عیدی بدم به بچه‌ها
 
 
 
صحرا رو سبزه‌زار کُنم
باغ‌و پُر از بهار کنم
شکوفه بارونش کُنم
از گُل چراغونش کُنم.
اما ببینم، نخودی!
چرا یِهو تو لب شدی؟
دُرُسته عمو پیره
داره از اینجا میره،
تنهات نمی‌گذاره.»
«راس می‌گی عمو؟»
«دِ، آره!»
نخودی نیگا نیگا کرد
عمو پیرمرد، صدا کرد:
«های، گُل بیا، بهار بیا!
لاله و لاله‌زار بیا!»
نخودی دیدش که پنجره
از گُل و سبزه محشره:
شمشادا قد کشیدن
اونم چقد کشیدن!
 
 
 
یکدفه از آلاله
پُر شد حیاط خاله
چلچله‌ها: جریس! جریس!
مهمون اومد، صاب‌خونه نیس؟»
دیگه نخودی تنها نبود
تنها تو اون صحرا نبود
بازی می‌کرد و می‌دید
با گُل می‌گفت، گُل می‌شنید.
وای که چقد عالی بود، 
جای همتون خالی بود!

سرودۀ: منوچهر نیستانی
 با صدای: 
نیکو خردمند: قصه‌گو
الهه کاظمی: نخودی
آذر دانشی: فالگیر
سیاوش طهمورث: دیو
ناصر طهماسب: عمو نوروز
موسیقی: احمد پژمان
تصویرگر نمونۀ چاپی کتاب: پرویز کلانتری
تهیه‌شده در کانون فکری کودکان و نوجوانان. تهران، سال ۱۳۵۰

گُل اومد بهار اومد

نوار جمجمک برگ خزون
موسیقی کودک
آهنگساز: بیژن کامکار
دکلمه اشعار: مینو غزنوی
ترانه‌سرا: گلچین گیلانی

متن شعر کامل هست

باز باران،
با ترانه،
با گهر های فراوان
می خورد بر بام خانه.

من به پشت شیشه تنها
ایستاده
در گذرها،
رودها راه اوفتاده.

شاد و خرم
یک دو سه گنجشک پر گو،
باز هر دم
می پرند، این سو و آن سو

می خورد بر شیشه و در
مشت و سیلی،
آسمان امروز دیگر
نیست نیلی.

یادم آرد روز باران:
گردش یک روز دیرین؛
خوب و شیرین
توی جنگل های گیلان.

کودکی ده ساله بودم
شاد و خرم
نرم و نازک
چست و چابک

از پرنده،
از خزنده،
از چرنده،
بود جنگل گرم و زنده.

آسمان آبی، چو دریا
یک دو ابر، اینجا و آنجا
چون دل من،
روز روشن.

بوی جنگل،
تازه و تر
همچو می مستی دهنده.
بر درختان میزدی پر،
هر کجا زیبا پرنده.

برکه ها آرام و آبی؛
برگ و گل هر جا نمایان،
چتر نیلوفر درخشان؛
آفتابی.

سنگ ها از آب جسته،
از خزه پوشیده تن را؛
بس وزغ آنجا نشسته،
دم به دم در شور و غوغا.

رودخانه،
با دو صد زیبا ترانه؛
زیر پاهای درختان
چرخ میزد، چرخ میزد، همچو مستان.

چشمه ها چون شیشه های آفتابی،
نرم و خوش در جوش و لرزه؛
توی آنها سنگ ریزه،
سرخ و سبز و زرد و آبی.

با دو پای کودکانه
می دویدم همچو آهو،
می پریدم از لب جو،
دور میگشتم ز خانه.

می کشانیدم به پایین،
شاخه های بید مشکی
دست من می گشت رنگین،
از تمشک سرخ و مشکی.

می شندیم از پرنده،
داستانهای نهانی،
از لب باد وزنده،
رازهای زندگانی

هر چه می دیدم در آنجا
بود دلکش، بود زیبا؛
شاد بودم
می سرودم
“روز، ای روز دلارا!
داده ات خورشید رخشان
این چنین رخسار زیبا؛
ورنه بودی زشت و بیجان.

این درختان،
با همه سبزی و خوبی
گو چه می بودند جز پاهای چوبی
گر نبودی مهر رخشان؟

روز، ای روز دلارا!
گر دلارایی ست، از خورشید باشد.
ای درخت سبز و زیبا!
هر چه زیبایی ست از خورشید باشد.”

اندک اندک، رفته رفته، ابر ها گشتند چیره.
آسمان گردید تیره،
بسته شد رخساره‌ی خورشید رخشان
ریخت باران، ریخت باران.

جنگل از باد گریزان
چرخ ها می زد چو دریا
دانه ها ی [ گرد] باران
پهن میگشتند هر جا.

برق چون شمشیر بران
پاره میکرد ابر ها را
تندر دیوانه غران
مشت میزد ابر ها را.

روی برکه مرغ آبی،
از میانه، از کرانه،
با شتابی چرخ میزد بی شماره.

گیسوی سیمین مه را
شانه میزد دست باران
باد ها، با فوت، خوانا
می نمودندش پریشان.

سبزه در زیر درختان
رفته رفته گشت دریا
توی این دریای جوشان
جنگل وارونه پیدا.

بس دلارا بود جنگل،
به، چه زیبا بود جنگل!
بس فسانه، بس ترانه،
بس ترانه، بس فسانه.

بس گوارا بود باران
به، چه زیبا بود باران!
می شنیدم اندر این گوهر فشانی
رازهای جاودانی، پند های آسمانی؛

“بشنو از من، کودک من
پیش چشم مرد فردا،
زندگانی – خواه تیره، خواه روشن -
هست زیبا، هست زیبا، هست زیبا.”

گلچین گیلانی

باز باران

سبزِبهار | حمید جبلی و ملیحه سعیدی

تیتراژ آغازین

یکی بود یکی نبود
زیر گنبد کبود
روبروی بچه‌ها
قصه‌گو نشسته بود

قصه‌گو قصه می‌گفت
از کتاب قصه‌ها
قصه‌های پرنشاط 
قصه‌های آشنا

قصه باغ بزرگ
قصه گل قشنگ
قصه شیر و پلنگ
قصه موش زرنگ

قصه باغ بزرگ
قصه گل قشنگ
قصه شیر و پلنگ
قصه موش زرنگ

آقای حکایتی
اسم قصه‌گوی ماست
زیر گنبد کبود
شهر خوب قصه‌هاست

زیر گنبد کبود، تیتراژ آغازین - آقای حکایتی

آلبوم: سبزه ریزه میزه
آهنگساز: ملیحه سعیدی 
ترانه سرا: مصطفی رحماندوست
خواننده: حمید جبلی
تنظیم کننده: سامان احتشامی

Alesson O Valessoon

آهنگ به یاد ماندنی " باز باران با ترانه"  با صدای خسرو شکیبایی در فیلم خواهران غریب

آهنگ‌ساز: فریبرز لاچینی
خواننده: سیمین قدیری

سبزِ سبز

چهارشنبه سوری - این گوشه تا اون گوشه

مسواک - لیلی حکیم الهی

موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان

گُل اومد بهار اومد

koodaki.org