هنگامه یاشار

ديبا

Masih

Kodakane

تارا

koodak

bachegiii

ال

برف اومده

Hengameh Yashar i

Hengameh Yashar ii

آلبوم : ترانه ی های کوچک برای بیداری
خواننده : هنگامه یاشار

آهای آقای گرگه- هنگامه یاشار

خوشحال و شاد و خندانم
قدر دنیا رو می‌دانم
خنده کنم من
دست بزنم من
پا بکوبم من
جوانم.

در دلم غمی ندارم
زیرا هست سلامت جانم
عمر ما کوتاست
چون گل صحراست
پس بیایید شادی کنیم.

بیایید باهم بخوانیم
ترانه‌ی جوانی را
عمر ما کوتاست
چون گل صحراست
پس بیایید شادی کنیم.
گل بریزم من
از روی دامن بر روی خرمن
شادانم.


خواننده ترانه: هنگامه یاشار

خوشحال و شاد و خندانم - هنگامه یاشار

یه روز یه آقا خرگوشه
رسید به یه بچه موشه
موشه دوید تو سوراخ
خرگوشه گفت آخ
«وایسا وایسا کارت دارم
من خرگوشه بی‌آزارم
بیا از سوراخت بیرون
نمی‌خوای مهمون»

یواش موشه اومد بیرون
یه نگاهی کرد به مهمون
دید که گوشاش درازه
دهنش بازه
«شاید می‌خواد بخورتم
یا با خودش ببرتم
پس می‌رم پیش مامانم
آن‌جا می‌مانم»

مادر موشه عاقل بود
زنی باهوش و کامل بود
یه نگاهی کرد به خرگوش
گفت به بچه موش
«نترس جونم اون مهمونه
خیلی خوب و مهربونه
پس برو پیشش سلام کن
بیارش خونه»

خواننده: هنگامه یاشار

یه روز یه آقا خرگوشه - هنگامه یاشار

خروسه می‌گه قوقولی قوقو
سلاملکم آقا کوچولو.
افتاده تو حوض یه دونه هلو
هلو هلو برو تو گلو.

خواننده: هنگامه یاشار

خروسه می‌گه قوقولی قوقو - هنگامه یاشار

عروسک قشنگ من قرمز پوشیده
تو رخت خواب مخمل آبی خوابیده
یه روز مامان رفته بازار اونُ خریده
قشنگ‌تر از عروسکم هیچ‌کس ندیده.
عروسک من
چشماتُ وا کن
وقتی که شب شد
اون وقت لالا کن
بیا بریم توی حیاط با من بازی کن
توپ بازی و شن بازی و طناب بازی کن.

خواننده: هنگامه یاشار

عروسک قشنگ من قرمز پوشیده - هنگامه یاشار

تو قفسای باغ وحش
حیوونای رنگارنگ
پرنده‌های کوچولو
میمون و شیر و پلنگ
میمونه شکلک می‌سازه
مردمُ خوشحال می‌کنه
با یه دونه توپ کوچیک
تنهایی فوتبال می‌کنه.

نگا کن او خرسَ رو
وایساده روی دو پا
خرگوشَ رو نگا کنین
هی می‌پره تو هوا
طاووسَ رو نگا کنین
چه خوشگل و قشنگه
چترشُ هی باز می‌کنه
ناز و خوش‌آب و رنگه.

خواننده: هنگامه یاشار

تو قفسای باغ وحش - هنگامه یاشار

پاشو پاشو کوچولو
از پنجره نگاه کن
با چشمای قشنگت
به منظره نگاه کن

اون بالا بالا خورشید
تابیده در آسمان
یک رشته کوه پایینتر
پایینترش درختان

نگاه کن اون دوردورا
کبوتری می پرد
شاید برای بلبل
از گل خبر می برد

خواننده: نازی افشار

پاشو پاشو کوچولو - نازی افشار

توپ سفیدم قشنگی و نازی
حالا من می‌خوام برم به بازی
بازی چه خوبه با بچه‌های خوب
بازی می‌کنیم با یه دونه توپ
چون پرت می‌کنم توپ سفیدم را
از جا می‌پره می‌ره تو هوا
قل قل می‌خوره تو زمین ورزش
یک و دو و سه و چهار و پنچ و شش.

خواننده: هنگامه یاشار

توپ سفیدم - هنگامه یاشار

تبل بزرگم خیلی قشنگه
وقتی که می‌زنم این‌جور صدا می‌ده:
«بوم بوبو بوم بوبو بوم بوبو بوم بوبو بوم بوم بوم».

ویولونی دارم خیلی قشنگه
وقتی که می‌زنم این‌جور صدا می‌ده
«دیریری دیریری دیریری دیریری دی ری ری».

شیپوری دارم خیلی قشنگه
وقتی که می‌زنم این‌جور صدا می‌ده
«دودورو دودورو دودورو دودورو دو دو دو».

پیانویی دارم خیلی قشنگه
وقتی که می‌زنم این‌جور صدا می‌ده
«دنگ‌دد دنگ‌دد دنگ‌دد دنگ‌دد دنگ دنگ دنگ».

اسب سفیدم خیلی قشنگه
وقتی که راه می‌ره این‌جور صدا می‌ده
«پیتیکو پیتیکو پیتیکو پیتیکو پی تی کو».

اما تفنگم توش یه فشنگه
وقتی که می‌زنم این‌جور صدا می‌ده
بنگ!

خواننده: هنگامه یاشار

تبل بزرگم خیلی قشنگه - هنگامه یاشار

روزی بود، روزگاری بود
تو بیابون خدا
نخودی از نخودا
خونه داشت و زندگی
همه چی، هر چی بگی!
همه چی، از همه جور:
روی رف تنگ بُلور
این‌ورِ رف، گُلاب‌پاش 
اون‌ورِ رف، گُلاب‌پاش
ترمه و سوزنی داشت
پارچه‌ی پیرهنی داشت.
نخودی نگو، بلا بود
خوشگل خوشگلا بود
اما فقط یه غم داشت
یه چیز تو دنیا کم داشت:
همدل و همزبون نداشت
جفت هم آشیون نداشت
نخودی تو اون درندشت
تنهای تنها می‌گشت
 
 
 
هر صبحِ زود پا می‌شد
راهیِ صحرا می‌شد
این‌ور و اون‌ور می‌گشت
قدم‌زنون برمی‌گشت
می‌گفت: «چرا، خدا جون
 تو این بر و بیابون
تنهای تنها موندم
از زندگی وا موندم؟»
 یه صبح زود که پا شد
چشاش دوباره وا شد
این‌ورِ شو نیگا کرد
اون‌ورِشو نیگا کرد
اومد کنارِ پنجره
دیدش که پشت پنجره
از همیشه‌م  خالی‌تره!
نخودی غمش گرفت 
غم عالمش گرفت:
«چکنم، چکار کنم؟
چه جوری از تنهایی فرار کنم؟
هوار کنم؟
سر بزارم به صحرا
دل بکنم از اینجا؟
نه. . نخودی!
مگه دیوونه شدی؟
دل بکنی از این‌جا ـ کجا میری؟
سر می‌ذاری به صحرا؟
آخه، ببینم، با غُصه
کدوم کاری دُرسّه؟
غصه که کار نمی‌شه
اینو بدون همیشه!»
برگشت‌و جاشو جم کرد
چایی رو آورد و دم کرد
 
 
 
اتاق‌و قشنگ جارو زد
رختارو شست، اُتو زد
شونه به زُلفونش کشید 
سُرمه به مُژگونش کشید.
زلفِ سیاهش رو دوشش
گوشواره‌هاش به گوشش
کاراش‌و رو به ِرا کرد
تو آیینه نیگا کرد
 نخودی، نه به از شما،
شده بود یه تیکه ماه!
«حیف! کسی نیس نیگام کُنه
نیگا به سر تا پام کُنه
بیاد بگه خاله نخودی
وای که چقد خوشگل شدی!»
نخودی چشم به راه موند
امّا زمین سیاه موند .
یه هفته، دو هفته، سه هفته،
چهار هفته بود
که برف و سرما رفته بود.
یه روز یه کولی اومد،
تَق و تَق و تَق به در زد
 
 
 
                                         «بی‌بی، سلام!»
                                                              «علیک سلام!»
                                        «فال بگیرم؟»
                                                              «بگیر برام.»
دستش‌و گرفت تو دستش:
خُب، ببینم  چی هستِش؟
خوشا به حالت، خاله
راستی که فالت فاله!
اما بگم برات، ننه
انگار یکی بات دُشمنه
همون طلسمت کرده
جادو به اسمت کرده
جنبل و جادو کرده
کارا رو وارو کرده
بهار و افسون کرده
از تو رو گردون کرده.
چرا ؟ . . خدا می‌دونه!
خب، دیوه این دیوونه
اون عاشق سیاهیه
دشمن مرغ و ماهیه .
یه ماه تموم تو جاده
آقا دیوه وایستاده
 
 
 
میون راه نشسته
راه بهارو بسته . . . »
کولیه گفت و گفت و گفت
نخودی حرفاشو شنفت
خندید و گفت: «چه حرفا!
دیو سیا تو برفا؟
من باورم نمی‌شه
جادو سرم نمی‌شه.
طلسم چیه، جادو چیه؟
دیوِ سیا تو کوه چیه؟
جادو که کار نمی‌شه،
اینو بدون همیشه!
هر چی که جادو جنبله
کار آدمای تنبله
منم اگه زِرنگم
می‌رم با دیو می‌جنگم.» 
 
 
 
نخودی، یِهو از جا پرید
(نخودی، نگو، گُرد آفرید!)
لباسِ جنگ‌و تن کرد
چرم پلنگ‌و تن کرد
شمشیر و گرفت به این دست
سپرو گرفت به اون دست
خنجر و بر کمر بست:
«میرم طلسم‌و می‌شکنم
دیوه رو دودش می‌کُنم!»
سوار مادیون شد
تو دره‌ها روون شد
از رد پای دیوه
رسید به جای دیوه: 
یه غارِ سرد و تاریک
تنگ و دراز و باریک
«دیوه، بیا! من اومدم
به جنگ دشمن اومدم
فلفل نبین چه ریزه
بشکن ببین چه تیزه!
های دیوه، های! کجایی؟
به جنگ من میایی؟»
صداش تو کوه پیچید: های!
از کوه جواب رسید: های!
دیوه دوید از غار بیرون
نخودی رو دید رو مادیون
دیوه رو میگی، دِه بخند!
حالا نخند و کِی بخند!
« هاه هاه، ها ها، ها ها ها
نخودی رو باش، چه حرفا!
 
 
 
انگار که دیوونه شده
به جنگ دیوا اومده!»
دیوه دوباره خندید
صداش تو کوها پیچید:
«یِه وجبی! می‌دونی
با کی رجز می‌خونی
که اومدی داد می‌زنی
هی داد و فریاد می‌زنی؟
هر کی هوایی‌ت کرده
به اینجا راهی‌ت کرده
این حرفا رو یادت داده
شام من‌و فرستاده!
تو شام امشب منی
یه لقمه چپ منی!»
تا اسم شام‌و آورد
نخودی حسابی جا خورد
اما به یادش اومد
که هیچ نباید جا زد.
جا زدن و باختن، همون!
با دشمنا ساختن همون!
یِهو پرید به دیوه
خنجر کشید رو دیوه
دیوه رو می‌گی، آب شد
مثل دیوار خراب شد:
کوچیک‌تر و کوچیک‌تر
باریک‌تر و باریک‌تر
تا اینکه نابود شد
دود شد و دود شد.
نخودی واسه‌ی همیشه
دیوه رو کرد تو شیشه.
دیوه چی بود؟ ابر سیا
به شکل دیو بد ادا،
دشمن ابرای سفید
لج کرده بود، نمی‌بارید.
«دیوه که از میون رفت
دود شد به آسمون رفت
 
 
 
باید بارون بباره
که نوبت بهاره.»
نخودی شدش روونه
یه راس اومد به خونه
کاراشو که رو برا کرد
انگار یکی صدا کرد
اومد کنارِ پنجره
دیدش که پشت پنجره
چه معرِکه‌س! چه محشَره!
صد تا سوار می‌اومدن
ساز و ناقاره می‌زدن
سوارای زرّین‌کمر
سوار اسبای کهر
نی بود و نی لبک بود
پرواز شاپرک بود
هوا می‌شد روشن‌تر
صدا می‌شد بُلن‌تر:
«آی گل دارم، بهار دارم!
لاله و لاله‌زار دارم!»
یه پیرمرد تُپُلی
ریش‌ش سفید، لُپ‌ش گُلی
 
 
 
شلوار قدَک، ترمه قبا
گیوه‌ی ابریشم به پا
اسب سفید سوار بود
پُشت‌ش یه کوله‌بار بود
«چی توی اون انبونه؟
خدا، خودش می‌دونه!»
نخودی پر در آورد
رفت‌ش جلو سلام کرد
                                             «سلام عمو!»
                                                             «عمو سلام!»
                                             «خونه‌م میای؟»
                                                            «حالا نمی‌آم،
 
 
 
می‌خوام برم کار دارم
می‌بینی چقد بار دارم:
(سوارا رو نشون داد.
قطارا رو نشون داد.)  
باید برم در بزنم
به بچه‌ها سر بزنم
گشت بزنم تو کوچه‌ها
عیدی بدم به بچه‌ها
 
 
 
صحرا رو سبزه‌زار کُنم
باغ‌و پُر از بهار کنم
شکوفه بارونش کُنم
از گُل چراغونش کُنم.
اما ببینم، نخودی!
چرا یِهو تو لب شدی؟
دُرُسته عمو پیره
داره از اینجا میره،
تنهات نمی‌گذاره.»
«راس می‌گی عمو؟»
«دِ، آره!»
نخودی نیگا نیگا کرد
عمو پیرمرد، صدا کرد:
«های، گُل بیا، بهار بیا!
لاله و لاله‌زار بیا!»
نخودی دیدش که پنجره
از گُل و سبزه محشره:
شمشادا قد کشیدن
اونم چقد کشیدن!
 
 
 
یکدفه از آلاله
پُر شد حیاط خاله
چلچله‌ها: جریس! جریس!
مهمون اومد، صاب‌خونه نیس؟»
دیگه نخودی تنها نبود
تنها تو اون صحرا نبود
بازی می‌کرد و می‌دید
با گُل می‌گفت، گُل می‌شنید.
وای که چقد عالی بود، 
جای همتون خالی بود!

سرودۀ: منوچهر نیستانی
 با صدای: 
نیکو خردمند: قصه‌گو
الهه کاظمی: نخودی
آذر دانشی: فالگیر
سیاوش طهمورث: دیو
ناصر طهماسب: عمو نوروز
موسیقی: احمد پژمان
تصویرگر نمونۀ چاپی کتاب: پرویز کلانتری
تهیه‌شده در کانون فکری کودکان و نوجوانان. تهران، سال ۱۳۵۰

گُل اومد بهار اومد

اَتل مَتل توتوله
گاوِ حسن چه‌جوره؟
نه شیر داره، نه پستون
دُمب‌ِشو بُردن اردستون
سُم‌ِشو بُردن پاکستون
شیرِش‌و بُردن هندستون
یک زنِ کُردی بستون
                           اسمِ‌شو بزار ستاره
                           براش بزن ناقاره
                           رو گُنبد و مناره
اسمِ‌شو بزار عم‌قِزی
دورِ کُلاش قرمزی
موی سرش وزوزی
                           عم‌قزی شوخ و شنگه
                           قِر دادنش قشنگه
                           هر وقت میرن النگه
                           یک پایِ خرش می‌لنگه
این درو وا کُن سلیمون
اون درو وا کن سلیمون
قالی‌رو بِکش تو ایوون
یه پُک بزن به قلیون
                           گوشه‌ی قالی کبود
                           اسم دائی‌‌یم محمود
محمودِ بالا بالا
سر کرده‌ی شُغالا
آش می‌خوری بسم الله.
 

 


حسنی کُجاس؟ تو باغچه.
چی‌چی می‌چینه؟ آلوچه.
واسه‌ی دخترای کوچه
                           حسنی رفته به اُردو
                           برای نصفِ گِرود
                           اُردو خبردار شد
                           حالِ بگُوم زار شد
بَگُوم بَگُوم حیا کُن
از سوراخِ در نیگا کُن
خروسه می‌گه: قوقولی‌قو
مُرغِ پا کوتای من کو؟
کلاغه می‌گه: قار قار
سفره قلمکارِ کار
ببعی می‌گه: بع‌بع
دُنبه داری؟ نه، نه!
                           پس چرا می‌گی بع‌بع
قورباغه می‌گه: من زرگرم
طوقِ طلا به‌گردنم
اسبِ سیاه، اسبِ سفید
                           زیر بغلم
دسته‌ی گُل برادرم
                           هاچین و واچین
                           یه
                               پا
                                  تو
                                      ور
                                          چین.

تنظیم شعر: نورالدین زرین‌کلک
گوینده:       شیوا گورانی
موسیقی:  کامبیز روشن‌روان
تهیه‌شده در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. تهران، سال ۱۳۵۳

اتل‌متل - نورالدین زرین کلک

نوار جمجمک برگ خزون
موسیقی کودک
آهنگساز: بیژن کامکار
دکلمه اشعار: مینو غزنوی
ترانه‌سرا: گلچین گیلانی

متن شعر کامل هست

باز باران،
با ترانه،
با گهر های فراوان
می خورد بر بام خانه.

من به پشت شیشه تنها
ایستاده
در گذرها،
رودها راه اوفتاده.

شاد و خرم
یک دو سه گنجشک پر گو،
باز هر دم
می پرند، این سو و آن سو

می خورد بر شیشه و در
مشت و سیلی،
آسمان امروز دیگر
نیست نیلی.

یادم آرد روز باران:
گردش یک روز دیرین؛
خوب و شیرین
توی جنگل های گیلان.

کودکی ده ساله بودم
شاد و خرم
نرم و نازک
چست و چابک

از پرنده،
از خزنده،
از چرنده،
بود جنگل گرم و زنده.

آسمان آبی، چو دریا
یک دو ابر، اینجا و آنجا
چون دل من،
روز روشن.

بوی جنگل،
تازه و تر
همچو می مستی دهنده.
بر درختان میزدی پر،
هر کجا زیبا پرنده.

برکه ها آرام و آبی؛
برگ و گل هر جا نمایان،
چتر نیلوفر درخشان؛
آفتابی.

سنگ ها از آب جسته،
از خزه پوشیده تن را؛
بس وزغ آنجا نشسته،
دم به دم در شور و غوغا.

رودخانه،
با دو صد زیبا ترانه؛
زیر پاهای درختان
چرخ میزد، چرخ میزد، همچو مستان.

چشمه ها چون شیشه های آفتابی،
نرم و خوش در جوش و لرزه؛
توی آنها سنگ ریزه،
سرخ و سبز و زرد و آبی.

با دو پای کودکانه
می دویدم همچو آهو،
می پریدم از لب جو،
دور میگشتم ز خانه.

می کشانیدم به پایین،
شاخه های بید مشکی
دست من می گشت رنگین،
از تمشک سرخ و مشکی.

می شندیم از پرنده،
داستانهای نهانی،
از لب باد وزنده،
رازهای زندگانی

هر چه می دیدم در آنجا
بود دلکش، بود زیبا؛
شاد بودم
می سرودم
“روز، ای روز دلارا!
داده ات خورشید رخشان
این چنین رخسار زیبا؛
ورنه بودی زشت و بیجان.

این درختان،
با همه سبزی و خوبی
گو چه می بودند جز پاهای چوبی
گر نبودی مهر رخشان؟

روز، ای روز دلارا!
گر دلارایی ست، از خورشید باشد.
ای درخت سبز و زیبا!
هر چه زیبایی ست از خورشید باشد.”

اندک اندک، رفته رفته، ابر ها گشتند چیره.
آسمان گردید تیره،
بسته شد رخساره‌ی خورشید رخشان
ریخت باران، ریخت باران.

جنگل از باد گریزان
چرخ ها می زد چو دریا
دانه ها ی [ گرد] باران
پهن میگشتند هر جا.

برق چون شمشیر بران
پاره میکرد ابر ها را
تندر دیوانه غران
مشت میزد ابر ها را.

روی برکه مرغ آبی،
از میانه، از کرانه،
با شتابی چرخ میزد بی شماره.

گیسوی سیمین مه را
شانه میزد دست باران
باد ها، با فوت، خوانا
می نمودندش پریشان.

سبزه در زیر درختان
رفته رفته گشت دریا
توی این دریای جوشان
جنگل وارونه پیدا.

بس دلارا بود جنگل،
به، چه زیبا بود جنگل!
بس فسانه، بس ترانه،
بس ترانه، بس فسانه.

بس گوارا بود باران
به، چه زیبا بود باران!
می شنیدم اندر این گوهر فشانی
رازهای جاودانی، پند های آسمانی؛

“بشنو از من، کودک من
پیش چشم مرد فردا،
زندگانی – خواه تیره، خواه روشن -
هست زیبا، هست زیبا، هست زیبا.”

گلچین گیلانی

باز باران

تو که ماه بلند آسمونی
منم ستاره می‌شم دورتُ می‌گیرم
اگه ستاره بشی دورمُ بگیری
منم ابر می‌شم روتُ می‌گیرم
اگه ابر بشی رومُ بگیری
منم بارون می‌شم چیک چیک می‌بارم
اگه بارون بشی چیک چیک بباری
منم سبزه می‌شم سر در می‌آرم
تو که سبزه می‌شی سر در میاری
منم گل می‌شم و پهلوت می‌شم
تو که گل می‌شی و پلهوم می‌شینی
منم بلبل می‌شم چهچه می‌خونم.

خواننده: هنگامه یاشار

تو که ماه بلند آسمونی - هنگامه یاشار

با شیر آب بازی نکن
نگا تو مثل موش شدی
نازی شیطون و بلا
چه قدر تو بازی‌گوش شدی.
خوبه از من یاد بگیری
ببین دارم گل می‌کشم
مداد زرد من کجاست
می‌خوام یه بلبل بکشم.

خواننده: هنگامه یاشار

با شیر آب بازی نکن - هنگامه یاشار

خورشید خانم آفتاب کن
یه مشت برنج تو آب کن
ما بچه های گرگیم از سرمایی بمردیم
پرستو کوچ کرده تا که بهار برگرده

خورشید خانم در اومد
پونه و ریحون اومد
خبر میده بهاره
بچه ها وقت کاره
بهار صفا میاره

خورشید خانم آفتاب کرد
کلی برنج تو آب کرد
آفتاب مهتاب چه رنگه
سرخ و سفید دورنگه
کی گفته لاله، لاله پیاله داره

موسیقی: سودابه سالم
تنظیم: کارن همایونفر

خورشید خانم آفتاب کن - سودابه سالم

زیر گنبد کبود
رو به روی بچه ها
قصه گو نشسته بود
قصه گو قصه میگفت
از کتاب قصه ها
قصه های پر نشاط
قصه های آشنا
قصه باغ بزرگ
قصه گل قشنگ
قصه شیر وپلنگ
قصه موش زرنگ
قصه باغ بزرگ
قصه گل قشنگ
قصه شیر وپلنگ
قصه موش زرنگ
آقای حکایتی اسم قصه گوی ماست
زیر گنبد کبود شهر خوب قصه هاست
زیر گنبد کبود شهر خوب قصه هاست

[ زیر گنبد کبود [ آقای حکایتی

کوچولو - حمید جبلی / ایرج طهماسب

موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان

خورشید خانم آفتاب کن - سودابه سالم

koodaki.org