وارطان

بهار، خنده زد و ارغوان شکفت
در خانه، زیر پنجره، گل داد یاس پیر
دست از گمان بدار
با مرگ نحس پنجه میفکن
بودن به از نبود شدن خاصه در بهار

وارطان سخن نگفت
سرافراز، دندان خشم بر جگر خسته بست و رفت

وارطان سخن بگو
مرغ سکوت، جوجهٔ مرگی فجیع را در آشیان به بیضه نشسته‌ست

وارطان سخن نگفت؛ چو خورشید
از تیرگی برآمد و در خون نشست و رفت
وارطان سخن نگفت
وارطان ستاره بود
یک دم در این ظلام درخشید و جست و رفت

وارطان سخن نگفت
:وارطان بنفشه بود؛ گل داد و مژده داد
زمستان شکست و رفت

احمد شاملو _ وارطان سخن نگفت

مرغی از اقصای ظلمت پر گرفت
شب، چرایی گفت و خواب از سر گرفت
مرغ، وایی کرد؛ پر بگشود و بست
راهِ شب نشناخت؛ در ظلمت نشست

من همان مرغم، به ظلمت باژگون
نغمه‌اش وای، آب‌خوردش جوی خون
دانه‌اش در دامِ تزویرِ فلک
لانه بر گهواره‌ی جنبانِ شک

لانه می‌جنبد وز او ارکانِ مرغ
ژیغ‌ژیغش می‌خراشد جانِ مرغ

ای خدا! گر شک نبودی در میان
کی چنین تاریک بود این خاکدان؟
گر نه تن زندانِ تردید آمدی
شب پُر از فانوسِ خورشید آمدی

من همان مرغم که وای آوازِ او
سوزِ مأیوسان همه از سازِ او
او ز شب در وای و شب دلشاد از اوست
شب، خوش از مرغی که در فریاد از اوست
گاه بالی می‌زند در قعرِ آن
گاه وایی می‌کشد از سوزِ جان

خود اگر شب سرخوش از وایش نبود
لاجرم این بند بر پایش نبود

وای اگر تابد به زندانبانِ ریش
آفتابِ عشقی از محبوسِ خویش

من همان مرغم، نه افزونم نه کم
:قایقی سرگشته بر دریای غم
گر امیدم پیش رانَد یک نفس
روحِ دریایم کشانَد بازپس

گر امیدم وانهد با خویشتن
مدفنِ دریای بی‌پایان و من
ور به خود بازم نهد دریای پیر
گو بیا؛ امید! و پارویی بگیر

خود نه از امید رَستم نی ز غم
وین میان خوش دست‌وپایی می‌زنم
 
من همان مرغم که پر بگشود و بست
ره ز شب نشناخت؛ در ظلمت نشست
نه‌ش غمِ جان است و نه‌ش پروای نام
می‌زند وایی به ظلمت؛ والسلام

برای ادیب خوانساری و سِحرِ صدایش

احمد شاملو _ شبگیر

چه‌ها با جان ِخود دور از رخ جانان ِخود کردم
مگر دشمن کند این‌ها که من با جان ِخود کردم
طبیبم گفت درمانی ندارد درد ِمهجوری
غلط می‌گفت خود را کشتم و درمان ِخود کردم

آواز بنان | شعر وحشی بافقی | ویلن عبدالله جهان‌پناه

قسم خوردم بر تو من ای عشق
که جان بازم در رهت ای عشق

نیارزد جان در رهی والا
که ناچیز است هدیه‌ای اِی عشق

به خون ِپاک شهیدانت
به قلب ِپرخون این ملت

نگیرد این شعله خاموشی
فروزد از هر کران ای عشق

گمان بردند شعله می‌میرد
بساط ِظلم ریشه می‌گیرد

نخشکد آن شاخه‌ی سرسبز
که آب از خون ِشهیدان خورد

ز هر برگی که‌اش به خاک افتد
هزاران سرو ِچمن روید

پدید آید جنگلی انبوه
ز نیروی قهر ِخلق ای عشق

قسم خوردم بر تو من ای عشق

زده شعله در چمن در شب وطن خون ارغوان‌ها
تو ای بانگ شورافکن تا سحر بزن شعله تا کران‌ها

که در خون خستگان دل‌شکستگان آرمیده طوفان
به آیندگان نگر در زمان نگر بردمیده طوفان

<قفس را بسوزان؛ رها کن پرندگان را؛ بشارت‌دهندگان را>

که لبخند آزادی، خوشه‌ی شادی، تا سحر بروید
سرود ستاره را، موج تشنه با، آهوان بگوید

ستاره ستیزد و شب گریزد و صبح روشن آید
زند بال و پر ز نو، آن کبوتر و سوی میهن آید

گرفته تمام شب شاخه‌ای به لب، سرخ و گرده‌افشان
پرد گرده گسترد، دانه پرورد، سر زند بهاران

کوهستان | خون ِارغوان‌ها

آتش شعله برکش، شعله دم فرومکـش
آن چنان بسوز، آن چنان بسوز
که بر پا کنی بس
روشنی در دل ما
روشنـی‌هـای انسـان
با نیروی توده برکن رسم بیداد
انقـلاب خلـق، انقـلاب مـا
نگون سازد اندیشه‌ی اهرمن را
بسازد جهانی سراسر صفا را
با نیروی توده برکن رسم بیداد
کاندر آن جهان، نـزد مـردمـان
نیابی نشانی زفقر و زحرمـان
نباشد دلی رنجه از بهـر بیداد
آتش شعله برکش، شعله دم فرومکـش
آن چنان بسوز، آن چنان بسوز
که بر پا کنی بس
روشنی در دل ما
روشنـی‌هـای انسـان

عکس: سعید سلطان‌پور در شب عروسی‌اش و لحظاتی قبل از بازداشتش توسط پاسداران که در نهایت منجر به تیرباران ِ وی شد.

سعید در ۲۷فروردین۱۳۶۰ و در شب عروسی‌اش به وسیلهٔ پاسداران دستگیر می‌شود و پس از ۶۶روز شکنجه، در سحرگاه اول تیر، به جوخهٔ اعدام سپرده و تیرباران شد.

آتش

بار دگر شانزدهم آذر
آمد و سر به سر
در قلوبِ مردم شعله افکند
جنبش دانشجویی ايران
به خون شهيدان
در رهِ خلقمان
خورده سوگند
که تا آخرين نفر
آخرين نفس
کوشيم و بشکنيم
ديوارِ اين قفس در رهِ آزادی ايران
شريعتِ رضوی، قندچی، بزرگ‌نيا
بزرگ‌نیا، قندچی، رضوی
بر ضد ارتجاع
در ره توده‌ها جان نهادند
به خون خود این قهرمانان
بر ما دانشجویان در نبردمان
ره گشادند
همه محکم و استوار
یک‌دل و یک‌رنگ
جان به کف بگذاریم
چون سه‌تن شهیدان
در رهِ آزادی ایران
...........................
این روز، به یاد سه دانشجو (مصطفی بزرگ‌نیا و احمد قندچی و مهدی شریعت‌رضوی) که هنگام اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا و همچنین از سرگیری روابط ایران با بریتانیا، در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۳۲ (حدود چهار ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد همان سال) در دانشگاه تهران کشته شدند، گرامی داشته می‌شود.

شانزدهم آذر

گریه را به مستی بهانه کردم
شکوه‌ها ز دست زمانه کردم
آستین چو از دیده(چشم) برگرفتم
سیل خون به دامان روانه کردم

همچو چشم مستت جهان خراب است
رخ مپوش که ایـــن دور انتخاب است

من تو را به خوبی نشانه کردم

دلا خمــوشـــی چرا چو خــم نجـوشی چرا
برون شـد از پرده راز تــو پــرده‌پوشــی چرا
........................................................
چو شیدای تو شد مسکین عراقی
نگویی: کآخر ای شیدا، کجایی؟

شعر از عارف قزوینی
آواز : عبدالوهاب شهیدی
ارکستر گلها
گوینده: آذر پژوهش
بیت از فخرالدین عراقی

گریه را به مستی بهانه کردم _ گلهای رنگارنگ ۲۶۶

بر تُربت ِحافظ

آواز: نادر گُلچین
ساز: حبیب‌الله بدیعی
آهنگ: ماهور از فریدون شهبازیان بر روی ِچهارمضراب ابوالحسن صبا
شعر: حافظ
گوینده: فخری نیکزاد

:متن اشعار به ترتیب خوانش
 
غزل شمارهٔ۷۴
 حاصل کارگه کون و مکان این همه نیست
باده پیش آر که اسباب جهان این همه نیست
از دل و جان شرف صحبت جانان غرض است
همه این است وگرنه دل و جان این همه نیست
بر لب بحر فنا منتظریم ای ساقی
فرصتی دان که ز لب تا به دهان این همه نیست

غزل شمارهٔ۳۳۶
مژدهٔ وصل تو کو کز سر جان برخیزم
طایر قدسم و از دام جهان برخیزم
به ولای تو که گر بندهٔ خویشم خوانی
از سر خواجگی کون و مکان برخیزم
یا رب از ابر هدایت برسان بارانی
پیشتر زان که چو گردی ز میان برخیزم
بر سر تربت من با می و مطرب بنشین
تا به بویت ز لحد رقص‌کنان برخیزم
خیز و بالا بنما ای بت شیرین‌حرکات
کز سر جان و جهان دست‌فشان برخیزم
گر چه پیرم تو شبی تنگ در آغوشم گیر
تا سحرگه ز کنار تو جوان برخیزم
روز مرگم نفسی مهلت دیدار بده
تا چو حافظ ز سر جان و جهان برخیزم

www.qwsa.blogfa.com

گُلهای تازه: برنامهٔ شماره۱۶

نوار ِخوانش اشعار مجموعه‌ی "ازمیان ِ‌ریگها و الماسها(ترانه‌های خوابگونه)" توسط شاعر، احسان طبری با همراهی تار محمدرضا لطفی

از میان ِریگها و الماسها _ اشعار احسان طبری با همراهی ساز محمدرضا لطفی

شب تیره است؛ تنها صفیر گلوله‌ها در دشت به گوش می‌رسد
تنها باد در سیم‌ها می‌پیچد و می‌غرد و ستاره‌های کم‌نور می‌درخشند
می‌دانم در این شب تیره بخواب نمی‌روی؛ عشق من
و کنار بالین طفل در نهان، اشک‌هایت را پاک می‌کنی
آن‌قدر دوست دارم ژرفای چشمان مهربانت را
آن‌قدر می‌خواهم با لب‌هایم لمسشان کنم
شب تیره ما را از هم جدا کرد؛ عشق من
دشت تاریک و پرتلاطم میان ما آمد و جای گرفت
من به تو باور دارم عزیز
در شب تیره باور یاریم می‌کند از گلوله‌ها
من خرسند و آسوده‌ام در این جنگ مرگبار
می‌دانم که تو با عشق مرا خواهی دید؛ مهم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد
مرگ ترسناک نیست؛ ما بارها باید با آن در دشت روبه‌رو شویم
و الآن هم باز اطراف مرا احاطه کرده
تو چشم به‌ راه منی و بی‌خواب کنار بالین طفل نشسته‌ای
و بنابراین می‌دانم که هیچ اتفاقی برای من نخواهد افتاد
............................................................................................
Тёмная ночь, только пули свистят по степи
Только ветер гудит в проводах, тускло звёзды мерцают
В тёмную ночь ты, любимая, знаю, не спишь
И у детской кроватки тайком ты слезу утираешь
Как я люблю глубину твоих ласковых глаз
Как я хочу к ним прижаться хоть раз губами
Тёмная ночь разделяет, любимая, нас
И тревожная, чёрная степь пролегла между нами
Верю в тебя, в дорогую подругу мою
Эта вера от пули меня тёмной ночью хранила
Радостно мне, я спокоен в смертельном бою
Знаю, встретишь с любовью меня, что б со мной ни случилось
Смерть не страшна, с ней встречались не раз мы в степи
Вот и теперь надо мною она кружится
Ты меня ждёшь и у детской кроватки не спишь
И поэтому знаю, со мной ничего не случится

Тёмная ночь ـ Михаил Горбачев & Андрей Макаревич

گورباچف ـ شب ِتيره

قطعه‌ی خوانده‌شده با اندکی تغییر به صورت نوشتار در کتاب ‌‌"روزنامه‌ی سفر میمنت‌اثر ایالات متفرقه‌ی امریغ" توسط انتشارات مازیار به چاپ رسیده‌ است

بخشی از سفرنامه‌ی طنز شاملو با صدای خودش

غزل۳۷۹

آمدی وه که چه مشتاق و پریشان بودم
تا برفتی ز برم صورت بی‌جان بودم

نه فراموشیم از ذکر تو خاموش نشاند
که در اندیشه اوصاف تو حیران بودم

بی تو در دامن گلزار نخفتم یک شب
که نه در بادیه خار مغیلان بودم

زنده می‌کرد مرا دم به دم امید وصال
ور نه دور از نظرت کشته هجران بودم

به تولای تو در آتش محنت چو خلیل
گوییا در چمن لاله و ریحان بودم

تا مگر یک نفسم بوی تو آرد دم صبح
همه شب منتظر مرغ سحرخوان بودم

سعدی از جور فراقت همه روز این می‌گفت
عهد بشکستی و من بر سر پیمان بودم
.................................................................
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۵۲

غزل سعدی به خوانش سایه و موسیقی شهبازیان

۱
دل من همی داد گفتی گوایی
که باشد مرا روزی از تو جدایی

بلی هر چه خواهد رسیدن به مردم
بر آن دل دهد هر زمانی گوایی

من این روز را داشتم چشم و زین غم
نبوده‌ست با روز من روشنایی

جدایی گمان برده بودم ولیکن
نه چندان‌ که یکسو نهی آشنایی

فرخی سیستانی: قصیدهٔ شمارهٔ ۷۰
.............................................................
۲
مرا چه وقت خزان و چه روزگار بهار
چو دور باید بودن همی ز روی نگار

بهار من رخ او بود و دور ماندم ازو
برابر آید بر من کنون خزان و بهار

اگر خزان نه رسول فراق بود چرا
هزار عاشق چون من جدا فکند از یار

به برگ سبز چنان شادمانه بود درخت
که من به روی نگارین آن بت فرخآر

خزان درآمد و آن برگ‌ها بکند و بریخت
درخت ازین غم چون من نژند گشت و نزار

خدای داند کاندر درخت‌ها نگرم
ز درد خون خورم و چون زنان بگریم زار

کسی‌ که او غم هجران کشیده نیست چو من
ز بهر برگ درختان چرا خورد تیمار

مرا رفیقی امروز گفت: خانه بساز
که باغ تیره شد و زرد روی و بی‌دیدار

جواب دادم و گفتم درخت همچو من است
مرا ز همچو منی ای رفیق باز مدار

من و درخت کنون هر دوان به یک صفتیم
منم ز یار جدا مانده و درخت از بار

فرخی سیستانی: قصیدهٔ شمارهٔ ۲۳ 
.............................................................
۳
فراق دوستانش باد و یاران
که ما را دور کرد از دوستداران

سعدی: غزل۴۵۲
.............................
۴ - آواز
مرا چو آرزوی روی آن نگار آید
‌چو بلبلم هوس ناله‌های زار آید

میان انجمن از لعل او چو یاد آرم
مرا سرشک چو یاقوت در کنار آید

گلی به دست من آید چو روی تو هیهات
هزار سال دگر گر چنین بهار آید

مرا زمانه ز یاران به منزلی انداخت
که راضیم به نسیمی کز آن دیار آید

سعدی: غزل۲۸۲
.............................
:موسیقی
ارکستر گلها
پیانوی جواد معروفی
آواز: عبدالوهاب شهیدی
گوینده: فخری نیکزاد

مُحَمَّد آرام

Popular tracks