پنجاب اور پنجابی زبان کا نوحہ غلام حسین ندیم کے قلم سے
ماں بولی
اُٹھ شاہ حُسینا ویکھ لے اسّی بدلی بیٹھے بھیس
ساھڈی جِند نمانی کُوکدی اسی رُلّ گئے وِچّ پردیس

ساھڈا ہر دم جی کُرلاوندا ، ساھڈی نِیر وگاوے اَکّھ
اساں جیوندی جاندے مر گئے، ساھڈا مادھو ہویا وکھ

سانوں سپّ سمے دا ڈنّگدا ، سانوں پَل پَل چڑھدا زہر
ساھڈے اندر بیلے خوف دے ، ساھڈے جنگل بن گئے شہر

اساں شوہ غماں وِچ ڈُبدے، ساھڈی رُڑھ گئی نائو پتوار
ساھڈے بولنّ تے پابندیاں ، ساھڈے سر لٹکے تلوار

اساں نیناں دے کھوہ گیڑ کے کِیتی وتّر دل دی پَؤ 
ایہہ بنجر رھئی نماننڑی ، سانوں سجّن تیری سَونھ

اساں اُتوں شانت جاپدے، ساھڈے اندر لگی جنگ
سانوں چُپ چپیتا ویکھ کے ، پئے اکھن لوک ملنگ

اساں کُھبے غم دے کُھبڑے ، ساڈے لمے ہو گئے کیس
پا تانے بانے سوچدے، اساں بُندے ریندے کھیس

ہُن چھیتی دوڑیں بُھلیا ، ساھڈی سولی ٹنگی جان
تینوں واسطہ شاہ عنائت دا ، نہ توڑیں ساھڈا مان

اساں پیریں پا لئے کُنگھرو ، ساڈی پاوے جِند دھمال
ساھڈی جان لباں تے اپّڑی ، ہُن چھیتی مُکھ وکھال

ساھڈے سر تے سورج ہاڑھ دا ، ساھڈے اندر سیت سیال
بن چھاں ہُن چیتر رُکھ دی ، ساھڈے اندر پانبڑ بال

اساں مچ مچایا عشق دا ، ساھڈا
لوسیا اِک اِک لُوں
اساں خُود نوں بُھلّے سانولا، اساں ہر دم جپّیا توں

ساھنوں چِنتا چِیخا چڑاھون دی، ساھڈے تِڑکن لَگے ھَڈّ
پَھڑ لیکھاں برچھی دُکھ دی ساھڈے سینے دیتی کَڈ

اساں تُر تُوں دُکھڑے چاھگدے ساھڈے لیکھیں لِکھیا سوگ
ساڈھی واٹ لمیری دُکھ دی،ساھڈے عُمروں لمے روگ

ساڈھے ویھڑے پھوھڑی دُکھ دی،ساھڈا رو رو چویا نور
ایہہ اوکڑ ساھڈی ٹال دے، تیرا جیوے شھر قصور

آ ویکھ سُخن دیا وارثا تیرے جنڈیالے دی خیر
اَج پُتر بولی ماں دے پئے ماں نال رکھن وَیر

اَج ہیر تیری پئی سہکدی، اَج قَیدو چڑھیا رنگ
اَج تخت ہزارے ڈھیہہ گئے،اَج اُجڑیا تیرا چَنگ

اَج بیلے ہو گئے سونجڑے، اَج سُکیا ویکھ چنا
اَج پِھرن آذُردہ رانجھڑے، اَج کھیڑے کر دے چا

اَج ٹُٹی ونجلی پریت دی، اَج مُکے سُکھ دے گِیت
بَن جوگی دَر دَر ٹولیا، ساھنوں کوئی نہ مِلیا مِیت

اساں اکھر موتی رول دے اساں در در لاندے واج
کوئی لبھے ہیر سیالڑی جیھڑی رنگے اپنا تاج

ساھڈے ہتھ پیالا زہر دا اساں ویلے دے سُقراط
اساں کَھنڈ بنادے کھار نوں ساڈھی جگ توں وکھری بات

اُٹھ جاگ فریدا سُتّیا ھُن کر کوئی تدبیر
جِند ہِجر کریرے پَھس کے اَج ہو گئی لیر و لِیر

ساھنوں جوبن رُتے ویکھ کے سَبھ آکھن بابا لوگ
کِس کھویا ساھڈا جوبنا ساھنوں لگا کیہا روگ

اساں پیڑاں دا وَنجھ پالیا ساھنوں دُکھاں چاہڑی پان
ساہنوں غم دا پینجا پِنجدا ساڈھے تُنبے اُڈدے جان

اساں بِیجے رُکھ انار دے ساہنوں لبھے تُمے کَوڑ
اساں مرن دیہاڑے اُڈیکدے ساھڈی وَدّدی جاوے سَوڑ

ساہڈے سِر تے رُکھ بلور دے ساھڈی تُپوں گھیری چھاں
ساھڈے تَنبو ساڑھے سورجے ساھڈی لُوسے دھرتی ماں

ساھڈی اُجڑی حالت ویکھ کے پا رحمت دی اِک چات
ساھڈے سر توں اَنھی رات نوں ہن کر سائیاں شبرات

ھُن آ باہو سُلطانیا ساھنوں درداں لیا لتاڑ
اَج توڑ زنجیری دُکھ دی اَج ہُو دا نعرہ مار

ساھنوں الف بنا دے پیاریا ساھڈی مُک جائے بے دی لُوڑ
مَن مُشّکے بوٹی عشق دی سب نِکلے دل دی کوڑ

ایتھے تِڑ دے سب ایمان تے ایتھے اُڈدی عشق دی تُوڑ
جو عشق سلامت منگدا پھڑ اُس نوں لیندے نُوڑ

ساھڈا تالو جاوے سُکدا ساھڈی ودھدی جاوے پیاس
بن بدل ساون ماہ دا ساھڈی پوری کر دے آس

اساں اپنی قبرے آپ ہی لئے لہُو دے دیوے بال
اساں بے بُریاں دے شھر وِچ ایھہ کیتا نواں کمال

سائیں دمڑی شاہ دیا پیاریا تیرا جیوے سیف ملوک
ساھڈے دیدے ترسن دید نوں ساھڈے دل چوں اُٹھدی ہوک

ساھنوں گُڑھتی دیدے سُخن دی ساھڈی کر دے صاف زبان
ساھنوں بُکّل وِچ لپیٹ کے ھُن بخشو عِلم گیان

اساں راتیں اُٹھ اُٹھ پِٹدے ساھڈے کالجے پئے گئی سوج
اساں چَھم چَھم روندے پیاریا ساھنوں ھر دم تیری کھوج

اساں موہرا پِیتا سچ دا ساھڈے نِیلے ہو گئے بُل
اساں رہ گئے کلّم کلّڑے ساھڈا ویری ہویا کُل

ساھڈے نَینِیں نِیندر رُس کے جا پُہنچے کیھڑے دیس
ہر راتیں چَھویاں مار دے ساھنوں لیف سرھانے کھیس

آ کوٹ مِٹھن دیا والیا لے جبدے ساھڈی سار
ہک تِکھڑا نین نکِیلڑا ساھڈے دل تِھیں ہویا پار

ساھنوں چڑھیا تَیھا ہِجر دا ساھڈا کر لے کوئی توڑ
ساھنوں بِرھن جوکاں لگیاں ساھڈا لِتا لہو نچوڑ

اساں اپنے ہی گل لگ کے نِت پائیے سو سو وَین
ساھڈی یا قسمت نوں چِمڑی اِک پُکھاں ماری ڈین

ایہنوں کِیلے منتر پھوک کے ایھنوں کڈھو دیسوں دور
ایہہ پِچھل پیری اوتری ایتھے بن بن بیٹھے حور

MaanbolibyGhulamHussain

Muhammad Akmal Khan