Léacht Uí Chadhain

Léacht Uí Chadhain 1981: Ag Déanamh Páipéir - foinsí inspioráide an Chadhnaigh. Alan Titley.

Sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, a thugtar Léacht Uí Chadhain gach bliain in ómós do dhuine de mhórscríbhneoirí comhaimseartha na Gaeilge, Máirtín Ó Cadhain (1906–1970). Ócáid is ea í a bhíonn dírithe d’aon turas ar an bpobal i gcoitinne agus ar lucht ollscoile. Tá an léacht féin ar cheann de na hócáidí is tábhachtaí i bhféilire Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis UCD mar go dtugann sí deis don fhoireann teagmháil a dhéanamh le pobal Gaeilge na hardchathrach.

Seo chugaibh an dara léacht a tugadh sa tsraith: Léacht Uí Chadhain 1981, arna tabhairt ag an gcriticeoir agus an scríbhneoir Alan Titley.

Tá an leabhar Léachtaí Uí Chadhain: Mórchnuasach in ómós do Mháirtín Ó Cadhain (1906-1970) arna chur in eagar ag an Dr Liam Mac Amhlaigh (NUIM) agus ag an Ollamh Comhlach Caoimhín Mac Giolla Léith (UCD) ar fáil ó clo.ie/ga/

Ceol le caoinchead Éilis Nic Aodhagáin.

Íomhá ón suíomh Portráidí, portraidi.ie. Máire Uí Mhaicín a ghlac.

Léachtaí Uí Chadhain

Léacht Uí Chadhain 1981 - Alan Titley

Léacht Uí Chadhain 2021: Ceacht ón Bhóitheach. Cathal Goan.

Sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, a thugtar Léacht Uí Chadhain gach bliain in ómós do dhuine de mhórscríbhneoirí comhaimseartha na Gaeilge, Máirtín Ó Cadhain (1906–1970). Ócáid is ea í a bhíonn dírithe d’aon turas ar an bpobal i gcoitinne agus ar lucht ollscoile. Tá an léacht féin ar cheann de na hócáidí is tábhachtaí i bhféilire Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis UCD mar go dtugann sí deis don fhoireann teagmháil a dhéanamh le pobal Gaeilge na hardchathrach.

Seo chugaibh léacht 2021 arna tabhairt ag Cathal Goan, craoltóir, eagarthóir agus iriseoir. Cuireadh an léacht seo ar siúl ar an gcampas ach í de réir pholasaí na hOllscoile i dtaca leis na srianta Covid.

Tá an leabhar Léachtaí Uí Chadhain: Mórchnuasach in ómós do Mháirtín Ó Cadhain (1906-1970) arna chur in eagar ag an Dr Liam Mac Amhlaigh (NUIM) agus ag an Ollamh Comhlach Caoimhín Mac Giolla Léith (UCD) ar fáil ó clo.ie/ga/

Ceol le caoinchead Éilis Nic Aodhagáin.

Íomhá: Bairbre Ní Chonchúir a ghlac.

Alt ar an léacht: https://tuairisc.ie/na-maidi-a-ligean-le-sruth-ag-tg4-i-dtaca-leis-an-mbearla-cathal-goan/

Léacht Uí Chadhain 2021 - Cathal Goan

Léacht Uí Chadhain 2022: Idir Mé agus an Páipéar. An tOllamh Ríonach uí Ógáin.

Sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, a thugtar Léacht Uí Chadhain gach bliain in ómós do dhuine de mhórscríbhneoirí comhaimseartha na Gaeilge, Máirtín Ó Cadhain (1906–1970). Ócáid is ea í a bhíonn dírithe d’aon turas ar an bpobal i gcoitinne agus ar lucht ollscoile. Tá an léacht féin ar cheann de na hócáidí is tábhachtaí i bhféilire Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis UCD mar go dtugann sí deis don fhoireann teagmháil a dhéanamh le pobal Gaeilge na hardchathrach.

Seo chugaibh léacht 2022 arna tabhairt ag an Ollamh Ríonach uí Ógáin, Iar-Stiúrthóir Chnuasach Bhéaloideas Éireann. Tugadh an léacht seo i Léachtlann O ar champas Belfield.

Tá an leabhar Léachtaí Uí Chadhain: Mórchnuasach in ómós do Mháirtín Ó Cadhain (1906-1970) arna chur in eagar ag an Dr Liam Mac Amhlaigh (NUIM) agus ag an Ollamh Comhlach Caoimhín Mac Giolla Léith (UCD) ar fáil ó clo.ie/ga/

Léacht Uí Chadhain 2022 - Ríonach uí Ógáin

Léacht Uí Chadhain 2023: Ar Thairseach an Dóchais? - Léamh ar Scéalaíocht Uí Chadhain. An Dr Pádraig de Paor.

Sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, a thugtar Léacht Uí Chadhain gach bliain in ómós do dhuine de mhórscríbhneoirí comhaimseartha na Gaeilge, Máirtín Ó Cadhain (1906–1970). Ócáid is ea í a bhíonn dírithe d’aon turas ar an bpobal i gcoitinne agus ar lucht ollscoile. Tá an léacht féin ar cheann de na hócáidí is tábhachtaí i bhféilire Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis UCD mar go dtugann sí deis don fhoireann teagmháil a dhéanamh le pobal Gaeilge na hardchathrach.

Tugadh léacht na bliana 2023 i Léachtlann R, an 12 Deireadh Fómhair 2023. Ba é an tOllamh Caoimhín Mac Giolla Léith (UCD) an Cathaoirleach.

Tá an leabhar Léachtaí Uí Chadhain: Mórchnuasach in ómós do Mháirtín Ó Cadhain (1906-1970) arna chur in eagar ag an Dr Liam Mac Amhlaigh (NUIM) agus ag an Ollamh Comhlach Caoimhín Mac Giolla Léith (UCD) ar fáil ó clo.ie/ga/

Léacht Uí Chadhain 2023 - Dr Pádraig de Paor

Sa léacht seo déanann an Dr Liam Mac Amhlaigh plé ar stíl agus ar fhoinsí inspioráide an ghrúpa filí a dtugtar filí INNTI orthu agus déanann sé comparáid idir saothair na bhfilí sin agus saothair fhilí an tSléibhe Dhuibh (the Black Mountain poets).

Gabhaimid buíochas ó chroí lenár n-iarmhac léinn Éilis Nic Aodhagáin as an gceol álainn a chur ar fáil don tsraith.

Íomhá le caoinchead Portráidí.ie. Máire Uí Mhaicín a ghlac.

Léacht Uí Chadhain 2019 - Liam Mac Amhlaigh

Sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, a thugtar Léacht Uí Chadhain gach bliain in ómós do dhuine de mhórscríbhneoirí comhaimseartha na Gaeilge, Máirtín Ó Cadhain (1906–1970). Ócáid is ea í a bhíonn dírithe d’aon turas ar an bpobal i gcoitinne agus ar lucht ollscoile. Tá an léacht féin ar cheann de na hócáidí is tábhachtaí i bhféilire Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis mar go dtugann sí deis don bhfoireann teagmháil a dhéanamh le pobal Gaeilge na hardchathrach.

Thug Fionntán de Brún, Ollamh le Nua-Ghaeilge in Ollscoil Mhá Nuad, léacht na bliana seo dar teideal ‘Maighréad Nic Mhaicín, an Cadhnach agus comaoin an Domhain Thoir’. 

I léacht neamhfhoilsithe a thug an Cadhnach don Chumann Cairdis Éireannach Sóivéadach in 1962, thug sé cuntas beo léirsteanach ar thuras a bhí tugtha aige in éineacht le baill den chumann sin ar an Aontas Sóivéadach:

Kirghizia is similar to Ireland in many ways. I was glad to have seen it, extremely glad also that Mairéad Nic Maicín and myself could speak in an ancient language, in which we have written our impressions of factories, galleries, museums, schools, universities, hotels, ministers, from Leningrad to the borders of China, in places perhaps where no Irishman or woman ever penetrated before.

Ní ar an turas amháin a thrácht an Cadhnach ina léacht ach ar an dáimh a bhí aige leis an Domhan Thoir le fada roimhe sin. Ba í Maighréad Nic Mhaicín (1899-1983) an treoraí a bhí ag an Chadhnach ar an turas soir agus ba í an t-idirghabhálaí ba mhó í, lena linn, idir Éire na Gaeilge agus teanga agus litríocht an Rúise go háirithe. Chaith sí go leor de na 1930í ina haistritheoir i Moscó agus ba sa tréimhse sin a shaothraigh sí cuid de na haistriúcháin chlúiteacha a rinne sé don Ghúm ar shaothar Chekhov agus Turgenev go háirithe. 

I Léacht Uí Chadhain 2020 féachfar le solas a chaitheamh ar an chomaoin a d’fhág an Domhan Thoir ar an Chadhnach agus ar Mhaighréad Nic Mhaicín agus le léargas nua a thabhairt go háirithe ar bheatha agus ar shaothar Nic Mhaicín idir aistriúchán, scríbhneoireacht chruthaitheach, iriseoireacht, idirghabháil agus eile.

Gabhaimid buíochas ó chroí lenár n-iarmhac léinn Éilis Nic Aodhagáin as an gceol álainn a chur ar fáil don tsraith.

Íomhá le caoinchead Portráidí.ie Máire Uí Mhaicín a ghlac.

Léacht Uí Chadhain 2020 - Fionntán de Brún

Is é Cultúr @ UCD cuntas Soundcloud Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis, UCD.

Cultúr @ UCD is the Soundcloud account of the School of Irish, Celtic Studies and Folklore, UCD.

Ní gá gurb ionann na tuairimí a nochtar anseo agus tuairimí na Scoile.

The views expressed here may not necessarily reflect the views of the School.