ଧାନ ରୋଇବାର ୩ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରେଟିଲାକ୍ଲୋର ନାମକ ଘାସମରା ଔଷଧ, ଏକର ପ୍ରତି ୮୦୦ ମିଲିଲିଟର କିମ୍ବା ଅକ୍ସାଡାଇରିଜିଲ ନାମକ ଘାସମରା ଔଷଧ ଏକର ପ୍ରତି ୩୦ ଗ୍ରାମ କିମ୍ବା ପାଇରାଜୋସଲଫ୍ୟୁରନ ଇଥାଇଲ ଘାସମରା ଔଷଧ ଏକର ପ୍ରତି ୮୦ ଗ୍ରାମ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ   । ଘାସମରା ଔଷଧ କୁ ଏକର ପ୍ରତି ୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ କିମ୍ବା ୨୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ବାଲିରେ ମିଶାଇ ସମାନ ଭାବରେ ଜମିରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ । ସର୍ବଦା ଘାସମରା ଔଷଧ କୁ ସଫା ପାଣିରେ ମିଶାଇ ଫ୍ଲଡ ଜେଟ ନୋଜଲ ଥିବା ସ୍ପ୍ରେୟର ରେ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ ।

ଧାନ ରୋଇବାର ୩ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଘାସ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ

ନାଳ, ନଦୀ ଓ କେନାଲ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ତଳିଘେରା ଓ ମୁଖ୍ୟ ଧାନ ଫସଲରେ ଲେଡା ପୋକର ପାଦୁର୍ଭାବ ଦେଖାଦେଲେ ଧାନ କିଆରି ଚାରିପଟେ ଆଲୋକ ଯନ୍ତା ବସାଇ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ପୋକକୁ ନଷ୍ଟ କରି ଦିଅନ୍ତୁ ।  ବୁଦା ପ୍ରତି ଗୋଟିଏରୁ ଅଧିକ ଲେଡା ପୋକର ଶୂକ ଦେଖାଦେଲେ ସେହି କ୍ଷେତରେ ଏକର ପ୍ରତି ୪୦୦ ମିଲିଲିଟର କ୍ଲୋରୋପାଇରିଫସ ୫୦% ଇ. ସି. ସହିତ ସାଇପରମେଥ୍ରୀନ ୫% ଇ.ସି. କିମ୍ବା କୁଇନାଲଫସ୨୦% ଇ. ସି. ସହିତ ସାଇପରମେଥ୍ରୀନ ୩% ଇ.ସି. କିମ୍ବା ୩୦୦ ଗ୍ରାମ ଲାମ୍ବଡ଼ା ସାଇହାଲୋଥ୍ରୀନ କୀଟନାଶକ ୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ଉପରବେଳା (୪ ରୁ ୬ ଘଟିକା ମଧ୍ୟରେ) ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ ।  ଶୂକ ମାନେ ଗୋଟିଏ କ୍ଷେତରୁ ଅନ୍ୟ କ୍ଷେତକୁ ମାଡିଯିବାର ସମ୍ଭାବନା ଥିବାରୁ ଉପରୋକ୍ତ କୀଟନାଶକ ଆକ୍ରାନ୍ତ କ୍ଷେତର ଚାରିପଟେ ହିଡରେ ଭଲଭାବରେ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ । ବର୍ଷା ଦିନେ ଉପରୋକ୍ତ ତରଳ କୀଟନାଶକ ବିଷ ସିଞ୍ଚନ ସମୟରେ ପ୍ରତି ୧୫ ଲିଟର କୀଟନାଶକ ମିଶ୍ରିତ ପାଣିରେ ବଜାରରେ ମିଳୁଥିବା ଅଠା ୫ ମିଲିଲିଟର ହିସାବରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ ।

ଧାନ ଫସଲରେ ଲେଡା ପୋକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ

ଉଭୟ ରୁଆ ଓ ବୁଣା ଧାନ ୧୫ ରୁ ୨୦ ଦିନ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ଘାସ ୩ ରୁ ୪ ପତ୍ର ଥିବା ଅବସ୍ଥାରେ ରାସାୟନିକ ଉପାୟରେ ଘାସ ଦମନ ପାଇଁ ଏକର ପ୍ରତି ୮୦ ମିଲିଲିଟର ବିଷପାଇରିବାକ୍ ସୋଡିୟମ୍  (Bispyribac sodium) ଘାସମରା ଔଷଧ, ୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ । କିମ୍ବା ଏକର ପ୍ରତି ୨୫୦ ମିଲିଲିଟର ଫେନୋକ୍ସାପ୍ରୋପ-ପି-ଇଥାଇଲ (Fenoxaprop–p-ethyl)  ଘାସମରା ଔଷଧ ସହିତ ୫୦ ଗ୍ରାମ ଇଥୋକ୍ସାଇସଲଫ୍ୟୁରନ (Ethoxysulfuron)୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ । ଔଷଧ ସିଞ୍ଚନ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଜମିରୁ ପାଣି କାଟି ଦିଅନ୍ତୁ ଏବଂ ୨ ରୁ ୩ ଦିନ ପରେ ଜଳସେଚନ କରନ୍ତୁ  ।

ଧାନ ଫସଲରେ ଘାସ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ

"ମହିଷା ରୋଗ ଧାନ ଫସଲର ସମସ୍ତ ଅବସ୍ଥା ଯଥା ତଳି, ପିଲ ଓ କେଣ୍ଡା ବାହାରିବା ଅବସ୍ଥାରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଇଥାଏ  । ତାପମାତ୍ରାରେ ତାରତମ୍ୟ ଓ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଯବକ୍ଷାରଯାନ ସାର ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ଵାରା ଏହି ରୋଗ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ପତ୍ରରେ, ଫସଲର ଗଣ୍ଠି ଜାଗାରେ ଓ କେଣ୍ଡାର ତଳ ଅଂଶରେ ଦାଗ ଆକାରରେ ଦେଖାଯାଏ । ଏହା ଆଖି ଆକୃତିର ଦାଗ ଯାହାର ମଝି ଅଂଶ ଚଉଡା ଓ ଦୁଇ ମୁଣ୍ଡ ସରୁଆ ଏବଂ ଚାରିପାଖ ଧୂସର ହୋଇଥିବାବେଳେ ମଝି ଅଂଶ ପାଉଁସିଆ ଦେଖାଯାଏ ।
ଏହାର ନିରାକରଣ ପାଇଁ : ଏକର ପ୍ରତି ଏକର ପ୍ରତି ୪୦୦ ମିଲିଲିଟର ହେକ୍ସାକୋନାଜୋଲ ୫% ଏସ.ସି. ଫିମ୍ପିନାଶକ କିମ୍ବା ୨୦୦ ମିଲିଲିଟର ଆଜୋକ୍ସିଷ୍ଟ୍ରୋବିନ ଓ ଡିଫେନୋକୋନାଜୋଲ୍ ର ମିଳିତ ଫିମ୍ପିନାଶକ  କିମ୍ବା ୮୦ ଗ୍ରାମ ଟେବୁକୋନାଜୋଲ ଓ  ଟ୍ରାଇଫ୍ଲକ୍ସୀଷ୍ଟ୍ରୋବିନ ର ମିଳିତ ଫିମ୍ପିନାଶକ ୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ । 
"

ଧାନ ଫସଲରେ ମହିଷା ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ଓ ନିରାକରଣ

ସମସ୍ତ ଚାଷୀ ଭାଇ ମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ ସେମାନେ ଦୟାକରି ନିଜ ଜମିକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ସର୍ବେକ୍ଷଣ କରନ୍ତୁ । କାରଣ ଏବେ ଠାରୁ ଧାନ ଫସଲରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ପୋକ ଓ ରୋଗ ଲାଗିଥାଏ । ଯଥା: ସବୁଜ ପତ୍ରଡିଆଁ ପୋକ, କାଣ୍ଡ ବିନ୍ଧା ପୋକ, ଧଳା ଗୁଣ୍ଡି ପୋକ, ପତ୍ର ମୋଡା ପୋକ, ନଳୀ ପୋକ, ବିରିହା ପୋକ , ମାଟିଆ ଗୁଣ୍ଡି ବା ଚକଡା଼ ପୋକ ଇତ୍ୟାଦି । ସେହିଭଳି ପତ୍ରପୋଡା ରୋଗ, ପତ୍ର ଆଚ୍ଛାଦ ପୋଡା ରୋଗ, ପତ୍ରଚିତା ରୋଗ, ମହିଷା ରୋଗ, କାଣ୍ଡସଢା ରୋଗ, ଇତ୍ୟାଦି । ଏଣୁ ସର୍ବେକ୍ଷଣ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଗଛ ମୂଳରୁ ଉପର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତନ୍ନ ତନ୍ନ କରି ଦେଖି ସେହି ଅନୁସାରେ ପରିଚାଳନା କଲେ କମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ରୋଗ ପୋକ ମାନଙ୍କୁ ଆୟତ୍ତ କରିପାରିବେ । ଏବେଠାରୁ ପ୍ରତି ୧୫ ରୁ ୨୦ ଦିନ ଅନ୍ତର ରେ ନିମ୍ବ ଜାତୀୟ ବିଷ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣିରେ ୩ ରୁ ୫ ମିଲିଲିଟର  ହିସାବରେ ସ୍ପ୍ରେ କଲେ ଧାନ ଫସଲରେ ବହୁତ ଗୁଡାଏ ପୋକ ରୋଗର ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବକୁ ଏଡ଼ାଇବା ସମ୍ଭବ ହେବ ।

ଧାନ ଫସଲରେ ରୋଗ ପୋକ ପରିଚାଳନା

"ଚକଡା ବା ମାଟିଆ ଗୁଣ୍ଡି ପୋକ ଦ୍ଵାରା ଆକ୍ରାନ୍ତ ଧାନ ଗଛର ପତ୍ର ଗୁଡିକ ହଳଦିଆ ହୋଇଯାଏ । ଏହି ପୋକର ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ କୀଟଗୁଡିକ ମାଟିଆ ରଙ୍ଗର ଏବଂ ଛୋଟ ଓ ଲମ୍ବା ଡେଣିଆ ହୋଇଥାନ୍ତି । ଗଛ ଉପରେ ଏହି ପତ୍ର ଗୁଡିକ ମଧୁ ଶିଶିର ତ୍ୟାଗ କରନ୍ତି ଓ ଧାନ ଗଛ ମୂଳରୁ ରସ ଶୋଷି ଖାଇଯାଆନ୍ତି । ଫଳରେ କିଆରୀରେ ଧାନ ଗଛ ଶୁଖି ଚକଡା ଚକଡା ହୋଇ ମରିଯାଏ । କ୍ରମେ ଧାନ କିଆରୀର ମଧ୍ୟ ଅଂଶରୁ ଏହା ମାଡି ଆସେ ଓ ଦୂରରୁ ସମୁଦାୟ କିଆରିଟି ପୋଡ଼ିଗଲା ପରି ଦେଖାଯାଏ । 
ଏହି ରୋଗର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଜମିରୁ ପାଣି ନିଷ୍କାସନ କରି ୩ ରୁ ୪ ଦିନ  ଶୁଖାଇ ପୁଣି ପାଣି ମଡାଇ ଦିଅନ୍ତୁ । ଜମିରେ ପ୍ରତି ୧୦ ଧାଡ଼ି ଗଛ ପରେ କତି କରନ୍ତୁ ଯାହାଦ୍ଵାରା ଗଛ ମୂଳରେ ଆଲୋକ ପଡିପାରିବ । ପୋକ ଆକ୍ରମଣ ସମୟରେ ଯବକ୍ଷାରଜାନ ସାର ପ୍ରୟୋଗ ବନ୍ଦ ରଖନ୍ତୁ । ଆବଶ୍ୟକ ସ୍ଥଳେ ଏକର ପ୍ରତି ଫ୍ଲୋନିକାମିଡ ୫୦% ଡବ୍ଲୁ,ଜି ୬୦ ଗ୍ରାମ କିମ୍ବା ପାଇମେଟ୍ରୋଜିନ ୫୦% ଡବ୍ଲୁ,ଜି ୧୨୦ ଗ୍ରାମ କିମ୍ବା ଡାଇନୋଟିଫୁରନ ୨୦% ଏସ.ଜି. ୮୦ ଗ୍ରାମ  କିମ୍ବା ଇମିଡ଼ାକ୍ଲୋପ୍ରିଡ ୧୭.୮% ଏସ.ଏଲ.୫୦ ମିଲିଲିଟର କୀଟନାଶକ କୁ ୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ ।

ଧାନ ଫସଲରେ ମାଟିଆ ଗୁଣ୍ଡି ବା ଚକଡା ପୋକ ପରିଚାଳନା

"ଧାନରେ ଜିଙ୍କର  ଅଭାବ ଗର୍ଭ ସଂଚାର କିମ୍ବା ଫୁଲ ଧରିବା ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ହୋଇଥାଏ ।  ଜିଙ୍କ ଫସଲ ବୃଦ୍ଧିକୁ ସୀମିତ କରେ ଯେତେବେଳେ ଜିଙ୍କର ମୃତ୍ତିକା ଯୋଗାଣ କମ୍ କିମ୍ବା ପ୍ରତିକୂଳ ମୃତ୍ତିକା ଅବସ୍ଥା (ଯେପରି କ୍ରମାଗତ ବନ୍ୟା ) ଜିଙ୍କ  ଉଦ୍ଭିଦକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରେ । 
ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଜିଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯିବା ଉଚିତ । ଏକ ସୁସ୍ଥ ଏବଂ ଉତ୍ପାଦନକାରୀ ଫସଲ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଜିଙ୍କ  ସାର ପ୍ରୟୋଗ ସହିତ  ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱକୁ ସନ୍ତୁଳିତ ପରିମାଣରେ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ । 
ଜିଙ୍କ ଅଭାବର ଲକ୍ଷଣ: ଉଭୟ ପାର୍ଶ୍ୱର ପତ୍ରର ଶେଷରେ କଳଙ୍କି କିମ୍ବା ଇଟା ରଙ୍ଗର ଦାଗ ଦେଖାଯାଏ । ଏହାର ନିରାକରଣ ପାଇଁ, ଏକର ପିଛା ୨୦ କିଲୋଗ୍ରାମ ଜିଙ୍କ ସଲଫେଟ୍ ଶେଷ ସାର ସମୟରେ   ପ୍ରୟୋଗ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।  ଏହାକୁ ସିଂଚନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା  କୃଷକମାନେ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣିରେ ୨  ଗ୍ରାମ ଜିଙ୍କ ସଲଫେଟ୍ ମିଶାଇ ସିଂଚନ କରିପାରିବେ  ।

ଧାନ ଫସଲରେ ଜିଙ୍କର ଅଭାବ ଏବଂ ଏହାର ପରିଚାଳନା

"ସାଆରା ରୋଗ ଧାନର ମଧ୍ୟମ ଓ ବିଳମ୍ବ କିସମ ଖରିଫ ଧାନରେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଧାନ ଫଳିବା ଅବସ୍ଥାରେ ଏହି ରୋଗ ଦେଖାଯାଏ । ଏହି ରୋଗ ହେଲେ ଧାନର ଗର୍ଭାଶୟ ଟି ଫୁଲି ଫାଟିଯାଏ । ପ୍ରଥମେ ପିତ୍ତ ବର୍ଣ୍ଣ ଧାରଣ କରେ ଓ ପରେ କଳା ପଡିଯାଏ । ଏହାକୁ ଧରିଲେ ପାଉଡର ପରି ହାତରେ ଲାଗିଯାଏ । ଗୋଟିଏ ଧାନରୁ ଏହି ରୋଗ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ଅନ୍ୟ କେଣ୍ଡାମାନଙ୍କରେ ମଧ୍ୟ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହୋଇଥାଏ । 
ସାଆରା ରୋଗର ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଏକର ପ୍ରତି କାର୍ବେଣ୍ଡାଜିମ ୫୦% ଡବ୍ଲୁ.ପି ୪୦୦ ଗ୍ରାମ କିମ୍ବା କପର ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସାଇଡ ୭୭% ଡବ୍ଲୁ.ପି ୫୦୦ ଗ୍ରାମ କିମ୍ବା କ୍ଳୋରୋଥାଲୋନିଲ ୭୫% ଡବ୍ଲୁ.ପି ୪୦୦ ଗ୍ରାମ କୁ ୨୦୦ ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ସିଂଚନ କରନ୍ତୁ ।
"

ଧାନ ଫସଲରେ ସାଆରା ରୋଗ ପରିଚାଳନା

ଧାନ କାଟିବା ୧୫ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଜମିରୁ ପାଣି କାଟି ଦିଅନ୍ତୁ । ଧାନ ଫୁଲ ଉଡାଉଥିବା ସମୟରେ କୌଣସି ସାର କିମ୍ବା କୀଟନାଶକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଧାନ କେଣ୍ଡାରେ ଶତକଡା ୮୫ ଭାଗ ପାଚିଯାଇଥିଲେ କାଟି ନିଅନ୍ତୁ । ବେଙ୍ଗଳା ପରେ ଧାନ କୁ ଭଲ ଭାବେ ଖରାରେ ଶୁଖାଇ ସାଇତି ରଖନ୍ତୁ । ବିହନ ପାଇଁ ୧୨ ଶତକଡା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆଦ୍ରତା ଓ ଖାଦ୍ୟ ଉପଯୋଗୀ ପାଇଁ ୧୪ ଶତକଡା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆଦ୍ରତା ରଖନ୍ତୁ ।

ଧାନ ଫସଲ ଅମଳ ବିଷୟରେ ସୂଚନା କଣ

ଧାନ ଅମଳ ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ମୂଷା କ୍ଷତି ଘଟାଇ ଥାଏ । ମୂଷାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ମୂଷା ଗାତକୁ ଚିହ୍ନଟ କରି ତା ଉପରେ କାଦୁଅ ଲିପି ଗାତ ବନ୍ଦ କରି ଦିଅନ୍ତୁ । ତା ପରଦିନ ଯେଉଁ ଗାତ ମୁହଁ ଖୋଲାଥିବ ସେ ଗାତରେ ଆଲୁମିନିୟମ ଫସଫାଇଡ ୬% ଗୋଟେ ବଟିକା ବଟିକା ୧୨ ଗ୍ରାମ କୁ କନାରେ ବାନ୍ଧି ଗାତ ପିଛା ଗୋଟିଏ ରଖି ଗାତ ମୁହଁକୁ କାଦୁଅରେ ବନ୍ଦ କରି ଦିଅନ୍ତୁ ।

ଅମଳ ଧାନ ଫସଲକୁ ମୂଷା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବିଷୟରେ

Reliance Foundation, founded in 2010, is the philanthropic foundation of Reliance Industries Limited and one of the largest private foundations in India. Its objective is to promote sustainable growth in India.

Since 2013, One of the programme in Reliance Foundation “Information Services” is disseminating information on weather based livelihood (agriculture, livestock, inland / marine fisheries), Government / Bank schemes, subsidies, Insurance, disaster management, health, social, education, employment and civic services advisories and providing necessary linkages to rural communities with the technical support of Government Departments, Universities, Research Institutions, Hospitals, Banks using different communication platforms such as mobile platforms, local cable TVs, print, electronic media, multi-location audio / video conferences.

The programme is also providing ground services such as medical camps, livestock camps, plant diagnostic camps, soil testing camps, demonstrations and trainings.

Presently RFIS programme is in partnership with approximately 500 knowledge providers (departments / organizations / institutions not individuals) for providing right information to right individuals from right sources. More than 30, 00,000 individuals have been receiving personalized advisories onto their mobiles in different thematic areas. More than 25,000 villages are receiving advisories or are participating in interactions on day to day basis with various programmes or broadcast modes (local cable TV, Radio and Print Media). The entire eco-system is supported by cloud telephony based Toll Free Help Line Number (1800-419-8800) in the form of providing necessary clarifications from knowledge providers to knowledge seekers.

New tracks tagged #ଧାନ,