Hii leo jaridani tunakuletea mada kwa kinaambapo wiki ya unyonyeshaji mtoto maziwa ya mama duniani, imehitimishwa Agosti 7, au jana Jumatatu, wiki iliyosheheni matukio ya kuonesha hatua za kuhakikisha watoto wanapozaliwa wananyonyeshwa maziwa ya mama kwa faida sio tu ya mtoto bali pia mama. Nchini Kenya shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto UNICEF na Wizara ya Afya, walikuwa na tukio la aina hiyo na shuhuda wetu alikuwa mwandishi wetu nchini Kenya. Mashinani tutakupeleka kijijini Mauratou nchini Fiji kushuhudia jinsi wakulima wanawake wanavyoweza kukabiliana na tatizo la kupanda kwa bei ya chakula na bidhaa zingine.   

1.	Wakati idadi ya watu wanaokimbia machafuko nchini Sudan ikifikia milioni 4, Shirika la Umoja wa Mataifa linalojihusisha na masuala ya wakimbizi UNHCR limesema lina wasiwasi mkubwa kuhusu kuzorota kwa afya za wakimbizi hao ikiwa ni pamoja na wale wanaoishi katika kambi za wakimbizi. 
2.	Tukisalia na vita vya Sudan, nalo shirika la Afya la Umoja wa Mataifa WHO limeeleza kukabiliwa na uhaba wa vifaa tiba pamoja na huduma za maji na umeme katika maeneo yaliyoathirika na vita.
3.	Na katika pwani ya Lampedusa nchini Italia Shirika la Umoja wa Mataifa linalohusika na masuala ya watoto UNICEF limesikitishwa na ajali nyingine ya meli katika bahari hiyo ya Mediterania.
4.	Na katika mashinani wanawake wakulima nchini Fiji, kufuatia mafunzo yanoyotolewa na Mfuko wa Maendeleo ya Kilimo duniani, IFAD wameweza kubadilisha bidhaa zinazotoka nje kama vile unga na aina zinazozalishwa nyumbani.

Mwenyeji wako ni Leah Mushi, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UM 08 AGOSTI 2023 NA LEAH MUSHI - Unyonyeshaji, Sudan, Ajali ya meli, Fiji

Hii leo jaridani tunaangazia siku ya watu wa asili ambapo umoja wa mataifa umepongeza vijana wa jamii hizo kwa kazi zao za kusongesha malengo ya maendeleo endelevu.  Pia tunakupeleka nchini Rwanda na Kenya, kulikoni?

1.	Hii leo ni siku ya jamii ya watu wa asili duniani ambapo maudhui ni vijana, ikisherehekea vijana wa jamii ya asili na dhima yao katika kuleta mabadiliko na kuumba mustakabali wa dunia. Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa ametoa ujumbe wake. 
2.	Wakati dunia ikiwa na maono mbalimbali juu ya ukuaji wa mtandao wa intaneti na namna unavyoweza kuwasaidia, Mwakilishi Mkaazi wa Umoja wa Mataifa nchini Rwanda Ozzonia Ojielo amesema ni vyema maono hayo kuhakikisha hakuna mtu anaachwa nyuma.
3.	Makala tunakupeleka Kenya kupata ujumbe kutoka kwa vijana wa jamii ya asili ikiwa leo ni siku ya kimataifa ya jamii ya asili ikimulika zaidi vijana.
4.	Na katika mashinani Hapo baadaye ni mashinani na ikiwa leo ni siku ya kimataifa ya watu wa asili tutakuletea ujumbe kuhusu haki za wasichana na wanawake, hususan wanaolelewa katika jamii za watu wa asili.

Mwenyeji wako ni Leah Mushi, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UM 09 AGOSTI 2023 NA LEAH MUSHI - SIKU YA WATU WA ASILI, TEKNOLOJIA

Katika kuadhimisha siku ya kimataifa ya jamii ya watu wa asili hii leo, ambayo maudhui yake yanalenga vijana na nafasi yao katika kusongesha tamaduni na ufahamu wa jamii hizo Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa ilibisha hodi nchini Kenya, Mashariki mwa Afrika ambako kuna vijana wa jamii ya asili wanachukua hatua. Lengo ni kufahamu nafasi yao hivi sasa na nini wanafanya kuona mustakabali wao unaimarika. Vijana hao Virginia Sintanai wa jamii ya Ilchamus na pia mwanachama wa Mtandao wa vijana wa jamii ya asili nchini Kenya (KIYN). Mwingine ni Bernard Loolasho wa jamii ya Yiaku kutoka mpango wa hifadhi ya jamii ya Laikipia kaskazini, (LANCCI). Tunaanza na Virginia.

Makala: Vijana wa jamii ya asili tuna nafasi kubwa kusongesha jamii zetu

Hii leo jaridani tunakuletea mada kwa kina ikimulika kazi ya vijana katika kusongesha malengo ya maendeleao endeleu na tunaelekea huko mkoani Mwanza kaskazini Magharibi mwa Tanzania ambapo kijana Mbunifu Kelvin Paul amekuwa akibuni vifaa mbalimbali vya kiteknolojia ili kufanikisha lengo namba 4 linalozungumzia Elimu kwa wote ifikapo Mwaka 2030. Pia tunakuletea habari kwa ufupi zikiwemo kutoka nchini Chad, Niger na Ethiopia. Katika kujifunza Kiswahili  tunapata uchambuzi wa methali “Mchakacho ujao haulengwi jiwe.” 

1.	Huku duru za habari zikiripoti kuwa Rais wa Niger Mohamed Bazoum na familia yake wanashikiliwa na walinzi wa Rais bila huduma kama umeme, dawa chakula na maji, Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres ameeleza kusikitishwa na hali hiyo na kutaka wanaomshikilia wamwachilie huru bila  masharti. 
2.	Kamisheni ya kimataifa ya wataalamu wa haki za binadamu kuhusu Ethiopia leo imesema ina wasiwasi mkubwa kuhusu ripoti ya kudorora kwa hali ya usalama kwenye ukanda wa kaskazini-magharibi mwa Ethiopia hususan jimbo la Amhara ambako huko Baraza la Mawaziri lilitangaza hali ya dharura tarehe 4 mwezi huu kinyume na katiba ya nchi.
3.	Na nchini Chad, zaidi ya watu 50 waliokimbia machafuko nchini Sudan wamepata hifadhi kwenye nyumba ya Fatna Hamid, jambo linalofanywa na raia wengi wa Chad wakati huu ambapo zaidi ya wakimbizi 320,000 wameingia mashariki mwa Chad tangu mapigano yaanze Sudan mwezi April mwaka huu. Fatna anasema, “Wengi wananifahamu tangu zamani na baadhi ni wagonjwa hawana mtu wa kuwahudumia. Wanahitaji msaada kwa sababu hawana chochote.”
4.	Na katika kujifunza kiswahili Dkt. Mwanahija Ali Juma, Katibu Mtendaji wa Baraza la Kiswahili la Zanzibar, BAKIZA nchini Tanzania anachambua methali Mchakacho ujao haulengwi jiwe.

Mwenyeji wako ni Leah Mushi, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UM 10 AGOSTI 2023 NA LEAH MUSHI - Vijana Mwanza Tanzania; Wakimbizi; Amani, Haki

Katika kujifunza lugha ya kiswahili leo Dkt. Mwanahija Ali Juma, Katibu Mtendaji wa Baraza la Kiswahili la Zanzibar, BAKIZA nchini Tanzania anachambua methali "Mchakacho ujao haulengwi jiwe."

Methali: "Mchakacho ujao haulengwi jiwe."

Hii leo jaridani tunaangazia Siku ya Vijana Duniani ambayo inaadhimishwa tarehe 12 Agosti 2023 kila mwaka na tutafuatilia kazi za vijana waliorejea nyumbani Gambia kutoka Ulaya. Pia tuanaangazia msaada wa kibinadamu Sudan. Makala tunakupeleka nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC na mashinani Jamhuri ya Afrika ya Kati, CAR, salía papo hapo!

1.	Shirika la Umoja wa Mataifa la Mpango wa Chakula duniani, WFP hatimaye limethibisha hofu yake juu ya viwango vya juu vya njaa nchini Sudan baada ya kuweza kwa mara ya kwanza kufikisha msaada wa chakula kwa wakazi wa Darfur Magharibi nchini humo tangu kuzuka kwa vita mwezi Aprili mwaka huu huku mamilioni ya watu wakiwa hawana chakula. Assumpta Massoi na maelezo zaidi. 
2.	Kila mwaka maelfu ya wahamiaji kutoka maeneo mbalimbali ikiwemo Afrika hujaribu kufika Ulaya wakivuka Bahari ya Mediterania wakieleza kwenda kusaka maisha bora lakini safari hiyo inaelezwa kuwa ni hatari sana kwani maelfu ya watu hufa maji au kutoweka. Evarsi Mapesa anatupeleka nchini Gambia kusikia simulizi wa kijana ambaye chupuchupu apoteze maisha.
3.	Hii leo katika Makala tunakwenda Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC ambako mwandishi wetu George Musubao amezungumza na kijana Florent Muhindo Nambura mkazi wa Beni jimboni Kivu Kaskazini ikiwa ni kuelekea maadhimisho ya siku ya vijana duniani tarehe 12 mwezi huu wa Agosti. Florent anaanza kwa kuelezea kile afanyacho.
4.	Mashinai tunakupeleka katika kambi ya wakimbizi ya Birau nchini CAR, ambako kijana mkimbizi kutoka Sudan hajafa moyo na anatarajia kutimiza ndoto zake na zile za watoto wakibizi walioko kambini humo.

Mwenyeji wako ni Leah Mushi, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UM 11 AGOSTI 2023 NA LEAH MUSHI - SIKU YA VIJANA DUNIANI

Hii leo jaridani tunaangazia Siku ya waathirika wa ugaidi duniani na mabomu ya kutegwa ardhini. Makala tunakupeleka nchini Siarra Leone na mashinani nchini Msumbiji, kulikoni? 
1.	Ikiwa leo tarehe 21 Agosti ni Siku ya Kimataifa ya Kuwakumbuka na Kuwaenzi Waathirika wa Ugaidi, Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres kupitia ujumbe wake mahususi kwa ajili ya siku hii amewasihi watu wote ulimwenguni kuhakikisha kwamba wale waliofariki au kukumbwa na athari za muda mrefu za ugaidi hawasahauliki kamwe. 
2.	Huko nchini Lebanon, Mashariki ya Kati, ujumbe wa Umoja wa Mataifa wa kulinda amani nchini humo UNIFIL kwa ushirikiano na wadau wameteketeza mabomu 4,000 yaliyokuwa yametegwa kwenye eneo la ukubwa wa mita 44,000 za mraba na hivyo kuwezesha ianze kutumika tena kwa kilimo baada ya kushindikana tangu miaka ya 1970 kwa hofu ya milipuko ya mabomu.
3.	Katika makala Leah Mushu anatujuza namna nchi ya Sierra Leone ilivyoweza kubadilika kutoka nchi yenye ugunduzi dhaifu wa magonjwa hususan ya mlipuko mpaka kuwa nchi yenye ugunduzi thabiti na unaofanya kazi.
4.	Mashinai tunakwenda mjini Maputo nchini Msumbiji kusikia jinsi huduma ya maji ilivyoleta furaha kwa wafanyabiashara.

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UM 21 AGOSTI 2023 NA ANOLD KAYANDA

Takriban miaka 10 iliyopita nchi kadhaa za Afrika zilikumbana na mlipuko wa ugonjwa hatari wa ebola uliogharimu maisha ya mamilioni ya watu. Moja ya nchi hizo ni Sierra Leone ambayo wakati mlipuko wa Ebola ukiikumba nchi hiyo walikuwa hawana njia bora za kuwasiliana kama taifa na kujua ukubwa wa ugonjwa huo na namna ya kudhibiti. Shirika la Umoja wa Mataifa la Afya ulimwenguni WHO kanda ya Afrika mbali na kuisaidia nchi hiyo kupamba na Ebola lakini iliwasaidia kuweka mifumo madhubuti ya kuwasiliana nchi nzima kujua iwapo kuna mlipuko wa ugonjwa wowote. Ni kutokana na mfumo huo thabiti nchi hiyo imefanikiwa kuongoza katika utambuzi wa haraka wa milipuko ya magonjwa na kushughulikia kwa wakati. Leah Mushi anatujuza zaidi katika Makala hii.

Makala: Mifumo madhubuti ya kuwasiliana Sierra Leone imeimarisha uthibiti wa milipuko ya magonjwa

Mwaka mmoja tangu mafuriko ya kihistoria yakumbe Pakistani, na hali ya dharura nchini humo kutangazwa, mamilioni ya watoto bado wanaendelea kuhitaji misaada ya dharura huku operesheni za ukarabati zikisalia kukumbwa na ukata kwani fedha zinazotakiwa hazijapatikana. Hii leo katika Makala Assumpta Massoi anakupeleka Pakistani kusikia waathirika na kumbukumbu za hali ilivyokuwa, shaka na shuku zao hivi sasa na nini Umoja wa Mataifa unafanya kuleta angalau ahueni.

Wakati wa mafuriko nilipoteza mtoto, na sasa sina uhakika nitakayejifungua ataishi- Mkazi Pakistani

Leo katika mada kwa kina Mradi wa msaada wa maendeleo ya biashara ndogo-ndogo na za kati wa Benki ya Dunia, unaoendeshwa na mshirika wake, shirika la Umoja wa Mataifa la masuala ya wanawake, UN Women, unaaminika kuleta manufaa mengi katika maeneo ya mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC. Serikali ya DRC inaeleza kuridhishwa na mradi huo ikisema kuwa umepanua kiwango cha biashara ndogo na za kati, na zaidi ya yote umeinua kiuchumi wanufaika. Mwandishi wetu wa Kinshasa, nchini DRC Byobe Malenga anafafanua zaidi katika mada hii kwa kina.

UN Women yainua wajasiriamali wanawake Kivu Kaskazini, DRC - Sowers of New Hope (SNH)

Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa inatangaza habari kila siku kwa lugha ya Kiswahili, Kiarabu, Kichina, Kiingereza, Kifaransa, Kireno, Kirusi na Kihispania. Na mara moja kwa wiki inakuwa na vipindi vya lugha ya French Creole, Kibengal, Kihindi, Urdu na kiindonesia.
Radio ya UM inabadilisha taarifa zake kutokan na habari mpya zinavyokuja kila mara kwa siku. Pia inaandaa makala na kufanya uchambuzi wa mada mbalimbali za kijamii, kisiasa, kiuchumi, maendeleo na masuala yanayohusu tamaduni yanyohusisha Umoja wa Mataifa na kazi zake. Vipindi vya Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa au UNNews  viko vingi na ni kuanzia habari,  makala, vipindi maalumu na taarifa za habari za kila siku na zile za kila wiki.
Na vipindi vyote hivyo vinaweza kutumiwa na vyombo vingine vya habari au watangazaji, na vinaweza kutumiwa kama chanzo cha habari kwa waandishi.  binafsi.Na kwa kuongezea tuu ni kwamba vipindi vyote hivyo na sauti zingine kwenye tovuti yetu vinatolewa bure bila malipo yoyote. Unaweza pia kujisajli kwenye ukurasa wetu ili upokee taarifa kila wakati zinapochapishwa.
Kwa uchaguzi zaidi wa ushirikiano usisite kuwasilina nasi.

New tracks tagged #Habari za UM