Arapça bir kelime olan ‘şehir’, “Halkının çoğunluğu ticaret, sanayi ve yönetim işleri ile
uğraşan, tarımsal etkinliklerin olmadığı yerleşim alanı; kent”; ‘emin’ ise “Korkusuz;
emniyet içinde olan; şüphe etmeyen, kesin bilgi sahibi; kendisine güvenilebilir; emniyet
edilebilecek olan” demek
Şehir ve emin’den oluşan ‘şehremini’ ise, Osmanlı İmparatorluğu döneminde “İstanbul’da
sarayların bakım ve onarımı ile ilgili görevli; İstanbul’da ilk belediye teşkilatı olan
şehremaneti kurulduktan sonra, bu kuruluşun başındaki görevliye verilen ad; belediye
başkanı” demek. (Çağbayır Sözlüğü)
Buradaki ‘şehremaneti’ terimini Mehmet Zaki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve
Terimleri Sözlüğü’nde şöyle açıklamış:
“İstanbul Belediyesi’nin eski adıdır. Başındaki memura ‘Şehremini’ denilirdi. Eski İslam
hükumetlerinde olduğu gibi Osmanlıda da belediye işleri Kadılar tarafından görülüyor ve
‘İhtisap Ağası’ gibi bazı memurlar da bu hususta yardımcı mevkiinde bulunuyordu.
Şehremantinin teşekkül tarihi 1271/1854-1855’tir.
Şehremini terimini de “Biri Tanzimat’ın ilanına yakın bir zamana kadar saray memuru,
öbürü Cumhuriyet devrinde tarihe karışan Belediye Reisi olmak üzere bu adla mevcut iki
vazife sahibin unvanıdır. Saray memurları arasında bulunan ve vazifesi saray ve
hükumete ait binaların tamir işlerine bakmak, lüzumlu şeyleri satın almak olan
Şehremini’nin, Fatih Kanunnamesi’nde yazılı olduğuna göre eski memuriyetlerden olduğu
anlaşılmaktadır.” şeklinde açıklamakla kalmamış, İsmail Hakkı Uzunçarşılı ve Osman
Ergin gibi değerli isimlerin araştırmalarına yaslanarak tatlı tatlı anlatmış.
Bugün itibariyle altmış yaş üstündekilerin ‘Belediye Başkanlığı ya da Mahalli İdare’, daha
aşağı yaştakilerin ‘Yerel Yönetim Birimi” olarak tesmiye ettikleri bir kurum için, dar
çerçeveli de olsa bir kelime arkeolojisine başvurmamın nedeni, canlı hükmünde olan dilde
bir kelimenin hangi değişikliğe uğrarsa uğrasın, ilk anlamını ve mahiyetini sûreta
muhafaza etmesindendir.
Buna göre sekiz gün sonra şehirlerimizde yeni bir ‘Yerel Yönetici’ seçerken aslen
şehrimize bir emin -Şehremini- seçeceğimizin, onun aslının Kadı’lık olduğunun, bu
kurumla ilgili ilk emrin de Fatih Sultan Mehmet Han’dan geldiğinin bilinmesi gerekir.
Bu mümkün olunca mahallî ya da yerel seçimler ahvali adiyeden bir siyasi ikbal seçimi
olmaktan çıkıp, Peygamber Aleyhisselam’ın sıfatından mülhem bir ‘emin’ arayışına
dönüşecek ve bu manada kullanılacak her bir oy, ifa edilen bir sorumluluk ödülü ya da
sorgusu olarak kullanıcılarına geri dönecektir.
Emin, negatif karşılığını kendi içinde taşıyan bir kelimedir. Konumuz esasında eminin ilk
anlamı kendisinden şüphe edilmeyen, kesin bilgi ile amel ettiğine inanılan, güvenilir olma,
emniyeti hak etme… olduğuna göre, bunların negatifi davranışları kuşkulu olan, amel
ederken doğru ile yalanı ayıramayan ve dolayısıyla yalan söyleyen, güvenilmeyen,
emanete ihanet eden… şeklinde olacaktır.
İstanbul’da ikamet eden biri olarak şehrime yeni bir yerel yönetici seçerken bunları
dikkate alırım ve kendimi mevcut durum üzerinden mezkur ayrıştırmayı yapmakla
yükümlü sayarım. Bunun aksi yalanı doğrudan, iyiyi kötüden ayrıma kabiliyetime -
mümeyyizliğime- aykırı davranmam demek olacaktır.
Bunlara şu iki husustan bakalım:
Bir şehr-emini, devletten ve şehirdeki muhtelif ticari faaliyetlerde elde edilen gelirlerden
oluşan bir bütçeyi şehir halkının mutluluğu ve refahı, şehrin daha da güzelleştirilmesi için
değerlendirmekle yükümlü bir emanetçidir.
Eğer bu emanetçi, bunlara dair kayda değer, dişe dokunur işler yapmadığı gibi, üç kalem
olarak devraldığı bütçeyi eksi altı zararla devrederse, bu kişi önce kaydî manada emanete
ihanet etmiş demektir.

ÖMER LEKESİZ - Şehre Bir ‘emin’ Seçmek

👥 Moderatör ve konuşmacılar:

◽ Cenay Babaoğlu, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, SETA
◽ Çiğdem Akman, Süleyman Demirel Üniversitesi
◽ Emre Zeren, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
◽ Levent Memiş, Giresun Üniversitesi

Türkiye Yüzyılında Şehir ve Çevre

Yaz sıcaklığının yavaş yavaş bunaltıcı etkisini göstermeye yüz tutmaya başladığı Haziran’ın ilk
günlerinden beri seyahatte bereket vardır, hayır vardır diyen bir dostumun teklifine icabetle
yönümüzü Samsun’a çevirdik. Sadece bir ziyaret olsun, güzel insanları ziyaret, yaptıklarını
dinlemek, çalışmalarına muttali olmak ve bir selam vermek için. Bir konferans veya başka bir
etkinlik daveti veya organizasyonu olmadan.
Samsun benim için her zaman özellikle akademik hayata kattığı çok önemli değerleriyle,
güzel isimleriyle çok özel bir yere sahip olmuştur. Yıllar önce orada çalıştığı günlerden
itibaren tanıdığım, dinler tarihi alanında ülkemizin en yetkin isimlerinden Şinasi Gündüz, yine
felsefi hermenötik alanında Türkiye’nin bence en yetkin ismi, aynı zamanda çok iyi bir sanatçı
da olan Burhanettin Tatar demektir. Kemal Ataman, Yavuz Ünal, Mahmut Aydın gibi her biri
alanlarında işlerini oldukça ciddi yapan, çok güzel eserler ortaya koyan, ama her biri de
tevazusuyla, beyefendilikleriyle adeta bir ortak tarz yapmış isimler de bu havzadan.
Bu özellikleri ortaya koydukları eserlere de yansımış gibi. Bu Samsun’un suyundan mı,
havasından mı, toprağından mı dedirten enteresan bir ortaklık. Gerçi 28 Şubat döneminde
varsa bu hava, su ve toprakla hiç bağdaşmayan başka olumsuz isimleriyle de temayüz etmişti,
ama geçelim onları.
Şimdilerde dikkat çekecek, Samsun Üniversitesi Sosyoloji bölümünde aynı evsafı hissettiren,
aynı intibaı veren çok güzel bir kadro oluşmuş. Her biri çalışkanlığıyla, entelektüelliğiyle ve
bilgelik aşkıyla temayüz eden isimler. Ne de olsa entelektüelliğin kitabını yazmış Prof. Kenan
Çağan’ın öncülüğünde oluşmuş bölümde oturup sadece yaptıkları tezlerle ilgili saatlerce
sohbet edebileceğiniz ufuk ve heyecanlara sahip genç akademisyenlerin oluşturduğu canlı bir
akademik ortam.
Samsun Üniversitesi henüz 6 yıllık bir üniversite ama kurulduğu andan itibaren çok hızlı ve
oldukça inovatif bir gelişim sergilemiş kısa süre içinde bütün akademik birimlerini
oluşturmuş. Rektör Prof. Dr. Mahmut Aydın kurduğu ekiple üniversiteye epey yol aldırmış.
Bir yıl kadar önceki son ziyaretimizde de sözünü ettiği mimarlık bölümü mesela eski tütün
depolama hangarlarının üniversite binaları olarak yeniden tasarlanmasıyla oluşmuş ve ciddi
bir masrafa girmeden kendine özgü mimarisiyle eğitim hayatına kazandırılmış.
Burada birkaç yıl içinde yapılan faaliyet sadece bir üniversitenin ihtiyaç duyduğu bina
inşaatından ibaret değil tabi, bir mimari projenin üniversite bilgi üretim sistemi içinde çok
başarılı bir uygulaması aynı zamanda. Daha önce Mardin Artuklu Üniversitesi’nde birlikte
çalışmış ve orada da tarihi binaların restore edilmesi ve yeniden tasarlanmasıyla üniversite
eğitim ve yönetim binalarına dönüştürülmesi uygulamasını yapmış olan Doç. Dr. Halil
İbrahim Düzenli, Dr. Abdullah Asım Divleli ve Dr. Emin Selçuk Taşar’dan oluşan ekip, birlikte
Samsun Üniversitesi’ne geçiş yaparak Mimarlık Fakültesini tesis etmiş ve burada da bu sefer
yıllardır atıl harabeler olarak duran tütün depolama hangarlarından çok güzel, işlevsel yapılar
üretmişler.

YASİN AKTAY - Şehrin Ve Mekânın Hafızasını Ihyası Yolunda, Samsun Üniversitesi

Rahmetli Nurettin Topçu ızdıraptan bahsederken şunları söylüyor:
“Izdırap insanda kalbin varlığına ilk alâmettir ve onun dost gibi
karşılanması kalbin şaheseridir.”
Uğranılan büyük felaketler ve sevdiğim insanların kaybı karşısında bir
şey yazamıyorum.
Herhâlde şu sebepten olmalı. Kaybettiğim şey (kişi) bende öylesine
büyük bir yer tutuyor ki; bu kaybı söz ile anlatmaya kalkıştığımda
sözlerim duyduğum ızdırap yanında çok zayıf, cılız, acımı
yansıtmaktan çok uzak görünüyor.
Yazınca Âkif gibi yazacaksın. Çanakkale’yi onun gibi içimize
gömeceksin. Yoksa herkes elbette bir şeyler duyuyor, bir iki söz
edebilir. Ama düşünün aklınızda “Çanakkale Şehitleri” gibi bir Bosna
şiiri var mı?
Filistin yıllardır kan ağlıyor, şimdi de Irak, Suriye, Arakan. Her nereye
baksan Müslüman kanı akıyor. Izdırap gittikçe katlanıyor. Ya feryat
edeceksin ya sükut (bu konularda kırık dökük denemelerimi daha
sonra Fırtınayı Kucaklamak adlı kitabımda topladım).
Topçu Hoca şöyle devam ediyor:
“İnsanlığın büyük hareketlerini yansıtan ızdıraptır. Dinler ve sanatlar,
tarihin kaydettiği parlak medeniyetler ızdırabın şaheserleridir.
Peygamberler ümmetlerinin ızdırabını yüklenerek kurtuluş vadini
Allah’tan getiren büyük muzdariplerdir. Büyük sanatkârlar da
dünyamızın bahtiyarları değillerdir. Yunus’tan Âkif’e, Fuzulî’den
Dostoyevski’ye kadar bu insanüstü kafilenin sahip olduğu büyük ve
adeta ilahî imtiyaz, onların büyük ızdıraplarıdır.”
Mevlânâ İdris bir görünüp bir kaybolan yıldız gibidir. Onu
Atmeydanı’nda ararsınız, o sırada Kaçkar dağlarında sadece orada
yetişen bir çiçeği koklamaktadır.

Mustafa Kutlu - Izdırabın boyutu

Erzincan kampımız, geçen hafta Cuma günü sabah 09.00&#39;da İstiklal Marşı ve anlamlı bir
Kur&#39;ân tilaveti ile başladı.
Müftümüzün ayarladığı Cami-i Kebîr İmam Hatibi hocamız çok yürekten, günün anlam ve
önemine binaen özenle seçilmiş ilim, hikmet, tefekkür âyetleri okudu. Rektör Hocamız Akın
ve Belediye Başkanımız kısa bir selamla konuşması yaptı. Erzincan Valimiz, aynı zamanda
doçent olduğu için güzel bir açılış konuşması yaptı, ülkemizin entelektüel ve akademik
hayatının nasıl sıçrama yapabileceği ve bu süreçte bizlere düşen rolü zihin açıcı bir şekilde
özetledi.
Sonra iki kampımızdan ilkini, Kudüs Araştırmaları kampını açıyoruz. Almanya&#39;dan ve
Azerbaycan&#39;dan da güzel makale sunumları var. Makaleleri ve yazarlarını teker teker yazmak
isterdim ama o zaman bu yazı hiçyetmez, en az bir kaç yazı daha yazmam gerekir.
Cuma günü, Cuma&#39;dan sonra makale sunumlarımız başladı.
Akşama kadar kısa namaz ve çay araları dışında pür dikkat sunumları izledik hepimiz. Vakit
geç oldu. Kimse yerinden kıpırdamadı neredeyse. Sunumlar dikkatle dinlendi, notlar özenle
alındı. Canlı olarak da hem Türkiye&#39;nin hem de dünyanın dört bir tarafından izlendi makale
sunumlarımız heyecanla. 
 ŞEHİRLERİN RUHU NEREYE UÇTU? 
Büyümemiş şehirleri seviyorum.
Sahici ve samimi oluyorlar.
Özlerini, kimliklerini koruyorlar.
Bir ruhları oluyor bu şehirlerimizin.
Erzincan da ruhu olan, ruhunu koruyabilen şirin şehirlerimizden biri.
Sanayileştikçe şehirlerimiz tecavüze uğruyor.
Aslında sanayileşme şehirler için kaçınılmaz gibi. Hem sanayileşmek hem de kimliğini
koruyabilmek mümkün değil mi?
Biraz zor bir soru bu: İmkânsız değil, elbette mümkün. Modernlik, ruhun düşmanıdır. Ruhu
yok edebildiği ölçüde modernlik varolabilir.
Modernlik, maddî uygarlığın, din-dışı uygarlığın kurucu kaynağıdır.
Modernliğin kurucu kentleri, Londra&#39;nın, Paris&#39;in, Viyana&#39;nın bir kimliği vardır ama ruhu
yoktur o yüzden. Yine bu yüzden Eyfel Kulesi dikildiğinde Paris&#39;in göbeğine, ilkin şairler,
düşünürler “kşm sapladı Paris&#39;in kalbine bu hançeri?” diye isyan ettiler, “bu tecâvüzdür, kabul
edilemez!” dediler.

YUSUF KAPLAN - Rüya gibi bir kamptı (III)

Çok yakınımızdaki bir şehirde, Gazze’de temel ihtiyaç dendiğinde ekmek,
su, ilaç gibi olmadığında hayatın idame ettirilemediği şeyler anlaşılıyor.
Gazzeli kardeşlerimiz içecek su, yiyecek aş, yarasını saracak bir doktor
bulabildiğinde kendini her şeye sahipmiş gibi hissediyor. Bizim herhangi
bir ek gayret göstermeden sahip olabildiğimiz nimetler bunlar. Herhalde
bu kadar kolaylıkla sahip olabildiğimiz için olacak, ekseriyetimizin aklına
bu nimetlere şükretmek gelmiyor. Yokluğu yaşayanlarsa bir parça kuru
ekmek için bile gönül dolusu şükrediyor. Görüyoruz işte, zalimlerin
saldırılarında bir kolunu kaybetmiş gazi, diğer kolunu kaldırıp geriye
kalan kolu için şükrünü ifade ediyor.
Kulluk imtihanında sorular farklı yerlerden geliyor; kimine varlıktan sual
ediliyor, kimine yokluktan. Yokluğu, yoksunluğu yaşayanlar, ellerinde
kalan en ufak şey için bile hallerine şükrediyor, görünen o. Temel hayati
ihtiyaçlarını rahatlıkla giderebilenler içinse bu temel seviye şükre layık
bulunmuyor pek. Ekmeğe, suya, ilaca, barınağa, güvenliğe ve başka temel
ihtiyaçlarına kolayca sahip olanların şükür kavramını hatırlamaları için
bundan fazlası gerekiyor çoğu zaman. Hayatı idame ettirmemiz için
olmazsa olmaz olan bu nimetlerin bize bu kadar kolay bağışlanıyor olması
şükrü icap ettiren bir şey olarak görülmüyor. Sokak röportajlarında sık sık
“Ben neyime şükredeyim…” ile başlayan yakınma cümleleriyle konuşan
insanlarımıza rastlıyoruz.

GÖKHAN ÖZCAN - Şükrün varlığı ve yokluğu

"Bu Şehir Uyanıyor", direnişi, özgürlüğü ve umudu simgeleyen güçlü bir şarkıdır. Karanlık zamanlarda halkın gücünü ve birliğini anlatan bu parça, adaletin peşinden koşan bir kitleyi yansıtır. 

Sözlerinde sokaklarda yankılanan barışçıl bir isyanın, toplumsal değişim arzusunun ve umudun izleri vardır. Şarkı, halkın sesinin duyulacağına ve zincirlerin kırılacağına dair güçlü bir mesaj verir. 

"Bu Şehir Uyanıyor", sadece bir şarkı değil, bir direnişin, uyanışa ve barışçıl mücadeleye bir çağrıdır.

Bu Şehir Uyanıyor

Bir tebrikle başlayayım. Avrupa Konseyi Parlamenterler Birliği’nin yüksek prestijli ödülü “Europe Prize”ı bu yıl Gaziantep Büyükşehir Belediyesi kazandı. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin şehrini 1955’ten bu yana verilen bu ödülde ödül alan dördüncü Türkiye şehri yapmayı başardı. 

İsmail Kılıçarslan - Çölleşmek değil yeşillenmek

Küçük Kutu (Şiir: Gülcan Korkmaz) Seslendirmen: Yapay Aİ

Sevdamız Karabük (Şiir: Gülcan Korkmaz) Seslendirmen: Yapay Ai

We bring wild, fun ideas to life through song! Whether it’s a unique tune or a custom celebration, we’re here to make special moments even more unforgettable. Join us on this musical journey where imagination meets melody!

Sosyal medyanın en güçlü haber mecrası Yeni Şafak.
Yeni Şafak Gazetesi olarak yayın hayatına başladığımız ilk günden itibaren ülkemizde demokrasinin tüm kurumları ile yerleşmesi, milli irade ve değerlerimizin hâkim olması için tüm gücümüzle çalıştık. Bu ülkenin geleceğinin derin sularda boğulup gitmemesi için çaba sarf ettik. Fırtınalı günlerde sığınılacak bir liman olduk. Bugüne kadar ülkemize yapmış olduğumuz katkıyı bundan sonra da okurlarımızın desteği ile sürdürmeye devam edeceğiz. Her gün Yeni Şafak’la yeni bir umut olacak.

SETA, siyaset, dış politika, ekonomi, toplum ve medya, hukuk ve insan hakları, güvenlik, strateji, eğitim ve sosyal politikalar, Avrupa araştırmaları ve enerji direktörlükleri bünyesinde bilgi üretmeyi ve üretilen bilimsel bilgiyi sorun çözücü formüller halinde sunmayı hedefler. Bu bağlamda SETA; Ankara, İstanbul, Washington D.C., Berlin, Brüksel ve Kahire’deki ofislerinde faaliyetlerine devam etmektedir.

New tracks tagged #Sehir