Tecrübeli ve birikimlerini tâkip etmekten zevk aldığım kıymetli bir büyüğüm olan Bülent Korman’a âit bir benzetme bu. Bülent
Korman bir yazısında sayın muhalefet liderinin Halil İbrahim Sofrası benzetmesine nazire olarak kullanıyor Serpme Kahvaltı
Sofrası benzetmesini. Bana da bu yazıyı kaleme almak için ilham verdi...
Demokrasi ile refah arasındaki bağı son zamanlarda biraz daha yoğunluklu düşünmeye başladım. Eskiden beri tartışılan
demokrasi ile kalkınmışlık ilişkisi gibi bir şey değil bu. Onu aşıyor. Refah kalkınmışlığın fonksiyonu değil mi? Evet, doğru; lâkin
kalkınma veyâ kalkınmışlık saf bir ekonomik gösterge iken, refah hem ekonomik hem de kültürel boyutlar taşıyor.
Kalkınma kavramı refâhı önceliyor ve onun bir kaldıracı gibi görülüyor. Daha evvel de yazmıştım; orta mektep zamanlarımda,
bana sosyalist kalkınma modelini ballandıra ballandıra anlatıp beni gûya erkenden “bilinçlendiren” ODTÜ’lü bir âbiye, saf saf, bu
ürünleri ne yapacağımızı sormuştum. Âbimiz kısa bir duraklamadan sonra bir burjuva toplumu gibi yaşayamayacağımızı,
bunların temel ihtiyaçlarımıza âit kısmını eşitlikçi bir şekilde paylaşıp, kalanını ihraç edeceğimizi söylemişti. Hâsılı, refahtan
arındırılmış bir kalkınma modeliydi onun kafasındaki model. Daha sonra bu modelin sağda da karşılığı olduğunu hayretle
görmüştüm. Eski tüfek sağcılar da milliyetçi-mukaddesatçı kalkınma modeliyle yaşanacak bir üretim patlamasının, bir mümine
yakışan, mazbut bir kısmının tüketime sokulup, gayrısının ihraç edilmesini müdafaa ediyorlardı. İhrâcat gelirlerimizi de
tüketime sokmayacak; derhâl yeni yatırımlara kaynak

Süleyman Seyfi Öğün - Bir serpme kahvaltı sofrası  hikâyesi (1)

Kapitalizm bir üretim- tüketim veyâ arz-talep dengesizliğinin üzerine
oturur. İki yaka bir türlü bir araya gelmez.
Üretimi arttırmanın
yolu tüketimi baskılamaktan
geçer. Bunun aksini
de düşünmek
mümkündür:
Tüketimin artması,
üretimin gerilemesine
yol açar. ABD’nin
târih sahnesine

Süleyman Seyfi Öğün - Bir serpme kahvaltı sofrası hikâyesi (3)

Son yarım asırda solun hızla ekonomi tartışmalarından kopması, neoliberalizmin vazettiği ekonomik akılcılığa tam
teslimiyeti, kültürel kulvarlara geçişi tesâdüfî değildir. Bunu Sovyetler Birliği’nin çöküşünün doğurduğu bir entelektüel şok
ve revizyon ile açıklamak da kısmî kalacaktır. Bu, bizzat kapitalizmin kendi iç çelişkisinin mahsûlüdür. Kapitalizmin bir
fetiş olarak başlattığı ve tüketimde (talep) karşılığını bulamayan bir üretim (arz) iddiasının sönümlenmesine
dayanıyor. Bu açıkları kapatmak adına, ilk olarak savaş; daha sonra da yeniden bölüşüm yolları tecrübe edildi. Lâkin ilki
nükleer felâket riski, diğeri ise verimlilik düşmesi ve mâliyet artışı ile neticelendi. Sermâye, emek yoğunluklu iş
kollarından, teknolojik yoğunluklu işkollarına doğru merkez dünyâdan ayrılıp, ucuz mâliyetli ve düşük vergili yarı merkez
ve hattâ çeper coğrafyalara kaymaya başladı. Hem üretim açıklarını açıklarını yamamak, hem de dünyânın artığını
çekmeye devâm etmek için üçüncü yol, yâni rezerv para birimi olan ABD Doları üzerinden aşırı ve karşılıksız
finansallaşma sürecine girildi. Dünyâ çalışacak, üretecek, başta ABD olmak üzere merkez dünyânın toplumları eskisi
kadar zahmet etmeden dünyânın artığını hortumlayarak tüketebileceklerdi. Bu yeni sürecin çevrimlerini sağlamak için
musluklarını sonuna kadar açıp tüketimi baskılayan barajların kapakları açılmalı, vergi salan ve mâlî disiplinle
düşünen devlet ve yeniden bölüşüme alışmış olan ulus ve sınıf gibi yapılardan gelen muhtemel dirençlerini dağıtmak
gerekiyordu. Ulus-devlet veyâ devlet-ulus olarak bilinen yapılar nihâyetinde paternalist yapılardır. Bunun için üretim
endişesi taşımayan bir tüketkenliği seferber edebilmek için baba ile son bir hesaplaşma gerekiyordu. Artık babadan
uzaklaşmak, ondan özerklik elde etmek değildi mesele. Doğrudan doğruya baba öldürülmeliydi. Sâdece baba değil,
onun temsil ettiği tekmil erillik. Özerklik değil, en konvansiyonel- pozitif karşılığıyla özgürlüktü mühim olan. Ulus ve
devlet her nev’i kötülüğün kaynağıydı.

Süleyman Seyfi Öğün - Bir serpme kahvaltı sofrası hikâyesi(4)

Sosyal medyanın en güçlü haber mecrası Yeni Şafak.
Yeni Şafak Gazetesi olarak yayın hayatına başladığımız ilk günden itibaren ülkemizde demokrasinin tüm kurumları ile yerleşmesi, milli irade ve değerlerimizin hâkim olması için tüm gücümüzle çalıştık. Bu ülkenin geleceğinin derin sularda boğulup gitmemesi için çaba sarf ettik. Fırtınalı günlerde sığınılacak bir liman olduk. Bugüne kadar ülkemize yapmış olduğumuz katkıyı bundan sonra da okurlarımızın desteği ile sürdürmeye devam edeceğiz. Her gün Yeni Şafak’la yeni bir umut olacak.

New tracks tagged #Sofrası