Savaşların, küresel veya yerel çatışma koşullarının oluşturduğu belirsizlik
ortamları, iletişim konusunda da kaosu, bir başka deyişle ‘düzensizliğin
düzeni’ni tetikler...
Bilindiği üzere devletin ahlakı değil, adabı (etik) olur... Yukarıda ifade etmeye
çalıştığımız koşullar çerçevesinde bu adap, çok ciddi esnemelere maruz kalır... Bu
durumda devlet, millet adına ortaya koyduğu çıkarları için Makyavelist bir anlayışla,
hedeflere yönelen her yolu mubah kabul eder.
Instagram’a erişimin ülkemizden engellenmesini biraz da bu bakış açısıyla
ele almak yanlış olmaz... Sürecin nasıl ilerlediğini, 4 Ağustos Pazar günkü yazısında
refikimiz Ersin Çelik ayrıntısıyla dile getirmiş. Ne olmuşu, nasıl olmuşu anlamak için
mutlaka göz atmakta yarar var.
Biz ise çatışma ortamlarında iletişimin her türlü melanet (kötülük) için
kullanılması, devletlerin, çıkar çevrelerinin, başta sosyal medya olmak üzere iletişim
kanallarını tezvirat (karalama) ve dezenformasyon (yanıltıcı, yanlış bilgilendirme)
için devreye alması karşısında ne yapılması gerektiğini vurgulamaya çalışalım...
Önce, nelerin işe yaramadığına bakalım:
1. Kınama mesajları. (Muhataplarının bir kulağından girer, öteki kulağından
çıkar)
2. Her türden yasak ve engel. (VPN teknolojisiyle bunları aşmak çocuk
oyuncağı)
3. Yeni yasal düzenlemeler, cezaların artırılması (Cezaların caydırıcılığa pek
hizmet etmediği insanlık tarihi boyunca bilinir)
Peki, neler işe yarayabilir?
1. Önce ‘anlayış’ değişikliği: PKK ile mücadelede başarıyı getiren nasıl ki
asimetrik savaşa karşı düzenli ordu sisteminin yerine, ‘asimetriğe
karşı asimetrik’ yaklaşımı olduysa; sosyal medya platformları
hususundaki temel fikriyatı benzer şekilde, yani asimetrik bir saldırıya göre
pozisyon alarak yenilemek yerinde bir tavırdır.
2. İstihbarat çalışmalarında olduğu gibi, casuslukla mücadelede nasıl ki
‘karşı casusluk’ sistemleri kurmak, ekipleri yetiştirmek, birimleri hazırlamak,
uygun bütçeyi tahsis etmek gerekiyorsa ve ülkemiz bunu başarıyla
uyguluyorsa; benzer bir sistemin her türden iletişim kanalı için ‘asimetrik’
anlayışla tesis edilmesi şarttır.

ALİ SAYDAM - Ağlaşmayalım

Lafı dolandırmayalım... Durum ciddi... Türkiye’de devlet kurumlarının
tamamına yakını saldırı altında... Hem de en iyi iş yapanlar, en gurur duyulacaklar
dâhil...
Silahlı Kuvvetler mesela; Türk Tabipler Birliği Başkanı Fincancı Hanım,
“TSK kimyasal silah kullanıyor” demedi mi?!
Rekor turist sayılarına imza atan Turizm Bakanlığı, ihracatı uçuran, dış
ticaret açığını kapatan Ticaret Bakanlığı, pandemide harikalar yaratan Sağlık
Bakanlığı, uyuşturucu mafyasına, terör örgütlerine, kara para aklayanlara kök
söktüren İçişleri Bakanlığı, kamu diplomasisi konusunda büyük gayret gösteren
İletişim Başkanlığı, Türkiye’nin makro ekonomik düzeydeki görünümünün
düzelmesini sağlayan finans profesyonelleri...
Hepsi ateş altındalar...
Hele de TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu)... Fakat, çuvaldıza sarılmadan önce,
işe iğneyle başlasak nasıl olur?..
Bizim teşhisimiz, TÜİK, ritim bozukluğuna kurban gitmek üzere... Oysa
bilumum saldırıya karşı kendini, yani halkın hizmetindeki bir devlet kurumu olarak
itibarını korumasının en önemli yollarından biri bu ritim meselesidir...
Hayatın ve hayattaki şeylerin ritmi vardır... Bu ritim işin doğalını, olması
gerekeni, hayatın sürdürülebilirliğini sağlayan en kritik ve aslında en standart
atmosferi tanımlar... Tıpkı kalp gibi... O ritimin üstünde ya da altında kalmak bir
bozukluktur... Kısa süre içinde tedavi edilmez, normale dönülmezse hastayı
kaybederiz... Ya da trafiğin ritmini düşünelim... Olağan akışı bozan araçlar ya bir
kazaya neden olur ya da kendileri bu kazanın kurbanı...
İletişimin de ritmi vardır... “Doymak bilmeyen kanaldır” derler onun için...
Sürekli beslenmek ister, gri alan, açık köşe, boşluğa tahammülü yoktur... Kanalı siz
doyurmaz, uygun ritimde doldurmazsanız, önüne gelen iyi ya da kötü niyetlilerin
attıkları çerle, çöple dolar ve kanalizasyon hâline gelir... Başka bir deyişle hakikate
değil, şüpheye, endişeye, tezvirata, itibar suikasına teslim olur...
İşte TÜİK tam da bu dertten musdarip... Bir saldırıdır gidiyor... “Kurum, Avrupa
standartlarına uyumluluk konusunda 2005 yılından beri her yıl Avrupa Birliği’nin
İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından denetleniyor” diyorsunuz. “Öyle olsa ne yazar,
enflasyon hesabında kullandığı ürün listesini gizliyor” diye işkembeden cevap
veriyorlar... “Artış oranını yalan yanlış açıklıyor” diye zıp zıp zıplıyorlar...
Peki, yıllardır sürdürülen bu ve benzeri saldırılar karşısında Kurum’un
itibarını kim koruyacak?

ALİ SAYDAM - Ritim Bozukluğu

İş, ilişki ve iletişim yönetimi konusunda aldığımız derslerden aklımızda
kalan en iki önemli uyarı şunlardı:
1. Hüküm ve karar cümleleri kurmayın, kurmak zorunda hissediyorsanız iki
kere düşünmek yetmez, üç kere düşünün.
2. Hiçbir zaman kendinizle ilgili dipnot kullanmayın.
Son günlerde TV’lerde sık sık rastladığımız türden iki somut örnekle konuyu
biraz daha açalım...
Mesela “İran, asla İsrail’e saldırmayacak. Çatışmayı Hizbullah üzerinden
götürecek” ya da “Bunlar temmuz ayı enflasyonunu, Saray’dan aldıkları talimatla,
1,75 - 2,25 arasında açıklayacak; gerçeği söylemeyecekler”, tipik birer hüküm
cümleleridir. TV izleyip de bunları duymayan kalmamıştır herhâlde...
Oysa Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı enflasyonunu yüzde
3,23 olarak açıkladı. Yani, enflasyonla ilgili işkembeyi kübra ürünü bu açıklama
çürümekte gecikmedi.
Fakat bir sorun vardı. Kimse utanmadı... “Hay Allah, kusura bakmayın” diyene
rastlamadık. Kimsenin bu yanlış ve yanıltıcı açıklama nedeniyle finans ve ekonomi
alanındaki uzmanlığına, itibarına leke sürülmesinden çekindiğine de şahit olmadık...
Hani meşhur sözdeki gibi; “Bu ülkede her şey olabilirsiniz, ama rezil olamazsınız...”
İşin ilginç yanı, bu sözü en çok kendileri kullanırlar... Bir psikolog arkadaşımız
zamanında uyarmıştı; “Dikkat et Aliciğim, insanlar başkalarını eleştirirken aslında
kendilerinden bahsederler” demişti. Öyle işte...
Gelelim ikinci uyarının örneğine... En sık rastlanan da budur aslında... “Ben
dobra adamım”, “Hak yemem, hakkımı da yedirmem”, “Ben hiç yalan söylemem”...
Sadece bu iki kritere bakarak elinde çubukla ekrandan ahkâm kesen
yorumcuları izlersek, o zaman hangilerine itibar edip hangilerini hiç dikkate
almayacağınıza dair bir fikrimiz olabilir...

Günün sözü

“Bir işi bilen yapar, az bilen akıl verir, bilmeyen eleştirir, yapamayan çamur atar...”
Konfüçyüs

ALİ SAYDAM - Rezil Olamayanlar...

Daha önce de sözünü etmiştik… Şu ünlü formülü sadece iletişimciler değil,
aslında herkesin sindirmesinde ve de yaşam pratiğine geçirmesinde çok büyük yarar
var… Büyük düş kırıklıklarını önlemede hayli işe yarayabilir…
Hatırlayalım: Tatmin düzeyi (eksi ya da artı) = Algılama – Beklenti…
Çok basit değil mi? Yine de biraz açalım… Eğer iletişim kurduğunuz hedef
kitlede, paydaşlarınızda ya da karşınızdaki kişide, bilerek – isteyerek ya da sehven
aşırı derecede yüksek bir beklenti yaratmışsanız ve gerçekleşen algı o beklentinin
altında kalmışsa, işte o zaman oluşturacağınız düş kırıklığı ve dolayısıyla
tatminsizlik, algılama ile beklenti arasındaki fark oranında büyük olur…
Örneğin; seçim öncesinde “Toplu taşıma araçları öğrencilere bedava olacak”
derseniz ve seçimleri kazandıktan sonra tam tersine öğrencilere zam yaparsanız,
istediğiniz kadar topu hükûmete, enflasyona, maliyetlere falan atmaya çalışın, kabak
bir şekilde sizin başınızda patlar.
İçimizdeki bazı İrlandalıların oluşturduğu WhatsApp gruplarında, sosyal
medyada ve Saraçhane güdümlü yazılı ve görsel medyada, “40 yıl sonra altın
almadan döndüğümüz” 2024 Olimpiyatları’ndaki başarısızlığın tek sorumlusu olarak
Sayın Cumhurbaşkanı ve Cumhur İttifakı iktidarı gösteriliyor…
Peki Gençlik ve Spor Bakanı kimi suçluyor? Federasyonları… “Devlet, imkân
sağlar. Biz, Türkiye Cumhuriyeti olarak; spor federasyonlarımıza en üst düzey
imkânları sunduk. Sağladığımız bu imkânlar, dünyanın pek çok ülkesinde yok. Buna
rağmen; bu imkânları doğru ve verimli kullanamayan federasyonlar bunun hesabını
verecektir”…
Bu arada medyadan söz eden yok… Federasyonlar beklentiyi yukarı taşırken,
medyamız da gaz verenlerin başını çekmeyi ihmal etmedi…
Ne altınlar cepteydi, değil mi? Filenin Sultanları, okçularımız, karatecilerimiz
başta tüm dövüş sporları yıldızlarımız olmak üzere boksörlerimiz, hatta yüzücülerimiz,
atletlerimiz… Say say bitmez… Uçup gittik hep birlikte…
Öte yandan Sultanlar, Avrupa Şampiyonu olurken ve Dünya Kupası’nı alırken,
bu başarıları özel sektörün takımlarına yaptıkları yatırıma yoran içimizdeki İrlandalılar,
Paris’te 4’üncü olan Sultanların başarısızlığının sorumluluğunu hemen iktidara
yazdılar…
Biz ise olayın eğitim sistemimizle doğrudan bağlantısı olduğunu
düşünenlerdeniz… Gençlerimizin, akademik başarının yanında uluslararası düzeyde
sportif başarı kazanabileceği ortamı, sporu hiçbir şekilde desteklemeyen, tersine
köstekleyen bu eğitim ve özellikle sınav sistemi değil, çocukluklarından itibaren
disiplin, çalışma ve motivasyon yüklemesiyle bireysel gelişime imkân sağlayan bir
stratejinin hakim olduğu eğitim sistemi sağlayacaktır.

ALİ SAYDAM - Olimpiyatlar ve düş kırıklığı

“Türk mahkemelerinde jüri, hakimin sağında mı oturur, solunda mı?..” Sınıfta
önce kısa bir sessizlik oluyor. Tavana bakanlar, birbirlerine bakanlar birkaç saniye
sonra cevabı bulduklarını düşündüren ışıltılı gözlerini bana dikiyorlar... Ben de
içlerinden birini işaret ediyorum; “Buyurun, siz söyleyin; sağda mı, solda mı?..”
Cevabı alıp bir başkasına geçiyorum...
Üniversite ikinci sınıf öğrencilerine verdiğimiz bir dersin ilk günü yıllardır bu
soruyla başlıyor... Sonuç genellikle aynı; öğrencilerin yarısı “sağda oturur”, yarısı
“solda” diyor...
Şöyle gür sesiyle, “Hocam, jüriyi nereden çıkardınız?! Türk mahkemelerinde
jüri yok!” diyenine inanın rastlamadık!.. “İzleyiciye göre mi, hakime göre mi?” sorusu
gelmiyor değil ama...
İşte öğrencilerimizin hâli pürmelali... Tabii cevaplar aslında bir sonuç...
Öğrencileri suçlayarak mesuliyetten kurtulamayız... Asıl mesele nedenlerde saklı...
Gençlerimizin maruz kaldıkları kültür endüstrisinin kimin hegemonyası altında
olduğundan eğitim sistemimize ve ailelerin öncelikleri nerelere koyduğuna kadar pek
çok parametrenin sonucudur bu...
Peki üniversiteyken hâli harap bu gençlerimizin mezuniyetten sonraki
durumları nasıl?.. Melih Altınok dünkü gazete yazısında bu konuya açıklık getirmiş;
Eurostat verisine göre; yükseköğretim mezunlarının işsizlik oranında Türkiye’de
yüzde 9,8. AB ülkelerinin ortalaması ise yüzde 3,9 imiş. Bu arada örneğin nüfusu
bizimkiyle aynı olan Almanya’da üniversite öğrencisi sayısı 3 milyonken, bizde 7
milyon civarındaymış...
Algılamada durum nasıl; bir de ona bakalım... Türkiye’de herkes üniversiteye
girmek istiyor. Çünkü üniversite eğitimine sahip olmak, bir anlamda hayatın zirvesine
oturmak için açık bilet gibi anlaşılıyor... İtibar desen üniversite mezununda, kariyer
onda, para onda... Başarı için, kültür için, uzmanlık için, sağlam bir sosyal statü için
sanki tek çözüm o...
Durum böyle mi?.. Bizim sektör için gözlemlerimiz ortaya koyuyor ki; Türkçe
yazıp konuşma konusunda değil üniversite, ortaokul mezununa yakışmayan bir seviye
söz konusu... Üstelik bizim sektör, iletişim... Yani ilgili bölüm mezunlarının sahip
olması gereken ilk uzmanlık dile hâkimiyet... Peki, gençler iş dünyasına atıldıkları
zaman yaşadıklarını nasıl tarif ediyorlar? “Önce okulda öğrendiklerimizi bir kenara
bıraktık, iş dünyası öğrendiklerimizden çok farklı” cümlesini duymayan kalmamıştır
herhâlde...

ALİ SAYDAM - Üniversite ‘her Şey’ Değil

ALİ SAYDAM

Kıyı kentlerimizde “eller havaya” yaşayan endişeli modern vatandaşlarımız
için küçük bir tavsiyemiz var...
Türkiye ile ilgili ne zaman moralleri bozulsa, ne zaman ülkemiz aleyhine
propagandanın ve dezenformasyonun etkisinde kalıp depresyona düşseler, ne zaman
“bu insanlarla bir arada nasıl yaşanır” diye hayıflansalar; kendilerini Anadolu’nun
çeşitli köşelerine atmalarında, Halit Refiğ’in Kemal Tahir’e atfen ilettiği tabiriyle
“Anadolu’nun acı çeken büyük insanlığı” ile tanışmalarında büyük yarar var. Çünkü
Nazım Hikmet’in dediği gibi “Destânımızda yalnız onların mâceraları vardır...”
İşimiz gereği geçen hafta sonu Bitlis’teydik... Sayın Cumhurbaşkanı’nın
katılımıyla devasa yatırımların açılış törenleri vardı.
Bu tesisleri, kamu ve özel sektör yatırımlarını ibreti âlem için tek tek
sıralayalım... Her birinin bölgeye katacağı değeri anlayarak, birer isim gibi değil,
Bitlis’in ve ülkemizin kalkınması için ortaya konulan irade olarak okuyun lütfen...
Adil Cevaz, Mutki, Ahlat ve Tatvan’da tamamlanan aile sağlık merkezleri ve
112 istasyonları, Bitlis merkezde 1500 kişilik kapalı spor solunu, 5 bin kişilik stadyum,
kayak evi, kamp eğitim merkezi, Şemsi Bitlisi Öğrenci Yurdu, Bitlis merkezi ve
ilçelerinde anaokulları, ilkokullar, ortaokullar ve lojmanlar, taşkın koruma projeleri,
köprüler, restorasyon işleri, Tatvan’da Aydınlar Mahallesi millet bahçesi, 218 konut, 2
ticaret merkezi, Bitlis tarihi şehir merkezi kentsel dönüşüm yenileme ve çevre
düzenlemesi, Eren Holding’in toplam 3 milyar 525 milyon liralık iplik üretim tesisinin
ikinci etabı...
Cumhurbaşkanı Erdoğan, saymakla bitmeyen tesis ve hizmetlerin toplu
açılışını Kiler Holding grup şirketlerinden Kiler Tekstil Enerji ve Yatırım A.Ş.
çatısı altındaki, ilk etabı tamamlanan “Open-End ve Ring-İplik Üretim Tesisi”nde
yaptı. Yaklaşık 7 bin kişinin bulunduğu tören alanına gelmeden önce Kiler İplik
Fabrikası, Sayın Cumhurbaşkanı ile birlikte gezildi.

ALİ SAYDAM - Anadolu irfanına selam!..

Ömrü Avrupa’da geçmiş ABD’li yazar Gertrude Stein’ın, şeylerin kelime
anlamlarından daha fazlasını ifade ettiklerini belirtmek için kullandığı sözdür: “Bir gül
bir gül bir güldür...”
Bu çok yalın bulduğum sözün, çok anlamlı, çok derin olduğunu da
düşünmüşümdür hep... Hz. Mevlânâ’nın “Fihi Mah Fih” (Ne varsa içindedir),
Türkçedeki en iyi karşılığıyla “İçindekinin içindeki” düşüncesini de çağrıştırır bizce...
Ocak ayından bu yana 100. yaşını çeşitli etkinliklerle kutlayan İş Bankası,
benim için çocukluğumdan bu yana pek çok şeyin simgesi olagelmiştir. Güç ve
güven bunlardan en önemlileridir... Tabii bir de devlet meselesi var...
Çocukluğumda para biriktirebildiğim söylenemez ama Banka’nın meşhur
kumbarası ile çok oynadım... Vapur yapardım onu, halının üzerinde gezdirirdim...
Yılbaşından bu yana yürüttükleri 100. yıl etkinliklerinde olduğu gibi İş
Bankası’nı da her zaman beğenmişimdir. Ancak, aynı oranda sevdiğimi söyleyebilir
miyim?.. Sanmıyorum...
Bildiğiniz gibi beğenmek ile sevmek tamamen farklı kavramlardır... İkisinin
aynı anda en yüksek seviyelerde hissedilmesinin maneviyatta karşılığı Allah sevgisi
dışında neredeyse yoktur diyebiliriz... Olsaydı, İş Bankası’ndan başka bir banka iş
yapamazdı...
Yaptıkları her işi beğendiğimi söyleyebilirim. Aralık 2022 itibarıyla finans, cam,
enerji, teknoloji ile sağlık ve hizmet ana gruplarında faaliyet gösteren 29 şirkette
doğrudan ortaklığı olan Banka’nın, doğrudan ve dolaylı olarak kontrol ettiği şirket
sayısı 113 iken, 136 şirkette ise doğrudan ve dolaylı ortaklığı varmış.
Duyulan sevginin, beğeni düzeyine yükselmesini engelleyen faktörlerden biri
işte biraz da bu ihtişam, hatta ciddi düzeyde ‘devlet devlet’ duruşu olabilir mi?..
İş Bankası’nın Mayıs ayında düzenlediği, Plácido Domingo, Murat Karahan
ve Elena Stikhina’nın sahnede ağırlandığı, şef Carlo Tenan yönetimindeki
Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın performansını unutmak mümkün
değil... O ne ihtişamdı! 6500 kişilik Volkswagen Arena yıkıldı!..

ALİ SAYDAM - İmkânsız ikili: İhtişam ve sevgi

Şu sıra dillere pelesenk olmuş kavram ne?.. “Değişim”, öyle değil mi... Hemen
de akla diyalektik düşüncenin babası olarak kabul edilen Herakleitos’un (Aynı
nehirde iki defa yıkanılmaz) o ünlü sözü geliverir: “Değişmeyen tek şey değişimin
kendisidir.” 
Son tahlilde oraya varılacağı, her şeyin değişeceği, o değişime ayak
uyduramayan, ‘Zamanın Ruhu’nu doğru okuyup ona göre kendini yenilemeyen
unsurların devre dışı kalacağı bilinse de, bir başka deyişin daha gerçekliğini hiç
gözden kaçırmamak gerekir: “Değişmeyen tek şey değişime karşı dirençtir…”
Şu anda CHP’de olan biten budur…
Lafı ve iddiası hiç fena değil… “CHP değişirse Türkiye değişir!”…
Ne değişiyormuş CHP’de?...
Mesela hizipçilik mi bitiyormuş? Hayır tam tersine… PKK/HDP/DEM kanadı
bizi ‘ikili eş başkanlığa’ alıştırmaya çalışırken; bunlarda ‘dörtlü eş başkanlık’
devrede alimallah… Kılıçdaroğlu, Özer, İmamoğlu, Yavaş…
“Gardrop Atatürkçülüğü”nü bir kenara bırakıp, Parti’nin kurucusu Mustafa
Kemal Atatürk’ün “Benim karakterimdir” dediği millî bağımsızlıktan yana tutum
sergilemeye mi başlamışlar… Yoo…
İktidar olurlarsa yüzlerini ABD’ye ve Avrupa Birliği’ne döneceklerini ifade
ettikleri seçim vaatlerinden farklı bir noktaya geldiklerine dair en ufak bir işaret de
yok… Tersine; S-400’leri verip F-35’leri almak için kimin düdüğünü çalmaları
gerekiyorsa onu çalacakları vaadi hâlâ ortada duruyor.
Peki ülkenin bölünmez bütünlüğü ile ilgili değişimleri ne durumda?..
Güneydoğu illerimizi içine alan ‘sözde Kürdistan’ haritasını savunan DEM Parti ile iş
tutma konusunda en ufak bir geri adımları var mı… Bize görmek kısmet olmadı…
Peki DEM ile PKK arasındaki organik bağa karşı millî bir duruş ve reddiye var
mı? Zerresi yok…
Ülkenin en can alıcı meselesi olan Millî Savunma Sanayii’ni sahiplendiklerini
görüyor muyuz? Tabii ki hayır… Tam tersine PKK’nın uydurduğu Silahlı Kuvvetlerin
kimyasal silah kullandığı yalanına sarılan ve uluslararası boyutta TSK aleyhine
propagandaya katılan Türk Tabipler Birliği Başkanı’na aslanlar gibi sahip çıktılar,
çıkmaya devam ediyorlar…

ALİ SAYDAM - Arif Olan Anlar

Sosyal medyanın en güçlü haber mecrası Yeni Şafak.
Yeni Şafak Gazetesi olarak yayın hayatına başladığımız ilk günden itibaren ülkemizde demokrasinin tüm kurumları ile yerleşmesi, milli irade ve değerlerimizin hâkim olması için tüm gücümüzle çalıştık. Bu ülkenin geleceğinin derin sularda boğulup gitmemesi için çaba sarf ettik. Fırtınalı günlerde sığınılacak bir liman olduk. Bugüne kadar ülkemize yapmış olduğumuz katkıyı bundan sonra da okurlarımızın desteği ile sürdürmeye devam edeceğiz. Her gün Yeni Şafak’la yeni bir umut olacak.

New tracks tagged #alisaydam