Zwangeren en baby’s met een niet-westerse migratieachtergrond lopen meer risico om tijdens de zwangerschap en baring ziek te worden en te overlijden. Mensen van kleur krijgen vaker een keizersnede die niet nodig is, maar krijgen mínder vaak pijnmedicatie als ze daarom vragen. En de technologie die wordt gebruikt om het zuurstofgehalte te meten, werkt minder goed op de donkere huid. 

Zomaar wat voorbeelden die verloskundige en postdoctoraal onderzoeker dr. Bahareh Goodarzi noemt in haar boek 'Baren buiten de box', dat eind april verschijnt. Samen met zorgethica Inge van Nistelrooij schoof ze aan in onze studio om te praten over (het onderzoek naar) ongelijkwaardigheid in de geboortezorg. Wie op welke manier dan ook niet aan de heersende norm voldoet, heeft gemiddeld minder goede gezondheidsuitkomsten. Waar komt dat door, maar vooral: wat kunnen we ertegen doen? 

Een uitzending van Maaike Kooijman.

Ongelijkwaardigheid in de geboortezorg

Op begrafenissen van Sinti komen honderden mensen af, sommige Afro-Surinamers dansen hun overledenen naar het graf, in Mexico vieren ze jaarlijks Día de los Muertos. Hoe gaan mensen om met de dood in verschillende culturen en perioden? 

Radio Swammerdam-redacteuren Maaike Kooijman en Momo Schaap in gesprek met Karin Anema, schrijver van 'Kraaienmars', en Guus Sluiter, directeur van Museum Tot Zover.

Omgaan met de dood

Radio Swammerdam bestaat 15 jaar! Dat vierden we op maandagavond 3 juni met onze allereerste uitzending met publiek, live vanuit de IJzaal in Pakhuis de Zwijger. Een avond vol lezingen, panelgesprekken, columns en muziek over het thema 'Luisteren naar wetenschap'. 

Wat verwachten niet-wetenschappers van de wetenschap? Staan we (nog) open voor waarheden die anders zijn dan de onze? En luisteren wetenschappers zélf eigenlijk wel goed genoeg? 

Met speciale dank aan David Baneke, Sicco de Knecht, Paul Diederen, Chunglin Kwa, Anne Dijkstra, Frank Kupper, Lieven Heeremans, Tamar de Waal, Alexander Bakkes en Pelle Bast als Astronaut.

Luisteren naar wetenschap | Extra lange jubileumuitzending vanuit Pakhuis de Zwijger

De wondere tonen van jazz op Radio Swammerdam! Invloeden van jazz - en andere delen van Afro-Amerikaanse cultuur - zijn terug te horen in bijna alles wat we vandaag de dag luisteren. Hoe kon muziek uit de marge zo groot worden?

Redacteur Maaike Kooijman gaat erover in gesprek met hoogleraar jazz Walter van de Leur, dansschooleigenaar Teodora Kasabova en bigbandleider Chris Muller. 

Nummers in de uitzending:
- Shorty George - Count Basie
- Running Around - Chris Muller Big Band
- Who Walks In When I Walk Out - Ella Fitzgerald en Louis Armstrong

Jazz: van muziek uit de marge tot wereldwijd fenomeen

Vorige week ging Radio Swammerdam over CO2 en de opwarming van de aarde. Nu kijken we naar de relatie tussen die klimaatverandering en onze voedselvoorziening. Als oogsten mislukken door droogtes en overstromingen en de veestapel moet krimpen, heeft iedereen dan straks nog wel genoeg te eten?

Redacteur Maaike Kooijman in gesprek met UU-wetenschapper Niko Wojtynia en Milieudefensie-onderzoeker Niels Debonne.

Klimaat en voedsel - Eten we over tien jaar allemaal veganistisch?

De Amsterdamse beurs, een gebouw waar mensen, goederen en geld van over de hele wereld bijeenkwamen -- mensen, geld en goederen, ja, maar vanaf de zeventiende eeuw was er natuurlijk ook die spiksplinternieuwe financiële innovatie: het aandeel. Er ontstond een handel in immateriële dingen: de windhandel.

Momo Schaap spreekt met Inger Leemans, o.a. hoogleraar cultuurgeschiedenis aan de VU, niet zozeer over de technische kant van die aandelen, als wel over de emotionele, fysieke kant ervan. Over het lawaai, de spanning en de geur van de Amsterdamse beurs in de zeventiende en achttiende eeuw.

Tweede presentator en techniek: Tabe Bakker

Windhandel - Aandelen en de beurs in de zeventiende eeuw

Onderweg naar je werk fietsend langs de beverdammen en meanderende rivieren. Met aan de zijkant enorme holle zomereiken, eekhoorns en vliegende gele kwikstaarten. Of het spotten van een Eland en een Pelikaan onderweg. De natuur in Nederland is niet meer wild, maar dat kan het wel weer worden. 

Rewilding is de term voor het verwilderen van onze natuur. Rijk Landsmeer praat in deze aflevering over alle ins en outs van Rewilding met buitengewoon hoogleraar Wildlife Ecology and Conservation Liesbeth Bakker en met illustrator en schrijver Jeroen Helmer.

Radio Swammerdam

Rewilding - Het verwilderen van de Nederlandse natuur

Geld; het is in onze levens zó alomtegenwoordig dat het haast lijkt alsof het er altijd al geweest is. Maar geld kwam er niet vanzelf en op een dag zal het misschien weer verdwijnen.

Momo Schaap spreekt met Elon Heijmans, historicus en archeoloog, die in zijn boek The Origins of Money in the Iron Age Mediterranean World (2021) de diepe ontstaansgeschiedenis van geld beschrijft als een langdurige economische, sociale én politieke ontwikkeling. Met een column van Jens Rummens.

Tweede presentator en techniek: Max Waterreus.

Geld - Het ontstaan van geld in de IJzertijd

In de westerse wereld zitten we in een kapitalistische structuur. Op zoek naar vermeerdering. In deze aflevering praat Rijk Landsmeer met Rogier van Reekum over de mitsen en maren van het kapitalisme en hoe we het gevaar daarvan kunnen verminderen met revolutionaire liefde. Rogier van Reekum is universitair docent bestuurskunde en sociologie aan de Erasmus Universiteit en schrijver van het boek: 
Theorie van de kraal. Kapitaal – Ras – Fascisme

Tweede presentatie: Momo Schaap
Techniek: Emerence Kapteijn

Kapitalisme - Het geweld verminderen met revolutionaire liefde

Nationalistisch vermaak lijkt tandeloos; we grinniken om Frank Lammers als Michiel de Ruyter en Soldaat van Oranje de musical. Maar achter dit simpele vermaak kan een van 's werelds meest verwoestende ideologieën schuilgaan.

Momo Schaap spreekt met Joep Leerssen, emeritus hoogleraar Europese studies aan de Universiteit van Amsterdam, over de geschiedenis van het romantisch nationalisme, hoe het na de Eerste Wereldoorlog undercover ging en nu weer de kop opsteekt.

Tweede presentator: Tabe Bakker
Techniek: Daniël Teunissen

Banaal nationalisme - Een verwoestende ideologie verpakt in alledaags entertainment

Radio Swammerdam is het wekelijkse wetenschapsprogramma op Salto (99.4FM), op zondag 11u live vanuit Pakhuis de Zwijger.



Radio Swammerdam is vernoemd naar de zeventiende-eeuwse wetenschapper Jan Swammerdam die er een rariteitenkabinet in Amsterdam op nahield.

New tracks tagged #radio swammerdam