Günümüz sanat dünyasında teknoloji ve doğa arasındaki sınırlar giderek daha fazla bulanıklaşıyor. Bu değişimin en etkileyici örneklerinden biri olan Abu Dhabi’de açılan teamLab Phenomena’yı geçtiğimiz günlerde ziyaret ettim. Japon sanat kolektifi teamLab tarafından hayata geçirilen bu yeni sanat merkezi, yalnızca bir müze olmanın çok ötesinde; zaman, mekân ve madde algımızı kökten sarsan bir yaşayan ekosistem gibi işliyor.

Samed Karagöz - Abu Dhabi’de bir fenomen

Diz Çök
Sırtımda bir çanta var.
İçinde çocuklarımın kışlıkları.
Bir kolumda üç yaşındaki oğlum
Boston’da doğdu.
Diğer elimde pasaportları kaldırıyorum.

Samed Karagöz - Diz çökmeyen

Geçtiğimiz haftalarda bu köşede Yazma Eserler Başkanlığı’nın düzenlediği sergilerin öneminden bahsetmiştim. Bugün ise birkaç gün önce açılan Yol ve Yâd: Hac Yolculuğunun Yazılı Sergisi isimli sergiden bahsedeceğim. 11 Temmuz’a kadar açık olan sergi Rami Kütüphanesi’nde yer alıyor. Sergide birçoğu ilk defa kamuoyuyla buluşan nadide eserler var. 

Samed Karagöz - Yol ve Yâd Sergisine Dair

Gazze’de insanlar diri diri yakılırken, okullar yerle bir edilirken, çocukların parçalanmış bedenleri enkaz altından çıkarılırken, Linet gibi sanatçılar sahne ışıklarının arkasında karanlıkta kalmayı tercih ediyor. Bu artık sadece etik bir zaaf değil, suç ortaklığıdır. Çünkü bu çağrılar çağında sessizlik, tarafsızlık değil; failin lehine bir pozisyondur. Linet’in tercih ettiği de budur.

Samed Karagöz - Sessizliğin Suça Dönüştüğü Yerde Sanatçı Olamazsınız

2010 yılında dünya, açık sularda insanlığa karşı işlenen bir suça tanıklık etti. İsrail donanması, Gazze’ye insani yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine uluslararası sularda baskın düzenleyerek 10 barış aktivistini katletti. O gün, Filistin’in yalnızlığı bir kez daha tüm çıplaklığıyla gözler önüne serildi. Fakat aynı zamanda Mavi Marmara, dünyanın dört bir yanından gelen vicdan sahibi insanların Filistin halkının onuru için birleşebileceğini de gösterdi.

Samed Karagöz - Umut gemileri yeniden yola çıkıyor

Kültür sanat dünyamızda bazı isimler vardır ki onların değeri, çoğu kez zamanla anlaşılır. Hüseyin Goncagül de bu isimlerden biridir. 1980’li yıllarda Türkiye’nin siyasi ve kültürel dönüşümünde yeni bir kimlik arayışına giren bizim mahallede, sahnenin tozunu yutan, güldürürken düşündüren, inançla mizahı buluşturan ve bunu sahici bir sanat anlayışıyla yapan çok az kişi vardı. Goncagül, bu alandaki en özgün ve öncü isimlerden biri oldu. Ne var ki, öncülük çoğu zaman yalnızlıkla gelir. Ve Hüseyin Goncagül’ün hikayesi de bir anlamda bu yalnızlığın vücut bulmuş halidir. 

Samed Karagöz - Tiyatroda bir öncü, bir yalnızlık: Hüseyin Goncagül

İsrail’in kuruluşundan bu yana sürdürülen temel söylemlerden biri, Yahudilerin ancak bir ulus-devlet çatısı altında güvende olabileceğiydi. Antisemitizmin varlığı, bu söylemin en güçlü dayanağı olarak kullanıldı. Oysa bugün geldiğimiz noktada, İsrail’in kendisi birçok Yahudi için güvenli bir liman değil. İsrail vatandaşı olup açıkça hükümeti eleştiren, işgal politikalarına karşı çıkan onlarca sanatçı, akademisyen, entelektüel ya dışlanıyor ya da susturulmaya çalışılıyor.

Samed Karagöz - Antisemitizmin yükselişinden kimler memnun?

Bu ülkede bir şeyin adına “mizah” dediniz mi, onun her şeyi yapmaya hakkı olduğuna dair tuhaf bir kanaat uyanıyor. Sanki eleştirel düşünceyle hakaretin, hicivle aşağılama arasındaki o ince çizgi yıllardır hiç var olmamış gibi. Oysa bu çizgi, sadece hukukla değil, insanlıkla, vicdanla, kültürle çizilir. Geçtiğimiz hafta Leman dergisinin yayınladığı karikatür bu çizgiyi öylesine fütursuzca aştı ki, geride kalan sadece kırılmış inançlar, yaralanmış kalpler ve istismar edilmiş bir özgürlük söylemi oldu.

Samed Karagöz - Kutsala saygısızlık mizah değildir

Küresel sanat sahnesi, son yıllarda belki de en radikal kırılmasını yaşıyor. Merkezî anlatılar yerini kenarda bırakılanların sesine bırakırken, yerli (Indigenous) sanatçılar yalnızca görünür olmakla kalmıyor, bizzat küresel anlatının merkezine yerleşiyor. Geçtiğimiz haftalarda İngiltere’de Tate Modern, Camden Art Centre ve Edinburgh’daki Fruitmarket Gallery gibi prestijli kurumlarda açılan sergiler; bu dönüşümün yalnızca geçici bir ilgi değil, kurumsal bir yeniden yapılanma olduğuna işaret ediyor.

Samed Karagöz - “Yerli” Sanatın Yükselişi

Art Basel Qatar'ın ilk artistik direktörü olarak Mısırlı sanatçı Wael Shawky’nin atanması, sanat dünyasında heyecan ve tartışmayı aynı anda tetikledi. Sanatçı kimliğiyle küratöryel bir pozisyona geçişi sıra dışı bulanlar olduğu kadar, bunu yenilikçi bir yaklaşım olarak görenler de var. Shawky, özellikle Ortadoğu sanatının küresel sanat ortamında tanınmasına önemli katkılar sunmuş bir isim. 1971 yılında İskenderiye'de doğan Shawky, İskenderiye Güzel Sanatlar Fakültesi'nde lisans eğitimini tamamladıktan sonra 2001 yılında ABD’de Pensilvanya Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptı. Mısır’ın çağdaş sanat sahnesinin en yaratıcı ve etkili figürlerinden biri olarak biliniyor.

Samed Karagöz - Art Basel Qatar’a tanıdık bir isim

Sosyal medyanın en güçlü haber mecrası Yeni Şafak.
Yeni Şafak Gazetesi olarak yayın hayatına başladığımız ilk günden itibaren ülkemizde demokrasinin tüm kurumları ile yerleşmesi, milli irade ve değerlerimizin hâkim olması için tüm gücümüzle çalıştık. Bu ülkenin geleceğinin derin sularda boğulup gitmemesi için çaba sarf ettik. Fırtınalı günlerde sığınılacak bir liman olduk. Bugüne kadar ülkemize yapmış olduğumuz katkıyı bundan sonra da okurlarımızın desteği ile sürdürmeye devam edeceğiz. Her gün Yeni Şafak’la yeni bir umut olacak.

New tracks tagged #samed karagöz