Kuanzia Julai 7 mwaka huu lugha ya Kiswahili sasa itakuwa rasmi lugha ya kimataifa baada ya kutangazwa Novemba mwaka jana na shirika la Umoja wa Mataifa la elimu, sayansi na utamaduni UNESCO kuwa limepitishwa azimio la kuifanya lugha hiyo adhimu na pekee kutoka Afrika kujumuishwa kwenye orodha ya lugha za kimataifa ya shirika hilo. Hii ni hatua kubwa na muhimu hususan kwa mataifa wazungumzaji wa lugha ya Kiswahili ikiwemo Tanzania ambako inaaminika kuwa ndio chimbuko la lugha hiyo. Na sasa kukubalika kwa Kiswahili kimataifa kutabadili mwelekeo wa sekta muhimu ya elimu nchini humo ambayo kwa kiasi kikubwa inatumia lugha ya Kiingereza kufundishia na kufanya Kiswahili kuwa lugha rasmi ya kufundishia ? Stella Vuzo afisa habari wa kituo cha Habari cha Umoja wa Mataifa UNIC Dar es salaam nchini Tanzania amemuuliza swali hilo Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Samia Suluhu Hassan anayefafanua kwa kina katika makala hii

Je Kiswahili sasa kuwa lugha ya kufundishia Tanzania baada ya kukubalika kimataifa?

Jaridani leo Ijumaa ya tarehe 30 mwezi Desemba mwaka 2022 tunakuletea habari za maombolezo na pia ya uteuzi wa naibu mkurugenzi mtendaji mpya wa UNEP.  Makala tunaelekea nchini Kenya katika makazi ya wakimbizi ya Kalobeyei na mashinani tunaangazia haki za wanawake na wasichana Afghanistan. 
1.	Ulimwengu umeendelea kuomboleza kwa masikitiko kifo cha mcheza soka wa Brazil Edson Arantes do Nascimento, almaarufu Pelé. Kwa Umoja wa Mataifa Pelé alikuwa mshambuliaji muhimu katika kufanikisha ushindi wa malengo ya Umoja wa Mataifa. Kwa nyakati tofauti akiteuliwa kuwa Balozi Mwema wa mashirika mbalimbali ya Umoja wa Mataifa kama elimu, Sayansi na Utamaduni, UNESCO na kuhudumia watoto UNICEF.
2.	Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa António Guterres Jumanne wiki hii alimtangaza Elizabeth Maruma Mrema kutoka nchini Tanzania kuwa naibu mkurugenzi mtendaji mpya wa shirika la Umoja wa Mataifa la mpango wa mazingira UNEP
3.	Makala tunaelekea nchini Kenya katika makazi ya wakimbizi ya Kalobeyei kuangazia mradi unaotumia michezo kulinda vijana hasa wa kike dhidi ya unyanyasaji wa kijinsia.
4.	Na mashinani tuungane na Ramiz Alakbarov, naibu mwakilishi na mratibu mkazi na wa misaada ya kibinadamu wa Umoja wa Mataifa nchini Afghanistan akisistiza umuhimu wa haki za wanawake kuheshimiwa. 

Mwenyeji wako ni Flora Nducha, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UN 30 DESEMBA 2022 NA FLORA NDUCHA

Sports for Protection ni mbinu ya kutumia michezo kwa ajili ya kusaidia maendeleo na ulinzi wa vijana waliofurushwa au walioko ukimbizini ni mkakati ulioanzishwa na Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi, UNHCR kwa kushirikiana na Kamati ya Kimataifa ya Olimpiki na sasa unatekelezwa na mashirika mbalimbali ya Umoja wa Mataifa kama la idadi ya watu duniani na masuala ya afya ya uzazi UNFPA Kenya kwa kushirikiana na tasisi nyingine za kitaifa na kimataifa. Selina Jerobon wa Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa anasimulia zaidi kupitia makala hii.

Makala: Mradi wa Play2Protect unanisaidia kuondoa msongo wa mawazo na kuniepusha na wadanganyifu

Mkimbizi Joshua, alipoikimbia nchi yake, kusini mwa Amerika, alilazimika kuingia katika nchi jirani ya Guatemala kusaka hifadhi. Kupitia shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi akapata kuunganishwa na shirika lisilo la kiserikali ya FUNDAECO ambako sasa mkimbizi huyu amegeuka kuwa kinara wa kutetea mazingira. Anold Kayanda anasimulia zaidi kupitia makala hii iliyoratibiwa na UNHCR Guatemala.

Makala: Mkimbizi anayeongoza mapambano dhidi ya mabadiliko ya tabianchi Guatemala

Hii leo jaridani mada kwa kina tukimulika kampeni ya ‘Afya Na Amani’ iliyoanzishwa na walinda amani wa Umoja wa Mataifa wanaotoka Tanzania, TANZBATT 9 huko Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC. Pia tunakuletea Habari kwa ufupi zikiwemo kutoka nchini Tanzania na DR Congo. Katika kujifunza Kiswahili leo tutaungana na mtaalam wetu Onni Sigalla kutoka BAKITA kupata ufafanuzi wa msemo "FANYA ILHAM"

1.	Siku chache baada ya Rais wa Tanzania Samia Suluhu Hassan kutangaza kuondoa marufuku ya vyama vya siasa nchini humo kufanya mikutano ya kisiasa, Ofisi ya Kamishna Mkuu wa Umoja wa Mataifa wa haki za Binadamu imezungumzia hatua hiyo kama asemavyo msemaji wa ofisi hiyo Seif Magango.
2.	Huko nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC, ujumbe wa Umoja wa MAtaifa wa kulinda amani, MONUSCO umeendelea na jukumu lake la kulinda raia ambapo katika doria ya hivi karibuni zaidi walinda amani kutoka Morocco wameendesha doria katika mji wa Kitchanga jimboni Kivu Kaskazini, eneo ambalo awali ilikuwa vigumu kufikika kutokana na ukosefu wa usalama usababishwao na mashambulizi kutoka kwa waasi. 
3.	Na tukitamatishia huko huko DRC, shirika la Umoja wa Mataifa la afya ulimwenguni, WHO limeendelea kusaidia harakati za jamii za kuelimishana kuhusu ugonjwa wa kipindupindu ambao umeripotiwa kukumba wakimbizi wa ndani walio kwenye kambi zilizoko ukanda wa afya wa Nyiragongo jimboni Kivu Kaskazini.
4.	Na katika kujifunza Kiswahili leo mtaalam wetu  Onni Sigalla Mhariri mwandamizi wa Baraza la Kiswahili la Taifa  nchini Tanzania , anatufafanulia maana ya msemo "FANYA ILHAM". 

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu !

Jarida la habari za UN 05 January 2023 na Anold Kayanda

Katika kujifunza Kiswahili leo mtaalam wetu  Onni Sigalla Mhariri mwandamizi wa Baraza la Kiswahili la Taifa  nchini Tanzania , anatufafanulia maana ya msemo "FANYA ILHAM", karibu!

Msemo: FANYA ILHAM, Onni Sigalla

Ikiwa vita vya wenyewe kwa wenyewe nchini Syria ikikariiba kuingia mwaka wa 12, azimio muhimu linalotegemewa katika kufikisha misaada ya dharura nchini humo linatarajiwa kufikia ukomo tarehe 10 mwezi huu wa Januari. Azimio hilo namba 2642 lilikuwa ni la miezi 6 tu ilhali maazimio tangulizi ya aina hiyo ya kuwezesha misaada ya kibinadamu kuingia Syria kupitia mpaka wa Uturiki na Syria upande wa Kaskazini- Magharibi yalikuwa ya mwaka mmoja mmoja. 

Wito umetolewa na pande mbalimbali duniani kwa azimio hilo la Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa liongezwe muda kwani ndio uhai na tegemeo kubwa kwa wasyria hivi sasa wakati ambao ni msimu wa baridi kali. 

Je ni kwa kiasi gani azimi hilo linategemewa? Tujiunge basin a Happiness Pallangyo wa Radio washirika UHAI FM kutoka Tabora Tanzania katika makala hii iliyoandaliwa na ofisi ya Umoija wa Mataifa ya kuratibu misaada ya kibinadamu OCHA.

Makala: Chonde chonde Baraza la Usalama ongeza muda wa azimio la kufikisha misaada Syria

Hii leo jaridani tunnaagazia ripoti ya ILO, na mlo shuleni katika shule za msingi nchini Burundi. Makala tunakupeleka nchini Syria na mashinani nchini Kenya.
1.	Ripoti mpya ya shirika la Umoja wa Mataifa la kazi duniani, ILO imepigia chepuo mipango bunifu ya ufanyaji kazi kama ile iliyoanza kutumika kufuatia mlipuko wa janga la COVID-19 ikisema inaweza kuleta manufaa kwa uchumi, biashara na wafanyakazi
2.	Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto, UNICEF linaripoti kuwa huduma ya chakula katika baadhi ya shule za msingi nchini Burundi tayari inaonesha matokeo chanya kuanzia mahudhurio shuleni na katika upande wa taaluma. 
3.	Makala tunakupeleka Syria kuona ni kwa vipi misaada inayopitishwa mpakani mwa taifa hilo na Uturuki ina umuhimu mkubwa na hivyo ni vema Baraza la Usalama kuongeza muda wa azimio linalofanikisha mpango huo, azimio ambalo linatarajiwa kumalizika muda wake tarehe 10 mwezi huu.
4.	Na katika mashinani tutakwenda Kenya kumsikia mwanafunzi asiyeona lakini ameshika nafasi ya kwanza kwenye shule jumuishi. 

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UN 06 JANUARI 2023 NA ANOLD KAYANDA

Ni Jumatatu ya tarehe 09 ya mwezi Januari mwaka 2023 na katika jarida la habari za umoja wa mataifa tunaangazia changamoto la mafuriko nchini Pakistan na kazi za walinda amani nchini DR Congo.  Makala tutakupeleka nchini Burundi na mashinani nchini Brazil.

1.	Nchini Pakistani, janga la uhai wa mtoto bado ni changamoto kubwa kwenye maeneo yaliyokumbwa na mafuriko zaidi ya miezi minne iliyopita huku idadi ya maambukizi  ya magonjwa ya hewa na utapiamlo uliokithiri au unyafuzi ikiendelea kuongezeka, limesema shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto,  UNICEF wakati huu ambapo jumuiya ya kimataifa inajiandaa kwa ajili ya mkutano wa kuchangia taifa hilo la Asia ili lijenge mnepo dhidi ya majanga.
2.	Kikosi cha 9, TANZBATT 9 cha wanajeshi walinda amani wa Umoja wa Mataifa kutoka Tanzania wanaohudumu nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC chini ya Ujumbe wa Umoja wa Mataifa wa kulinda amani nchini humo DRC-MONUSCO, wameendelea na kampeni yao ya Afya na Amani ambapo hadi tarehe 13 mwezi huu wa Januari watakuwa wakiendelea kutoa misaada kwa jamii inayoishi katika eneo lao la kazi, kaskazini mashariki mwa nchi. 
3.	Katika makala Edouige Emeresenge, mwandishi wa habari wa Televisheni washirika wetu Mashariki TV, nchini Burundi akimulika harakati za Umoja wa Mataifa kufanikisha lengo namba 3 la malengo ya maendeleo endelevu, SDGs kuhusu elimu bora.
4.	Na katika mashinani tutasikia kauli ya Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres kuhusu ghasia zinazoendelea nchini Brazil wakati huu ambapo baadhi ya wananchi wamevamia taasisi ikiwemo bunge. 

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu!

Jarida la habari za UN 09 Januari 2023 na Anold Kayanda

Tarehe 24  mwezi  huu wa Januari ni siku ya elimu duniani ikimulika mafanikio na changamoto za kufanikisha lengo namba 4 la kufanikisha elimu bora kwa kila mtu kokote aliko. Elimu bora ni pamoja na vifaa ikiwemo madaftari, vitabu na kalamu ambako kwa watoto wengine bado vinasalia kuwa anasa. Mathalani nchini Burundi ambako huko katika baadhi ya maeneo wazazi wanalazimika kufanya vibarua wao na watoto wao ili waweze kumudu madaftari ya shuleni.

Umoja wa Mataifa kupitia mashirika yake na wadau wamebaini changomoto hiyo na kusambaza vifaa kwenye majimbo sita ya taifa hilo la Maziwa Makuu barani Afrika. Je ni majimbo yapi? Na mashirika hayo ya Umoja wa Mataifa na wadau ni yapi? Ungana basi na Edouige Emuresenge, mwandishi wa habari wa Televisheni washirika wetu Mashariki TV, kutoka Burundi katika makala hii iliyoandaliwa na shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto, UNICEF nchini Burundi.

Makala: Iwe malori au baiskeli lazima vifaa vya shule vifikie watoto nchini Burundi

Hii leo kwenye jarida Leah Mushi anakuletea Habari kwa Ufupi ikiangazia Tanzania, janga la chakula Afrika na Mkutano wa UN na wanazuoni. Katika Mada kwa Kina tunamulika mshindi wa Tuzo ya UN ya Haki za Binadamu Julienne Lusenge kutoka DRC na Jifunze Kiswahili maana ya neno, Kifandugu.

JARIDA LA HABARI ZA UN  07-12-23 NA LEAH MUSHI

Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa inatangaza habari kila siku kwa lugha ya Kiswahili, Kiarabu, Kichina, Kiingereza, Kifaransa, Kireno, Kirusi na Kihispania. Na mara moja kwa wiki inakuwa na vipindi vya lugha ya French Creole, Kibengal, Kihindi, Urdu na kiindonesia.
Radio ya UM inabadilisha taarifa zake kutokan na habari mpya zinavyokuja kila mara kwa siku. Pia inaandaa makala na kufanya uchambuzi wa mada mbalimbali za kijamii, kisiasa, kiuchumi, maendeleo na masuala yanayohusu tamaduni yanyohusisha Umoja wa Mataifa na kazi zake. Vipindi vya Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa au UNNews  viko vingi na ni kuanzia habari,  makala, vipindi maalumu na taarifa za habari za kila siku na zile za kila wiki.
Na vipindi vyote hivyo vinaweza kutumiwa na vyombo vingine vya habari au watangazaji, na vinaweza kutumiwa kama chanzo cha habari kwa waandishi.  binafsi.Na kwa kuongezea tuu ni kwamba vipindi vyote hivyo na sauti zingine kwenye tovuti yetu vinatolewa bure bila malipo yoyote. Unaweza pia kujisajli kwenye ukurasa wetu ili upokee taarifa kila wakati zinapochapishwa.
Kwa uchaguzi zaidi wa ushirikiano usisite kuwasilina nasi.

Je Kiswahili sasa kuwa lugha ya kufundishia Tanzania baada ya kukubalika kimataifa?

UN News Kiswahili

Related tracks