Pakua

Hii leo Leah Mushi anaanza na mashindano ya michezo Olimpiki yanayoanza mwezi ujao huko Tokyo Japan ambako wakimbizi watashikiri. Kisha anabisha hodi DRC jimboni Katanga Juu kukutana na watoto walionusuriwa kutoka uchimbaji madini. Safari yake itaendelea hadi Ethiopia kwa vijana wanaotekeleza  mradi kwa ufadhili wa IFAD. Mashinani ni nchini Iraq kauli ya mkimbizi aliyerejea nyumbani na kukuta hali si hali. Makala tunamulika ujauzito katika umri mdogo kutoka kwa John Kabambala. Karibu!

JARIDANI 09 JUNI 2021 NA LEAH MUSHI- WAKIMBIZI NDANI YA TOKYO2020

Jaridani na Assumpta Massoi-

Leo ikiwa ni Ijumaa ni mada kwa kina ambapo tunaendeleza makala ya homa ya ini, pia kuna habari kwa ufupi zikiangazia habari muhimu ya siku. Katika neno la wiki inachambuliwa methali Atangaye na jua hujua!

Jaridani Julai 30, 2021- Fahamu mengi kuhusu ugonjwa wa homa ini

Jaridani Agosti 13, 2021 

Katika Jarida la leo Ijumaa tuna habari muhimu kwa siku ikiwemo hali ya kusikitisha ya ongezeko la vitendo vya ukatili wa kingono nchini DRC pia hali tete nchini Afghanistan. Aidha visa vya saratani barani Afrika vimeongezeka. 

Mada yetu kwa kina inamwangazia mwandishi wa habari nchini Tanzania aliyezushiwa kufariki kutokana na COVID-19.

Katika neno la wiki ni uchambuzi we methali heri kujikwaa kidole kuliko kujikwaa ulimi

Jaridani Ijumaa Agosti 13, 2021-Mwandishi wa habari aliyeugua COVID-19

Kilimo hai kina mchango mkubwa katika kutimiza ajenda ya maendeleo ya Umoja wa Mataifa SDG’’s hasa katika kulinda mazingira, kuhakikisha uhakika wa chakula na pia kutimiza moja ya vipengele vya lengo la afya bora. Kwa mujibu wa Bwana Waziri Kitojo, Afisa Kilimo wa kampuni ya kilimo ya Digital Mobile Africa ya nchini Tanzania kilimo hai licha ya kusaidia kupambana na uhariubifu wa mazingira kinafaida kiafya kwani chakula kinachozalishwa hakitumii kemikali bali mbolea za asili kama samadi na mboji. Kupata ufafanuzi zaidi wa kilimo hicho na faida zake Anold Kayanda amezungumza na Bwana Kitojo ambaye anaanza kwa kueleza maana ya Kilimo Hai.

Kilimo hai sio tu kinalinda mazingira lakini pia afya za watu:Kitojo 16-09-2021

Katika Jarida hii leo Flora Nducha anakuletea mada kwa kina inayo mulika jinsi Umoja wa Mataifa unachagiza mashinani mifumo endelevu ya chakula ikiwa ni kuelekea mkutano wa ngazi ya juu wa umoja huo hapa New York Marekani kuhusu mifumo ya chakula.
Pia utasikia habari kwa ufupi zikiangazia Malengo ya Maendeleo Endelevu SDGs na Masuala ya Afya.

JARIDA LA UMOJA WA MATAIFA 20 SEPTEMBA 2021 NA FLORA NDUCHA

“Ni wakati wa kupiga kengele ya dharura”, amesema Katibu Mkuu wa UN katika mahojiano maalum na Idhaa ya Umoja wa Mataifa siku chache kabla ya kuanza kwa Mjadala wa Juu wa Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa.
Akihojiwa na Assumpta Massoi wa UN News, António Guterres amegusia ushirikiano wa kimataifa, harakati za utoaji wa chanjo dhidi ya COVID-19 duniani, mabadiliko ya tabianchi, usawa wa jinsia, viijana, amani na usalama barani Afrika na duniani kwa ujumla

Mahojiano: "Madaraka hupewi unatwaa", Guterres atuma ujumbe kwa wanawake

Vita vilivyodumu kwa takribani miaka 13 nchini Afghanistan vililisambaratisha kabisa taifa hilo, kiuchumi, kijamii na hata kisiasa. Japo sasa vimeisha lakini bado athari zake zipo bayana, kwani maelfu ya watu wamesalia kuwa wakimbizi ndani na nje ya nchi yao na nusu ya watu wote wa taifa hilo milioni 23 wanahitaji msaada wa dharura wa chakula kwani wanakabiliwa na kutokuwa na uhakika wa chakula. Na cha kusikitisha zaidi waathirika wakubwa ni watoto na wanawake ambao sasa wanabeba jukumu la kuendesha familia. Ili kupata undani zaidi tuungane na Flora Nducha katika Makala hii.

Makala - Wanawake Afghanistan wahaha kujikimu

Karibu kujifunza lugha ya Kiswahili ambapo Dkt. Mwanahija Ali Juma, Katibu Mtendaji wa Baraza la Kiswahili Zanzibar, BAKIZA anafafanua maana ya methali Umejigeuza Pweza kujipalia makaa.

UMEJIGEUZA PWEZA KUJIPALIA MAKAA

Leo ni siku ya homa ya ini duniani! Hivyo tunakuletea jarida maalum linaloangazia kwa undani aina, maambukizi na vipi mtu anaweza kujikinga asipate homa ya ini ambayo shirika la Umoja wa Mataifa la Afya ulimwenguni WHO linasema zaidi ya wakazi milioni 91 barani Afrika wanaishi nao hususan aina B au C ambayo ni mbaya zaidi. WHO inasema iwapo homa ya ini haitagunduliwa mapema unaweza kupata saratani au kansa ya ini. Je kuna aina ngapi ya homa ya ini? Homa Kali ya ini ni ipi ambayo imegunduliwa sasa? Njia za maambukiz ini zipi? Na nini ufanye uweze kujikinga? Leah Mushi wa Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa, na Evarist Mapesa wa Radio washirika SAUT FM ya Mwanza Tanzania wanakuletea kwa kina. Shukrani ikiwa ni kwa kituo cha habari cha Umoja wa Mataifa, UNIC Dar es Salaam nchini Tanzania kwa kuratibu mahojiano na maafisa kutoka Wizara ya Afya Tanzania na shirika la Umoja wa Mataifa la afya ulimwenguni, WHO nchini Tanzania. Karibu na mwenyeji wako ni Assumpta Massoi.

JARIDA 28 JULAI 2022 Na Assumpta Massoi- Siku ya  Homa ya Ini duniani

Na sasa ni wakati wa kujifunza Kiswahili, leo tunapata ufafanuzi wa methali isemayo UTAULA WA CHUYA KWA UVIVU WA KUPEMBUA na mchambuzi wetu Onni Sigalla Mhariri mwandamizi wa Baraza la Kiswahili la Taifa nchini Tanzania, BAKITA

METHALI - UTAULA WA CHUYA KWA UVIVU WA KUPEMBUA- BAKITA

Hii leo katika kujifunza lugha ya kiswahili tunamulika misemo ya kiswahili na matumizi yake katika lugha hiyo, kwa mfano "Andaa Meza", na Harusi imejibu".  Je, ina maana gani? Ungaana na mchambuzi wetu Onni Sigalla, Mhadhiri Mwandamizi katika Baraza la Kiswahili la Taifa nchini Tanzania, BAKITA anatoa ufafanuzi wa matumizi ya misemo, faida yake na bila kusahau anatoa mifano.

Misemo ya kiswahili na matumizi yake, kwa mfano Andaa Meza, Harusi imejibu

Leo katika kujifunza lugha ya Kiswahili tunakwenda Zanzibar kupata ufafanuzi wa "Mkosa titi la mama, hata la mbwa hulamwa" na tunakwenda Zanzibar nchini Tanzania kwake Dkt. Mwanahija Ali Juma, Katibu Mtendaji wa Baraza la Kiswahili Zanzibar, BAKIZA.  Utafarajika hata ukipata kidogo!

Methali: 'Mkosa Titi La Mama Hata La Mbwa Hulamwa" ufafanuzi na Dkt. Mwanahija Ali Juma

Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya madawa na uhalifu UNDOC kanda ya Afrika Mashariki kwa kushirikiana na sekta ya mahakama nchini kenya wamepanga kuanza kutekeleza awamu ya pili ya mradi wa uwekaji umeme wa sola katika mahakama na magereza nchini humo baada ya awamu ya kwanza kuonesha mafanikio. 

Kupitia mradi ujulikanao kama PLEAD unaofadhiliwa na Muungano wa Ulaya UNODC na sekta ya mahakama nchini Kenya wamefanikiwa kutekeleza mradi wa awamu ya kwanza katika mahakama mbili zilizoko Mombasa ambazo zilikuwa zikishindwa kuendesha shughuli zake pindi umeme unapokatika. 

Tuungane na Leah Mushi anayetujuza ziadi kuhusu mradi huo.

Makala: Mradi wa PLEAD wawezesha huduma za mahamaka kupatikana muda wote nchini Kenya

Jaridani leo Ijumaa ya tarehe 30 mwezi Desemba mwaka 2022 tunakuletea habari za maombolezo na pia ya uteuzi wa naibu mkurugenzi mtendaji mpya wa UNEP.  Makala tunaelekea nchini Kenya katika makazi ya wakimbizi ya Kalobeyei na mashinani tunaangazia haki za wanawake na wasichana Afghanistan. 
1.	Ulimwengu umeendelea kuomboleza kwa masikitiko kifo cha mcheza soka wa Brazil Edson Arantes do Nascimento, almaarufu Pelé. Kwa Umoja wa Mataifa Pelé alikuwa mshambuliaji muhimu katika kufanikisha ushindi wa malengo ya Umoja wa Mataifa. Kwa nyakati tofauti akiteuliwa kuwa Balozi Mwema wa mashirika mbalimbali ya Umoja wa Mataifa kama elimu, Sayansi na Utamaduni, UNESCO na kuhudumia watoto UNICEF.
2.	Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa António Guterres Jumanne wiki hii alimtangaza Elizabeth Maruma Mrema kutoka nchini Tanzania kuwa naibu mkurugenzi mtendaji mpya wa shirika la Umoja wa Mataifa la mpango wa mazingira UNEP
3.	Makala tunaelekea nchini Kenya katika makazi ya wakimbizi ya Kalobeyei kuangazia mradi unaotumia michezo kulinda vijana hasa wa kike dhidi ya unyanyasaji wa kijinsia.
4.	Na mashinani tuungane na Ramiz Alakbarov, naibu mwakilishi na mratibu mkazi na wa misaada ya kibinadamu wa Umoja wa Mataifa nchini Afghanistan akisistiza umuhimu wa haki za wanawake kuheshimiwa. 

Mwenyeji wako ni Flora Nducha, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UN 30 DESEMBA 2022 NA FLORA NDUCHA

Sports for Protection ni mbinu ya kutumia michezo kwa ajili ya kusaidia maendeleo na ulinzi wa vijana waliofurushwa au walioko ukimbizini ni mkakati ulioanzishwa na Shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi, UNHCR kwa kushirikiana na Kamati ya Kimataifa ya Olimpiki na sasa unatekelezwa na mashirika mbalimbali ya Umoja wa Mataifa kama la idadi ya watu duniani na masuala ya afya ya uzazi UNFPA Kenya kwa kushirikiana na tasisi nyingine za kitaifa na kimataifa. Selina Jerobon wa Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa anasimulia zaidi kupitia makala hii.

Makala: Mradi wa Play2Protect unanisaidia kuondoa msongo wa mawazo na kuniepusha na wadanganyifu

Jaridan hii leo tutakupeleka Potopoto nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati CAR na huko Lesvos nchini Ugiriki. Makala tunabisha hodi nchini Rwanda, na mashinani tunakwenda huko Walungu jimboni Kivu Kusini, kulikoni?

1.	Wananchi wa eneo la Potopoto nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati CAR, wameeleza furaha yao baada ya walinda amani wa ujumbe wa Umoja wa Mataifa wa kulinda amani nchini humo, MINUSCA kutoka kikosi cha 6 cha Tanzania, TANBAT 6 , kutumia wataalamu wake wa afya kutoa matibabu na dawa kwenye zahanati ya Potopoto wilayani Mambéré-Kadéï.
2.	Umoja wa Mataifa umeelezea wasiwasi wake kuhusu kesi iliyoanza huko Lesvos nchini Ugiriki dhidi ya watetezi 24 wa haki za binadamu wanaoshtakiwa kwa kutekeleza jukumu la kuokoa wahamiaji ambao walikumbwa na zahma baharini wakati wakikimbilia barani Ulaya kusaka maisha bora. 
3.	Katika makala leo tunabisha hodi nchini Rwanda kumulika jinsi vijana wawili ndugu wameukumbatia wito wa Umoja wa Mataifa wa kutaka vijana kutofikiria ajira ni ofisini pekee kwani baada ya kuhitimu mafunzo ya Chuo Kikuu na kusaka ajira kwa muda mrefu bila mafanikio, walikata shauri na kuamua kujiajiri katika sekta ya Sanaa ya kuuza bidhaa za kitamaduni. Je safari yao ilikuwaje?
4.	Na katika mashinani tunakwenda huko Walungu jimboni Kivu Kusini kumulika suala la lishe. 

Mwenyeji wako ni Assumpta Massoi, karibu!

JARIDA LA UMOJA WA UM 13 JANUARY 2023 - AMANI NA AFYA, UGIRIKI, CAR, TANBAT 6, MAKALA, MASHINANI

Mwambata wa jeshi wa Tanzania anayehudumu kazi yake Jamhuri ya Afrika ya kati Brigedia Jenerali Absolomon Lyanga Shausi amefanya ziara ya kutembelea kikosi cha walinda amani wa Tanzania TANBAT6 wanaohudumu chini ya ujumbe wa Umoja wa Mataifa wa kulinda amani nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati MINUSCA ili kujitambilisha tangu kikosi hicho kianze shughuli ya ulinzi wa amani kikipokea majukumu kutoka kwa kikosi cha TANBAT5 mwishoni mwa mwaka.

Kapteni Mwijage Inyoma aliyeko nchini Afrika ya Kati anaeleza zaidi..

Makala: Mwambata jeshi wa Tanzania Brigedia Jenerali Absolomon Lyanga Shausi atembelea TANBAT 6 CAR

Shirika la Campaign for Female Education au CAMFED kwa kushirikiana na wizara za Elimu Sayansi na Teknolojia na Ofisi ya Rais, Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa nchini Tanzania wanatekeleza mradi wakutoa elimu ya stadi za maisha kwa wanafunzi wa kike katika shule za sekondari za serikali lengo likiwa ni kuboresha stadi za maisha kwa wanafunzi wa kike na kuwapa fursa zaidi za elimu na ujifunzaji.

Mradi huo unaotekeleza lengo namba 4 na namba 5 la Malengo ya Maendeleo endelevu SDGs yanayohimiza elimu bora na usawa wa kijinsia mtawalia umeanza kuzaa matunda kama anavyotujuza John Kabambala wa redio washirika KidsTime FM nchini Tanzania.

Makala: Mradi wa stadi za maisha waleta manufaa kwa wanafunzi wa kike Tanzania

Hii leo kwenye jarida Leah Mushi anakuletea Habari kwa Ufupi ikiangazia Tanzania, janga la chakula Afrika na Mkutano wa UN na wanazuoni. Katika Mada kwa Kina tunamulika mshindi wa Tuzo ya UN ya Haki za Binadamu Julienne Lusenge kutoka DRC na Jifunze Kiswahili maana ya neno, Kifandugu.

JARIDA LA HABARI ZA UN  07-12-23 NA LEAH MUSHI

Kutana na Olga mwathirika wa vita inayoendelea nchini Ukraine ambaye baada ya nyumba yake kushambuliwa na kombora mjini Borodyanka alikataa tamaa ya Maisha lakini sasa mradi wa UNHCR wa kukarabati nyumba zilizoharibiwa na vita Ukraine umemfufulia matumaini ya Maisha yeye na mwanaye.  Kwa undani zaidi ungana na Flora Nducha kwa makala hii.

Makala: Bila UNHCR sijui ningekaa wapi: Olga muathirika wa vita Ukraine

Huko Ukanda wa Gaza, vita inayoendelea tangu Oktoba 7 mwaka 2023 baada ya Hamas kurusha makombora Israel na kisha Israel kuamua kujibu mashambulizi licha ya kusababisha vifo vya watu 31,000 wengi wao wakiwa wanawake na watoto, watoto waliosalia wameona mwezi huu Mtukufu wa Ramadhani usipite hivi hivi. Wakiwa katika kambi ya wakimbizi wa ndani ya Deir El Balah katikati mwa Gaza, watoto hao wameona furaha ni bora kuliko machungu ya njaa, ukimbizi, ukosefu wa huduma muhimu za kijamii unaowakabili. Mwandishi wa Idhaa ya Kiarabu ya Umoja wa Mataifa huko Gaza, Ziad Talib amefika hapo ili kufahamu hasa msingi wa hatua ya watoto hao na ndio makala ya leo inayosimuliwa na Assumpta Massoi.

Watoto Gaza waamua vita isiwe sababu ya kunyong’onyea wakati huu wa mwezi mtukufu wa Ramadhani

Hii leo jaridani tunakuletea mada kwa kina ambayo inamulika maoni ya vijana kuhusu SDGs, mmoja wao ni Monicah Malith Mkimbizi nchini Kenya kutoka Sudan Kusini akieleza alichotoka nacho kwenye mkutano wa HLPF. Pia tunakuletea habari kwa ufupi na mashinani.
1.	Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya Haki za Binadamu imelaani ukimbizi wa mara kwa mara utokanao na amri za kuhama zinazotolewa na jeshi la Israeli dhidi ya raia huko kaskazini mwa Khan Younis, Ukanda wa Gaza.
2.	Barani Afrika, mashambulizi mapya yanayofanywa na vikundi vilivyojihami dhidi ya raia huko mashariki mwa Burkina Faso yamelazimu maelfu ya watu hao kukimbilia nchi jirani ya Niger ili kusaka usalama, wakati huu ambapo hali ya dharura inazidi kushamiri kwenye taifa hilo, limesema shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi, UNHCR.
3.	Na hatimaye michezo ya olimpiki ya majira ya joto mwaka 2024 inaanza Ijumaa hii huko Paris, UFaransa ambapo Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres ametuma ujumbe wake.
4.	Mashinani ikiwa jana Julai 22 Ripoti mpya kuhusu mapambano dhidi ya Ukimwi ilitolewa, hivyonampa fursa Mkurugenzi Mtendaji wa shirika la Umoja wa Mataifa la kupambana na ukimwi UNAIDS Winnie Byanyima akitahadhrisha kuhusu kuongeza kasi ya vita dhidi ya ukimwi.

Mwenyeji wako ni Flora Nducha, karibu!

JARIDA LA HABARI ZA UN 01 JULAI 2024

Leo hapa makao makuu ya Umoja wa Mataifa, kando ya mjadala mkuu wa UNGA79, viongozi wanakutana kwenye Mkutano wa Ngazi ya Juu ukimulika usugu wa viuavijiumbe maradhi, Antimicrobial Resistance, kwa kiswahili ikiitwa pia UVIDA, au Usugu wa Vimelea dhidi ya Dawa. Katika taarifa ya Pamoja iluyotolewa kwenye mkutno huo na mashirika ya Umoja wa Mataifa lile la afya duniani WHO, la mazingira UNEP, la chakula  na kilimo FAO na shirika la afya ya Wanyama duniani WOAH, usugu wa viua vijiumbe maradhi unahusika moja kwa moja na vifo milioni 1.3 na kuchangia vingine milioni 5 kila mwaka.

Unaweza kujiuliza ni nini na kwa nini ni muhimu wakutane? Bosco Cosmas, wa Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa amezungumza na Profesa Mshiriki wa Vimelea Vya Magonjwa katika Chuo Kikuu cha Sayans iza Afya Bugando, mkoani Mwanza, Kaskazini Magharibi mwa Tanzania.

Je wewe ni mmoja wa waathirika wa usugu wa viuavijiumbe maradhi, au UVIDA? - Prof. Jeremiah Seni

Mwaka mmoja wa vita katika ukanda Gaza iliyochochewa na mashambulizi ya Hamas dhidi ya Israeli Oktoba 7, 2023 na kisha Israeli kujibu mashambulizi yanayoendelea hadi leo, umekuwa ukimulika zaidi madhara ya vifo na majeruhi. Lakini sasa shirika la Umoja wa Mataifa la Chakula na Kilimo FAO limekusogezea madhara ya vita katika kilimo na ufugaji na ndio makala yetu ya leo ikisimuliwa na Assumpta Massoi.

Makala: FAO yaleta nuru kwa wafugaji walioathiriwa na vita Gaza

Mpango wa Usimamizi wa Ardhi (Land Governance program) uliopatiwa jina "Kusaidia kufikia Ajenda 2030 kupitia mageuzi chanya ya ugatuzi wa ardhi (land reforms) katika maeneo ya ardhi za jamii nchini Kenya" umeboresha uhakika wa kupatikana kwa chakula na lishe kupitia upatikanaji wa ardhi kwa wote nchini Kenya. Programu hii imezinduliwa na Shirika la Umoja wa Mataifa la kilimo na chakula FAO kwa kushirikiana na Muungano wa Ulaya (EU) katika kaunti 9 ikilenga kuimarisha sekta ya kilimo, ufugaji na uvuvi na umeimarisha usimamizi wa ardhi kwa ajili ya maisha bora na maendeleo ya kijamii na kiuchumi katika kaunti zote zinazotekeleza. Kupitia video iliyoandaliwa na FAO, Cecily Kariuki anaeleza matokeo yake.

Jinsi usawa wa kijinsia na rika katika umiliki wa ardhi unavyochochea ukulima na uhakika wa chakula Kenya

Leo ikiwa ni siku ya kimataifa ya haki za binadamu tunaelekea Kenya kuangazia moja ya ukiukwaji Mkubwa wa haki za binadamu dhidi ya wanawake, jinamizi la ukeketaji na jitihada zinazochukuliwa na wadau mbalimbali ikiwa ni pamoja na shirika la Umoja wa Mataifa  ya idadi ya watu na afya ya uzazi UNFPA kutokomeza janga hilo. Mwandishi wetu wa Nairobi Thelma Mwadzaya amefuatilia kuhusu suala hilo na kwa undani zaidi ungana naye..

Elimu ndio ufunguo wa kutokomeza FGM Kenya: UNFPA

Kupitia mradi wa Pamoja wa Kigoma, KJP,  awamu ya Pili, Shule ya Msingi Buhigwe, iliyoko wilayani Buhigwe, mkoa wa Kigoma, ilipatiwa mafunzo kupitia Shirika la Chakula na Kilimo la Umoja wa Mataifa (FAO), likishirikiana na asasi isiyo ya kiserikali RECODA. Mafunzo haya yalilenga mbinu bora za kilimo ambapo wanafunzi waliweza kuanzisha bustani za mboga kupitia somo la Elimu ya Kujitegemea. Mradi umeanza kutekelezwa na matunda yanaanza kuonekana kama asimuliavyo Assumpta Massoi kwenye makala hii.

Sasa tunalima mboga shuleni na nyumbani - Wanafunzi Buhigwe Tanzania

Hii leo jaridani tunaangazia serikali ya mpito nchini Syria na wakimbizi na wahamiaji wanaosaka hifadhi nchini Uganda. Makala tunakupeleka nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC na mashinani nchini Tanzania, kulikoni? 

1.	Mjumbe Maalum wa Umoja wa Mataifa kwa Syria Geir O. Pedersen bado yuko nchini Syria alikowasili jana Jumapili  ikiwa ni wiki moja baada ya wapiganaji wa Hayʼat Tahrir al-Sham (HTS) walioko kwenye orodha ya vikundi vya kigaidi kutwaa mji mkuu Damascus na kusababisha Rais Bashar Al-Assad kukimbia nchi.
2.	Mwaka 2024 ukielekea ukingoni, sirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi UNHCR nchini Uganda limetoa rai kwa jumiya ya kimataifa kutolisahau taifa hilo la Afrika Mashariki ambalo ni maskani ya idadi kubwa zaidi ya waomba hifadhi na wakimbizi barani Afrika. Rai hiyo iliyotolewamwishoni mwa wiki inataka ufadhili wa fedha uongezwe ili liweze kuendelea kukirimu watu hao ambao wengi wanakimbia machafuko.
3.	Katika makala Assumpta Massoi anakupeleka Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC na Ethiopia kumulika mwelekeo wa usajili wa watoto wanapozaliwa na faida zake. 
4.	Na mashinani fursa ni yake Mkombola Melio, mhudumu wa afya ambaye pia ni mnufaika wa mradi wa maji na usafi uitwao RUWASA au Rural Water and Sanitation project inaofadhiliwa na Benki ya Dunia Afrika nchini Tanzania akisema mradi huo umezisaidia jamii kuondokana na maambukizi yanayosababisha magonjwa. 

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu!  


JARIDA LA HABARI ZA UN 16 DESEMBA 2024 NA ANOLD KAYANDA

Tarehe 11 mwezi huu wa Desemba, shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto, UNICEF lilitoa ripoti yake kuhusu usajili wa vizazi duniani ikionesha maendeleo makubwa katika idadi ya watoto wanaosajiliwa na kupatiwa vyeti vya kuzaliwa. Maeneo mengine kama nchi za Afrika Kusini mwa jangwa la Sahara ongezeko ni dogo ikilinganishwa na kwingineko. Ingawa hivyo licha ya changamoto zilizoko kwa nchi za Afrika zilizo Kusini mwa jangwa la Sahara katika kutoa huduma hiyo, mafanikio yanaanza kuonekana kama inavyosimulia makala hii iliyoandaliwa na Assumpta Massoi kupitia video ya UNICEF.

Harakati za wazazi kuona watoto wao wanasajiliwa baada ya kuzaliwa

Hii leo jaridani tunakuletea mada kwa kina inayomulika mafanikio katika kuzuia maambukizi mapya ya VVU na juhudi za vijana wakimbizi Uganda kuhakikisha hilo. Pia tunakuletea muhtasari wa habari za Syria, Chido Msumbiji na Sudan na mashinani inayotupeleka Gaza. 

1.	Mkuu wa ofisi ya Umoja wa MAtaifa ya Kuratibu Misaada ya Dharura, OCHA, Tom Fletcher amehutubia Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa leo hii kutokea Damascus, mji mkuu wa Syria na kusema hali imeanza kutulia baada ya utawala wa Assad kuondolewa madarakani wiki iliyopita.
2.	Mashirika ya kibinadamu ya Umoja wa Mataifa leo yamesema kimbunga Chido ambacho kimeambatana  na mvua kubwa na upepo mkali kimesababisha madhara makubwa, ikiwemo uharibifu wa miundombinu na kutawanya maelfu ya watu nchini Msumbiji ambako sasa watu zaidi ya 190,000 wanahitaji msaada wa hharaka wa kuokoa maisha.
3.	Na shirika la Umoja wa Mataifa la Mpango wa Chakula duniani WFP limesema limeshafikisha msaada wa chakula kwa watu 800,000 wanaokabiliwa na baa la njaa na walio katika hatari ya baa la njaa katika maeneo mbalimbali nchini Sudan. Na idadi hiyo ni tangu ilipozindua kampeni kubwa ya kusambaza msaada wa chakula katika taifa hilo lililoghubikwa na vita iliyozuka upya Aprili 2023. 
4.	Na mashinani Maram, mama kutoka Deir al-Balah Gaza, ambako familia zinahaha kuokoa mali zao na kukarabati mahema yao yaliyoharibiwa na upepo mkali na maji ya mvua wakati huu wa msimu wa baridi, na kuleta athari kwa watoto wao. 

Mwenyeji wako ni Assumpta Massoi, karibu!  

JARIDA LA HABARI ZA UN 17 DESEMBA 2024 NA ASSUMPTA MASSOI

Hii leo jaridani tunaangazia siku ya wahamiaji duniani ikimulika mchango wa wakimbizi na wahamiaji katika ukuaji wa kiuchumi na kukuza jamii zao n aza wenyeji. Tutasikia kutoka mkuu wa IOM, Katibu Mkuu wa UN na wahamiaji Burundi na Chad. Pia tunaangazia ufugaji nyuki Tanzania.

1.	Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres kupitia ujumbe wake mahususi kwa ajili ya Siku ya Kimataifa ya Wahamiaji ametoa wito kwa ulimwengu kuitumia siku hii kujikumbusha kwamba pamoja na kwamba tunasherehekea michango ambayo mamilioni ya wahamiaji hutoa kwa jamii leo pia ni siku ya kujikumbusha changamoto ambazo wahamiaji wanaweza kukumbana nazo.
2.	Nimefurahi sana kwani binti yangu mwenye ulemavu ambaye tulihamia naye makazi ya muda kufuatia kuongezeka kina cha maji ya Ziwa Tanganyika, hapa Burundi sasa amepatiwa stadi za kumwezesha kujikwamua kiuchumi. Ni kauli ya Odette Niyonkuru, raia mhamiaji wa ndani nchini Burundi akizungumzia mustakabali wa binti yake huyo kwenye video ya shirika la Umoja wa Mataifa la Uhamiaji, IOM.
3.	Makala inatupeleka nchini Tanzania kufuatilia Mradi wa shirika la Umoja wa Mataifa la Chakula na Kilimo FAO uitwao ACP MEAs 3 ambao umwewapa wakulima zana na ujuzi muhimu katika ufugaji nyuki endelevu kwa lengo la kuboresha maisha yao huku wakikuza bayoanuwai na uhifadhi wa mazingira. Kupitia video iliyoandaliwa na FAO Tanzania Selina Jerobon amefuatilia mafanikio ya mradi huu na kituandalia makala hii. 
4.	Na mashinani katika siku hii ya kimataifa ya wahamajia Shirika la Umoja wa Mataifa la Uhamiaji, IOM linasisitiza umuhimu wa kuwawezesha wanawake na wasichana walio ukimbizini na kuongeza mikakati ya kifedha inayozingatia jinsia. Bi Banti Ahmat ni mmoja wa wakimbizi na anelezea jinsi ambavyo mradi wa IOM wa bustani za jamii unavyoleta matokeo chanya kwa wahamiaji na jamii za wenyeji nchini Chad. 

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu!  

JARIDA LA UMOJA WA MATAIFA 18 DESEMBA 2024 NA ANOLD KAYANDA

Mradi wa ACP MEAs 3 unaoendeshwa na shirika la Umoja wa Mataifa la Chakula na Kilimo FAO, na kufadhiliwa na Muungano wa Ulaya, EU umetoa mafunzo ya ufugaji nyuki kwa wakulima nchini Tanzania. Mradi huu unawapa wakulima zana na ujuzi muhimu katika ufugaji nyuki endelevu, na hivyo kuboresha maisha yao huku wakikuza bayoanuwai na uhifadhi wa mazingira. Kwa kuunga mkono jamii za wenyeji, Mradi huu unalenga kukuza ukuaji wa uchumi na kuwawezesha wakulima kulinda wachavushaji, ambao ni muhimu kwa uzalishaji katika kilimo na afya ya mfumo ikolojia. Tupate simulizi zaidi katika makala hii iliyoandaliwa na Flora Nducha kupitia video ya FAO Tanzania.

FAO Tanzania yatoa mafunzo ya ufugaji wa nyuki kupitia Mradi wa ACP MEAs 3

Hii leo jaridani tunakuletea mada kwa kina inayotupeleka nchini Syria, ambako viongozi wa ngazi mbalimbali za Umoja wa Mataifa wamendelea kusisitiza hitaji la kutanguliza ulinzi wa manusura na uhifadhi wa ushahidi wa uhalifu. Pia tunapata ufafanuzi wa neno na muhtasari wa habari.

1.	Karla Quintana kutoka Mexico ameteuliwa na Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa António Guterres hii leo kuongoza Taasisi Huru ya kuchunguza watu waliotoweshwa nchini Syria, taasisi ambayo imeundwa na Baraza la Kuu la Umoja wa Mataifa mwezi Juni mwaka jana 2023. Guterres amewaambia waandishi wa habari hii leo kwamba yeye na timu yake lazima waruhusiwe kutekeleza kwa kina jukumu lao, na vile vile mifumo yote ya kimataifa ya kusongesha ulinzi wa haki za binadamu nchini Syria na uwajibikaji wa uhalifu uliotendwa lazima wawe na wanachohitaji ili kutekeleza majukumu yao muhimu.
2.	Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa limekuwa na kikao cha ngazi ya mawaziri kuhusu Akili Mnemba, au AI ambapo Katibu Mkuu António Guterres amesema pamoja faida kubwa ya teknolojia hiyo bado kuna changamoto iwapo haitasimamiwa vema na binadamu. Hivyo amependekeza kuundwa mwa mfumo wa kimataifa wa kuendeleza Akili Mnemba kwa uwiano na usawa, ukijikita kusaidia nchi zinazoendelea kuzuia kuibuka kwa pengo la teknolojia hiyo kati ya walio nayo na wasio nayo.
3.	Na huko Bunia, jimboni Ituri mashariki mwa Jamhuri ya Kidemorkrasia ya Congo, DRC vijana 24 wakiwemo wanawake 6 wamenufaika na mafunzo ya siku tano ya mbinu za kisasa za kilimo kutoka walinda amani wa Bangladeshi wanaohudumu kwenye ujumbe wa Umoja wa Mataifa wa kulinda amani nchini humo MONUSCO. Lengo ni kuwezesha kilimo kuwa chanzo cha kipato kwa wakazi na kuimarisha uchumi wa eneo hilo. 
4.	Katika kujifunza lugha ya Kiswahili hii leo mchambuzi wetu mlumbi wa Kiswahili Joramu Nkumbi kutoka nchini Tanzania, anafafanua maana ya neno “AKRABA.”  

Mwenyeji wako ni Flora Nducha, karibu!  

JARIDA LA HABARI ZA UN 19 DESEMBA 2024 NA FLORA NDUCHA

Katika kujifunza lugha ya Kiswahili hii leo mchambuzi wetu mlumbi wa Kiswahili Joramu Nkumbi kutoka nchini Tanzania, anafafanua maana ya neno “AKRABA.”  

Jifunze Kiswahili: Ufafanuzi wa neno Akraba

Hii leo jaridani tunaangazia jitihada za kuudhibiti mlipuko wa ugonjwa wa Maburg nchini Rwanda, na juhudi za kuchunguza virusi vya VVU nchini Ghana. Makala tunakupeleka nchini Kenya na mashinani nchini DRC, kulikoni?

1.	Shirika la Umoja wa Mataifa la Afya Duniani (WHO) limeipongeza serikali ya Rwanda kwa kufanikiwa kuudhibiti mlipuko wa ugonjwa wa Maburg. Hii leo Rwanda imetangaza mwisho wa mlipuko wa hivi karibuni wa ugonjwa huo baada ya kutokuwepo maambukizi mapya katika siku 42 na mgonjwa wa mwisho akiwa amepimwa mara mbili bila kukutwa na ugonjwa kama matakwa ya WHO yanavyotaka ili kutangaza kuisha kwa mlipuko wa magonjwa namna hii.
2.	Mwaka 2020 Ghana iliripoti kuwa na watu 350,000 wanaioshi na virusi vya Ukimwi na kati yao hao 31,000 walikuwa ni wajawazito. Jambo lililoshtua ni kwamba ni sehemu ndogo mno ya wajawazito hao ndio walipimwa kufahamu iwapo wana VVU au la. Jambo lililofanya serikali kwa kushirikiana na shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto, UNICEF kuchukua hatua.
3.	Makala inatupeleka kwenye kambi ya wakimbizi ya Kakuma iliyokoko Kaunti ya Turkana Kaskazini Magharibi mwa Kenya kukukutanisha na mkimbizi kutoka Somalia anayetumia mpira wa kikapu anatumia mpira wa vikapu kuhamasisha jamii yake na kupinga mil ana desturi zisizofaa. 
4.	Mashinani ikiwa leo ni Siku ya Kimataifa ya Mpira wa Kikapu, fursa ni yake Danny Batachoka, mwanariadha wa Paralimpiki kutoka Goma nchini Jamhuri ya kidemocrasia ya Congo, DRC ambaye kupitia video ya ujumbe wa Umoja wa Mataifa wa kulinda amani nchini humo MONUSCO, anasema ana ndoto ya kuwa mmoja wa wachezaji wakubwa wa mpira wa vikapu katika kitengo chake.”  

Mwenyeji wako ni Anold Kayanda, karibu!

UN DAILYNEWS 212b_24

Kutana na Saido Omar Noor, binti mwenye umri wa miaka 25 mkimbizi kutoka Somalia anayeishi Kakuma kambi kubwa zaidi ya wakimbizi nchini Kenya. Kupitia video ya shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi UNHCR anasema katika jamii yake ni yeye mwanamke pekee wa Kisomali anayecheza mpira kwa kikapu au basketball. Flora Nducha na taarifa zaidi.

Wasichana wakipewa fursa hakuna mchezo utakaowashinda: Mkimbizi Saido Noor

Wiki hii tunaangazia neno "MKABALA"  na mchambuzi wetu ni ONNI SIGALLA Mhariri Mwandamizi, katika Baraza la Kiswahili la Taifa, BAKITA, nchini Tanzania.
 

Sikiliza maana ya neno "Mkabala"

Katika Neno la Wiki hii leo tunaangazia neno “Mtambuka” na mchambuzi wetu ni Onni Sigalla, Mhariri Mwandamizi, katika Baraza la Kiswahili la Taifa, BAKITA, nchini Tanzania.

Bwana Sigalla anasema ili kupata maana ya neno Mtambuka, lazima tuachambue maana ya neno "Tambuka", ungane naye upate huo uchambuzi, kisha upate kufahamu maana ya Mtambuka..

Neno la wiki: Mtambuka

Takriban watu laki nane hufariki dunia kila mwaka kutokana na kujiua. Kwa mujibu wa ripoti ya hivi karibuni ya shirika la afya ulimwenguni WHO, kujiua ni sababu kuu ya pili miongoni mwa vijana wenye umri wa kati ya miaka 15 hadi 29 kote ulimwenguni.
Kujiua ni janga la dunia huku asilimia 79 ya vifo WHO
vilivyotokana na kujiua mwaka 2016 vikitokea katika nchi zenye kipato cha chini na cha wastani.
WHO inasema kwa kila mtu mzima anayejiua kuna zaidi ya watu 20 waliojaribu kujiua.Katika kusaka sababu na hata visa vinavyochochea hali hiyo, Grace Kaneiya wa idhaa hii amezungumza na Sheila Akwara kutoka Kenya ambaye amehamia Marekani. Sheila alitaka kujiua zaidi ya mara moja lakini akanusurika.  Ungana nao basi katika makala hii awamu ya pili na ya mwisho kwanza anaeleza kilichotokea baada ya kumeza vidonge takriban 80.

Nilimeza zaidi ya vidonge 80 ili nijiue-Sheila

Elimu ya awali ni nguzo muhimu katika kujengea mtoto uwezo wa kusoma na kuhesabu hata baadaye ikilinganishwa na watoto ambao hawakupata elimu hiyo.

Mapema mwaka huu shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto, UNICEF limesema elimu ya awali ni msingi muhimu ambapo elimu ya baadaye inategemea kwa kiasi kikubwa mafanikio ya elimu hiyo. Hata hivyo watoto wengi duniani kote wanakosa fursa hiyo muhimu na hivyo kuongeza hatari ya kurudia madarasa au hata kutoendelea na masomo na hivyo kuwatenganisha na wanafunzi wenzao ambao wao walihudhuria.

Katika kutaka kufahamu hali ya ushiriki wa watoto katika elimu ya awali nchini Tanzania, Stellla Vuzo wa kituo cha habari za Umoja wa Mataifa, UNIC jijini Dar es Salaam nchini Tanzania amezungumza na Audast Muhinda, afisa kitengo cha elimu katika UNICEF ambapo Bwana  Muhinda katika sehemu hii ya kwanza ya makala anaanza kwa kuangazia ripoti hiyo

Kuna changamoto katika ufikiaji elimu ya awali Tanzania-UNICEF Tanzania

Ulimwengu unapoadhimisha Siku ya Posta Duniani hii leo, mashirika ya posta kwenye nchi nyingi yameathirika tangu ya kuibuka kwa teknolojia za mawasiliano hasa ya simu za mkononi. Lakini licha ya hilo mengi yamejikakamua na kubuni mbinu mpya hususan za  kuitumia teknolojia ile ile mpya ya mawasiliano kuendelea kutoa huduma. Sherehe za maadhimisho hayo zimefanyika nchi nyingi na mwandishi wetu nchini Kenya  Jason Nyakundi alihudhuria maadhimisho hayo mjini Nairobi ambapo amezungumza na Meneja Mkuu wa mawasiliano kwa njia ya barua katika shirika la posta la Kenya Milka Mugwe kuhusu jinsi posta imenufaika na teknolojia mpya.

Licha ya changamoto, mashirika ya posta yanajaribu kuendelea kutoa huduma

Hii leo katika Neno la Wiki, Onni Sigalla, Mhariri Mwandamizi kutoka Baraza la Kiswahili la Taifa nchini Tanzania, BAKITA, anatofautisha maana ya maneno 'Hayati' na 'Marehemu'.  Katika uchambuzi wake wa maneno hayo yenye etimolojia ya kiarabu, anafafanua tofauti katika matumizi. Karibu!

Neno La Wiki- Marehemu - Hayati, tofauti yake ni ipi?

Leo tutajifunza maana ya methali "HERI KENDA MKONONI KULIKO KUMI NENDA RUDI" na mchambuzi wetu ni Josephat Gitonga, mhadhiri kutoka Chuo Kikuu cha Nairobi katika kituo cha tafsiri na ukalimani nchini Kenya.

HERI KENDA MKONONI KULIKO KUMI NENDA RUDI

Na Leo kwenye Neno la wiki tunaenda Uganda kwa  Mwenyekiti wa idara za Kiswahili katika vyuo vikuu Afrika Mashariki Aida Mutenyo kufafanua maana ya methali
"Hakuna mchele ukosao ndume na hakuna masika yasiyo na mbu"

METHALI-Hakuna mchele ukosao ndume na hakuna masika yasiyo na mbu

Katibu Mtendaji wa Baraza la Kiswahili, la Zanzibar, BAKIZA, Dkt.Mwanahija Ali Juma anafafanua maana ya msemo "FUNIKA KOMBE MWANAHARAM APITE".

Neno la wiki: Msemo-FUNIKA KOMBE MWANAHARAM APITE

Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa inatangaza habari kila siku kwa lugha ya Kiswahili, Kiarabu, Kichina, Kiingereza, Kifaransa, Kireno, Kirusi na Kihispania. Na mara moja kwa wiki inakuwa na vipindi vya lugha ya French Creole, Kibengal, Kihindi, Urdu na kiindonesia.
Radio ya UM inabadilisha taarifa zake kutokan na habari mpya zinavyokuja kila mara kwa siku. Pia inaandaa makala na kufanya uchambuzi wa mada mbalimbali za kijamii, kisiasa, kiuchumi, maendeleo na masuala yanayohusu tamaduni yanyohusisha Umoja wa Mataifa na kazi zake. Vipindi vya Idhaa ya Kiswahili ya Umoja wa Mataifa au UNNews  viko vingi na ni kuanzia habari,  makala, vipindi maalumu na taarifa za habari za kila siku na zile za kila wiki.
Na vipindi vyote hivyo vinaweza kutumiwa na vyombo vingine vya habari au watangazaji, na vinaweza kutumiwa kama chanzo cha habari kwa waandishi.  binafsi.Na kwa kuongezea tuu ni kwamba vipindi vyote hivyo na sauti zingine kwenye tovuti yetu vinatolewa bure bila malipo yoyote. Unaweza pia kujisajli kwenye ukurasa wetu ili upokee taarifa kila wakati zinapochapishwa.
Kwa uchaguzi zaidi wa ushirikiano usisite kuwasilina nasi.

UN News Kiswahili

Pinned to spotlight

Popular tracks