จิตใจเราไม่มีอิสระ จิตใจเราเป็นทาส 
ไม่มีความสุขที่แท้จริง 
เฝ้ารู้เฝ้าดู เวลาตัณหาเกิดทีไรความทุกข์เกิดทุกที 
ดูลงไปอย่างนี้เลย แล้ว
เราจะเห็นจิตใจนี้ไม่เคยมีความสุข 
เพราะจิตใจนี้ไม่ค่อยว่างจากตัณหาหรอก 
มีความทุกข์เกิดขึ้นตลอดเวลา เฝ้ารู้เฝ้าดู 

ตอนหลวงพ่อเป็นโยมภาวนา 
หลวงพ่อพบว่าจิตเหมือนคนติดคุก ถูกขังอยู่ในคุก 
แล้วมันก็เป็นคุกที่ป่าเถื่อน ตัณหาเป็นผู้คุมเราอีกที 
แล้วสั่งงานเราอยู่ในคุกตลอดเวลา 
คุกที่ขังจิตมันเคลือบครอบคลุมจิตอยู่ ตัวนี้คือตัวอาสวกิเลส 
มันครอบคลุมจิตใจเราไว้ ห่อหุ้มจิตใจเราไว้ 
แทรกซึมเข้าไปในจิตใจ 
แล้วก็ผลักดันให้เกิดตัณหาบงการบังคับจิตใจทั้งวันทั้งคืน 
พอภาวนามาเห็นตรงนี้ หลวงพ่อยอมไม่ได้แล้ว 
แต่เดิมคิดว่าเราอิสระ 
แต่ตอนนี้รู้ความจริงแล้วว่าจิตใจเราไม่ได้อิสระ 
จิตใจเราเกิดมาก็เป็นทาสแล้ว 
ยอมไม่ได้ ต้องแหกคุกนี้ให้ได้ 
ถ้ายังทำลายคุกอันนี้ไม่ได้ จะไม่เลิกปฏิบัติหรอก 
คล้ายๆ หน้าที่ของเราคือแหกคุก 
แหกคุกก็คืออาสวกิเลสมันห่อหุ้มจิตใจเราไว้ 
แล้วตัณหามันก็บงการจิตใจเรา 

เฝ้ารู้เฝ้าดูลงไป เรียนรู้ลงไป 
ในที่สุดก็ทำลายนายทาสตัวนี้ลงไป 
แต่มันทำลายเป็นระดับๆ ไป 
อยู่ๆ ไปทำลายตัณหา ทำไม่ได้ 
จะทำลายตัณหาได้ต้องทำลายอวิชชาได้ ความไม่รู้ 
ของเราตอนนี้ยังไม่ถึงจุดนั้น ของเราภาวนาไป 
เห็นไปร่างกายไม่ใช่ตัวเราที่แท้จริง จิตใจไม่ใช่ตัวเราที่แท้จริง 
เพราะจิตใจเป็นของที่เราสั่งอะไรก็ไม่ได้ ดูอย่างนี้ก่อน 
แล้วขั้นปลายค่อยไปดูว่าร่างกายคือตัวทุกข์ จิตใจคือตัวทุกข์ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
13 สิงหาคม 2566

CD 100

หน้าที่ของเราคือแหกคุกให้ได้ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 13 ส.ค. 2566

เราทำต้นทางนี้ให้ดี มีสติอ่านจิตอ่านใจตัวเองไปเรื่อยๆ 
กุศลเกิดก็รู้ อกุศลเกิดก็รู้ไป ไม่ต้องคาดหวังอะไร 
แล้วมันจะรู้ได้เร็วขึ้นๆ เพราะสติเข้มแข็งมากขึ้นเรื่อยๆ 
มีความเพียรชอบ ทำให้มากเจริญให้มาก
ก็จะทำให้สัมมาสติบริบูรณ์ 

ฉะนั้นคอยดูจิตดูใจตัวเองที่เป็นกุศลที่เป็นอกุศลไว้ให้มากๆ 
สติก็จะดี สมาธิก็จะสมบูรณ์ขึ้นมา 
แล้วต่อไปพอสมาธิเกิดแล้ว จะเห็นไตรลักษณ์ 
ลำพังสติ ไม่มีสัมมาสมาธิหนุนหลัง ยังไม่เห็นไตรลักษณ์ 
สติระลึกกาย เห็นอะไร เห็นกาย 
สติระลึกรู้เวทนา เห็นอะไร ก็เห็นเวทนา 
สติระลึกรู้กุศลอกุศล เห็นอะไร เห็นกุศล อกุศล 
แต่ถ้าจิตมีสัมมาสมาธิตั้งมั่น 
มันจะเห็นเลยว่ากายที่สติระลึกรู้ ไม่ใช่เรา 
ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่เรา 
เวทนาที่สติระลึกรู้ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่เรา 
กุศลอกุศลที่จิตระลึกรู้ คือสังขารทั้งหลายไม่ใช่เราๆ 
ค่อยดูไป พอปัญญามันแก่รอบแล้วต่อไปวิมุตติมันก็เกิดเอง 

พระพุทธเจ้าสอนบอกว่า
ไม่มีใครทำจิตให้บรรลุมรรค ผล นิพพานได้ 
จิตบรรลุมรรค ผล นิพพานได้
เมื่อศีล สมาธิ ปัญญาแก่รอบ 
ศีล สมาธิ ปัญญาแก่รอบ
ต้องอาศัยการเจริญมรรคมีองค์ 8 นั่นล่ะ
แต่พวกเราจะปฏิบัติทางดูจิต 
เราก็ตัดเข้ามาตรงสัมมาวายามะนี่เลย 
คอยรู้ทันกิเลสตัวเองไว้ เป็นการปฏิบัติที่ลัดสั้น 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
3 กันยายน  2566

สัมมาวายามะ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 ก.ย. 2566

ธาตุดินไม่มีกิเลส 
เอาของสกปรกไปเทใส่ดิน ดินก็ไม่ว่าอะไร 
เอาน้ำหอมไปพรมใส่ดิน ดินก็ไม่ชื่นชมอะไร 
ร่างกายนี้ก็เหมือนกัน 
เอาน้ำหอมไปใส่มัน มันก็ไม่ได้ชื่นชมอะไร 
คนที่ชื่นชมคือจิต 
เพราะฉะนั้นถ้าเรามองเห็นร่างกายเป็นเพียงธาตุดิน 
ไม่มีกิเลสในธาตุดิน ไม่มีความยินดียินร้าย ในธาตุดิน 
ในธาตุน้ำ ธาตุลม ธาตุไฟก็เหมือนกัน 
ธาตุแต่ละธาตุนั้นไม่ได้มีกิเลส 
ไม่มีกิเลส แล้วก็ไม่มีเจ้าของด้วย 
ไม่ใช่ของเรา มันเป็นสมบัติของโลก 
ธาตุอีกตัวหนึ่ง ธาตุตัวที่ห้าคือ space อากาศธาตุ ช่องว่าง 
พวกเราดูไม่ค่อยได้หรอก 
ถ้าทรงสมาธิอยู่ ถึงจะพอดูได้ 
ธาตุ 4 ตั้งอยู่อย่างนี้ได้ เพราะมันจุอยู่ในช่องว่าง
ช่องว่างเอง ไม่ใช่คน ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่เรา ไม่ใช่เขา เหมือนกัน 
ไม่มีกุศล อกุศลในช่องว่างนี้ เหมือนกัน 
เพราะฉะนั้นดิน น้ำ ไฟ ลม ในช่องว่าง ไม่มีกุศล อกุศล 
เป็นของธรรมชาติ ธรรมดา ไม่มีเจ้าเข้าเจ้าของ 

ธาตุไม่ได้มีแค่ดิน น้ำ ไฟ ลม และอากาศธาตุ 
ยังมีวิญญาณธาตุอีกตัวหนึ่ง 
วิญญาณธาตุของสัตว์ทั้งหลาย 
ไม่ได้สะอาดเหมือนดิน น้ำ ไฟ ลม 
แต่มันปนเปื้อนด้วยความปรุงแต่ง 
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มันปนเปื้อนด้วยกิเลส 
ฉะนั้นเราก็จะค่อยภาวนา 
เพื่อซักฟอกจนกระทั่งธาตุวิญญาณธาตุนี้ 
เข้าถึงความบริสุทธิ์หลุดพ้น
หลุดพ้นจากความยึดมั่น ถือมั่นในสังขารทั้งปวง 
หลุดพ้นจากความยึดมั่นถือมั่นในสังขารทั้งปวง 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
10 กันยายน 2566

ธาตุ 6 :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 10 ก.ย. 2566

ถ้าเราภาวนา เดินอยู่ในแนวทางอย่างที่หลวงพ่อบอก 
ทีแรกฝึกให้จิตตั้งมั่นและก็เป็นกลางด้วยสติ 
ทำกรรมฐานไปแล้วมีสติรู้ทันจิตไป รู้ทันใน 2 ระดับ 
อันแรกรู้ทันว่ามีอะไรเกิดขึ้น 
อันที่สอง รู้ทันความยินดียินร้ายของจิต 
จิตจะตั้งมั่นและเป็นกลาง 
เราจะได้สัมมาสมาธิที่เต็มที่แล้ว 
ถัดจากนั้นเราเจริญปัญญา 
สติระลึกรู้กายด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
สติระลึกรู้เวทนาด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
สติระลึกรู้สังขารด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
สติระลึกรู้จิตด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง 
ต่อไปมันก็จะเห็นทุกสิ่งทุกอย่าง
ล้วนแต่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วดับไป ไม่ได้น่ารักน่าหวงแหน 
ทุกสิ่งทุกอย่าง ทั้งสุขและทุกข์ 
ทั้งดีและชั่วเสมอกันด้วยความเป็นไตรลักษณ์ 
พอมันยอมรับว่าทุกอย่างเสมอกันด้วยความเป็นไตรลักษณ์ 
จิตจะยุติการดิ้นรนทันทีเลย 
เรียกยุติสังขารหรือยุติการสร้างภพ 
สังขารในใจเราคือภพ เรียกว่าภพ เรียกว่ากรรมภพ 
พอไม่มีความดิ้นรนอันนี้ 
จิตก็หมดภาระ จิตก็เป็นอิสระต่อสังขาร 
จิตที่เป็นอิสระต่อสังขาร เรียกว่าวิสังขาร 
จิตที่ไม่หลงตามกิเลสตัณหาทั้งหลาย เรียกว่าวิราคะ 

วิราคะก็ชื่อของนิพพาน วิสังขารก็ชื่อของนิพพาน 
วิมุตติ จิตหมดความยึดถือในรูปนาม 
ก็เป็นความหมายของนิพพานนั่นเอง 
ฉะนั้นเมื่อไรจิตเราสิ้นตัณหาเมื่อนั้นเราก็สัมผัสพระนิพพาน 
เมื่อไรจิตเราพ้นจากความปรุงแต่ง จิตเราก็สัมผัสพระนิพพาน 
เมื่อไรจิตปล่อยวางรูปนามขันธ์ 5 ได้หมด 
ปล่อยวางจิตได้ จิตก็สัมผัสพระนิพพาน 
ฉะนั้นค่อยๆ ภาวนา เบื้องต้นก็เป็นกลางด้วยสติ ได้สมาธิเกิดขึ้น 
เบื้องปลายเป็นกลางด้วยปัญญา ก็จะได้วิมุตติ ได้ความหลุดพ้น 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมธิราช
17 กันยายน 2566

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

วิมุตติเกิดเมื่อเห็นไตรลักษณ์มากพอ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 ก.ย. 2566

หัดดูในขันธ์ 5 ดูไปเรื่อย 
ล้วนแต่ของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา 
อย่างนี้ถึงจะเรียกว่าการปฏิบัติ ไม่ใช่นั่งคิดเอา 
นั่งคิดเอาว่าร่างกายไม่ใช่เรา 
คิดเอาแล้วก็อิ่มอกอิ่มใจว่ากูรู้ธรรมะ 
มันรู้ด้วยการคิด มันยังไม่ได้เห็นของจริง 
ต้องลงมือปฏิบัติไปจนเห็นของจริง 
ขันธ์ 5 ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา 
ถ้าเราเห็นด้วยจิตใจที่แท้จริง มันจะไม่กลับมาหลงผิดอีก 
อย่างคนไหนเป็นพระโสดาบันแล้ว รู้ความจริงแล้ว 
ขันธ์ 5 ไม่ใช่ตัวเรา ไม่ใช่ของเรา ไม่มีตัวเรา 
ไม่มีของเราในขันธ์ 5 ไม่มีตัวเราของเราที่ไหนเลย ไม่มี 
พระโสดาบันภาวนาไปจนจิตเห็นความจริงอันนี้แล้ว 
ความรู้อันนี้ฝังลึกเข้าไปในจิตใจ 
ตายไปแล้วข้ามภพข้ามชาติไปแล้ว 
ความรู้อันนี้ก็ไม่หายไป มันฝังลงไปในจิตใจ 
แต่ถ้าเป็นความรู้จากการคิด การอ่าน การฟัง
ไม่ทันจะแก่ก็ลืมหมดแล้ว 


หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
22 ตุลาคม 2566

CD 101

ลงมือปฏิบัติจนเห็นของจริง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 22 ต.ค. 2566

ถ้าเรารู้ความจริงของกายของใจได้ 
ความทุกข์ในใจจะไม่เกิดขึ้น 
อย่างพวกเรามีความทุกข์ในใจเยอะแยะเลย 
อย่างในงานศพ เราพลัดพรากจากคนที่เรารัก 
การพลัดพรากจากคนที่รักเป็นทุกข์ 
แต่ถ้าเราภาวนาจนเราชำนาญ เราได้เห็นความจริง 
ว่าทุกสิ่งทุกอย่างที่ผ่านเข้ามาในชีวิตเราเป็นของชั่วคราว 
เพราะฉะนั้นการที่จะแก่จะเจ็บจะตายอะไร 
เป็นเรื่องปกติเป็นเรื่องธรรมดา 
ธรรมะคือธรรมดา คือเรื่องธรรมดาเองไม่ใช่เรื่องพิสดารอะไร 
เรื่องเห็นผีเห็นนรกเห็นสวรรค์อะไรมันมีก่อนพระพุทธเจ้า
แต่มันไม่ใช่ทางแห่งความพ้นทุกข์ 
มันเป็นทางของคนดีเท่านั้นแหละ 
ใจมันอยากทำบุญทำกุศลกลัวบาปกลัวกรรมเป็นเรื่องดีไม่ใช่ไม่ดี 
แต่ถ้าเราอยากพ้นทุกข์จริงๆ เราต้องเรียนให้สูงกว่านั้น 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
24 ตุลาคม 2566

งานศพโยมพ่อ พระอาจารย์สมชาย (อ๊า) กิตฺติญาโณ

ทุกอย่างเป็นของชั่วคราว :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 24 ต.ค. 2566

เราภาวนา เข้ามาให้ถึงจิตถึงใจตัวเองให้ได้ 
จะรักษาศีลก็รู้เท่าทันจิต นี่จิตอยากทำผิดศีลแล้ว 
ด้วยความโลภความโกรธความหลง 
อยากทำผิดศีลรู้ทัน มันก็ไม่ผิดศีล  
เวลาจิตฟุ้งซ่านให้เรารู้ว่าฟุ้งซ่าน 
แล้วมันสงบเอง เพราะความฟุ้งซ่านเป็นกิเลส 
ทันทีที่มีสติกิเลสดับเลย จิตไม่ฟุ้งซ่าน จิตก็ตั้งมั่นจิตก็สงบ 

อาศัยการที่เรามีสติคอยรู้ทันจิตใจตัวเอง 
กิเลสครอบงำจิตไม่ได้ก็ไม่ผิดศีล 
กิเลสครอบงำจิตไม่ได้ก็มีสมาธิขึ้นมา 
อ่านจิตอ่านใจไปเรื่อย 
จิตเดี๋ยวก็ดีเดี๋ยวก็เลว เดี๋ยวก็สุขเดี๋ยวก็ทุกข์ 
รู้เท่าทันไปเรื่อยๆ สุดท้ายมันก็ได้มรรคได้ผล 
ตั้งแต่ขั้นต้นเห็นเลยจิตไม่ใช่เรา 
โลกไม่ใช่เรา ขันธ์ 5 ไม่ใช่เรา 
ในขั้นสุดท้ายที่จะแตกหักข้ามภพข้ามชาติ 
จะเห็นเลยจิตนั่นล่ะคือตัวทุกข์ 
ขันธ์ 5 คือทุกข์ โลกทั้งหมดคือตัวทุกข์ 
เรียกว่าเรารู้ทุกข์แจ่มแจ้ง ก็เป็นอันละสมุทัย 
เข้าไปสัมผัส เข้าไปรู้เข้าไปเห็นพระนิพพาน เกิดอริยมรรคขึ้น 
นี้เป็นเส้นทางที่เราจะเดิน เป็นเส้นทางที่ลัดสั้นมากเลย 
ตัดตรงเข้ามาที่จิตตัวเอง แล้วบาปอกุศลทั้งหลายเราก็จะไม่ทำ 
กุศลทั้งหลายมันก็จะเจริญขึ้น

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
30 ตุลาคม 2566

วันตักบาตรเทโว

เส้นทางที่ลัดสั้น :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 30 ต.ค. 2566

มีสติรักษาจิตไว้ กิเลสอะไรเกิดกับจิตใจรู้ไว้ 
แล้วเราจะได้ทั้งศีล ได้ทั้งสมาธิ ได้ทั้งปัญญา 
ถ้าศีล สมาธิ ปัญญาของเราสมบูรณ์แล้ว ไม่ต้องห่วง 
อย่างไรวิมุตติคืออริยมรรคอริยผลต้องเกิด 
ถ้าศีล สมาธิ ปัญญาสมบูรณ์แล้ว
อริยมรรคอริยผลก็จะเกิดขึ้น 

ฉะนั้นเรามีสติคุ้มครองรักษาจิตตนเองไปเรื่อยๆ 
คุ้มครองไม่ใช่ไปเฝ้าไม่ให้จิตกระดุกกระดิก 
มีสติคอยรู้เท่าทันจิตตัวเองนั่นล่ะ 
คอยอ่านจิตตัวเองนั่นล่ะ 
แล้วสติจะเป็นผู้รักษาจิตเอง 
เราไม่ต้องรักษาจิต รักษาอย่างไรก็ไม่ได้ 
สติจะทำหน้าที่อารักขา 
อารักขาคือมันทำหน้าที่คุ้มครองจิตใจไม่ให้ตกไปสู่ที่ชั่ว 
เพราะฉะนั้นเรามีสติอ่านจิตอ่านใจตัวเองไปเรื่อย 
จิตก็ได้รับความคุ้มครองได้รับการดูแล 
ไม่ทำผิดศีล ไม่ฟุ้งซ่าน เกิดสมาธิ เกิดความตั้งมั่น 
แล้วการที่เรามีสติ ถ้าจิตเราตั้งมั่น 
แล้วสติระลึกรู้อะไรก็ตาม อันนั้นจะแสดงไตรลักษณ์ได้

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 พฤศจิกายน 2566

สติมีหน้าที่รักษาจิต :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 พ.ย. 2566

อันแรกเลยศีล 5 ต้องรักษา 
ทุกวันต้องทำในรูปแบบ 
เลือกอารมณ์กรรมฐานมาสักอย่างหนึ่ง
ที่เราถนัด ที่เราอยู่ด้วยแล้วเรามีความสุข 
เราก็อยู่กับอารมณ์อันนั้นไปด้วยความมีสติ 
ไม่เพลิดเพลินในอารมณ์อันนั้น 
ไม่ไปเพ่งจ้องในอารมณ์อันนั้น 
ไม่หลงลืมอารมณ์นั้น  
อยู่กับมันด้วยความเป็นกลางสบายๆ 
จิตก็จะสงบ จิตได้พักผ่อน จิตจะมีแรงขึ้นมา 
แล้วการที่เราทำกรรมฐานแล้วเราคอยรู้เท่าทันจิตตัวเองด้วย 
นอกจากจะสงบ เรายังจะได้สมาธิอีกชนิดหนึ่งแถมมาด้วย 
คือจิตจะตั้งมั่นอัตโนมัติ 
พอตั้งมั่นแล้วก็มีแรงแล้วก็ต้องเดินปัญญา 
พวกเราเดินปัญญาในฌานได้ไม่กี่คนหรอก 
เราก็เดินปัญญาอยู่ข้างนอกนี้ล่ะ 
ตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง 
จมูกได้กลิ่น ลิ้นกระทบรส 
กายกระทบสัมผัส ใจกระทบความคิดนึกปรุงแต่ง 
แล้วจิตเราเกิดปฏิกิริยาขึ้นมา 
เกิดสุขให้รู้ เกิดทุกข์ก็ให้รู้ เกิดกุศลก็ให้รู้ 
เกิดโลภก็ให้รู้ เกิดโกรธก็ให้รู้ 
เกิดหลงก็ให้รู้ ฟุ้งซ่านก็รู้ หดหู่ก็รู้ 
ตามรู้ตามเห็นไปเรื่อยๆ 
แล้วต่อไปปัญญามันก็พอกพูนขึ้น 
ถึงจุดหนึ่งก็จะเข้าสู่สังขารุเปกขาญาณ 
มันรู้จริงแล้วว่าทุกสิ่งทุกอย่างเกิดแล้วดับ มันก็เลยเป็นกลาง 
ไม่หลงยินดีกับสุข ไม่หลงยินร้ายกับทุกข์ 
ไม่หลงยินดีกับกุศล ไม่หลงยินร้ายกับอกุศล 
ถ้าเดินปัญญาถึงจุดนี้ 
เราเข้ามาสู่ประตูของอริยมรรคอริยผลแล้ว 
ถ้าบุญบารมีเราสะสมมาเพียงพอ อริยมรรคอริยผลจะเกิดขึ้น
ไม่มีใครสั่งจิตให้เกิดอริยมรรคอริยผลได้ 
จิตเกิดอริยมรรคอริยผลของจิตเอง 
เมื่อศีล สมาธิ ปัญญานั้นสมบูรณ์แก่รอบแล้ว 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
17 ธันวาคม 2566

การปฏิบัติสู่อริยมรรคอริยผล :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 17 ธ.ค. 2566

พระพุทธเจ้าท่านบอก 
“จิตที่ไม่ประกอบด้วยกิเลส สุคติก็เป็นอันหวังได้”
อย่างการทำทาน การช่วยเหลือคนอื่นอะไรอย่างนี้ 
เขาทำโดยที่ไม่หวังผลตอบแทน เป็นบุญที่สูง 
อย่างถ้าเราจะทำบุญสักอย่าง เราก็ยกมือจบเหนือหัว 
เจ้าประคุณที่บริจาคทรัพย์ครั้งนี้ 
ขอให้เกิดมาเมื่อไรก็รวยเมื่อนั้น 
ชาตินี้ก็ขอให้รวยๆๆๆ นี่เจือด้วยกิเลส 
ทำบุญแบบนี้ได้บุญเล็กน้อยเท่านั้นล่ะ ไม่ได้บุญเยอะหรอก 
เพราะว่าทำบุญไปด้วยทำบาปไปด้วย 
เราจะทำบุญ ทำให้มันบริสุทธิ์จริงๆ 
ทำไปแล้วต้องลดละความเห็นแก่ตัวให้ได้ จับหลักตัวนี้ไว้
เพราะฉะนั้นต่อไปนี้หัดทำบุญให้เป็น 
ทำบุญให้เป็นไม่ต้องจ่ายเงินก็ได้ 
อย่างเราเห็นใครเขาดี เราก็ดีใจกับเขาด้วย 
คนนี้เขาทำความดีเราดีใจกับเขา

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดปริวาสราชสงคราม
8 มกราคม 2567

2567

ทำบุญให้เป็น :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 ม.ค. 2567

รู้ทุกข์ไว้ อะไรคือทุกข์ กาย จิตคือทุกข์ 
รู้อย่างไร รู้อย่างที่มันเป็น 
รู้กายอย่างที่กายเป็น คือเป็นอะไร เป็นไตรลักษณ์ 
รู้จิตอย่างไร รู้จิตอย่างที่จิตเป็น 
จิตเป็นอย่างไร จิตเป็นไตรลักษณ์ จะ
รู้กายรู้จิตว่าเป็นไตรลักษณ์ได้ 
ไม่หลง ไม่ลืมกายลืมใจ 
ไม่หลงไปอยู่ในโลกของความคิดความฝัน 
แล้วก็ไม่บังคับแทรกแซงกาย แทรกแซงจิต 
เรียกว่ารู้กายอย่างที่กายเป็น รู้จิตอย่างที่จิตเป็น 
ไม่ลืมกาย ไม่ลืมจิต 
แล้วก็ไม่ไปแทรกแซงให้มันผิดจากความเป็นจริง

หัดรู้ไปเรื่อยๆ หัดรู้อย่างไร หัดหมายรู้ 
ถ้าหมายรู้ถูก ต่อไปความคิดมันก็จะถูก 
เมื่อความคิดถูก ความเห็นมันก็จะถูก 
ความเห็นถูกเขาเรียกว่าสัมมาทิฏฐิ 
สัมมาทิฏฐินั่นล่ะ เกิดขึ้นเมื่อไร 
อวิชชาตายไปแล้วเมื่อนั้น 
พออวิชชาตายไปแล้ว อาสวะก็ย้อมจิตไม่ได้ 
ชาติภพอะไร มันก็ไม่สามารถก่อตัวขึ้นที่จิตได้แล้ว 
ภพชาติไม่ได้ก่อตัวที่อื่นเลย มันก่อตัวที่จิตนี้ล่ะ 
เมื่อจิตยังไม่รู้แจ้งเห็นจริง 
ภพชาติก็ก่อตัวขึ้นได้ ด้วยกำลังของอาสวะ

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
13 มกราคม 2567

รู้ทุกข์ไว้ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 13 ม.ค. 2567

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

รู้ทุกข์ไว้ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 13 ม.ค. 2567

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks