การดูจิตรวบยอดทั้งหมดเลยในองค์มรรคทั้งหลาย 
ทำอันเดียวนั้นล่ะ มีสติรู้ทันจิตของตนเองไป 
องค์มรรคทั้งหลายมันจะพัฒนาขึ้นมาหมดเลย 
อย่างเรามีสติรู้ทัน กิเลสอะไรเกิดเรารู้ทัน 
ความคิด คำพูด การกระทำ การดำรงชีวิตของเราก็ไม่ผิด 
จิตใจของเราก็สะอาดมากขึ้นๆ 
มีความเพียรชอบดีขึ้นๆ 
สติของเราก็จะยิ่งว่องไวขึ้น เพราะเราคอยรู้เท่าทัน 
กิเลสอะไรเกิดเรารู้ จนมันไม่สามารถบงการ-
ความคิด คำพูด การกระทำ การดำรงชีวิตของเราได้ 
สัมมาสติเกิดขึ้น คือเราสามารถเจริญจิตตานุปัสสนา 
ได้อย่างคล่องแคล่วว่องไวขึ้นแล้ว 
ที่มันชำนาญขึ้นมาเพราะเราทำมาตั้งแต่ต้น 

เราพัฒนาองค์มรรคทั้งหลาย 
เพื่อวันหนึ่งเราจะได้รู้ทันสภาวะทั้งหลายตามความเป็นจริง 
เราจะเห็นเลยว่ารูปธรรมทั้งหลายเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป 
มีเหตุก็เกิด หมดเหตุก็ดับบังคับไม่ได้ 
นามธรรมทั้งหลายเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป 
มีเหตุก็เกิด หมดเหตุก็ดับบังคับไม่ได้เหมือนกัน 
เฝ้ารู้เฝ้าดูลงไปเรื่อยๆ 
ในที่สุดจิตจะค่อยๆ พัฒนาเข้าไปสู่ความเป็นกลาง
พอเราตามรู้ตามเห็นเนืองๆ ไป 
ความรู้ถูกความเข้าใจถูกก็จะมากขึ้นๆ 
สุดท้ายมันจะเข้าสู่ความเป็นกลาง
จิตจะไม่กระเพื่อมหวั่นไหว 
ไม่แกว่งขึ้นแกว่งลง 
เดี๋ยวชอบใจ เดี๋ยวไม่ชอบใจ 
พอจิตมันเป็นกลางจิตก็จะหมดความดิ้นรน 
ตรงที่จิตมันเข้าสู่ความเป็นกลางด้วยปัญญานี้ 
เป็นประตูของอริยมรรค 
ถ้าที่เราสะสมของเรามา ศีล สมาธิ ปัญญามันแก่กล้าพอแล้ว 
อริยมรรคจะเกิดขึ้นเอง 
 
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 มิถุนายน 2565

CD 94

การพัฒนาองค์มรรค :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 มิ.ย. 2565

เราปฏิบัติธรรมเราก็จะมีความสุข 
เราถือศีลเราก็มีความสุข 
เราทำสมาธิเราก็มีความสุข 
เราเจริญปัญญาเราก็มีความสุข 
แต่ความสุขมันของศีล ของสมาธิ ของปัญญา 
มันก็ยังไม่เหมือนกันทีเดียว 
อย่างเรารักษาศีลไว้ได้ดี 
พอเรานึกถึงเรารักษาศีลมาอย่างดี พยายามจะไม่ทำผิดศีล 
เราจะเกิดความรู้สึกอิ่มอกอิ่มใจขึ้นมา มันก็เป็นความสุขอย่างหนึ่ง
ถ้าเราฝึกสมาธิมันก็มีความสุขไปอีกแบบหนึ่ง จิตมันสงบ
บางทีรู้สึกตัวอยู่เฉยๆ ความสุขผุดขึ้นมาเอง 
 
ถ้าเข้าฌานมันยิ่งสุขมหาศาล มันสุขแบบมันฉ่ำ มันเย็น
ความสุขของปัญญามันก็เป็นอีกแบบหนึ่ง
เวลาที่มันเกิดความรู้ถูก ความเข้าใจถูกบางสิ่งบางอย่างขึ้นมา
เข้าใจธรรมะเป็นเรื่องๆ ไป 
ตรงที่มันเข้าใจมันจะมีความสุขเกิดขึ้นด้วย
ความสุขของสมาธิมันเป็นคล้ายๆ ความสุขแบบเด็กๆ 
ส่วนความสุขของการเจริญปัญญานั้น 
มันคล้ายๆ ความสุขของผู้ใหญ่ที่ทำงานที่ยากๆ สำเร็จ
จิตมันก็เบิกบานขึ้นมา
มันมีความสุขที่สูงกว่านั้นอีก 2 อัน 
ความสุขตอนที่เกิดอริยผล 
ตอนที่เกิดอริยผลจิตมันเบิกบานมหาศาล 
แล้วก็ความสุขตอนที่เราสัมผัสพระนิพพาน 
มันมีความสุขที่ไม่รู้จะบอกอย่างไร
ความสุขของพระนิพพาน 
คือความสุขจากการพ้นทุกข์ 
ไม่ใช่ความสุขจากการสร้างภาวะอันใดอันหนึ่งขึ้นมา 
ความสุขจากการถือศีล 
ความสุขจากการทำสมาธิ 
ความสุขที่เราเกิดปัญญาแต่ละเรื่องๆ 
เป็นความสุขที่ยังเกิดในภพ อยู่ในภพ 
มันเป็นความสุขมหาศาลถ้าเทียบกับชาวโลก  
ความสุขของศีล ของสมาธิ ของปัญญาเหนือกว่า 
แต่ยังเป็นโลกียะอยู่ 
ความสุขของมรรคผลนิพพานเป็นโลกุตตระ 
โดยเฉพาะความสุขของพระนิพพานนั้นไม่มีอะไรเหมือน


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
18 มิถุนายน 2565

ความสุขจากการปฏิบัติธรรม :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 18 มิ.ย. 2565

เราพยายามสังเกตที่ใจเรา อ่านจิตใจตัวเองให้ออก 
เหตุฝ่ายชั่วมันเกิดที่จิต ไม่ได้ไปเกิดที่อื่น 
เหตุฝ่ายดีมันก็เกิดที่จิต ไม่ได้เกิดที่อื่น 
แต่พอจิตมันถูกเหตุฝ่ายชั่วปรุงแต่ง 
มันก็คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เลี้ยงชีวิตชั่ว 
ถ้ามันถูกเหตุฝ่ายดีปรุงแต่ง 
มันก็คิดดี พูดดี ทำดี เลี้ยงชีวิตถูกต้องเป็นธรรม 
องค์มรรคทั้งหลายก็จะสมบูรณ์ขึ้นมา 
ฉะนั้นเวลาเราภาวนา 
อะไรๆ ก็สู้การอ่านจิตอ่านใจตนเองไปไม่ได้ 
หลวงพ่อพูดไม่ได้พูดเอาเอง 
ครูบาอาจารย์นับตั้งแต่พระพุทธเจ้าลงมา 
ท่านก็สอนมาตลอด 
“จิตเป็นใหญ่ จิตเป็นหัวหน้า จิตเป็นประธาน” 
หรือครูบาอาจารย์ท่านก็สอน 
อย่างหลวงปู่มั่นท่านก็บอก 
“ได้จิตก็ได้ธรรม ไม่ได้จิตก็ไม่ได้ธรรม” 
ทุกองค์พูดเหมือนๆ กัน 

ตั้งแต่พุทธกาลมา 
จนถึงครูบาอาจารย์ที่หลวงพ่อไปเรียนด้วย 
ท่านมุ่งเข้ามาที่จิตทุกองค์ 
อย่างถ้าคนไหนอินทรีย์อ่อนมากๆ 
ท่านก็ให้ทำสมถะก่อน 
ทำสมถะแล้วท่านก็สอนให้ไปดูกาย 
พิจารณากายในอาการ 32 ก็อยู่ในสติปัฏฐานเหมือนกัน 
ค่อยดูไปสติก็จะค่อยๆ เข้มแข็งขึ้น 
สมาธิก็จะค่อยๆ ดีขึ้น 
มีสติ มีสมาธิดีแล้วก็จะเจริญปัญญาได้ 
เห็นความจริงของรูป ของนาม ของกาย ของใจ 
ความจริงคือเห็นไตรลักษณ์นั่นล่ะ 
ฉะนั้นเราพยายามสังเกตจิตใจของเรา 
ทำความรู้จักกับจิตตนเองไว้ 
เราอยากรู้อะไรต่ออะไรมากมาย 
แต่รู้อะไรมากมายก็สู้การรู้จักตัวเองไม่ได้ 
แสวงหาอะไรก็สู้แสวงหาลงมาในตัวเองไม่ได้


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
2 กรกฎาคม 2565

รู้อะไรไม่สู้รู้จักจิตตนเอง :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 2 ก.ค. 2565

ถ้าเราเห็นกายนี้มีแต่ทุกข์แต่โทษ 
ความหลงใหลในรูป ในเสียง 
ในกลิ่น ในรส ในสัมผัส มันก็จะลดลง 
ไม่รู้จะเสพไปทำไม 
เสพแล้วหวังว่าจะมีความสุข 
แต่เสพแล้วจริงๆ มันก็หนีความทุกข์ไม่พ้น 
เพราะฉะนั้นทางพ้นทุกข์ของพระพุทธเจ้า ไม่ได้สนองกิเลส 
ไม่ได้ว่าเสพกามเยอะๆ แล้วจะพ้น 
แล้วก็ไม่ใช่กดข่มบังคับตัวเอง 
อยากกินไม่กิน อยากนอนไม่นอน 
อยากสบายก็นอนบนตะปูมันเสียเลย 
แต่ท่านให้ใช้ปัญญา มีสติ มีปัญญา 
มีสมาธิคือภาวะที่จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว 
แล้วก็มีสติระลึกลงไปในร่างกาย 
พอสติระลึกลงในกายด้วยจิตที่ตั้งมั่นเป็นกลาง 
มันจะเห็นความจริงของกาย 
กายนี้ไม่ใช่ของดี กายนี้เต็มไปด้วยทุกข์ 
กายนี้เต็มไปด้วยโทษ ไม่น่าปรารถนา 
เพราะฉะนั้นความหลงใหลในรูป ในเสียง 
ในกลิ่น ในรส ในสัมผัสทางกาย มันจะลดลงเอง 
เพราะมันรู้ตัวที่เสพรูป เสียง 
กลิ่น รส สัมผัสอะไรพวกนี้ 
ตัวมันเองนั่นล่ะทุกข์แสนทุกข์

เพราะฉะนั้นถ้าเรามีปัญญารู้ทุกข์ 
เราก็จะละกามทั้งหลายได้ ละความหลงโลกได้ 
เรามาเรียนให้เห็นความจริง ความจริงในกาย 
ถ้ารู้แจ้งความจริงในกาย 
เราก็จะไม่ติดในรูป ในเสียง 
ในกลิ่น ในรส ในสัมผัสทางกาย 
ถ้าเรียนรู้ความจริงของใจ 
เห็นของจริงของจิตแล้ว จิตคือตัวทุกข์ 
เราก็จะไม่ติดในรูปโลก อรูปโลก 
ไม่ติดในฌานสมาบัติทั้งหลาย 
รูปฌาน อรูปฌาน รูปฌาน อรูปฌาน
มันก็เหมือนยาแก้ปวด 
เวลาจิตใจวุ่นวายก็ไปนั่งสมาธิให้จิตสงบ ก็รู้สึกมีความสุข 
พออำนาจยาแก้ปวดหมด 
คือออกจากฌานมามันก็ทุกข์เหมือนเดิม 
หรือบางทีทุกข์มากกว่าเดิม 
อันนั้นเราจะพ้นจากการติด
ในความสงบของจิตของใจ ความสุขทางใจ 
เราจะพ้นได้ถ้าเราเห็นความจริงว่าจิตนี้คือตัวทุกข์ 
เหมือนเราพ้นความติดอกติดใจ
ในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส 
คือกามคุณอารมณ์ทั้งหลาย หรือโลกทั้งหลาย 
เราพ้นได้เพราะเราเห็นความจริงแล้ว กายนี้คือตัวทุกข์ เรา
จะพ้นความติดอกติดใจในฌานสมาบัติทั้งหลาย 
ถ้าเราเห็นว่าจิตมันคือตัวทุกข์ 
เข้าฌานไป ผู้ไม่มีปัญญาก็เห็นว่ามีความสุข 
ผู้มีปัญญาก็ยังเห็นในนั้นก็ทุกข์ 

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
23 กรกฎาคม 2565

CD 95

มีปัญญารู้ทุกข์จะละกามได้ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 23 ก.ค. 2565

Shards of Spirituality

With an Open Mind

Dig a Little to Find It

Feelings

[คลิปสั้น] ต้องมีสัมมาสมาธิถึงจะเกิดปัญญา หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 5 มิ.ย. 65 (650605)

Converse with the Universe

Calm Nature Recordings, Pt. 22

Calm Nature Recordings, Pt. 16

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

ความสุขจากการปฏิบัติธรรม :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 18 มิ.ย. 2565

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks