ก่อนที่จะเห็นไตรลักษณ์ได้ 
ก็ต้องเห็นลักษณะแต่ละตัวๆ 
จะเห็นว่าสภาวะแต่ละตัวเกิดแล้วดับ 
สภาวะแต่ละตัวเกิดแล้วดับ 
เห็นซ้ำๆๆ ร้อยครั้ง พันครั้ง หมื่นครั้ง แสนครั้ง ล้านครั้ง 
แล้วแต่ความดื้อของจิต 
บางคนเห็น 2 - 3 ที จิตเข้าใจแล้ว 
ยอมรับความจริงแล้ว 
เออ ทุกอย่างเกิดแล้วดับ เป็นพระโสดาบัน 
บางคนดูตั้งล้านครั้งแล้วถึงจะเห็น 
เพราะจิตมันสะสมปัญญามาน้อยหน่อย

เพราะฉะนั้นลักษณะ 2 ประการนี้ ทำความรู้จักไว้ 
สภาวธรรมทั้งหลายมีลักษณะ 2 ประการ 
คือลักษณะเฉพาะตัว 
ทำให้ตัวมันแตกต่างกับสภาวะอันอื่น 
ทำให้เราเห็นได้ว่า 
ตอนนี้ตัวนี้เกิด ตอนนี้ตัวนี้ดับ มันจะเห็นได้ 
อีกอันหนึ่งคือลักษณะร่วมคือไตรลักษณ์ 
อันนั้นเป็นปัญญารวบยอดแล้ว 
เกิดจากการเห็นแต่ละตัวๆ เกิดดับ 
สุดท้ายจิตมันสรุป จิตสรุปไม่ใช่เราสรุป 
ถ้าให้เราสรุป เราสรุปกันตอนนี้เลยว่า 
สิ่งใดเกิด สิ่งนั้นดับ 
แล้วเราก็เป็นปุถุชนเหมือนเดิม 
ต้องให้จิตมันสรุปเอง 
ถ้าไปคิดนำ มันก็ไม่ได้เรื่องหรอก

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
2 มีนาคม 2567

2567

การดูสภาวธรรม :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 2 มี.ค. 2567

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง