ค่อยๆ ฝึกไป 
พอได้จิตเป็นผู้รู้แล้ว 
รู้ลงไปที่รูปธรรม 
ก็จะเห็นความจริงของรูปธรรม 
เพราะผู้รู้ไม่เจือความคิด
แต่ถ้าเป็นผู้คิดอยู่ 
ดูลงไปที่กาย นี่ตัวเรา
ตัวเราหายใจ ตัวเรายืน เดิน นั่ง นอน
เพราะฉะนั้น การที่ได้จิตผู้รู้ขึ้นมา จิตผู้รู้ไม่เป็นเรา
เราใช้จิตที่มันไม่เป็นเราไปดู มันจะไม่มีอคติ
มันจะเห็นความจริงของรูปธรรม นามธรรมได้
ถ้าเห็นความจริงของรูปธรรม นามธรรม
จิตก็มีสมาธิเพิ่มขึ้นๆ 
แล้วปัญญาก็มากขึ้นเรื่อยๆ
สติ สมาธิ ปัญญา สมบูรณ์ขึ้นแล้ว
สุดท้ายอริยมรรคก็เกิด

ถ้าไม่มีจิตที่เป็นผู้รู้ ผู้ดู อย่ามาคุยเลย
เพ้อ เพราะยังเป็นจิตผู้คิดอยู่
จิตผู้คิดไปทำวิปัสสนาไม่ได้จริงหรอก มันคิดเอา
แต่จิตผู้รู้นี่มันรู้เอา
ฉะนั้น ตัวที่จะเป็นกุญแจของการปฏิบัติ
ฝึกให้ได้ตัวรู้ ฝึกให้ได้ตัวจิตผู้รู้
ถ้าไม่ได้ตัวนี้ ยังอีกไกล

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
9 พฤศจิกายน 2562 ไฟล์ 621109A ซีดีแผ่นที่ 84

CD 84

ฝึกให้ได้จิตผู้รู้ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 9 พ.ย. 2562 (621109A)

พยายามอยู่กับความสงบ ความวิเวก
ถ้ากายวิเวกทำไม่ได้ 
ก็พยายามสร้างเงื่อนไขให้ดีที่สุดที่จะทำได้
เอาสิ่งที่จะรบกวนวุ่นวายทั้งหลายออกไป
อยู่ยากกินยาก ก็หัดอยู่ง่ายกินง่ายบ้าง
ไม่ยุ่งวุ่นวายกับคนอื่นมากนัก
วุ่นวายน้อยๆ คลุกคลีน้อยๆ 
เราจะได้กายวิเวกมา

ทุกวันปฏิบัติในรูปแบบ
อยู่ในชีวิตธรรมดา มีสติ
หายใจออกรู้ตัว รู้สึกตัว
หายใจเข้า รู้สึกตัวไป
คอยรู้สึกตัวเรื่อยๆ ทุกลมหายใจเข้าออก
ยืนเดินนั่งนอน รู้สึกตัว
เคลื่อนไหว หยุดนิ่ง รู้สึกตัว
เป็นสุข ก็รู้สึกตัว เป็นทุกข์ ก็รู้สึกตัว
โลภ โกรธ หลง ก็รู้สึกตัว
ไม่โลภ ไม่โกรธ ไม่หลง ก็รู้สึกตัวไป
ความรู้สึกตัวสำคัญมากสำหรับนักปฏิบัติ
คนในโลกมันไม่รู้สึกตัว มันหลง 
ลืมเนื้อลืมตัวทั้งวัน เอาดีไม่ได้หรอก
พวกเราก็อย่าเอาแต่หลงลืมตัว รู้สึกตัวไว้

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
10 พฤศจิกายน 2562 ไฟล์ 621110A ซีดีแผ่นที่ 84

วิเวก สัปปายะ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 10 พ.ย. 2562 (621110A)

เราอยู่ในคุก สร้างคุกขึ้นมาขังตัวเองไว้
ใจนี้คือเรา เป็นคุกอันหนึ่ง
ร่างกายนี้ก็คือตัวเรา ก็เป็นคุกอีกอันหนึ่ง
ขังเอาไว้ 2 ชั้น

ต้องแหกคุกนะ
มีสติเข้าไป มีสติ มีสมาธิ
สมาธิ คือ สภาวะที่เราไม่ลืมตัวเอง
จิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว
มีอะไรเกิดขึ้นในกายในใจ คอยรู้สึกไป
ตัวที่คอยรู้สึก
ถึงความเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงในกาย ในใจ เรียกว่าสติ
มีใจตั้งมั่น ใจอยู่กับเนื้อกับตัว สมาธิ
ต่อไปมันก็จะเกิดความรู้ถูก ความเข้าใจถูก คือปัญญา
เพราะฉะนั้น พยายามเรียนรู้ลงมา
ถึงวันหนึ่ง เราแหกคุกนี้ออกไปได้ 
เป็นอิสระอย่างแท้จริง
ทุกวันนี้ดีแต่ความสำคัญมั่นหมาย
ว่ากูแน่ กูหนึ่ง กูเก่ง กูเหนือคนอื่น

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
10 พฤศจิกายน 2562 ไฟล์ 621110B ซีดีแผ่นที่ 84

ปลดปล่อยคุกที่ขังใจเรา :: หลวงพ่อปราโมทย์ 10 พ.ย. 2562 (621110B)

เมื่อไม่ย้อนมาดูตัวเอง จะไม่เห็นพุทธะ
ถ้าย้อนมาดูตัวเอง ถึงจะเห็นพุทธะ
ถ้าเราดูพระเหนือพรหมเป็น
เราจะรู้เลย เป็นคำสอนอันหนึ่ง สอนให้ดูตัวเอง
ถ้ามัวแต่ดูที่อื่น ก็จะหาพุทธะไม่เจอ
หาจิตที่หลุดพ้นไม่เจอ
ฉะนั้น การที่จิตใจเราอยู่กับเนื้อกับตัวเป็นเรื่องสำคัญ
ย้อนมาดูตัวเองบ่อยๆ
ถ้าไม่ดูตัวเอง ไม่มีทางจะบรรลุมรรคผลเลย
จะไปรู้ทั้ง 3 โลก ก็ไม่เห็นพุทธะ
เหมือนพรหมมองไปทั้ง 3 โลก
ทั้งนรก-สวรรค์ ดูไล่ไปหมดทั้ง 31 ภูมิ
หาพระพุทธเจ้าไม่เจอ 
เพราะมัวแต่ดูออกข้างนอก ไม่ได้ดูตัวเอง

ถ้าเราอยากค้นพบพุทธะในตัวของเราเอง
ก็ให้จิตใจอยู่กับตัวเอง
คอยเรียนรู้กายเรียนรู้ใจ
สิ่งที่เรียกว่าตัวเราก็มีกายกับใจ คือรูปกับนามเท่านี้เอง
เพราะอย่างนั้น พยายามรู้สึกตัว อย่าใจล่องลอยไป


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
23 พฤศจิกายน 2562 ไฟล์ 621123A ซีดีแผ่นที่ 85

CD 85

พระเหนือพรหม :: หลวงพ่อปราโมทย์ 23 พ.ย. 2562 (621123A)

อานาปานสติใช้จิตปกติ ใช้จิตธรรมดา 
เห็นร่างกายหายใจด้วยจิตธรรมดา จำประโยคนี้ไว้
เห็นร่างกายหายใจด้วยจิตธรรมดา ไม่ใช่ดูลมหายใจ
อานาปานสติไม่ใช่แปลว่า ให้มีสติอยู่กับการหายใจ
อานาปานสติแปลว่า ให้มีสติอยู่ทุกลมหายใจเข้าออก
ตัวสำคัญคือตัวสติ ไม่ใช่ตัวลม
ถ้ามุ่งไปที่ตัวลม จะได้แต่สมถะ มันจะไม่ได้สติขึ้นมา


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
21 พฤศจิกายน 2562 ไฟล์ 621121 ซีดีแผ่นที่ 84

เห็นร่างกายหายใจ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 21 พ.ย. 2562 (621121)

ถ้าพวกเราขยันดูอย่างที่หลวงพ่อขยัน 
มันก็ได้ผลเหมือนกัน
พวกเราไม่ได้โง่กว่าหลวงพ่อ
หลวงพ่อไม่ใช่คนเก่งอะไร แต่ว่าอึด ทนเอา 
ซ้ำแล้วซ้ำอีก เรียนแล้วเรียนอีกอยู่อย่างนั้น  สู้ไม่ถอย

เคยท้อไหม? ก็เคยเหมือนกัน 
แต่ท้อไม่นาน
พอความท้อเกิดขึ้น 
มันเห็นความท้อ 
มันสนุกขึ้นมาอีกแล้ว
ดูความท้อ ก็เป็นอารมณ์ตัวหนึ่ง
บางทีก็เบื่อ ความเบื่อเกิด ก็ดูความเบื่อ
ก็สนุกดี 
ไม่ยอมเลิกปฏิบัติ แค่นั้น
บางทีก็ขี้เกียจ  ขี้เกียจก็ดูขี้เกียจ
บางทีก็สงสัย ยังไงดีนะๆ 
สงสัย ดูสงสัย
ฉะนั้น ใช้หลักไว้ว่าดูปัจจุบัน
รู้ปัจจุบันไป ไม่พลาดหรอก

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
5 มกราคม 2563 ไฟล์ 630105B ซีดีแผ่นที่ 85

สู้ไม่ถอย :: หลวงพ่อปราโมทย์ 5 ม.ค. 2563 (630105B)

“คอยรู้ทันใจไปเรื่อย 
ขั้นแรกมันก็จะได้สติ ได้สมาธิ ต่อไปมันได้ปัญญา”

การปฏิบัติในขั้นพื้นฐาน ก็คือให้รักษาศีล 5 ไว้ 
ถ้าเรารักษาศีล 5 ข้อได้ กิเลสมันจะเล่นงานเราได้ไม่เต็มที่ 
โดยธรรมชาติของทุกคนที่ยังไม่ได้ฝึก กิเลสมันแรงทุกคน 
พอกิเลสแรงมันก็จะชวนเราทำผิดศีล 
เราตั้งใจรักษาศีล ก็ข่มใจไว้ ไม่ยอมเชื่อกิเลส 
กิเลสสั่งให้ไปเป็นชู้กับเขา ไม่ยอม 
กิเลสสั่งให้ไปขโมยเขา ก็ไม่ยอม 
กิเลสสั่งให้ทำร้ายคนอื่นหรือสัตว์อื่น ก็ไม่ทำ 
อันนี้ต้องข่มใจตัวเองไว้ มันเป็นการฝึกใจในขั้นต้น 
ในช่วงที่กิเลสมันยังรุนแรง 
ต้องข่มใจ ไม่ยอมทำตามกิเลสสั่ง 
การที่เราไม่ยอมทำตามกิเลสไปเรื่อยๆ เรียกว่าเรามีศีลอยู่ 
ใจเราจะค่อยๆ เข้มแข็งขึ้น 
ใจไม่วิ่งพล่านตามกิเลส สมาธิมันจะค่อยๆ ดีขึ้นเรื่อยๆ 
อย่างกิเลสเกิดแล้วเราค่อยรู้ทันเรื่อยๆ ไม่ผิดศีล 
การที่เราคอยรู้ทันกิเลส ใจจะไม่ฟุ้งซ่าน 
เพราะตัวที่ทำให้ใจฟุ้งซ่าน ก็คือตัวกิเลส 
ฉะนั้นเราคอยรู้ทันกิเลสที่เกิดในใจเรื่อยๆ ไป 
โลภ โกรธ หลง อะไรเกิด ก็รู้เอา ใจมันจะมีสมาธิดีขึ้นๆ 

(2)
การที่เราคอยรู้ทันกิเลส ต่อไปปัญญามันจะเกิดขึ้น 
มันจะเห็นเลยว่า จิตที่เป็นกุศล ก็อยู่ชั่วคราวแล้วก็ดับ 
จิตอกุศล คือจิตที่มีกิเลสครอบงำอยู่ อยู่ชั่วคราวแล้วก็ดับ 
อย่างเราคอยดูกิเลสที่มันเกิดขึ้นในตัวเรา ในใจเราเรื่อยๆ 
จะเห็น เดี๋ยวกิเลสก็มา เดี๋ยวกิเลสก็ไป 
เราเห็นคนๆ นี้ ราคะก็เกิด เราเห็นคนๆ นี้โทสะก็เกิด 
คอยรู้ทันใจไปเรื่อย ขั้นแรกมันก็จะได้สติ ได้สมาธิ ต่อไปมันได้ปัญญา

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
7 มีนาคม 2563 ไฟล์ 630307 ซีดีแผ่นที่ 86

CD 86

คอยรู้ทันกิเลส ใจจะมีสมาธิดีขึ้น :: หลวงพ่อปราโมทย์ 7 มี.ค. 2563 (630307)

สมาธิชนิดสงบ ทำให้จิตมีกำลัง 
สมาธิชนิดที่จิตตั้งมั่น ทำให้จิตมีความพร้อมที่จะเจริญปัญญา 
จิตมันตั้งมั่นแล้ว สติระลึกรู้รูป 
มันจะเห็นรูปเป็นของถูกรู้เป็นอารมณ์ 
สติระลึกรู้นาม มันก็จะเห็นว่า
นามธรรมทั้งหลายสุขทุกข์ดีชั่วทั้งหลาย
เป็นของถูกรู้ คือเป็นตัวอารมณ์ จิตเป็นคนดู 
จะเห็นอารมณ์ทั้งหลายหมุนเวียนเกิดดับ 
มันจะแสดงไตรลักษณ์ให้เราเห็นเอง ไม่ใช่คิดเรื่องไตรลักษณ์ 
ตราบใดที่ยังใช้ความคิดอยู่ ยังไม่ขึ้นวิปัสสนากรรมฐานที่แท้จริง 

วิธีฝึกให้ได้สมาธิชนิดตั้งมั่น 
หรือได้ทำให้จิตใจกลายเป็นผู้รู้ขึ้นมา อยู่ที่เราคอยรู้ทัน 
ทำกรรมฐานสักอันหนึ่งก่อน 
แล้วจิตหลงไปอยู่ที่อื่น รู้ทันว่าจิตหลงไปแล้ว 
เช่น พุทโธ พุทโธอยู่ 
เห็นจิตหลงไปคิด รู้ทันว่าจิตหลงไปคิด 
หายใจอยู่ จิตหลงไปคิด รู้ว่าจิตหลงไปคิด 
หรือหายใจอยู่ แล้วจิตมันไหลเข้าไปอยู่ที่ลมหายใจ 
อย่างพวกเราเวลาทำกรรมฐาน สมาธิเราไม่ดีพอ 
เราหายใจๆ จิตมันจะไหลไปอยู่ที่ลม 
ดูท้องพองยุบ จิตไหลไปอยู่ที่ท้อง 
ตรงที่เรารู้ทันว่าจิตไหล 
จะไหลหนีจากอารมณ์กรรมฐาน 
หรือไหลไปแช่อยู่กับอารมณ์กรรมฐานก็ใช้ได้ 
ขอให้เรารู้เท่านั้น สมาธิที่ดีจะเกิดขึ้น สมาธิชนิดตั้งมั่นจะเกิดขึ้น 

ทีนี้สมาธิชนิดที่จิตมีความสุขมีความสงบทำยังไง 
เอาไว้พักผ่อน จำเป็นนะมีประโยชน์ 
ถ้าจะพูดถึงความจำเป็น สมาธิ 2 อย่างนี้จำเป็นไม่เท่ากัน 
สมาธิชนิดตั้งมั่นจำเป็น 
ถ้าขาดสมาธิชนิดตั้งมั่นจะทำทำวิปัสสนาไม่ได้ 
ส่วนสมาธิชนิดสงบมีประโยชน์ 
ไม่ถึงขั้นจำเป็นว่าขาดไม่ได้ แต่ว่ามีประโยชน์ 
มีประโยชน์ตรงที่มันช่วยหนุนช่วยเสริมจิตใจเราให้มีกำลัง 
เวลาที่ใจเราไม่มีกำลัง เราไปดูอารมณ์กรรมฐาน
แป๊บเดียวก็หลงไปที่อื่นแล้ว มันฟุ้งซ่าน 
แต่ถ้าจิตเรามีกำลัง มันก็จะตั้งมั่นอยู่ได้โดยที่ไม่ต้องรักษา 
อย่างพวกเรามาอยู่กับหลวงพ่อนี่ขั้นแรกเลย 
ช่วงแรกๆ หลวงพ่อฝึกสมาธิให้ใหม่ทั้งนั้นเลย 
เพราะสมาธิส่วนใหญ่ที่พวกเราฝึกมาตอนเป็นฆราวาสนั้นมันเป็นมิจฉาสมาธิ 
สมาธิที่เป็นสัมมาสมาธิต้องมาฝึกกันใหม่เลย 
อย่างคนไหนไม่มี basic เลยในเรื่องของสมาธิ 
อย่างฝึกจิตให้ตั้งมั่นก็ไม่ไหว อันนี้ก็ทำสมาธิชนิดสงบไปก่อน 

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
24 พฤษภาคม 2563 ไฟล์ 630524 ซีดีแผ่นที่ 86

สมาธิชนิดสงบ สมาธิชนิดตั้งมั่น :: หลวงพ่อปราโมทย์ 24 พ.ค. 2563 (630524)

ถ้าหากเอาเวลาที่เราอยู่ตามลำพังมาภาวนา มันก็ต้องดีบ้างล่ะ 
ถ้าเราเอาเวลาไปวุ่นวายกับคนอื่นตลอดเวลา ไม่มีทางดี 
บางทีไม่ไปเจอตัวเขาก็เจอกันทางอินเทอร์เน็ต 
เล่นเฟส เล่นไลน์ อะไรอย่างนี้ ก็คือการคลุกคลี 
ตราบใดที่ยังคลุกคลีอยู่อย่ามาพูดเรื่องสมาธิเลยไม่มีหรอก 

หลวงพ่อถึงบอกพวกเราอย่าเล่นเยอะอินเทอร์เน็ต 
สมัยก่อนหลวงตามหาบัว กระทั่งมือถือ 
มือถือมันยังไม่ Smart เหมือนรุ่นนี้
ท่านยังว่าเลย ท่านเรียกเทวทัต 
ถ้าท่านมาเจอรุ่น  Smartphone นี่
ไม่รู้ท่านจะเรียกว่าอะไรแล้ว เรียกเทวทัตไปแล้ว 
ยิ่งกว่านี้ก็หาคำมากกว่านี้ไม่ได้ 
ต้องบอกเทวทัตกำลัง 2 ต้องอย่างนั้น 
เพราะมันขวางการปฏิบัติของเรามากเลย

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
8 สิงหาคม 2563 ไฟล์ 630802 ซีดีแผ่นที่ 86

ความขี้เกียจไม่เคยพาใครให้ได้ดี  :: หลวงพ่อปราโมทย์ 8 ส.ค. 2563 (630808)

[คลิปสั้น] วิธีสังเกตว่ามีโยนิโสมนสิการหรือฟุ้งซ่าน หลวงพ่อปราโมทย์​ ปาโมชฺโช 18 ต.ค. 63 (631018)

จิตดวงหนึ่งเกิดขึ้น ดวงหนึ่งดับไปตลอดเวลา เกี่ยวเนื่องกันไปเรื่อยๆ 
ถ้าเราเป็นคนขี้โลภ เราใช้ความโลภของเรามาทำกรรมฐาน 
เหมือนเรามีขยะอยู่ เราเอาขยะมารีไซเคิลทำประโยชน์ได้ 
กิเลสของเราเหมือนขยะ รู้จักใช้มันก็เป็นประโยชน์ 
อาศัยกิเลสมาทำวิปัสสนากรรมฐานได้ 
คนไหนขี้โลภ เราก็คอยดูไป 
เดี๋ยวจิตโลภ เดี๋ยวจิตไม่โลภ ดูอย่างนี้ไปเรื่อยๆ 
ต่อไปก็เห็นจิตโลภก็ไม่เที่ยง จิตไม่โลภก็ไม่เที่ยง 
จิตโลภเราสั่งห้ามมันว่าอย่าโลภ มันก็ไม่เชื่อ 
จิตไม่โลภ เราชอบอยากให้มันอยู่นานๆ มันก็ไม่อยู่ 
เดี๋ยวมันก็โลภอีกแล้ว นี่คือเรียกอนัตตา 
ฉะนั้นดูจิตดูใจก็จะเห็น เดี๋ยวก็เห็นอนิจจัง เห็นอนัตตา 

(2)
เฝ้ารู้เฝ้าดู คนไหนขี้โลภก็เอาจิตโลภมาทำกรรมฐาน 
คนไหนขี้โกรธก็เอาจิตโกรธมาทำกรรมฐาน 
เหมือนเอาขยะมารีไซเคิล แล้วใช้ประโยชน์ใหม่ได้ 
ไหนๆ ก็มีกิเลสแล้ว แทนที่จะปล่อยให้มันแผดเผาเรา 
เราเอามาใช้ประโยชน์จากมันเสียเลย 
เอามาเป็นอุปกรณ์ทำกรรมฐาน 
มาเป็นอารมณ์กรรมฐาน ฝึกไปเรื่อยๆ อาจจะได้บรรลุมรรคผลก็ได้

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
30 มกราคม 2564 ไฟล์ 640130 ซีดีแผ่นที่ 88

CD 88

ใช้กิเลสเป็นอุปกรณ์ทำกรรมฐาน :: หลวงพ่อปราโมทย์ 30 ม.ค. 2564 (640130)

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

เห็นร่างกายหายใจ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 21 พ.ย. 2562 (621121)

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks