ไม่มีใครสั่งจิตให้เกิดปัญญาได้ 
ไม่มีใครสั่งจิตให้มีสติได้ 
ไม่มีใครสั่งจิตให้ดีได้ 
ไม่มีใครสั่งจิตให้บรรลุมรรคผลได้ 
เพราะจิตทั้งหมดนั้นเป็นอนัตตา บังคับไม่ได้ 
จิตเป็นธรรมชาติที่บังคับไม่ได้แต่ฝึกได้ 
ฝึกด้วยศีล ด้วยสมาธิ ด้วยปัญญา 
การเจริญปัญญาก็คือ มีจิตตั้งมั่นเป็นผู้รู้ผู้ดู 
มีสติระลึกรู้กาย ระลึกรู้ใจที่กำลังปรากฏอยู่ 
แล้วก็หมายรู้ความเป็นไตรลักษณ์ของสิ่งที่กำลังปรากฏนั้น 
ทำไปเรื่อยๆ เดี๋ยวปัญญามันจะเกิดเอง

ปัญญาคือความรู้ถูก ความเข้าใจถูก 
ถ้าปัญญาชั้นสูง ก็เรียกว่าสัมมาทิฏฐิ อยู่ในโลกุตตระ 
ปัญญาในโลกุตตระเรียกว่าสัมมาทิฏฐิ 
ปุถุชนไม่มีสัมมาทิฏฐิ ปุถุชนมีแต่ว่าเรียนเอาไว้ 
ท่องเอาไว้ จำเอาไว้ ลึกๆ ก็ยังเป็นมิจฉาทิฏฐิอยู่ 
เป็นพระอริยบุคคลขึ้นมา ถึงจะได้มีสัมมาทิฏฐิ 
สัมมาทิฏฐิเกิดในมรรค ไม่ได้เกิดข้างนอก 
ฉะนั้นถ้าได้เป็นพระโสดาบันขึ้นไป ก็เริ่มมีสัมมาทิฏฐิแล้ว 
มีความรู้ถูก มีความเข้าใจถูก 
ภาวนาไปจนถึงสุดขีดเลย 
เราจะรู้เลยว่าที่เราภาวนามาแทบเป็นแทบตาย ก็เพื่อจะได้มีสัมมาทิฏฐิ 
ไม่ได้มีอะไร ไม่ได้อะไรมานอกจากสัมมาทิฏฐิ 
ไม่ได้เสียอะไรไปนอกจากมิจฉาทิฏฐิ 
เราได้ความรู้ถูกได้ความเข้าใจถูกมาจากการปฏิบัติ 
แล้วผลที่ตามมาก็คือการปล่อยวาง 
ปล่อยวางความยึดถือในสิ่งทั้งหลายทั้งปวง


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
20 กุมภาพันธ์ 2564 ไฟล์ 640220 ซีดีแผ่นที่ 89

CD 89

จิตเป็นธรรมชาติที่บังคับไม่ได้แต่ฝึกได้ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 20 ก.พ. 2564 (640220)

ตรงที่จิตมันตั้งมั่นขึ้นมาแล้ว มันเป็นจิตผู้รู้ขึ้นมา 
จิตดวงนี้ล่ะที่เรียกว่าจิตประภัสสร 
ตัวรู้มันประภัสสร มันผ่องใส 
เพราะตอนนั้นไม่มีกิเลสจรมา มีแต่กุศลจรมา 
คือเรามีสติอยู่ มันเป็นกุศล กิเลสมันไม่มา สติมันมา 
เราฝึกอย่างนี้ไปเรื่อยๆ ทุกวันๆ นานๆ 
บางคนฝึกไม่นาน บางคนต้องฝึกนาน 
แล้วแต่บุญวาสนา บารมี ของเก่าเราเคยสร้างมาแค่ไหน 
อย่างการที่เคยมีบุญมาก่อน ก็ถือว่าช่วยเราให้เราภาวนาง่าย 
ถ้าเราไม่ได้มีบุญมาก่อนเราก็ภาวนายาก 
บุญในอดีตมันยังไม่พอ ถ้าพอคงบรรลุมรรคผลไปแล้ว 
เราก็ต้องมาสร้างกุศลให้มากขึ้นๆ 

รักษาศีล ฝึกสมาธิ ฝึกจิตให้ประภัสสรผ่องใส
เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ไม่หลงตามกิเลสไป 
แล้วก็มาฝึกจิตให้ผ่องแผ้วด้วยการเจริญปัญญา 
จิตผ่องแผ้วได้ด้วยการเจริญปัญญา 
จิตจะเจริญปัญญาได้ 
จิตต้องประภัสสรต้องเป็นผู้รู้ก่อน มันถึงจะเจริญปัญญาได้


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
26 กุมภาพันธ์ 2564 ไฟล์ 640226 ซีดีแผ่นที่ 89

วันมาฆบูชา

ฝึกจิตที่ผ่องใสให้ผ่องแผ้ว :: หลวงพ่อปราโมทย์ 26 ก.พ. 2564 (640226)

การปฏิบัติธรรมมันมีเหตุมีผล มีขั้นตอนเป็นลำดับ 
อยู่ๆ ก็จะปล่อยวางจิตอะไรอย่างนี้มันทำไม่ได้หรอก 
มีโยมมาถามหลวงพ่อว่า ภาวนาต้องปล่อยวางจิตใช่ไหม
ใช่ แต่ไม่ใช่ตอนนี้ เบื้องต้นเรายังไม่ต้องพูดเรื่องปล่อยวางจิตหรอก 
ล้างความเห็นผิดก่อน ว่าตัวเรามีอยู่หรือไม่มีอยู่ 
เราเห็นผิดว่าตัวเรามีอยู่ ร่างกายนี้เป็นตัวเรา 
เวลาสุขทุกข์ ก็เราสุข เราทุกข์ 
เราจำได้ เราดี เราชั่ว 
เราโลภ เราโกรธ เราหลง 
เราดู เราฟัง เราได้กลิ่น เราได้รส เราสัมผัสทางกาย เราคิด 
มันมีเราอยู่ทุกหนทุกแห่ง 

ฉะนั้นเบื้องต้นยังไม่ต้องไปทำลายจิต 
ต้องมีจิตก่อน มีจิตที่เป็นผู้รู้ผู้ดูก่อน 
การทำลายผู้รู้ ทำลายจิต มันขั้นสุดท้ายของการปฏิบัติ 
ขั้นต้นๆ ถือศีล 5 ไว้ ต้องถือศีล 5 ให้ได้ก่อน 
แล้วก็ฝึกพัฒนาเครื่องมือที่จะใช้ในการปฏิบัติ 
พัฒนาสติ พัฒนาสมาธิขึ้นมา แต่ละอย่างๆ ไม่ใช่พัฒนาง่ายๆ 
อย่างสตินี่ พวกเราเคยชินกับการขาดสติ 
จะพัฒนาจนสติอัตโนมัติเกิด ไม่ใช่เรื่องง่าย 
ต้องฝึกกันหนักหนาสาหัส 
ต้องฝึกเจริญสติปัฏฐาน 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
27 กุมภาพันธ์ 2564 ไฟล์ 640227 ซีดีแผ่นที่ 89

เห็นจิตเป็นทุกข์จึงปล่อยวางจิต :: หลวงพ่อปราโมทย์ 27 ก.พ. 2564 (640227)

ยิ่งภาวนายิ่งมีความสุข 
ในขณะเดียวกันยิ่งภาวนายิ่งเห็นทุกข์ 
ก็เลยไม่รู้ว่ามันสุขหรือมันทุกข์ 
ภาวนาไปเรื่อย ใจโปร่ง สบาย 
มีความสุขอยู่ในตัวเอง ไม่ต้องง้อใครทั้งสิ้น 
แต่การภาวนา ยิ่งเราเห็นทุกข์มากขึ้นๆ 
ใจมันยิ่งคลายออกจากโลก คลายออกจากทุกข์ 
ใจยิ่งมีความสงบ มีความสุขมากขึ้นๆ 
ความสงบสำคัญ ในความสงบมันจะมีความสุขอยู่ 

ถ้าใจเราเข้าถึงความสงบสุข มันไม่ทุกข์ 
ก็จะเห็นโลกนี้ว่าง ว่างจากความเป็นตัวเป็นตน 
ว่างจากความเป็นคน เป็นสัตว์ เป็นเรา เป็นเขา 
ว่างตั้งแต่ภายใน ในธาตุรู้ ในธรรมะ ธรรมธาตุ 
ธาตุรู้มันก็ว่าง มันกลืนเข้ากับความว่างของโลก ของจักรวาล 
เป็นเนื้อเดียวกันหมด เสมอกันหมด 

(2)
ฝึกไปเรื่อยๆ 
เดี๋ยวก็ถึงจุดที่มันเข้าใจมันก็วาง 
แล้วจะทุกข์น้อยลงๆ 
ตรงที่มันทุกข์น้อยลงนั่นล่ะ 
ที่เรารู้สึกว่ามันมีความสุขมากขึ้นๆ 
มันเป็นความรู้สึกที่สัมพัทธ์ 
ที่จริงก็คือมันทุกข์น้อยลงเรื่อยๆ มันทุกข์สั้นลง 
ทุกข์น้อยลง มันก็เลยรู้สึกมีความสุขมากขึ้นๆ 
ตรงจุดที่มันไม่ทุกข์ ตรงที่ภาวนาถึงพระนิพพาน 
มันไม่ทุกข์แล้ว เพราะมันไม่มีตัณหาอีกต่อไปแล้ว 
มันก็ถึงเป็นบรมสุข

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
28 กุมภาพันธ์ 2564 ไฟล์ 640228 ซีดีแผ่นที่ 89

ยิ่งเห็นทุกข์ยิ่งมีความสุข :: หลวงพ่อปราโมทย์ 28 ก.พ. 2564 (640228)

อุปาทาน 4 ตัว 
ยึดถือในตัวร่างกายในวัตถุสิ่งของ 
ยึดถือในความคิดความเห็น 
ยึดถือในแบบแผนของการทำงาน 
ยึดถือในความเป็นตัวเป็นตน 
การยึดถือทั้งหมดนั้น มันพุ่งมาที่การยึดถือในความเป็นตัวเป็นตน 
ท่านเลยจัดเอาไว้ตัวสุดท้าย 
ร่างกายก็ตัวเรา ความคิดเห็นนี้ก็ความคิดเห็นของเรา 
แบบแผนการดำเนินชีวิต การทำงานของเรา 
สุดท้ายมันมาเซิร์ฟที่ตัวกูของกูนี่ล่ะ 
ท่านพุทธทาสท่านเก่ง ท่านเจาะมาที่ตัวกูของกู

พอเรามีอุปาทาน 4 ตัวนี้แล้ว สิ่งที่ตามมาก็คือ 
อุปาทานนี้นำไปสู่ภพ ภพมี 2 อัน 
มีอุปัตติภพ ภพโดยการเกิด 
อย่างพวกเรามีอุปัตติภพเป็นมนุษย์ 
แล้วก็กรรมภพ ก็คือการทำงานของจิต
ตัวกรรมภพเป็นความดิ้นรนของจิตใจ 
สังเกตให้ดีเวลาเราเกิดความยึดถือขึ้นมาแล้ว 
มันจะเกิดการดิ้นรนของใจ 
อย่างเรายึดถือว่านี่คือตัวเรา ร่างกายเรา 
พอมันจะแปรปรวนไม่เป็นของเราขึ้นมาแล้ว 
ใจมันจะดิ้นใหญ่เลย กังวล กลุ้มใจ ทุรนทุราย 
หรือแฟนเรานอกใจเรา ใจมันก็ดิ้นรน 
ทุรนทุราย เพราะเรายึดถือ 
ถ้าเราไม่ได้ยึดถือว่าคนๆ นี้เป็นของเรา 
เขาจะไปไหนเราก็ไม่เดือดร้อน 
แต่พอเรายึดถือปุ๊บ ใจเราจะดิ้นทันทีเลย

(2)
ธรรมะของพระพุทธเจ้ามีคุณมหาศาล 
อยู่กับโลกก็จะเข้าใจโลก 
เข้าใจว่าเราจะปรับตัวอย่างไรได้ 
ที่เราจะอยู่รอด แล้วเราจะไม่ทุกข์ 
ในทางธรรมช่วยเราได้มหาศาล 
เราสามารถมีความสุขในปัจจุบัน มีความสุขในอนาคต 
มีความสุขอย่างยิ่ง คือถึงพระนิพพาน 
ตอนที่ใจมันถึงพระนิพพานแล้วลองทวนลงมาดู 
เราจะเห็นว่าเราไม่มีอุปาทาน ใน 4 ตัวนั้นไม่มี 
แล้วก็จะเห็นว่าไม่มีที่ไปเกิดอีกแล้ว จะเห็นด้วยตัวเอง 
อันนี้ครูบาอาจารย์ท่านสอนมา 
ค่อยๆ ดูเอา ค่อยๆ ศึกษาไป


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
6 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640306 ซีดีแผ่นที่ 89

ใจดิ้นรนเพราะยึดถือ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 6 มี.ค. 2564 (640306)

ถ้าเราอยากมีความสุขต้องรู้จักพอ 
มีชีวิต Basic minimum needs มีแค่นั้นจริงๆ ก็พอแล้ว 
พระพุทธเจ้าสร้างสังคมพระขึ้นมา 
สังคมพระเป็นตัวอย่างที่ว่าอยู่อย่างไรแล้วพอ 
พวกเราไปบิณฑบาตมา ข้าวไม่พอก็มีแม่ครัวช่วยทำให้ 
เราก็ยังฉันได้วันละครั้งอยู่อย่างนั้น มันก็ได้แค่นั้น 
อยู่ได้ไหม ก็อยู่ได้ 
จีวรชุดหนึ่งๆ หลวงพ่อใช้ตั้งหลายปี ไม่ได้สิ้นเปลือง 
ถ้าเราอยู่อย่างนี้มันก็ไม่ต้องเป็นหนี้ อยู่อย่างสบายๆ 
ถ้าเป็นโยมอย่างนี้ มีเสื้อผ้า 2 ชุด 3 ชุดอะไรแค่นี้ก็พอแล้ว 
กินก็ไม่ต้องไปกินหรูหราอะไร กินอาหารพออยู่ได้ 
ก็ไม่สิ้นเปลืองมาก พยายามฝึกตัวเองให้รู้จักพอ 

วิธีที่จะฝึกให้พอ ก็คือคอยรู้เท่าทันใจของตัวเอง 
ตรงที่ไม่พอเพราะความอยากมันมาก ความอยากมันครอบงำเรา 
ฉะนั้นเราหัดรู้เท่าทันใจของเราไว้ 
ใจมันมีความอยากอะไรเกิดขึ้น รู้ทันมัน 
ถ้าเรารู้ทันตัณหาคือความอยากที่เกิดขึ้นในจิตใจเรา 
พอเรารู้ทัน ตัณหามันเป็นโลภะ มันเป็นกิเลส 
ตรงที่เรารู้ทันคือเรามีสติ ตัณหามันจะดับ 
พอความอยากมันดับแล้วจิตมันจะมีสติมีปัญญาขึ้นมา 
จิตมันเป็นกุศลแล้ว มันก็จะรู้อะไรควรอะไรไม่ควร



--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
7 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640307 ซีดีแผ่นที่ 89

อยากมีความสุขต้องรู้จักพอ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 7 มี.ค. 2564 (640307)

เรื่องของวิปัสสนากรรมฐานพูดแล้วมันยาว ย่อลงมาเหลือนิดเดียว 
ให้เรา “มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่น และเป็นกลาง” 
มีสติไปทำอะไร มีสติไปรู้กายรู้ใจ คือรู้รูป รู้นาม 
ไม่ต้องรู้ทั้งรูปทั้งนาม ไม่ต้องรู้ทั้งหมดหรอก 
รู้อารมณ์กรรมฐานอันใดอันหนึ่งที่เราถนัด 
จะรู้กายในกาย หรือเวทนาในเวทนา 
หรือจิตในจิต หรือธรรมในธรรม 
อะไรก็ได้ แต่มีจิตเป็นผู้รู้ 
แล้วทั้งหมดนั้น กายทั้งหมดจะไม่มีตัวเรา 
เวทนาทั้งหมดจะไม่มีตัวเรา 
สังขาร จิตสังขารทั้งหมดจะไม่มีตัวเรา 
สภาวธรรมทั้งหลาย ทั้งกุศล ทั้งอกุศลทั้งหลาย ก็จะไม่เป็นตัวเรา 
เฝ้ารู้เฝ้าดูเรื่อยๆ 
ฉะนั้น “มีสติรู้กายรู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่น และเป็นกลาง” 
คำว่าตามความเป็นจริงคือเห็นไตรลักษณ์ 
เพราะความจริงของรูปนามคือไตรลักษณ์ 
ถ้าไม่เห็นไตรลักษณ์ก็เรียกว่ายังไม่ได้ทำวิปัสสนา 
ฉะนั้นประโยคสั้นๆ นี้ล่ะที่หลวงพ่อรวมมาจาก 
หลักการปฏิบัติที่กว้างขวางมากมาย 
ถ้าพวกเราตีความตรงนี้แตก พวกเราทำวิปัสสนาได้แน่นอน



--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
20 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640320 ซีดีแผ่นที่ 89

ความสุขมีหลายระดับ :: หลวงพ่อปราโมทย์ 20 มี.ค. 2564

วันๆ หนึ่งเรามองคนอื่นมากกว่ามองตัวเอง 
ฉะนั้นก็เห็นแต่คนอื่น มันไม่เห็นตัวเอง 
เห็นคนอื่นแล้วใจของเรามันมีกิเลส 
มันก็เห็นคนอื่นในมุมที่ตัวเองอยากเห็น 
ชอบขึ้นมาก็มองว่าเขาดี ไม่ชอบขึ้นมาก็เขาเลว 
มองอย่างที่ตัวเองอยากมอง 

ส่วนของจริงคือรูปธรรมนามธรรมนี้ มันอยู่กับเรามาแต่ไหนแต่ไร 
ทำไมต้องอาศัยพระพุทธเจ้ามาชี้ให้เราย้อนกลับมาดู 
“โอปนยิโก” ย้อนกลับเข้ามาดูตัวเอง 
เพราะว่าโดยธรรมชาติแล้ว หลวงปู่ดูลย์ท่านสอนบอก 
“โดยธรรมชาติ จิตย่อมส่งออกนอก” 
จิตส่งออกนอก คือสนใจในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในสัมผัส 
หรือในเรื่องราวที่คิดนึกต่างๆ สนใจแต่สิ่งพวกนี้ 
ไม่สนใจในตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ 
ไม่สนใจรูปธรรม นามธรรมที่ประกอบกันเป็นตัวเอง 
ฉะนั้นเราก็ควรจะสนใจเสียบ้าง 
หัดมาสนใจตัวเอง ไม่ต้องสนใจคนอื่นมากนัก 
ไม่ต้องไปจับผิดคนอื่น มาจับผิดตัวเอง 
จับผิดคนอื่นง่าย ไอ้โน้นไม่ดี ไอ้นี้ไม่ดี กูดีอยู่คนเดียว 
ไม่เห็นมีใครมันวิจารณ์ตัวเองสักกี่คนเลย 
มีแต่มองออกนอก สนใจแต่ของนอก 
ลองย้อนกลับมาทำตัวเองให้มันดีเสียก่อน 
ย้อนกลับมาฝึกตัวเองให้มันดีเสียก่อน 
ค่อยวิจารณ์คนอื่นก็ได้ ไม่สายไปหรอก ย้อนมาดูตัวเอง 


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
27 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640327 ซีดีแผ่นที่ 89

ดูตัวเองดีกว่าคอยจับผิดคนอื่น :: หลวงพ่อปราโมทย์ 27 มี.ค. 2564

บางคนก็เริ่มต้นดูกาย 
บางคนก็เริ่มต้นดูเวทนา 
บางคนก็เริ่มต้นดูจิต ทางใครทางมัน 
แต่ในสุดท้ายไม่ว่าจะดูกาย เวทนา หรือจิต หรือธรรม 
สุดท้ายมันก็ลงไปที่เดียวกัน เข้าไปสู่วิมุตติอันเดียวกัน 
เข้าไปสู่ความบริสุทธิ์หลุดพ้นอันเดียวกัน 
เข้าไปสู่พระนิพพานก็อันเดียวกัน มันเป็นสภาวะที่เหมือนกัน 
คล้ายๆ คนขึ้นภูเขา ทางขึ้นภูเขาก็อยู่รอบทิศทาง 
บางช่วงเป็นหน้าผา คนที่ชอบปีนหน้าผามันมี 
ให้มันเดินราบๆ ไปมันไม่เอา 
บางคนมีเงินมาก บารมีมาก 
ขึ้นเฮลิคอปเตอร์แป๊บเดียวถึงยอดเขาเลย 
บางคนไม่อยากเป็นอย่างนั้น 
อยากเดินชมวิว ชมต้นไม้ ชมนก ค่อยๆ เดิน 
แต่ละคนมันไม่เหมือนกัน 
บางคนให้สบาย มันไม่ชอบ 
มันต้องอะไรที่ลำบากๆ มันถึงจะชอบ ใจมันถึงจะลง 
เพราะฉะนั้นสิ่งเหล่านี้เป็นเทคนิคเฉพาะตัว 
เส้นทางนี้เป็นเรื่องเฉพาะตัว 
เป้าหมายอันเดียวกัน แต่วิธีการทำนี่หลากหลายมาก 

--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
28 มีนาคม 2564 ไฟล์ 640327 ซีดีแผ่นที่ 89

ขึ้นภูเขาได้หลายทาง :: หลวงพ่อปราโมทย์ 28 มี.ค. 2564

ทีแรกมันไม่สักว่ารู้ว่าเห็นหรอก 
เห็นอันนี้ ได้ยินอันนี้ ได้สัมผัสอันนี้ 
ได้คิดเรื่องนี้ ก็ยินดีบ้างยินร้ายบ้าง 
เรามีสติรู้ลงไปเรื่อย จนเห็นเลยทุกสิ่งทุกอย่างมันหาสาระไม่ได้ 
รูปธรรมก็ไม่มีสาระ นามธรรมทั้งหลายก็ไม่มีสาระ 
พอเห็นอย่างนี้แล้ว มันจะสักว่ารู้ว่าเห็นได้
ฉะนั้นเราต้องฝึกตรงนี้ก่อน 
จนกระทั่งจิตมันสามารถสักว่ารู้ว่าเห็นได้ 
แล้วมันถึงจะเห็นว่าตัวเราไม่มี 

กว่าที่พวกเราจะสักว่ารู้ว่าเห็นได้
มันก็ต้องฝึก คอยรู้คอยเห็นไปเรื่อยๆ 
แล้วมันก็ยินดียินร้ายอะไรอย่างนี้ ไม่ห้ามมัน 
มันยินดี รู้ทัน มันยินร้าย รู้ทันไปเรื่อย 
สุดท้ายสติปัญญามันแก่กล้าขึ้นมา 
มันจะรู้เลยว่า ทุกสิ่งที่จิตไปรู้เข้านี่หาสาระแก่นสารอะไรไม่ได้เลย 
รูปธรรมไม่มีสาระแก่นสาร นามธรรมก็ไม่มีสาระแก่นสาร 
เอาเป็นที่พึ่งที่อาศัยไม่ได้
เพราะฉะนั้น จิตมันเลยรู้สึกว่าพวกนี้ไม่ได้เรื่อง 
จิตมันก็เลยเป็นกลางกับสิ่งเหล่านี้ ทีแรกเกลียด 
ฝึกไปเรื่อยเลยรู้ว่าหนีไม่ได้ มันก็เป็นกลางขึ้นมา 
นี่คือเส้นทางที่นักปฏิบัติจะเจอ เส้นทางนี้ค่อยๆฝึกไป 
ถ้าอินทรีย์แก่กล้า เราก็อาจจะเข้าถึงความเป็นกลางได้ 
จนสักว่ารู้ว่าเห็นอย่างพระพาหิยะได้ 
ถ้าบารมียังไม่แก่กล้า ก็อาจจะได้โสดาบัน 
ได้สกิทาคามี ได้อนาคามี ไปตามลำดับ


--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
31 มกราคม 2564 ไฟล์ 640131 ซีดีแผ่นที่ 89

อินทรีย์แก่กล้าจึงสักว่ารู้ว่าเห็น :: หลวงพ่อปราโมทย์ 31 ม.ค. 2564 (640131)

ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา 
สติมันอยู่กลางเป็นเบอร์ 3 ใน 5 ตัว
สติเป็นตัวคอยสอดส่อง ศรัทธาล้ำไปก็งมงาย 
เชื่ออะไรงมงาย เชื่ออะไรนอกคำสอนของพระพุทธเจ้า 
เกินเรื่องกรรมก็งมงาย อย่างนั้นไม่เรียกว่าศรัทธาที่แท้จริง เรียกว่างมงาย 
ค่อยสังเกตตัวเองไป มันรู้สึกงมงาย ใช้เหตุใช้ผลให้เยอะขึ้น 
เอาปัญญามาช่วย ปัญญาในการพิจารณา 
โยนิโสมนสิการพิจารณาด้วยเหตุด้วยผล
ศรัทธางมงายใช้ไม่ได้ ก็เอาโยนิโสมนสิการ 
เอาตัวปัญญามากระหนาบศรัทธางมงายให้มันลดลง 
 บางทีเดินปัญญามากใจมันเซลฟ์จัด นั่นก็รู้นี่ก็รู้ 
เซลฟ์จัดขึ้นมา ก็ต้องอาศัยศรัทธามาช่วย 
เพราะพระพุทธเจ้าไม่สอนเราให้กิเลสหนาอย่างนี้ 
ภาวนาแล้วต้องลดละกิเลส ไม่ใช่ภาวนาแล้วกูแน่ กูหนึ่ง กูเก่ง 
เจริญปัญญามาก โลกนี้ว่างเปล่าอะไรก็ว่างเปล่า ปัญญามันล้ำไปทั้งสิ้น

อาศัยองค์ธรรม 5 ตัวนี้ค่อยๆ พัฒนาขึ้น 
ตัวไหนมากไปก็ไม่ใช่ไปลดมันลง แต่ไปเพิ่มตัวอื่นขึ้นมาให้สมดุล 
อย่างมีความเพียรมากมาย รู้สึกความเพียรล้ำไป 
แล้วจะไปลดความเพียรลงอย่างนี้ไม่ใช่ 
ขยันภาวนาพิจารณาโน้นนี้ 
เจริญปัญญามาก มีความเพียรมาก มันล้ำสมาธิไปเราดูออก 
ตอนนี้ภาวนาขยันมากไปแล้ว จนดูมันฟุ้งซ่านไปหมดเลย 
เราก็กลับมาทำความสงบ ให้มันสมดุลกัน 
พอสงบใจสบายมีความสุข เริ่มขี้เกียจเจริญปัญญาแล้ว 
ไม่อยากเจริญปัญญา วิริยะย่อหย่อนลง 
กระตุ้นตัวเองขยันดูหน่อย อย่าเอาแต่สงบนิ่งเฉยโง่ๆ อยู่อย่างนั้น
ใช้ความสังเกตเอา อะไรมากไปอะไรน้อยไป 
ตัวไหนที่มันมากมันก็ดีอยู่แล้ว 
เราก็เพิ่มตัวที่น้อยๆ ขึ้นมาให้สมดุลกัน 
มีสติเป็นตัวสอดส่องตัวเอง 
ตอนนี้ศรัทธาล้ำหน้าไปแล้ว ตอนนี้วิริยะมากไปแล้วทำให้ฟุ้งซ่าน 
ตอนนี้สมาธิมากไปแล้วติดในความสุขความสงบ 
ตอนนี้เจริญปัญญาเยอะเกินไปแล้วจนฟุ้งซ่าน 
ปัญญาเจริญมากก็ฟุ้งซ่าน แล้วบางทีก็ทำให้เซลฟ์จัด 
นึกว่ากูรู้ไปหมดทุกสิ่งทุกอย่าง 
ไม่เชื่อใครทั้งสิ้นเชื่อแต่ตัวเอง ขาดศรัทธาแล้ว 
สังเกตตัวเองไปเรื่อยๆ แค่ไหนพอดี 
พัฒนาเป็นลำดับๆ ไป อดทนใช้ความสังเกตเอา



--
หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม 
6 กุมภาพันธ์ 2564 ไฟล์ 640206 ซีดีแผ่นที่ 89

ความสมดุลของอินทรีย์ 5 :: หลวงพ่อปราโมทย์ 6 ก.พ. 2564 (640206)

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

ฝึกจิตที่ผ่องใสให้ผ่องแผ้ว :: หลวงพ่อปราโมทย์ 26 ก.พ. 2564 (640226)

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks