นั่งสมาธิได้ครั้งละหลายๆ ชั่วโมง 
แต่ไม่มีสติรู้กายรู้ใจของตัวเอง 
นั่งแล้วเคลิ้มๆ ก็นั่งทรมานตัวเองเปล่าๆ 
ไม่มีประโยชน์อะไร 
หรือเดินจงกรมหามรุ่งหามค่ำ 
แต่ไม่มีสติรู้กายรู้ใจ ก็เดินเหนื่อยเปล่า
เพราะฉะนั้นตรงอัตตกิลมถานุโยค 
ทรมานตัวเอง ไม่ได้นับที่เวลาหรอก 
แต่นับที่มีสติในการปฏิบัติหรือเปล่า 
ถ้าขาดสติในการปฏิบัติ 
แล้วก็ไปนั่งกำหนดลมหายใจ 
ดูท้อง ดูมือ ดูเท้า ดูลม 5 นาที 
มันก็คือทรมานตัวเอง 5 นาที 
แต่ถ้าเรามีสติอยู่ เห็นร่างกายหายใจ 
เห็นร่างกายยืน เดิน นั่ง นอน 
เห็นร่างกายเคลื่อนไหว ร่างกายหยุดนิ่ง 
ใจเป็นแค่คนรู้คนดูอยู่ทั้งวัน 
ก็ไม่จัดว่าเป็นการทรมานตัวเอง 
แต่เป็นการปฏิบัติ

เพราะฉะนั้นตัวที่จะชี้ขาดว่า
ที่เราทำอยู่นี้เป็นการปฏิบัติธรรมจริงหรือเปล่า 
อยู่ที่เรามีสติจริงหรือเปล่า 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
8 กุมภาพันธ์ 2568

การปฏิบัติธรรมไม่ใช่การทรมานตัวเอง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 ก.พ. 2568

พวกเราชาวพุทธทั้งหลายฝึกเดินในเส้นทางที่พระพุทธเจ้าสอน 
รู้ทุกข์คือรู้กายรู้ใจของตัวเอง อย่าละเลย 
รู้เรื่อยๆ จนวันหนึ่งเห็นความจริง 
ร่างกายจิตใจของเราเป็นแต่ของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
จิตมันจะเบื่อหน่ายคลายความยึดถือ 
พอมันไม่ยึดถือมันหลุดพ้น 
ต่อไปร่างกายจะแก่จิตไม่สะเทือนเลย 
ร่างกายจะเจ็บจิตไม่หวั่นไหว 
ร่างกายจะตายจิตบางทีเบิกบานด้วยซ้ำไป 
ตัวทุกข์มันจะแตกแล้ว

จิตที่ฝึกอบรมดีแล้วนำความสุขมาให้เรา 
แล้วการจะฝึกอบรมให้ดีก็คือการรู้ทุกข์นั่นล่ะ ดีที่สุดเลย 
หัดรู้สภาวะเรื่อยๆ แล้วสัมมาสติก็เกิด 
สัมมาสติเกิดเมื่อไร สัมมาสมาธิก็เกิด 
มีสัมมาสติ มีสัมมาสมาธิ 
สัมมาญาณะคือการเจริญปัญญาก็จะเกิด 
ไม่ได้คิดเอา แต่ต้องเห็นสภาวะเอา 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดเขาบางทราย พระอารามหลวง
22 กุมภาพันธ์ 2568 (ช่วงเย็น)

หนทางรู้ทุกข์อย่างแจ่มแจ้ง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 22 ก.พ. 2568 (ช่วงเย็น)

เราจะต้องรู้สึกตัว 
ก็คือการที่มีจิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว 
ก็คือมีสติอยู่เรื่อยๆ 
พยายามมีสติอยู่กับกายอยู่กับใจของตัวเองไป 
พอรู้สึกตัวเป็น อ่านใจตัวเองเรื่อยๆ
ศีลก็จะเกิดขึ้นง่ายๆ สมาธิก็เกิดง่าย 

เพราะฉะนั้นเราพยายามรู้สึกตัว 
ฝึกให้มากแล้วศีลของเราจะอัตโนมัติ 
สมาธิของเราจะอัตโนมัติขึ้นมา 
พอเรามีสมาธิอัตโนมัติก็คือจิตใจเราตั้งมั่นแล้ว 
แล้วก็เป็นกลางกับทุกสิ่งทุกอย่าง 
จิตจะถอนตัวจากการเป็นผู้แสดงมาเป็นผู้เห็นผู้ดู 
พอจิตเราตั้งมั่นระลึกลงไปในร่างกาย 
ร่างกายไม่ใช่เราแล้ว 
ดูลงไปทีละอันทีละอันเลย 
สุขทุกข์ไม่ใช่เรา ดีชั่วไม่ใช่เรา 
สุดท้ายเราจะเห็นว่ากระทั่งจิตก็ไม่ใช่เรา 
มีสติรู้เนื้อรู้ตัวอยู่ก็เห็นขันธ์ 5 ทำงาน  

สุดท้ายเราก็เห็นความจริง 
เราก็จะได้ศีล ได้สมาธิ ได้ปัญญา 
ปัญญาเราก็เห็นไตรลักษณ์ 
เสร็จแล้วมันจะเกิดวิมุตติ 
เมื่อศีล สมาธิ ปัญญาสมบูรณ์เต็มที่มรรคผลจะเกิดเอง 
ไม่มีใครทำจิตให้บรรลุมรรคผลได้ 
จิตบรรลุมรรคผลเองเมื่อศีล สมาธิ ปัญญาบริบูรณ์ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
20 เมษายน 2568

ภาพรวมของการปฏิบัติ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 20 เม.ย. 2568

อยากได้ดีต้องเด็ดเดี่ยว :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 พ.ค. 2568

เราต้องฝึกให้ได้ใจที่เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานตัวนี้ 
วิธีฝึกก็คือมีสติอีกล่ะ 
รู้ทันจิตที่มันไหลไปไหลมา 
ถ้ารู้ทันตัวนี้จิตมันจะนิ่งว่างขึ้นมา 
พอมีจิตว่างแล้วต่อไปมีความปรุงแต่งเล็กน้อยเกิดขึ้นมา 
เราจะเห็นได้ชัด แต่ถ้าจิตเราวุ่นวาย 
ความปรุงแต่งเกิดขึ้น เราไม่เห็นหรอก

ใจที่ว่างๆ สบายๆ รู้เนื้อรู้ตัวอยู่ 
ความปรุงแต่งเล็กๆ เกิดขึ้น 
เราก็จะเห็นแล้ว เราจะรู้ทัน ความปรุงแต่งเกิดขึ้น 
เรามีสติรู้ ไม่ไปยุ่งกับมัน 
มันจะตั้งอยู่แล้วมันก็จะดับไป 
เราจะเห็นความปรุงแต่งมันมาเรื่อยๆ เดี๋ยวก็ปรุงๆ 
แต่ความปรุงแต่งทั้งหลายเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
เวลาความปรุงแต่งเกิด 
เราก็แค่รู้แค่เห็น เราไม่ปรุงต่อ

ถ้าใจเราสบาย ใจเราเป็นธรรมชาติธรรมดา 
มันประภัสสร มันผ่องใส ธรรมดา ว่างๆ 
แล้วมีอะไรแปลกปลอมเข้ามา 
มีความปรุงแต่งเกิดขึ้น 
เราจะเห็นความปรุงแต่งได้ชัดเจน 
เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป 
แต่ว่าพอเห็นความปรุงแต่งแล้ว 
อย่าหลงไปปรุงแต่งต่อเท่านั้น ใจเราเป็นกลาง 
เราก็จะเห็นทุกสิ่งเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
แต่ถ้าเราปรุงต่อ มันจะวุ่นวาย ฟุ้งซ่าน ภาวนาไม่ได้จริง 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
4 พฤษภาคม 2568


เห็นความปรุงแต่งแล้วอย่าปรุงแต่งต่อ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 4 พ.ค. 2568

250614B-4 ความไม่ทุกข์ มีอยู่จริง ตอนที่ 4

250816B-1 ไม่มีสังขารใดที่เป็นเราเป็นของเรา

250816B-2 ยอมรับตามความเป็นจริงของสังขารทั้งปว

Chanting for inner peace

003  ปุพพภาคนมการ

004 พุทธาภิถุติง

005 ธัมมาภิถุติง

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

อยากได้ดีต้องเด็ดเดี่ยว :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 พ.ค. 2568

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks