หัดรู้สภาวะไปเรื่อยๆ  
เริ่มต้นเรารู้คู่ใดคู่หนึ่งก็พอแล้ว 
เช่น จิตโกรธกับจิตไม่โกรธ 
จิตโลภกับจิตไม่โลภ 
ตอนนี้อยาก ตอนนี้เฉยๆ อย่างนี้ 
หัดดูสิ่งที่เป็นคู่ๆ 
ตอนนี้สุข ตอนนี้ทุกข์ 
ตอนนี้สุข ตอนนี้เฉยๆ 
อันนี้ก็เป็นเซ็ตหนึ่งมี 3 ตัว สุข ทุกข์ เฉยๆ 
หัดเรียนกรรมฐานเรียนเซ็ตเดียวพอ คู่เดียวพอแล้ว 
อย่างเห็นจิตโกรธกับจิตไม่โกรธ 
ทั้งวันก็มีแต่จิตโกรธกับจิตไม่โกรธ 

ถ้าเราดูตัวอยากทั้งวัน
ก็มีแค่ตอนนี้อยากตอนนี้ไม่ได้อยาก ก็มีแค่นี้เอง 
หัดดูอย่างนี้เรื่อยๆ
แล้วเราจะเห็นว่าจิตเราเหวี่ยงไปเหวี่ยงมา 
เดี๋ยวเหวี่ยงซ้าย เดี๋ยวเหวี่ยงขวา 
เดี๋ยวอยาก เดี๋ยวไม่อยาก 
เดี๋ยวโกรธ เดี๋ยวไม่โกรธ 
ตรงที่มันเหวี่ยงไปเหวี่ยงมา 
มันกำลังสอนไตรลักษณ์เรา 
จิตอยากก็ไม่คงที่ จิตไม่อยากก็ไม่คงที่ 
เห็นไหมจิตโกรธก็ไม่คงที่ จิตไม่โกรธก็ไม่คงที่ 
ฉะนั้นเวลาเรียนธรรมะ 
เรียนเป็นคู่ คู่เดียวก็พอแล้ว 
ไม่ต้องเรียนเยอะหรอก

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
บ้านจิตสบาย
16 กุมภาพันธ์ 2568

เรียนธรรมคู่เพื่อรู้ธรรมหนึ่ง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 16 ก.พ. 2568

สังเกตดูคนภาวนา 
จุดอ่อนที่สำคัญเลยก็คือไม่มีตัวรู้ที่ถูกต้อง ที่เข้มแข็ง 
เรื่องของสติปัฏฐาน 4 เป็นหลักสูตรการปฏิบัติ 
พระพุทธเจ้าท่านบอก เป็นทางสายเอก 
เป็นทางสายเดียวเพื่อความบริสุทธิ์หลุดพ้น 
ในสติปัฏฐานถ้าสังเกตให้ดี 
มันจะมีกิริยาสำคัญอยู่คำหนึ่งคือคำว่า “รู้” 
ปัญหาก็คือคุณภาพของการรู้ 
มันไม่ได้มาตรฐาน 
ภาวนาให้ตายมันก็ทำไม่ได้ 
ทำไมเราทำกันแทบเป็นแทบตายไม่ได้สักที 
ก็ยังได้กิเลสเหมือนเดิม 
คือคำว่า “รู้” นี้มันเข้าใจยาก 
ใครๆ ก็ชอบคิดว่าตัวเองรู้ 
ทั้งๆ ที่กำลังหลงอยู่ก็ว่ารู้อยู่ 
ตัวนี้ยากมาก 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
12 เมษายน 2568

ตัวรู้ที่ถูกต้อง ::  หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 เม.ย. 2568

ทุกข์คือรู้ในขันธ์ 5 ของเราตามความเป็นจริง 
รู้แล้วเห็นอะไร เห็นไตรลักษณ์ 
พอแจ่มแจ้งว่าขันธ์ 5 เรานี้ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ 
ก็เป็นอันละสมุทัยได้คือหมดความอยาก 
ความอยากสารพัดอยาก อยากอะไร 
อยากให้กายให้ใจเป็นสุข 
อยากให้กายให้ใจไม่ทุกข์ 
มันก็อยากแค่นั้นล่ะ 

พอรู้ความจริงว่ากาย ใจ รูป นาม ขันธ์ 5 คือตัวทุกข์ 
ความอยากให้มันไม่ทุกข์ก็ไม่เกิด เพราะมันตัวทุกข์ 
จะไปอยากให้มันไม่ทุกข์ได้อย่างไร 
แล้วก็ไม่มีความอยากให้มันเป็นสุขด้วย 
เพราะมันเป็นตัวทุกข์ มันจะสุขได้อย่างไร เห็นไหม 
รู้ทุกข์แจ่มแจ้งก็เป็นอันละตัวสมุทัย 
คือตัวอยากได้ ทันทีที่สิ้นตัวอยาก 
จิตก็ไม่หยั่งลงไป ไม่หยั่งลงในอารมณ์ 
ไม่หยั่งลงในภพทั้งหลาย ถ้ามีความอยาก 
จิตจะหยั่งลงไปเกาะเกี่ยวอารมณ์ 
ความทุกข์ก็ไปเกิดขึ้นอีก 
ถ้ารู้ทุกข์แจ่มแจ้งก็ละความอยากได้ 
ละความอยากได้ จิตก็ไม่หยั่งลงไปในที่ใดที่หนึ่ง 
เราก็จะแจ่มแจ้งในพระนิพพานขึ้นมา 
อันนั้นล่ะคือมรรค คืออริยมรรค 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
13 เมษายน 2568

รู้ความจริงว่าขันธ์ 5 เป็นตัวทุกข์ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช  13 เม.ย. 2568

เราต้องฝึกให้ได้ใจที่เป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานตัวนี้ 
วิธีฝึกก็คือมีสติอีกล่ะ 
รู้ทันจิตที่มันไหลไปไหลมา 
ถ้ารู้ทันตัวนี้จิตมันจะนิ่งว่างขึ้นมา 
พอมีจิตว่างแล้วต่อไปมีความปรุงแต่งเล็กน้อยเกิดขึ้นมา 
เราจะเห็นได้ชัด แต่ถ้าจิตเราวุ่นวาย 
ความปรุงแต่งเกิดขึ้น เราไม่เห็นหรอก

ใจที่ว่างๆ สบายๆ รู้เนื้อรู้ตัวอยู่ 
ความปรุงแต่งเล็กๆ เกิดขึ้น 
เราก็จะเห็นแล้ว เราจะรู้ทัน ความปรุงแต่งเกิดขึ้น 
เรามีสติรู้ ไม่ไปยุ่งกับมัน 
มันจะตั้งอยู่แล้วมันก็จะดับไป 
เราจะเห็นความปรุงแต่งมันมาเรื่อยๆ เดี๋ยวก็ปรุงๆ 
แต่ความปรุงแต่งทั้งหลายเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
เวลาความปรุงแต่งเกิด 
เราก็แค่รู้แค่เห็น เราไม่ปรุงต่อ

ถ้าใจเราสบาย ใจเราเป็นธรรมชาติธรรมดา 
มันประภัสสร มันผ่องใส ธรรมดา ว่างๆ 
แล้วมีอะไรแปลกปลอมเข้ามา 
มีความปรุงแต่งเกิดขึ้น 
เราจะเห็นความปรุงแต่งได้ชัดเจน 
เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป 
แต่ว่าพอเห็นความปรุงแต่งแล้ว 
อย่าหลงไปปรุงแต่งต่อเท่านั้น ใจเราเป็นกลาง 
เราก็จะเห็นทุกสิ่งเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
แต่ถ้าเราปรุงต่อ มันจะวุ่นวาย ฟุ้งซ่าน ภาวนาไม่ได้จริง 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
4 พฤษภาคม 2568


เห็นความปรุงแต่งแล้วอย่าปรุงแต่งต่อ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 4 พ.ค. 2568

"ทำผิดทำถูกแล้วไปส่งการบ้าน 
ตรวจสอบด้วยตัวเองก่อน 
ไม่มั่นใจไม่แน่ใจ ค่อยไปถามครูบาอาจารย์ 
ไม่ได้ถามทุกวันถามทุกเรื่อง 
ถามทุกวันถามทุกเรื่องไม่พัฒนาหรอก ฟุ้งซ่าน 
ฉะนั้นธรรมะใช้โยนิโสมนสิการให้มาก 
พิจารณาตัวเองให้มาก 
สิ่งที่เราทำอยู่หรือผลที่เราทำอยู่ 
สอดคล้องกับคำสอนของพระพุทธเจ้าของครูบาอาจารย์ไหม 
อย่างที่หลวงพ่อไปถามหลวงตามหาบัว 
เพราะหลวงพ่อสังเกตุเราต้องทำผิด 
ทำไมจิตเราว่างสว่าง 
ไม่มีกิเลสมีแต่ความสุข ก็เฉลียวใจ 
พระพุทธเจ้าบอกว่าจิตไม่เที่ยง ทำไมจิตเราเที่ยง 
ท่านว่าจิตเป็นทุกข์ ทำไมจิตเรามีแต่ความสุข 
ท่านว่าจิตเป็นอนัตตา บังคับไม่ได้ 
ทำไมเราบังคับได้ สังเกตอย่างนี้

เพราะฉะนั้นเวลาเราภาวนา 
ตรวจสอบการปฏิบัติของเราเอง ให้สม่ำเสมอ 
ตรวจเป็นระยะๆ ไม่ต้องตรวจตลอดเวลา 
ตรวจตลอดเวลาเดี๋ยวฟุ้งซ่าน ไม่ได้ปฏิบัติ"

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
11 กรกฎาคม 2568 

ครูบาอาจารย์สอนแล้วเรามีหน้าที่ทำ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 11 ก.ค. 2568

250823A1 เชื้ออนุสัยในจิตดั้งเดิม

250809B-1 สิ้นหลงสังขาร สิ้นยึดถือผู้รู้

250816B-2 ยอมรับตามความเป็นจริงของสังขารทั้งปว

Chanting for inner peace

003  ปุพพภาคนมการ

005 ธัมมาภิถุติง

006 สังฆาภิถุติง

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง