แก่นธรรมคำสอนของหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
เขียนโดย หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
อ่านโดย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล

3.อธิบายศัพท์ แก่นธรรมคำสอนของหลวงปู่ดูลย์ อตุโล อ่านโดย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล

Alabasterds

a difficult decision

ธรรมดาจิตเราวิ่งพล่านๆ ทั้งวัน 
เดี๋ยววิ่งไปคิด เดี๋ยววิ่งไปดู วิ่งไปฟัง 
วิ่งไปดมกลิ่น วิ่งไปลิ้มรส วิ่งไปรู้สัมผัสทางร่างกาย 
จิตมันวิ่งตลอดเวลา มันก็เหนื่อย หมดเรี่ยวหมดแรง 
คล้ายๆ ร่างกาย วิ่งๆ ไปเรื่อยๆ ก็หมดแรง ก็ต้องพัก 
จิตก็ต้องพักเหมือนกัน 
เพราะฉะนั้นเราจะต้องหัดกรรมฐานที่เรียกว่าสมถกรรมฐาน 
พอพักพอสมควรมีเรี่ยวมีแรงแล้ว ก็ต้องออกไปทำมาหากิน 
ถ้าร่างกายพักพอสมควรมีแรงแล้ว 
ออกไปทำมาหากิน หาผลประโยชน์ 
จิตใจนี้ก็เหมือนกัน เราพักพอสมควรแล้ว 
ออกไปทำประโยชน์ ออกไปเจริญปัญญา 
นั่นล่ะหาของดีมาให้จิตใจ 
ปัญญามันเป็นอาหารชั้นเลิศของใจ

สงบอยู่เฉยๆ ตั้งมั่นอยู่เฉยๆ 
มันก็เหมือนเราชาร์จแบตฯ มือถือ 
ชาร์จไว้จนเต็มแล้ว แล้วก็ไปทิ้งไว้
อีกหลายๆ วันให้แบตฯ เสื่อมไป แล้วก็มาชาร์จใหม่ 
ถ้าทำสมถะมีเรี่ยวมีแรงแล้ว ก็ต้องใช้ประโยชน์ 
อย่างเราชาร์จแบตฯ เต็มที่แล้ว 
เราก็ต้องไปใช้ประโยชน์จากแบตฯ 
ไม่อย่างนั้นจะไปชาร์จมันทำไม เสียเวลา 
พอจิตเราตั้งมั่น พอสติระลึกลงที่กาย สังเกตลงไป 
ร่างกายที่กำลังหายใจอยู่นี้มันถูกรู้ 
ร่างกายที่นั่งอยู่นี้มันถูกรู้ ค่อยๆ ดูอย่างนี้ 
แล้วมันจะเห็นเลย ร่างกายนี้ไม่ใช่ตัวเรา 
จะเห็นชัดเจนเลย ร่างกายไม่ใช่ตัวเรา 
มันเป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้าเท่านั้นเอง 
แล้วถ้าดูได้ชำนิชำนาญ อย่าว่าแค่ร่างกายเลย 
โลกทั้งโลกมันก็ไม่ใช่ตัวเรา เป็นแค่สิ่งที่จิตรู้เท่านั้นเอง 
จักรวาลทั้งจักรวาล มีดาวนับไม่ถ้วน ก็ไม่ใช่ตัวเรา 
เป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้าเท่านั้นเอง 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
28 มกราคม 2566

CD 97

ฝึกให้จิตมีแรงแล้วเดินปัญญา :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 28 มกราคม 2566

ถ้าทำไม่ถูกหลักยาก ทำอย่างไรก็ไม่สำเร็จ เหนื่อยเปล่า 
เวลาลงมือทำทีไรก็เป็นอัตตกิลมถานุโยค บังคับตัวเองทุกที 
เวลาไม่ได้ทำก็เป็นกามสุขัลลิกานุโยค หลงโลกทุกที 
ไม่เข้าสู่มัชฌิมาปฏิปทา ไม่เข้าสู่ทางสายกลางสักที 
ถ้าจิตเราเดินอยู่ในทางสายกลางได้ 
ไม่ย่อหย่อน ไม่ตึงเกิน จิตเดินอยู่ในทางสายกลาง 
จิตจะมีแนวโน้มไปสู่พระนิพพานอัตโนมัติ 

ถ้าหลักเราแม่น การภาวนามันจะไม่ยากหรอก 
อย่างบางคนจะทำสมาธิ ทำอย่างไรก็ไม่สงบ 
มันไม่รู้หลัก ไม่รู้เคล็ดลับ 
ไปเลือกอารมณ์กรรมฐานที่ไม่เหมาะกับตัวเอง 
ไปรู้อารมณ์อันนั้นแล้วก็ไม่ได้มีความสุข 
จิตใจที่ไปรู้ก็ถูกดัดแปลงให้มีโมหะบ้าง ให้เคลิ้มๆ อะไรอย่างนี้ 
ถ้าเรารู้หลักของการปฏิบัติ 
การปฏิบัติไม่ว่าสมถะหรือวิปัสสนาจะไม่ใช่เรื่องยาก 
สมถะเราเลือกอารมณ์ที่เราอยู่ด้วยแล้วมีความสุข 
แล้วก็ต้องมีสติกำกับตลอด 
สงบก็ช่าง ไม่สงบก็ช่าง แต่ต้องมีสติไว้ 
แล้วก็ทำกรรมฐานไปเรื่อยๆ ไม่นานจิตจะสงบ 
แล้วก็มีเรี่ยวมีแรง แล้วก็ไม่ขาดสติ สะสมไปเรื่อยๆ 
ทุกครั้งที่สติที่แท้จริงเกิดขึ้นมา สัมมาสมาธิก็จะเกิดด้วย 
พอสะสมไปเรื่อยๆ พลังของสมาธิมันจะเพิ่ม 
จิตมันจะรู้ ตื่น เบิกบานขึ้นมา มีแรง 
มันจะรู้ด้วยตัวเองเลยว่าจิตมันตื่นแล้ว จิตมันมีแรงแล้ว 
ถึงจุดนั้นเราถึงจะเดินปัญญาได้ดี 
ก่อนหน้านั้นยังไม่ได้จริงหรอก 
ทำวิปัสสนาไม่ได้จริง ถ้าจิตไม่มีกำลัง ไม่ตั้งมั่น 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
12 กุมภาพันธ์ 2566

จับหลักให้แม่น :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 กุมภาพันธ์ 2566

วิปัสสนาคือการเห็น 
ปัสสนะ แปลว่าการเห็น ตรงตัวเลย 
วิ แปลว่าแจ้ง คือเห็นถูกต้องตามความเป็นจริง 
เราเห็นกายถูกต้องตามความเป็นจริง คือเห็นกายเป็นไตรลักษณ์ 
เห็นจิตถูกต้องตามความเป็นจริง ก็คือเห็นจิตเป็นไตรลักษณ์ 
เราจะเห็นตามความเป็นจริงได้ 
จิตต้องไม่หลงไปอยู่ในโลกของความคิด 
มิฉะนั้นผิดทันที จิตต้องตื่น ตื่นขึ้นมาให้ได้ 

เพราะฉะนั้นเรื่องภาวะที่จิตเราตื่นขึ้นมา 
มีสมาธิที่ถูกต้องขึ้นมา เป็นเรื่องใหญ่ 
ตรงนี้เป็นสิ่งที่พวกเราขาดมากที่สุดเลย 
ฆราวาสทั้งหลายขาดสัมมาสมาธิ ขาดสมาธิที่ถูกต้อง 
มีสมาธิเคลิ้มๆ สมาธิเห็นโน่นเห็นนี่ อันนั้นไม่ได้เรื่องอะไร 
ไปทำสมาธิแล้วก็มีสติคอยรู้ทันจิตเอาไว้ 
แล้วเราจะได้สมาธิที่ถูกต้อง 
สัมมาสติ สัมมาสมาธิ 
สัมมาๆ ทั้ง 8 ประกอบด้วยสติทั้งสิ้น 
ขาดสติตัวเดียว สัมมาทั้งหลายหายหมด 
กลายเป็นมิจฉาหมดเลย 
ฉะนั้นสติจำเป็น จำเป็นในที่ทุกสถาน ในกาลทุกเมื่อ

หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
บ้านจิตสบาย
19 กุมภาพันธ์ 2566

บ้านจิตสบาย

ทำสมาธิด้วยความมีสติ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 19 กุมภาพันธ์ 2566

นั่งสมาธิมากๆ แล้วก็มีแต่โมหะครอบ 
ไม่เรียกว่าความเพียรชอบ 
เดินจงกรมหามรุ่งหามค่ำ แต่ไม่ได้พัฒนาสติ 
ไม่มีสติก็คือไม่มีกุศลล่ะ 
เดินหามรุ่งหามค่ำ มันก็คืออัตตกิลมถานุโยค 
การทำตัวเองให้ลำบาก มันไม่ใช่ทางสายกลาง 

การที่เราคอยสังเกตจิตใจตัวเอง 
จะทำให้สัมมาวายามะเจริญขึ้น 
อกุศลใดๆ ที่มันมีอยู่ พอเราสังเกตเห็น อกุศลนั้นจะดับ 
แล้วขณะที่เรามีสติอยู่ อกุศลใหม่จะเกิดไม่ได้ 
แล้วอย่างเรากำลังมีกิเลสอยู่ แล้วเราเกิดสติขึ้นมา 
ตรงที่มีสติ อกุศลดับ กุศลได้เกิดขึ้นแล้ว 
เพราะสติมันเป็นองค์ธรรมที่เกิดร่วมกับจิตที่เป็นกุศลทุกๆ ดวง 
เพราะฉะนั้นทันทีที่เราเกิดสติ 
กุศลได้เกิดขึ้นแล้ว อกุศลได้ดับลงไปแล้ว 
แล้วถ้าสติเราเกิดบ่อยๆ กุศลเราก็เจริญขึ้น 
พัฒนางอกงามขึ้นเป็นศีล เป็นสมาธิ เป็นปัญญา 
แก่รอบขึ้นมา สุดท้ายก็เข้าสู่โลกุตตระ 

ฉะนั้นคอยมีสติรู้เท่าทันจิตใจของตัวเองไป 
จิตใจเป็นอกุศลให้รู้ทัน จิตใจเป็นกุศลให้รู้ทัน รู้บ่อยๆ 
การที่เราคอยรู้บ่อยๆ ทำให้สัมมาวายามะเจริญขึ้น 
พอมีสัมมาวายามะ เราหัดสังเกตจิตใจของตัวเองไปเรื่อยๆ 
สติเราก็จะดีขึ้นด้วย 
ฉะนั้นการที่เราเจริญสัมมาวายามะให้มาก 
มันจะทำให้สัมมาสติบริบูรณ์ขึ้นมา 
บอกแล้ว สัมมาวายามะไม่ใช่นั่งสมาธินาน ไม่ใช่เดินนาน 
แต่อยู่ที่รู้ทันจิตใจของตัวเอง 


หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วันสวนสันติธรรม
26 กุมภาพันธ์ 2566

ความเพียรชอบ :: หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช 26 กุมภาพันธ์ 2566

ธรรมะหลวงพ่อชา.MP3

ถ้าจิตมันพ้นจริงๆ จิตมันวางขันธ์ได้ 
มันเห็นความจริง 
ขันธ์ทั้งหลาย รูป เวทนา 
สัญญา สังขาร แล้วก็จิต ตกอยู่ใต้ไตรลักษณ์ 
มันวาง จิตมันจะมีอาการชนิดหนึ่งขึ้นมา 
ถัดจากนั้นจิตมันจะพรากจากขันธ์ 
แยกออกจากขันธ์เลย ไม่เข้าไปคลุกในขันธ์อีกแล้ว 
ที่จิตมันไม่เข้าไปคลุกในขันธ์แล้ว เพราะว่ามันสิ้นอาสวะแล้ว 
ถ้ามันยังมีกามาสวะ อาสวะคือกาม 
มันจะมายั่วให้กิเลสไหลออกไป
ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย 
หรือหลงไปอยู่ในโลกความคิด 
เกี่ยวกับกามเรียกกามธรรม 
ความคุ้นเคยกับกาม มันดึงดูดจิตไป 
จิตที่มันพ้นแล้วมันก็ละทิฏฐาสวะ อาสวะคือทิฏฐิ 
จิตไม่เข้าไปยึดไปถือความคิดความเห็นต่างๆ 
ความคิดความเห็นต่างๆ 
ไม่สามารถยั่วให้จิตปรุงแต่งไปตามอำนาจของมันได้ 
อีกตัวหนึ่ง ตัวนี้ดูง่าย ภวาสวะ 
อาสวะคือภพ ภพก็คือความปรุงแต่งของจิต 
ถ้าหากเราภาวนา แล้วจิตยังมีตัณหาอยู่ 
มันจะไปสร้างภพขึ้นมา 
ตัวนี้ดูไม่ยาก ถ้าเราสังเกตให้ดี 
จิตเราจมลงไปในภพ ภพน้อยๆ เกิดทั้งวัน 
ภาวนาไปเรื่อย สังเกตเอา 
จิตเข้าไปติดไปข้อง อยู่ในความปรุงแต่งชนิดใด คอยรู้ไป 
จิตยังติดภพอยู่ ยังไม่จบหรอก 
หรือรู้แจ้งแทงตลอดอวิชชาไหม อวิชชาสวะ

อาสวะ 4 ตัวนี้พระอรหันต์ละได้เด็ดขาด 
กามาสวะ ภวาสวะ ทิฏฐาสวะ 
คือละในเรื่องความคิดความเห็นผิดๆ 
อย่าว่าแต่ความเห็นผิด กระทั่งความเห็นถูกยังไม่ยึดเลย 
แล้วก็อวิชชาสวะ อวิชชาสวะนี้เป็นตัวหัวโจกของอาสวะเลย 
ถ้าล้างตัวนี้ได้อวิชชาก็จะไม่เกิด 
อวิชชาคือความไม่รู้แจ้งแทงตลอดในอริยสัจ 4
 
หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
28 ตุลาคม 2566

CD 101

อาสวะที่พระอรหันต์ละได้เด็ดขาด :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 28 ต.ค. 2566

อันแรกเราเห็นตัวสภาวะ 
เช่น ความโกรธเกิดขึ้น ความโลภเกิดขึ้น 
ความหลงเกิดขึ้น ความฟุ้งซ่าน ความหดหู่เกิดขึ้น 
ความสุขความทุกข์เกิดขึ้น นี้เป็นสภาวธรรม 
แต่พอเราดูไปชำนิชำนาญ 
เราจะเห็นว่าสภาวธรรมทุกตัวเกิดแล้วดับทั้งสิ้น 
ความสุขที่พวกเรามีอยู่ 
ในชีวิตเราความสุขผ่านมาตั้งเยอะแยะ แล้วดับทั้งสิ้น 
ความทุกข์ในชีวิตของเรามากมาย 
แต่ความทุกข์ทุกชนิดเกิดแล้วก็ดับทั้งสิ้น 
กุศล อกุศล ทั้งหลาย โลภ โกรธ หลง 
เราก็โกรธวันหนึ่งหลายครั้ง 
แต่ว่ามันก็อยู่ชั่วคราวแล้วมันก็ดับ 
เห็นอย่างนี้ไปเรื่อยๆ 
ตัวไหนเกิดก็รู้ไป แล้วก็เห็นมันดับไป 
ถึงจุดหนึ่งปัญญามันแก่กล้า 
มันสรุปได้ด้วยตัวของมันเอง 
ว่าทุกสิ่งที่เกิดล้วนแต่ดับทั้งสิ้น 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช
วัดสวนสันติธรรม
5 ธันวาคม 2566

3.อธิบายศัพท์ แก่นธรรมคำสอนของหลวงปู่ดูลย์ อตุโล อ่านโดย พระอาจารย์กฤช นิมฺมโล

Kanlayanatam