Năm 2002, cô và nhạc sĩ Ngọc Đại đã đồng tổ chức một tour xuyên Việt mang tên Nhật thực và đồng thời cũng cho ra mắt album Nhật thực. Chương trình gồm có các sáng tác của nhạc sĩ Ngọc Đại phổ thơ Vi Thùy Linh được thể hiện bởi giọng hát của Hà. Ekip của chương trình gồm có: nhạc sĩ phối khí Đỗ Bảo, ca sĩ Minh Anh - Minh Ánh (nhóm 2M), biên đạo múa Quỳnh Lan, đạo diễn hình ảnh Việt Tú và họa sĩ sân khấu Trần Vũ Hoàng (anh trai Trần Thu Hà).

Tháng 12/2001, Nhật thực gặp phải rắc rối khi Cục Nghệ thuật Biểu diễn ra lệnh đình chỉ vì lý do ca từ "trần tục qua mức", đã "phạm vào không gian văn hóa âm nhạc của người Việt Nam" (theo ông Lê Nam - Trưởng phòng nghệ thuật của Cục). Vì lẽ đó chương trình đã bị hoãn lại để cắt bỏ Bài hát và sửa đổi ca từ; 2 Bài hát bị cắt bỏ, Tự Tình và Mơ, là những Bài hát mở đầu trong một chỉnh thể album concept và được xem là những Bài hát có giai điệu đẹp; 2 Bài hát bị sửa đổi ca từ là Cây nữ tu và Đừng hát tình ca du mục nữa.

Sau những rắc rối trên chương trình đã được ra mắt vào tháng 4/2002, sau đó là album Nhật thực cũng được phát hành vào tháng 5. Album Nhật thực gồm 7 Bài hát: Nghi ngại, Đừng hát tình ca du mục nữa, Phía ngày nắng tắt, Dệt tầm gai, Tiếc nuối, Ảo ảnh, Nhật thực (do 2 Bài hát Mơ và Tự tình bị bỏ nên 9 Bài hát dự kiến lúc đầu chỉ còn 7 bài, bài Cây nữ tu đã sửa và đổi tên thành Ảo ảnh). Nhật thực là một concept album, có nội dung kết cấu xuyên suốt từ đầu đến cuối. 7 Bài hát giống như 7 câu chuyện kể qua lời tâm sự của một cô gái đang yêu, những nghi ngại, tiếc nuối, day dứt, ám ảnh...

Kể từ khi ra mắt, Nhật thực đã gây được tiếng vang lớn bởi thứ âm nhạc mới lạ về cả ca từ, giai điệu, phong cách trình diễn lẫn phối khí. Chương trình đã trở thành một hiện tượng âm nhạc đặc biệt trong năm 2002, đánh dấu sự đổi mới trong phong cách âm nhạc và nghệ thuật trình diễn. Điểm đặc biệt là sự ra đời của Nhật thực đã định hướng khán thính giả biết quan tâm nhiều đến phối khí và đẩy mạnh việc phát triển ê kip âm nhạc ở Việt Nam. Nhật thực cũng đánh dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp âm nhạc của Hà Trần và cũng là bước ngoặt trong phong cách của cô: cá tính hơn, đa dạng hơn, tinh quái hơn.
Cũng kể từ Nhật thực, vị trí trong làng nhạc của Hà Trần đã lên tới hàng diva, ngang tầm với 3 đàn chị đi trước là Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh.

Tuy nhiên, ngay sau khi tổ chức, thì những rắc rối lại nảy sinh giữa những người thực hiện, cụ thể là bộ ba Ngọc Đại - Trần Thu Hà - Vi Thuỳ Linh. Kết quả là sau Nhật thực 1, Trần Thu Hà tuyên bố rút lui hoàn toàn. Ngọc Đại đã tiếp tục tổ chức Nhật thực 2 vào năm 2003, không có sự tham gia của cô và Vi Thuỳ Linh, mà thay bằng một dàn ca sĩ nổi tiếng như Thanh Lam, Hồ Quỳnh Hương, Linh Dung, Tùng Dương, Khánh Linh, Ngọc Khuê.. Tuy nhiên, cả chương trình biểu diễn và album (với giá đặc biệt chỉ 6000 đồng) đã không đạt được hiệu quả như Nhật thực 1.

Phia Ngay Nang Tat - Hà Trần

Anh đâu có khóc đâu em vậy mà mất ngủ bao đêm
Trách là trách cái phận mình nghèo nhưng tình đã lỡ sao quên
Duyên mình nở…. như nụ hồng đỏ đầy gai
Là ba má ép chứ em cũng đâu có muốn mối tình này phai
Anh biết điều đó tuy chẳng nhăn nhó nhưng tim đau vụn vỡ
Sẽ để em theo người ta nhưng chẳng thể nào ngừng nhớ
Anh từng ngỡ sẽ có một ngày cả hai sẽ cũng sánh bước
Nhưng sao bây giờ anh phải dừng lại mặc dù là mình đến trước ?
hôm nay trông em thật đẹp như nhành hồng đỏ đầy gai
Em phải theo chồng đi tìm ấm êm Nhưng đành từ bỏ ngày mai
thôi thì em đi… hãy cùng anh cạn nốt rươu tình
li rượu đầu tiên chúc em hạnh phúc người ta sẽ không phụ mình
li rượu thứ hai chúc em vui vẻ có một gia đình ấm êm
li rượu thứ ba chúc em sẽ mãi sung túc không phải lấm lem
li rượu cuối cùng anh uống cho mình vì đã phí công lao
dã tràng se cát miễn em vui vẻ còn anh vẫn ổn không sao

Phần 5 (tt)

Lưu Văn Tùng