Dick den Hertog, hoogleraar Operations Research bij de Universiteit van Amsterdam, is in 2023 gelauwerd met de Amsterdamse Impact Award in de categorie Samenleving. Hij laat zien dat je met wiskundige optimalisatie oplossingen kunt leveren voor zeer uiteenlopende maatschappelijke problemen. Of het nou gaat om de dijkhoogten in Nederland, de voedselketens van World Food Programme of The Ocean Cleanup. Een veelzijdig onderzoeker, met een passie voor wiskunde én de maatschappij. Die komt onder meer tot uiting in de oprichting van het Analytics for a Better World Institute.

Dick den Hertog: wiskunde biedt oplossingen voor praktische problemen

Het verhaal van de ontwikkeling van de mens verandert razendsnel door belangwekkende vondsten van archeologen, in Zuid-Afrika en Marokko. De Leidse archeoloog Gerrit Dusseldorp vertelt daar graag en smakelijk over. En passant fileert hij ook nog even het paleodieet ("niet op wetenschap gebaseerd en niet sustainable"). Op de vraag of hij het niet geweldig zou vinden om in een tijdmachine teruggeflitst te worden in de tijd, om antwoorden te vinden op prangende vragen, antwoordde hij op z'n Gerrits: "Dan liever naar het Rooftop Concert van de Beatles."

Recente vondsten veranderen het verhaal van de menselijke evolutie

'America first', herhaalde hij tot vervelens aan toe tijdens zijn inaugurele rede, het logische vervolg op het 'Make America great again' uit zijn verkiezingscampagne. De wereld was in shock na de verkiezing van Donald Trump in 2016 en het afgelopen jaar was er 'never a dull moment' met deze Amerikaanse president. Hij sloeg wild om zich heen in woord én daad, met als laatste 'wapenfeit' de aankondiging van de verplaatsing van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem.

Media berichtten dit jaar elke dag over hem en anders twitterde hij zelf wel iets waarmee hij de aandacht trok. Amerika-deskundige Sara Polak is inmiddels hersteld van de schok van de verkiezing van Trump en kijkt terug én vooruit.

Amerika-deskundige Sara Polak over één jaar Trump

De randen van de kennis opzoeken, zoals bergbeklimmers almaar hoger willen en ruimtereizigers almaar verder, daar houdt deeltjes-natuurkundige Ivo van Vulpen zich mee bezig. Zijn hang naar avontuur leeft Ivo uit in het zoeken naar het almaar kleinere. Hij is altijd op 'deeltjes-jacht' en daarmee ook bezig met het oplossen van de grote vragen van de wereld. En als je het hebt over praktische toepassingen? Dan komt Ivo met de nieuwe techniek voor het bestralen van tumoren met protonen om gezond weefsel te sparen, die óók voortkomt uit de fundamentele natuurkunde.

De fundamentele natuurkunde is één grote ontdekkingsreis

Iran is weer helemaal in, zeker sinds het sluiten van de nucleaire deal met de VS. Voor het bedrijfsleven, om zaken te doen, en voor toeristen, om het land te gaan bezoeken. Weer, want de band van ons land met Iran vóór de machtsovername door de ayatollahs, in de jaren zestig en zeventig, was ook heel sterk. Iran met zijn sjah stond symbool voor het sprookjesachtige Midden-Oosten. Irandeskundige Maaike Warnaar onderzoekt de invloed van de beeldvorming in die tijd op de internationale betrekkingen en vertelt erover in deze podcast.

Ondanks de positieve geluiden blijft Iran een problematisch land

Het Chinese importverbod op plastic afval dwingt de Westerse landen tot eigen maatregelen als het gaat om het duurzaam (her)gebruiken van allerlei soorten plastic. De Europese Commissie deed daar inmiddels een voorstel voor, maar gaat dat ver genoeg? En wat zouden wij als consumenten kunnen bijdragen? Luister naar industrieel ecoloog René Kleijn van het CML (Centrum voor Milieuwetenschappen) van de Universiteit Leiden (die overigens ook heel veel moeite heeft met de zogeheten 'blisterverpakkingen'. Niet open te krijgen, die dingen….).

China heeft groot gelijk dat ze 'ons’ gebruikte plastic niet meer willen

SPECIAL: een impressie van het grootste natuurkundecongres in Nederland

In Wetenschap.nu voert Karin van den Boogaert gesprekken met welbespraakte wetenschappers met interessant onderzoek, briljante ideeën en een verrassende en originele blik op de actualiteit.

Dick den Hertog: wiskunde biedt oplossingen voor praktische problemen

Wetenschap.nu

Related tracks