220406B-4 เริ่มจากไม่มีอะไร ไม่มีตัวตน ตอนที่ 4 (ไฟล์แนะนำ)

ในความเป็นจริงแล้ว
ชีวิตกับการปฏิบัติธรรมนี่มันเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน 
แยกจากกันไม่ได้ 
แต่เราต้องเข้าใจคำว่าปฏิบัติธรรมก่อน 
ทุกวันนี้เราเข้าใจคำว่าปฏิบัติธรรมนี่มั่วมากเลยแคบมากไป 
คิดว่าต้องไปวัด นุ่งขาวห่มขาว 
ต้องนั่งสมาธิ ต้องเดินจงกรม 
ถึงจะเป็นการปฏิบัติธรรม 
ที่จริงธรรมะที่พระพุทธเจ้าสอน
เอาไปใช้ได้จริงๆ ในชีวิตของเรานี่ล่ะ 
อย่างฆราวาสเราก็ปฏิบัติธรรมแบบฆราวาส 
พระก็มีปฏิบัติธรรมแบบพระ 
คนที่ต้องการอยู่กับโลก
ก็ปฏิบัติธรรมแบบที่จะอยู่กับโลก
แล้วมีความสุขความเจริญ 
คนที่อยากพ้นโลกก็ปฏิบัติอีกแบบหนึ่ง 
ทีนี้เราไปคิดว่าการปฏิบัติธรรมต้องนั่งสมาธิ 
เดินจงกรม ต้องทำสมถะ ต้องวิปัสสนา 
มันก็ถูกแต่ถูกเสี้ยวเดียวส่วนเดียว 
ที่จริงการปฏิบัติธรรมกับการดำรงชีวิตเป็นอันเดียวกัน

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
2 กุมภาพันธ์ 2568

การปฏิบัติธรรมกับการดำรงชีวิตเป็นอันเดียวกัน :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 2 ก.พ. 2568

นั่งสมาธิได้ครั้งละหลายๆ ชั่วโมง 
แต่ไม่มีสติรู้กายรู้ใจของตัวเอง 
นั่งแล้วเคลิ้มๆ ก็นั่งทรมานตัวเองเปล่าๆ 
ไม่มีประโยชน์อะไร 
หรือเดินจงกรมหามรุ่งหามค่ำ 
แต่ไม่มีสติรู้กายรู้ใจ ก็เดินเหนื่อยเปล่า
เพราะฉะนั้นตรงอัตตกิลมถานุโยค 
ทรมานตัวเอง ไม่ได้นับที่เวลาหรอก 
แต่นับที่มีสติในการปฏิบัติหรือเปล่า 
ถ้าขาดสติในการปฏิบัติ 
แล้วก็ไปนั่งกำหนดลมหายใจ 
ดูท้อง ดูมือ ดูเท้า ดูลม 5 นาที 
มันก็คือทรมานตัวเอง 5 นาที 
แต่ถ้าเรามีสติอยู่ เห็นร่างกายหายใจ 
เห็นร่างกายยืน เดิน นั่ง นอน 
เห็นร่างกายเคลื่อนไหว ร่างกายหยุดนิ่ง 
ใจเป็นแค่คนรู้คนดูอยู่ทั้งวัน 
ก็ไม่จัดว่าเป็นการทรมานตัวเอง 
แต่เป็นการปฏิบัติ

เพราะฉะนั้นตัวที่จะชี้ขาดว่า
ที่เราทำอยู่นี้เป็นการปฏิบัติธรรมจริงหรือเปล่า 
อยู่ที่เรามีสติจริงหรือเปล่า 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
8 กุมภาพันธ์ 2568

การปฏิบัติธรรมไม่ใช่การทรมานตัวเอง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 8 ก.พ. 2568

จุดสำคัญอยู่ที่การพยายามพัฒนากุศลของเราให้เจริญขึ้น 
พยายามลดละอกุศลไป 
วิธีที่กุศลจะเจริญได้ดี 
คืออ่านใจตัวเองให้ออก 
ถ้าอ่านใจตัวเองออก 
กุศลจะเจริญอย่างรวดเร็วเลย 
อย่างเราเห็นใจเรามีโทสะ 
พอเรารู้ทันโทสะ โทสะดับเลย
 เราก็ไม่ผิดศีล ไม่ไปตีใคร 
ไม่ไปเผาบ้านเผาอะไรเขา ไม่เป็น 
เพราะจิตไม่ได้มีความคิดประทุษร้าย 
เห็นไหมถ้าเรามีสติอ่านจิตตัวเองออก 
การถือศีลจะไม่ใช่เรื่องยาก
การทำสมาธิก็ไม่ใช่เรื่องยาก 
เราจะทำสมาธิ ถ้าเราทำด้วยความโลภ 
เราอ่านใจตัวเองไม่ออก 
ว่านั่งอยู่นี่อยากสงบ 
บางคนยิ่งกว่าอยากสงบ 
อยากรู้ อยากเห็น อยากโน้นอยากนี้ 

เราทำสมาธิก็มีสติรู้ทันใจเรา 
สมาธิของเรานี้เจือความโลภหรือเปล่า 
หรือตอนที่ทำนี้เจือโทสะไหม 
ไม่ยอมสงบเสียทีก็โมโห 
อ่านจิตตัวเองให้ออก 
แล้วจิตเราเป็นกลาง 
ทำสมาธิแป๊บเดียวก็สงบแล้ว

เจริญปัญญา ถ้าไม่มีสติ 
ก็ไม่ต้องพูดเรื่องเจริญปัญญา 
การเจริญปัญญาได้ 
อาศัยสติระลึกรู้รูปธรรมนามธรรม 
พอสติระลึกรู้ จิตอย่าจมลงไป 
จิตต้องตั้งมั่นเป็นแค่คนเห็นสภาวะ 
พอจิตเราตั้งมั่น แล้วสติระลึกลงไปที่ร่างกาย 
สติระลึกรู้เวทนา สติระลึกรู้เห็นกุศลอกุศล 
มันก็จะเห็นไตรลักษณ์ 
เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา จิตเราตั้งมั่นอยู่ 
เรารู้ทันจิตที่เกิดดับทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ 
มันก็เห็นไตรลักษณ์เหมือนกัน 

ฉะนั้นสติสำคัญ แล้วศีลจะดีก็ต้องมีสติ 
สมาธิจะดีก็ต้องมีสติ 
เจริญปัญญาก็ต้องมีสติ 
ขาดสติตัวเดียว ศีล สมาธิ ปัญญา 
ไม่ต้องพูดถึงแล้ว กระพร่องกระแพร่ง

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
12 กุมภาพันธ์ 2568 (ช่วงบ่าย)

วิธีพัฒนากุศลให้เจริญ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 12 ก.พ. 2568 (ช่วงบ่าย)

ถ้าเราจะใช้อานาปานสติทำวิปัสสนาทำอย่างไร 
เราก็ใช้เน้นที่ความรู้สึกตัว แทนที่จะน้อมจิต 
ให้มันไปแนบอยู่ที่ตัวอารมณ์ ค่อยๆ สังเกตไป 
อย่างเวลาเราหายใจ 
ร่างกายหายใจ ใจเป็นคนดู 
ร่างกายหายใจ ใจเป็นคนดู 
ค่อยๆ ฝึกไปเรื่อยๆ 
แล้วพอจิตมันหลง หนีไปคิดเรื่องอื่น 
ก็ให้รู้ทันว่าจิตหลงไปแล้ว ไม่ว่ามัน 
จิตหลงไปแล้ว โยนมันทิ้งไป 
ไม่ต้องไปดึงคืน อย่าไปหวง 
จิตที่หลงเป็นอกุศล 
อย่าไปหวงมัน โยนมันทิ้งไป 
กลับมาทำความรู้สึกใหม่ มาหายใจใหม่ 

หายใจไป หายใจไป แล้วเห็นร่างกายหายใจ 
ใจเป็นคนดู ฝึกอย่างนี้ 
มันจะมีจิตใจที่เป็นคนดู 
กับมีร่างกายที่หายใจ 
มันจะเป็น 2 อัน ถ้ามันแยก 2 อันได้ 
พอสติระลึกรู้ร่างกาย 
แต่จิตเป็นคนดูอยู่นี้ ปัญญามันจะเกิด 
จะเกิดวิปัสสนาปัญญา 
จะเห็นร่างกายไม่ใช่จิต 
ร่างกายเป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้า 
ร่างกายไม่ใช่คน ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่เรา ไม่ใช่เขา 
เป็นแค่วัตถุ เป็นก้อนธาตุ 
มีธาตุหมุนเวียนเปลี่ยนแปลง 
ไหลเข้าไหลออกไปเรื่อยๆ จิตเป็นแค่ผู้รู้ผู้เห็น

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
15 กุมภาพันธ์ 2568

ใช้อานาปานสติทำวิปัสสนา :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 15 ก.พ. 2568

พวกเราชาวพุทธทั้งหลายฝึกเดินในเส้นทางที่พระพุทธเจ้าสอน 
รู้ทุกข์คือรู้กายรู้ใจของตัวเอง อย่าละเลย 
รู้เรื่อยๆ จนวันหนึ่งเห็นความจริง 
ร่างกายจิตใจของเราเป็นแต่ของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา 
จิตมันจะเบื่อหน่ายคลายความยึดถือ 
พอมันไม่ยึดถือมันหลุดพ้น 
ต่อไปร่างกายจะแก่จิตไม่สะเทือนเลย 
ร่างกายจะเจ็บจิตไม่หวั่นไหว 
ร่างกายจะตายจิตบางทีเบิกบานด้วยซ้ำไป 
ตัวทุกข์มันจะแตกแล้ว

จิตที่ฝึกอบรมดีแล้วนำความสุขมาให้เรา 
แล้วการจะฝึกอบรมให้ดีก็คือการรู้ทุกข์นั่นล่ะ ดีที่สุดเลย 
หัดรู้สภาวะเรื่อยๆ แล้วสัมมาสติก็เกิด 
สัมมาสติเกิดเมื่อไร สัมมาสมาธิก็เกิด 
มีสัมมาสติ มีสัมมาสมาธิ 
สัมมาญาณะคือการเจริญปัญญาก็จะเกิด 
ไม่ได้คิดเอา แต่ต้องเห็นสภาวะเอา 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดเขาบางทราย พระอารามหลวง
22 กุมภาพันธ์ 2568 (ช่วงเย็น)

หนทางรู้ทุกข์อย่างแจ่มแจ้ง :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 22 ก.พ. 2568 (ช่วงเย็น)

เราจะต้องรู้สึกตัว 
ก็คือการที่มีจิตใจอยู่กับเนื้อกับตัว 
ก็คือมีสติอยู่เรื่อยๆ 
พยายามมีสติอยู่กับกายอยู่กับใจของตัวเองไป 
พอรู้สึกตัวเป็น อ่านใจตัวเองเรื่อยๆ
ศีลก็จะเกิดขึ้นง่ายๆ สมาธิก็เกิดง่าย 

เพราะฉะนั้นเราพยายามรู้สึกตัว 
ฝึกให้มากแล้วศีลของเราจะอัตโนมัติ 
สมาธิของเราจะอัตโนมัติขึ้นมา 
พอเรามีสมาธิอัตโนมัติก็คือจิตใจเราตั้งมั่นแล้ว 
แล้วก็เป็นกลางกับทุกสิ่งทุกอย่าง 
จิตจะถอนตัวจากการเป็นผู้แสดงมาเป็นผู้เห็นผู้ดู 
พอจิตเราตั้งมั่นระลึกลงไปในร่างกาย 
ร่างกายไม่ใช่เราแล้ว 
ดูลงไปทีละอันทีละอันเลย 
สุขทุกข์ไม่ใช่เรา ดีชั่วไม่ใช่เรา 
สุดท้ายเราจะเห็นว่ากระทั่งจิตก็ไม่ใช่เรา 
มีสติรู้เนื้อรู้ตัวอยู่ก็เห็นขันธ์ 5 ทำงาน  

สุดท้ายเราก็เห็นความจริง 
เราก็จะได้ศีล ได้สมาธิ ได้ปัญญา 
ปัญญาเราก็เห็นไตรลักษณ์ 
เสร็จแล้วมันจะเกิดวิมุตติ 
เมื่อศีล สมาธิ ปัญญาสมบูรณ์เต็มที่มรรคผลจะเกิดเอง 
ไม่มีใครทำจิตให้บรรลุมรรคผลได้ 
จิตบรรลุมรรคผลเองเมื่อศีล สมาธิ ปัญญาบริบูรณ์ 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
20 เมษายน 2568

ภาพรวมของการปฏิบัติ :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 20 เม.ย. 2568

อ่านจิตอ่านใจตัวเองได้ เราถึงจะฉลาด
อ่านใจตัวเองยากไหม 
ไม่เห็นจะยากตรงไหนเลย 
จิตมีความสุขรู้ว่ามีความสุข 
จิตมีความทุกข์รู้ว่ามีความทุกข์
 จิตไม่สุข จิตไม่ทุกข์ รู้ว่าไม่สุขไม่ทุกข์ 
จิตเป็นกุศลรู้ว่าเป็นกุศล 
จิตโลภ จิตโกรธ จิตหลง จิตฟุ้งซ่าน จิตหดหู่ 
รู้อย่างที่มันเป็นไปเรื่อยๆ 
จิตมีความสงบก็รู้ จิตไม่สงบก็รู้ 
จิตเจริญปัญญาก็รู้ ไม่เจริญปัญญาก็รู้ 
อันนี้ต้องละเอียดแล้ว 
ถ้าหัดเบื้องต้นยังไม่เห็น 

ถ้าเราภาวนา เราจะรู้เลย 
ช่วงนี้จิตเจริญปัญญา 
ช่วงนี้จิตมุ่งไปที่ความสงบ 
ช่วงนี้ไม่มีทั้งสมาธิ ไม่มีทั้งปัญญา 
ช่วงนี้จิตฟุ้งซ่าน 
เราจะอ่านตัวเองออก 
หัดอ่านจิตตนเองให้ออก 
แล้วเราจะพัฒนาในทางธรรมะได้อย่างรวดเร็ว 

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 
วัดสวนสันติธรรม
26 เมษายน 2568

หลวงปู่พาดูจิต :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 26 เม.ย. 2568

อยากได้ดีต้องเด็ดเดี่ยว :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 3 พ.ค. 2568

250614B-4 ความไม่ทุกข์ มีอยู่จริง ตอนที่ 4

200620A1-1 เส้นทางแห่งปัญญา ตอน 4 (ไฟล์แนะนำ)

มีสติ รู้กาย รู้ใจ ตามความเป็นจริง ด้วยจิตที่ตั้งมั่นและเป็นกลาง

ใช้อานาปานสติทำวิปัสสนา :: หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช 15 ก.พ. 2568

หลวงปู่ปราโมทย์ ปาโมชฺโช

Related tracks